TUẦN 24
TẬP ĐỌC - KỂ CHUYỆN
ĐỐI ĐÁP VỚI VUA
Thứ hai ngày 28 tháng 2 năm 2022
Đối đáp với vua
1. Một lần, vua Minh Mạng từ kinh đô Huế ngự giá ra Thăng Long(Hà Nội).
Vua cho xa giá đến Hồ Tây ngắm cảnh. Xa giá đi đến đâu, quân lính cũng thét đuổi tất cả mọi người, không cho ai đến gần.
2. Cao Bá Quát, khi ấy còn là một cậu bé, muốn nhìn rõ mặt vua. Cậu nảy ra một ý, liền cởi hết quần áo, nhảy xuống hồ tắm. Quân lính nhìn thấy, hốt hoảng xúm vào bắt trói đứa trẻ táo tợn. Cậu bé không chịu, la hét, vùng vẫy, gây nên cảnh náo động ở hồ. Thấy thế, vua Minh Mạng truyền lệnh dẫn cậu tới hỏi.
3. Cậu bé bị dẫn đến trước mặt nhà vua. Cậu tự xưng là học trò mới ở quê ra chơi nên không biết gì. Thấy nói là học trò, vua ra lệnh cho cậu phải đối được một vế đối thì mới tha. Nhìn thấy trên mặt hồ lúc đó có đàn cá đang đuổi nhau, vua tức cảnh đọc vế đối như sau:
Nước trong leo lẻo cá đớp cá.
Chẳng cần nghĩ ngợi lâu la gì, Cao Bá Quát lấy cảnh mình đang bị trói, đối lại luôn:
Trời nắng chang chang người trói người.
4. Vế đối vừa cứng cỏi vừa rất chỉnh, biểu lộ sự nhanh trí, thông minh. Vua nguôi giận, truyền lệnh cởi trói, tha cho cậu bé.
Theo Quốc Chấn
Minh Mạng (1791- 1840)
Minh Mạng (1791- 1840) Lăng Minh Mạng Lăng Minh Mạng
(Minh Mạng là vị Hoàng đế thứ hai của triều Nguyễn.
Khi lên ngôi, ông lấy tên nước là Đại Nam. Đây cũng
là một vị vua tài giỏi nhất triều Nguyễn)
Cao Bá Quát (1809-1855) Cao Bá Quát (1809-1855)
Cao Bá Quát là
người làng Phú
Thị, huyện Gia
Lâm, tỉnh Bắc
Ninh (nay thuộc
Hà Nội). Ông nổi
tiếng là người văn
hay chữ tốt, có tài
đối đáp.
(Vua) ngồi xe hoặc ngồi kiệu đi các nơi Ngự giá
Xa giá: Xe của vua
* Đọc đúng:
- ngự giá - nảy
- náo động
- leo lẻo
- cởi trói
LUYỆN ĐỌC ĐOẠN
Đoạn 1: Một lần…..không cho ai đến gần.
Đoạn 2: Cao Bá Quát….dẫn cậu tới hỏi.
Đoạn 3: Cậu bé….người trói người.
Đoạn 4: Còn lại.
Thấy nói là học trò, vua ra lệnh cho cậu phải đối được một vế đối thì mới tha.
Nước trong leo lẻo cá đớp cá.
Trời nắng chang chang người trói người.
Cậu tự xưng là học trò mới ở quê ra chơi nên không biết gì.
Lưu ý: Hai vế đối, ngắt nhịp giống nhau.
* Ngắt câu:
Câu 1: Vua Minh
Mạng ngắm cảnh ở đâu?
Đọc thầm đoạn 1 và trả lời câu hỏi:
Vua Minh Mạng ngắm cảnh
ở Hồ Tây.
Hồ Tây xưa
Hồ Tây nay
Câu 2: Cao Bá Quát có mong muốn gì?
Đọc thầm đoạn 2 và trả lời câu hỏi:
Cao Bá Quát muốn nhìn
rõ mặt vua. Nhưng xa giá đi
đến đâu, quân lính cũng thét
đuổi mọi người không cho ai
đến gần.
Câu 3: Cậu đã làm gì để thực hiện mong muốn đó?
Cậu nghĩ ra một cách là gây chuyện
náo động, ầm ĩ ở Hồ Tây: Cậu cởi quần áo nhảy xuống hồ tắm làm cho quân lính hốt hoảng xúm vào bắt trói cậu;
Cậu không chịu càng la hét, vùng vẫy
khiến nhà vua phải truyền lệnh dẫn cậu
tới gặp.
Câu 4: Vì sao vua bắt Cao Bá Quát đối?
Đọc thầm đoạn 3 và trả lời câu hỏi:
Vì Cao Bá Quát tự xưng là học trò nên nhà vua muốn thử tài cậu, cho cậu có cơ hội để
chuộc tội.
Câu 5: Vua ra vế đối như thế nào và cậu đối lại ra sao?
Vua ra vế đối:
Nước trong leo lẻo cá đớp cá.
Cao Bá Quát đối:
Trời nắng chang chang người trói
người.
Chỉnh: sự cân đối, hoàn chỉnh về số chữ, ý nghĩa trong câu đối (theo phép tắc chặt chẽ)
Nước trong leo lẻo cá đớp cá
Trời
nắng
chang
chang
người
trói
người
Tức cảnh: ngắm cảnh đẹp mà có cảm
hứng, nảy ra tứ thơ, lời thơ ngay lúc đó.
Câu đối
Qua câu chuyện này các con thấy Cao Bá Quát là người như thế nào?
Cao Bá Quát là
người rất thông minh
có tài đối đáp và rất
có bản lĩnh.
NỘI DUNG BÀI:
Ca ngợi Cao Bá
Quát là người từ nhỏ đã nổi tiếng thông
minh, hay chữ, đối đáp
giỏi và rất có bản lĩnh.
Giọng đọc toàn bài:
Giọng kể, thay đổi giọng theo nội dung.
- Đoạn 1: thong thả, trang nghiêm.
- Đoạn 2: nhanh hơn thể hiện sự tinh nghịch.
- Đoạn 4: giọng vui thể hiện khâm phục.
- Đoạn 3: chậm rãi, thể hiện sự
hồi hộp.
Cậu bé bị dẫn đến trước mặt nhà vua. Cậu tự xưng là học trò mới ở quê ra chơi nên không biết gì. Thấy nói là học trò, vua ra lệnh cho cậu phải đối được một vế đối thì mới tha. Nhìn thấy trên mặt hồ lúc đó có đàn cá đang đuổi nhau, vua
tức cảnh đọc vế đối như sau:
Nước trong leo lẻo cá đớp cá.
Chẳng cần nghĩ ngợi lâu la gì, Cao Bá Quát lấy cảnh mình đang bị trói, đối lại luôn:
Trời nắng chang chang người trói người.
ra lệnh
đối thì mới tha
tức cảnh
leo lẻo cá đớp cá đối lại luôn
chang chang người trói người
1)Sắp xếp lại các tranh theo đúng thứ tự trong câu chuyện Đối đáp với vua:
1 2
3
4
1 2
3 4
Vua Minh Mạng từ kinh đô Huế ngự giá ra Thăng Long, cho xa giá đến Hồ Tây ngắm cảnh.
Cao Bá Quát cởi quần áo nhảy xuống hồ tắm, làm cho quân lính hốt hoảng xúm vào bắt trói.
Cậu bé bị dẫn đến trước mặt nhà vua. Vua ra lệnh cho cậu phải đối được một vế đối thì mới tha.
Vua nguôi giận, cởi trói, tha cho cậu bé.
2) Kể lại từng đoạn câu chuyện dựa theo tranh minh họa:
1 2
3 4
Dặn dò:
- Tập đọc và kể lại câu chuyện:
“Đối đáp với vua” cho người thân nghe.
- Chuẩn bị bài sau: Tiếng đàn
(SGK – trang 54; 55)
