Thứ tư, Hiệp định CPTPP tạm đình chỉ 23 điều khoản trong một số lĩnh vực, như dược phẩm, quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ, chế độ cung ứng cho khu vực nhà nước...
được cho là mang tính ràng buộc quá chặt chẽ. Đa số là các điều khoản do Mỹ đề nghị trong 6 năm đàm phán.
Ưu thế của Hiệp định CPTPP là cĩ sự tham gia của Nhật Bản, nền kinh tế cĩ sản lượng thứ ba sau Mỹ và Trung Quốc. Tương tự như TPP, Hiệp định Đối tác Tồn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cũng dựa trên nguyên tắc cơ bản là xĩa bỏ các hàng rào quan thuế, tự do hĩa các luồng giao thương, tư bản và dịch vụ.
Lợi ích khi Trung Quốc tham gia CPTPP
Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ đang cản trở tăng trưởng thương mại tồn cầu và sức ép từ Mỹ trong chiến tranh thương mại ngày càng lớn, việc Bắc Kinh cân nhắc gia nhập CPTPP được kỳ vọng sẽ là một động thái nhằm thúc đẩy thương mại tự do.
Những lợi ích khi Trung Quốc tham gia CPTPP khơng hề nhỏ:
Một là, xét khía cạnh kinh tế, CPTPP cĩ thể đĩng gĩp 147 tỷ USD mỗi năm cho nguồn thu tồn cầu và tăng lên 632 tỷ USD/năm (nếu cĩ sự tham gia của Trung Quốc) - vượt xa những lợi ích mà TPP (cĩ sự tham gia của Mỹ) mang lại. CPTPP sẽ tạo động lực cho chính sách “mở cửa” của Trung Quốc - yếu tố được xem là đặc biệt quan trọng đối với tăng trưởng. Trung Quốc hiện đã thiết lập quan hệ thương mại và đầu tư khá mạnh với các thành viên CPTPP, song thỏa thuận CPTPP cĩ thể giúp giảm bớt một số rào cản vẫn cịn lớn, giúp thương mại tại châu Á - Thái Bình Dương tăng trưởng, chuỗi cung ứng và sản xuất trở nên hiệu quả hơn, tạo điều kiện để khu vực châu Á - Thái Bình Dương hạn chế lệ thuộc vào vùng Bắc Mỹ.
Khơng chỉ hạ bớt rào cản thuế quan, hạn ngạch, CPTPP hình thành những nguyên tắc trong nhiều lĩnh vực của quan hệ kinh tế hiện đại.
Hai là, xét từ gĩc độ chính trị, CPTPP sẽ làm dịu đi những căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và củng cố nền ngoại giao kinh tế của Trung Quốc. Tham gia CPTPP, Trung Quốc sẽ phối hợp chặt chẽ với các nước châu Á và Mỹ La Tinh để xây dựng một hệ thống khu vực mở. Mặc dù một số đối tác trong CPTPP lo ngại nguy cơ cạnh tranh từ Trung Quốc song đều mong muốn cĩ sự tham gia của thị trường khổng lồ của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Quan hệ kinh tế chính trị giữa Đơng Bắc Á và Đơng Nam Á cũng sẽ được hưởng lợi từ việc Trung Quốc gia nhập CPTPP. Hợp tác khu vực sâu rộng hơn sẽ thúc đẩy hơn nữa vị thế chính trị của Đơng Á trên trường quốc tế. Trung Quốc và khu vực sẽ cĩ sự hậu thuẫn của hệ thống thương mại dựa trên nguyên tắc trong thời điểm Mỹ dường như chọn hướng ngược lại. Sự tham gia của Trung Quốc vào CPTPP khơng làm gia tăng căng thẳng, thậm chí, cĩ thể hạn chế rủi ro xung đột thương mại.
Ðiểm tích cực nhất của Hiệp định CPTPP chính là sự thống nhất tuyệt đối của các thành viên về nhu cầu duy trì một hiệp định chất lượng cao và tồn diện trên tất cả các lĩnh vực, chứ khơng chỉ là vấn đề mở cửa thị trường, thương mại và kinh tế. Hiệp định CPTPP cam kết chống lại xu hướng bảo hộ hiện nay trên thế giới sẽ đem lại nhiều lợi ích kinh tế cho 11 quốc gia thành viên.
Với việc gia nhập CPTPP, Trung Quốc cĩ thể chống lại chiến lược bảo hộ “nước Mỹ trước tiên” của Tổng thống Donald Trump. Tham gia vào CPTPP cùng 11 quốc gia thành viên sẽ giúp Trung Quốc mở rộng các liên kết thương mại và khai thác tiềm năng tăng trưởng trong bối cảnh cĩ nguy cơ bị Mỹ cơ lập kinh tế. Gia nhập CPTPP sẽ là cách tương đối dễ để Bắc Kinh giành được lợi thế trước Mỹ và giúp Trung Quốc bớt phụ thuộc vào Mỹ. Hơn nữa, Trung Quốc cần tăng cường hợp tác với Nhật Bản và Hàn Quốc để giảm thiểu những tác động kinh tế tiêu cực của cuộc chiến thương mại với Mỹ, thậm chí giải quyết xung đột với Mỹ.
Gia nhập CPTPP - vốn yêu cầu Trung Quốc đáp ứng các chuẩn mực của khối về lao động, doanh nghiệp nhà nước, trao đổi dịch vụ và sở hữu trí tuệ - sẽ là một cách
„hay‟ để xây dựng sự đồng thuận trong lịng Trung Quốc và giảm xung đột với Mỹ.
Gia nhập CPTPP sẽ là thơng điệp chứng tỏ Trung Quốc đang mở cửa và cải tổ, giúp Trung Quốc đối phĩ với Mỹ và thiết lập mạng lưới kinh tế mới, ngồi sáng kiến Vành đai Con đường và Tổ chức Hợp tác Thượng Hải. Gia nhập CPTPP giúp Trung Quốc mở rộng những quan hệ mậu dịch, và củng cố hình ảnh Trung Quốc là quốc gia ủng hộ cho thị trường tự do. Khả năng đàm phán gia nhập CPTPP của Trung Quốc là chưa rõ ràng do ảnh hưởng của Mỹ tới các nền kinh tế thành viên. Trung Quốc cũng cĩ thể phải đối diện với những cuộc đàm phán khĩ khăn hoặc phải thay đổi các chính sách về cơng nghiệp và sở hữu trí tuệ nhằm tương thích với hiệp định.
Trung Quốc đang phải tính đến việc đối đầu dài hạn với Mỹ. Vì vậy, việc thăm dị tham gia CPTPP vẫn cĩ tác dụng khơng hề nhỏ đối với Trung Quốc, vừa giúp Trung Quốc chia rẽ các đối tác với Mỹ, vừa khiến 11 thành viên hiện tại của CPTPP dè dặt hơn với khả năng Mỹ trở lại. Mỹ sẽ khơng tham gia vào CPTPP với nội dung thoả thuận như hiện tại. Sẽ khơng cĩ chuyện cả Mỹ và Trung Quốc cùng “nhập gia CPTPP”. Nếu cĩ ý định tham gia thực sự thì Mỹ và Trung Quốc chắc chắn sẽ "ép" 11 nước kia đàm phán lại CPTPP. Tuy nhiên, việc tham gia CPTPP hiện khơng phải là mục đích của Trung Quốc nhưng sự thăm dị của Trung Quốc cĩ thể chỉ là mong muốn hình thành khu vực mậu dịch tự do xuyên Thái Bình Dương mới của Trung Quốc, mà Trung Quốc sẽ cĩ vai trị như Mỹ cĩ được với TPP.
Tài liệu tham khảo:
http://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-quoc-te/tham-gia-cptpp-bac-kinh-se-so-gang-ngang-ngua-voi-my-310335.html
http://www.tapchicongsan.org.vn/Home/The-gioi-van-de-su-kien/2019/55057/Trung-Quoc-voi-CPTPP.aspx