BÀI 8: SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KĨ THUẬT, KHOA HỌC VĂN HỌC VÀ NGHỆ THUẬT THẾ KỈ XVIII-XIX CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu hỏi trang 52 SGK Lịch sử 8: Tại sao nói thế kỉ XIX là thế kỉ của sắt, máy móc và động cơ hơi nước?
Lời giải:
Thế kỉ XIX là thế kỉ của sắt, máy móc và động cơ hơi nước, vì:
- Kĩ thuật luyện kim được cải tiến nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành sản xuất sắt, thép.
- Nhiều máy móc chế tạo công cụ đã ra đời.
- Máy hơi nước ra đời và được sử dụng rộng rãi.
Câu hỏi trang 52 SGK Lịch sử 8: Nêu những tiến bộ trong các lĩnh vực công nghiệp, giao thông vận tải, nông nghiệp và quân sự.
Lời giải:
- Công nghiệp: kĩ thuật luyện kim được cải tiến; máy móc được sử dụng rộng rãi...
- Giao thông vận tải: mạng lưới đường sắt phát triển; nhiều phương tiện vận tải mới ra đời.
- Nông nghiệp: sử dụng phân bón hóa học; sử dụng nhiều máy móc trong sản xuất,...
- Quân sự: nhiều phương tiên chiến tranh mới được phát minh.
Câu hỏi trang 53 SGK Lịch sử 8: Nêu những phát minh lớn về khoa học tự nhiên trong các thế kỉ XVIII – XIX.
Lời giải:
- Vật lý:
+ Niu-tơn tìm ra thuyết vạn vật hấp dẫn.
+ Lô-mô-nô-xốp tìm ra Định luật bảo toàn vật chất và năng lượng.
- Sinh học:
+ Puốc-kin-giơ khám phá ra sự phát triển của thực vật và đời sống của mô động vật.
+ Đác-uyn nêu lên thuyết tiến hóa và di truyền.
Câu hỏi trang 53 SGK Lịch sử 8: Vai trò của khoa học xã hội đối với đời sống xã hội loài người trong các thế kỉ XVIII – XIX.
Lời giải:
Những thành tựu của khoa học xã hội trong các thế kỉ XVIII – XIX có vai trò quan trọng trong việc:
+ Phá vỡ ý thức phong kiến lỗi thời, lạc hậu.
+ Tấn công vào quan điểm duy tâm, thần bí của nhà thờ, giáo hội.
+ Giải thích rõ quy luật vận động của thế giới và thúc đẩy xã hội phát triển.
Câu hỏi trang 55 SGK Lịch sử 8: Nêu tên những tác giả và tác phẩm tiêu biểu trong các thế kỉ XVIII – XIX.
Lời giải:
Lĩnh vực Tác giả Tác phẩm tiêu biểu Văn học Bai-rơn - Giấc mơ; Bóng tối…
Lép Tôn-xtôi - Chiến tranh và hòa bình; Anna Karenina…
Ban-dắc - Tấn trò đời…
Âm nhạc Bét-tô-ven - Bản sô-nát ánh trăng…
Trai-cốp-xki - Hồ thiên nga; Chiếc kẹp hạt dẻ…
Hội họa Cuốc-bê - Cội nguồn của sự sống…
CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1 trang 55 SGK Lịch sử 8: Lập bảng thống kê những thành tựu chủ yếu của kĩ thuật, khoa học, văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII – XIX.
Lời giải:
- Thành tựu chủ yếu về kĩ thuật:
Lĩnh vực Nhà khoa học Thành tựu
Công nghiệp Giêm Ha-gri-vơ - Máy Gien-ni Ét-mơn Ác-crai-tơ - Máy dệt Giêm Oát - Máy hơi nước Giao thông
vận tải
Phơn-tơn - Tàu thủy chạy bằng động cơ hơi nước Xti-phen-xơn - Xe lửa chạy trên đường sắt.
Nông ngiệp - Phân bón hóa học; Máy kéo chạy bằng hơi nước;
máy cày nhiều lưỡi…
Quân sự - Đại bác; súng trường; chiến hạm…
- Thành tựu chủ yếu về Khoa học tự nhiên:
Lĩnh vực Nhà khoa học Thành tựu
Vật lý Niu-tơn Thuyết vạn vật hấp dẫn
Lô-mô-nô-xốp Định luật bảo toàn vật chất và năng lượng
Rơ-ghen Tia X
Sinh học Puốc-kin-giơ Sự phát triển của thực vật và đời sống của mô động vật.
Đác-uyn Thuyết tiến hóa và di truyền - Thành tựu chủ yếu về Khoa học xã hội:
Lĩnh vực Tác giả Tác phẩm tiêu biểu Tư tưởng Vôn-te Những lá thư triết học
Rút-xô Khế ước xã hội Mông-te-xki-ơ Tinh thần pháp luật
C.Mác - Tư bản; Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản…
Ăng-ghen - Tình cảnh của giai cấp công nhân Anh
Văn học Bai-rơn - Giấc mơ; Bóng tối; Những giai điệu Do Thái…
Lép Tôn-xtôi - Chiến tranh và hòa bình; Thời thơ ấu…
Ban-dắc - Tấn trò đời
Âm nhạc Bét-tô-ven - Bản sô-nát ánh trăng
Trai-cốp-xki - Hồ thiên nga; Người đẹp ngủ trong rừng…
Hội họa Cuốc-bê - Cội nguồn của sự sống
Câu 2 trang 55 SGK Lịch sử 8: Vai trò của văn học nghệ thuật trong cuộc đấu tranh vì quyền sống và hạnh phúc của nhân dân.
Lời giải:
Các tác phẩm văn học nghệ thuật đã:
- Vạch trần bản chất xấu xa của xã hội tư bản; sự tham lam, phản động của giới cầm quyền.
- Được sử dụng làm vũ khí chống bọn cầm quyền trên mặt trận tư tưởng.
- Cổ vũ nhân dân đứng lên đấu tranh cho tự do, hạnh phúc và chính nghĩa.
Câu 3 trang 55 SGK Lịch sử 8: Bằng những kiến thức đã học, giới thiệu vài nét về một tác giả hay tác phẩm văn học tiêu biểu trong các thế kỉ XVIII - XIX.
Lời giải: Giới thiệu tác giả Lép Tôn-xtôi (1828 – 1910)
- Lép Tôn-xtôi sinh ngày 28/8/1828 trong một gia đình quý tộc tại Nga.
- 1851, Lép Tôn-xtôi bắt đầu sáng tác văn học. Từ 1854-1855 ông tham gia chiến tranh Crimean. Cuộc sống trong quân ngũ không chỉ khiến cho Lép Tôn-xtôi cảm nhận được sự thối nát của xã hội thượng lưu mà còn giúp ông nhận thức sâu sắc sự thảm khốc của các cuộc chiến tranh, xung đột.
- Năm 1855, Lép Tôn-xtôi xuất ngũ và gia nhập giới văn học. Từ đó cho tới khi qua đời (1910), ông đã lao động nghệ thuật một cách cần mẫn và đạt được nhiều thành quả.
- Các tác phẩm tiêu biểu của Lép Tôn-xtôi có thể kể đến như: Chiến tranh và hòa bình, thời thơ ấu, thời niên thiếu, Anna Kareninna.
