ĐỀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KỲ II Môn: Ngữ văn 7
Năm học 2021-2022
( Thời gian: 90 phút, không kể thời gian giao đề) (Đề có 01 trang)
ĐỀ 02 I. PHẦN ĐỌC-HIỂU
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần đầu tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi, bạn đã uống nước và suýt chết đuối phải không? Lần đầu tiên đánh bóng bàn, bạn có đánh trúng không? Không sao đâu vì…
Oan Đi- xnây từng bị nhà báo sa thải vì thiếu ý tưởng. Ông cũng nếm mùi phá sản nhiều lần trước khi sáng tạo nên Đi- xnây- len.
Lúc còn đi học phổ thông, Lu-i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình. Về môn hóa, ông đứng thứ hạng 15 trong tổng số 22 học sinh của lớp .
Lep Tôn-xtôi, tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng “Chiến tranh và hòa bình”, bị đình chỉ học đại học vì “vừa không có năng lực, vừa thiếu ý chí học tập”.
Hen-ri Pho thất bại và cháy túi đến năm lần trước khi thành công.
Ca sĩ ô- pê-ra nổi tiếng En-ri-cô Ca-ru-xô bị thầy giáo cho là thiếu chất giọng và không thể nào hát được.
Vậy xin bạn chớ lo thất bại. Điều đáng sợ hơn là bạn bỏ qua nhiều cơ hội chỉ vì không cố gắng hết mình.
( Theo Ngữ văn 7, tập 2, tr 41, NXB giáo dục Việt Nam , 2015) Câu 1 (1,0 điểm). Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên? Từ văn bản, hãy rút ra một thông điệp mà em tâm đắc nhất?
Câu 2 (1,0 điểm). Chỉ ra và phân tích biện pháp tu từ trong đoạn: “Lần đầu tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi, bạn đã uống nước và suýt chết đuối phải không? Lần đầu tiên đánh bóng bàn, bạn có đánh trúng không ?”.
Câu 3 (1,0 điểm). Xác định thành phần trạng ngữ và cho biết ý nghĩa của trạng ngữ trong câu: “Lúc còn đi học phổ thông, Lu-i Pa-xto chỉ là một học sinh trung bình. Về môn hóa, ông đứng thứ hạng 15 trong tổng số 22 học sinh của lớp”.
II. LÀM VĂN
Câu 4 (2,0 điểm): Hãy viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về lòng yêu nước
Câu 5 (5,0 điểm):
Em hãy giải thích câu tục ngữ: “Thất bại là mẹ thành công.”
________Hết ______
(Cán bộ coi kiểm tra không giải thích gì thêm) Họ và tên học sinh: ……… .
HƯỚNG DẪN CHẤM
BÀI KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KÌ II Môn: Ngữ văn 7
Năm học: 2021-2022 Câ
u
Nội dung cần đạt Điểm số
I. Phần đọc – hiểu 5,0
1 Xác định phương thức biểu đạt của văn bản trên? Từ văn bản, hãy rút ra 1 thông điệp mà em tâm đắc nhất?
1,0 - PTBĐ: Nghị luận
- Học sinh rút ra một thông điệp hợp lí: ( VD: không sợ vấp ngã;
không sợ thất bại ; muốn thành công thì phải có dũng khí bước qua thất bại….)
0,25 0,75
2 Xác định thành phần trạng ngữ và cho biết ý nghĩa của trạng ngữ trong câu: “Lúc còn đi học phổ thông, Lu-i Pa-xto chỉ là một học sinh trung bình. Về môn hóa, ông đứng thứ hạng 15 trong tổng số 22 học sinh của lớp”.
1,0
- Thành phần trạng ngữ trong câu: Lúc còn đi học phổ thông, về môn hóa
- - Ý nghĩa của trạng ngữ:
+ Lúc còn đi học phổ thông: Xác định thời gian + về môn hóa: Xác định về phương tiện
0,5
0,5 3 Chỉ ra và phân tích biện pháp tu từ trong đoạn: “Lần đầu
tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi, bạn đã uống nước và suýt chết đuối phải không? Lần đầu tiên đánh bóng bàn, bạn có đánh trúng không ?”.
1,0
- HS chỉ ra được biện pháp tu từ: Điệp ngữ ( Điệp cấu trúc): Lần đầu tiên…bạn ( hoặc biện pháp Liệt kê)
- Tác dụng của phép điệp ngữ:
+ Tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các câu trong đoạn văn. Khẳng định quan điểm thất bại là điều khó tránh khỏi đến với mọi người trong cuộc sống.
+ Khuyên mọi người hãy lạc quan, biết đứng lên khi gặp thất bại
- Tác dụng của phép liệt kê:
Tác giả đã liệt kê ra một loạt những câu chuyện và ví dụ thực tế về sự thất bại, học tập và trưởng thành ở mỗi người: ngã khi tập đi, sặc nước khi tập bơi, đánh bóng bàn trượt….=> Để diễn tả đầy đủ, sâu sắc hơn về quan điểm của tác giả đó là trong cuộc đời mỗi người ai cũng đã từng bị vấp ngã đồng thời khuyên mọi
0,5
0,5
người hãy lạc quan, biết đứng lên khi gặp thất bại .
II. Phần làm văn 7,0
6 Hãy viết một đoạn văn nêu suy nghĩ của em về lòng yêu nước 2,0 Mở đoạn:
Lòng yêu nước là một tình cảm thiêng liêng và cao quý của mỗi con người.
Triển khai:
- - Giải thích:
- + Đất nước là tất cả những gì gần gũi, thân thương nhất: là mảnh đất nơi ta cất tiếng khóc chào đời, là nơi có những người thân yêu, là nơi có mái đình cổ kính, có cây đa già và có cả những điều thân thuộc vô cùng gắn bó ….
- + Lòng yêu nước: chính là yêu gia đình, yêu xóm làng, yêu những lũy tre bờ đê, yêu từng cánh đồng lúa chín…Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc.
- - Biểu hiện của lòng yêu nước:
+ Với những người lính yêu nước là sẵn sàng hi sinh, xả thân vì Tổ quốc.
+ Với những người dân là cố gắng làm việc để xây dựng gia đình, xã hội.
+ Với những em nhỏ là cố gắng học tập để góp phần kiến thiết quê hương…
- - Cách rèn luyện lòng yêu nước:
- + Mỗi người ý thức được trách nhiệm của bản thân trong việc bảo vệ đất nước. Sẵn sàng cống hiến khi Tổ quốc cần. Cố gắng lao động tích cực xây dựng xã hội vững mạnh…
+ Liên hệ bản thân.
0,25
0,25
0,25
0,25 0,25 0,25
0,25
0,25 7 Em hãy giải thích câu tục ngữ: “Thất bại là mẹ thành công.” 5,0
* Yêu cầu về kỹ năng: Biết làm bài văn nghị luận giải thích có bố cục rõ ràng; hành văn lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
0,5
* Yêu cầu về kiến thức: 4,5
(1) Giới thiệu và trích dẫn luận điểm 0,5
(2) Giải thích luận điểm:
- “Thất bại” là không đạt được mong muốn, mục tiêu đề ra.
“Thành công” là đạt được những mục tiêu, nguyện vọng đề ra.
“mẹ” là người thai nghén, sinh thành. Câu tục ngữ ngắn gọn, sử dụng hình ảnh so sánh để khẳng định thất bại sinh ra thành công.
- Mối quan hệ giữa thất bại và thành công: Thành công và thất bại, chúng đối lập nhau sâu sắc, nhưng giữa hai yếu tố này lại có mối quan hệ hữu cơ mật thiết, bởi thất bại là nhân tố tạo ra thành công.
0,5
0,5
(3) Vì sao thất bại lại sinh ra thành công?
0,5
- Sau mỗi thất bại người ta rút ra được những bài học kinh nghiệm cần thiết, tìm ra được những nguyên nhân thất bại để tránh, biết những điều còn thiếu để từ đó bổ sung, hoàn thiện nó.
Thất bại làm con người trưởng thành hơn.
- Cuộc sống khó tránh khỏi những khó khăn. Khi ta làm một việc lớn khó khăn lại càng lớn. Khó khăn có thể do chủ quan hay khách quan gây nên. Khi gặp khó khăn, thất bại mà ngã lòng thì sẽ thất bại hoàn toàn, mất hết ý chí, ảnh hưởng đến công việc và cuộc đời. Ngược lại nếu vững vàng, lấy thất bại làm bài học kinh nghiệm thì sẽ đạt được thành công trong cuộc sống.
0,5
* Chứng minh:
- Thật vậy, trong thực tế, để có được thành công, ai cũng từng trải qua thất bại, không ai giành được thành công lớn ngay từ đầu. (Dẫn chứng)
- Thất bại chính là động lực để giúp con người đứng lên, tiếp tục tìm tòi, học hỏi. Thành công chỉ đến với những con người có ý chí, nghị lực, niềm tin và lòng dũng cảm.
0,5
* Mở rộng:
- Câu tục ngữ chỉ đúng đối với những người có ý chí, có nghị lực, niềm tin và lòng quyết tâm
- Trong thực tế còn có những người dễ dàng bỏ cuộc khi gặp thất bại, thấy khó khăn đã nản chí
0,5
(4) Phải làm gì để thực hiện lời khuyên trong câu tục ngữ
Trước hết, khi gặp khó khăn thì không được nản lòng. Khi gặp thất bại phải bình tĩnh, kiên trì tìm ra nguyên nhân thất bại, lấy thất bại làm động lực để chúng ta tìm tòi, học hỏi.. Không được đầu hàng, lùi bước trước khó khăn. Phải có ý chí phấn đấu kết hợp lòng kiên trì, nhẫn nại thì sẽ thành công.
- Với học sinh, con đường học tập là con đường đầy chông gai vất vả, khó tránh khỏi thất bại. Nhưng khi đã thấu hiểu lời khuyên của câu tục ngữ trên, chúng ta sẽ nỗ lực để vượt qua những thất bại, nỗ lực hơn vì những thành công phía trước.
0,5
(5) Khẳng định ý nghĩa câu tục ngữ và nêu bài học nhận thức và hành động.
- Chớ lo sợ thất bại, bởi thất bại là tiền đề của thắng lợi, của thành công. Câu tục ngữ là một bài học kinh nghiệm, cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
- Là học sinh chúng ta cần phải hiểu được ý nghĩa của câu tục ngữ “Thất bại là mẹ thành công”. Cần biết đứng lên sau mỗi lần thất bại để vươn tới thành công.
0,5
Lưu ý: Học sinh có thể trình bày cách khác, nếu đúng giáo viên căn cứ vào hướng dẫn chấm để cho điểm theo từng ý tương ứng.
MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KÌ II Môn: Ngữ Văn 7
Năm học: 2021- 2022
Nội dung Mức độ cần đạt Tổng
Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng hợp cao I. Đọc -
Hiểu Ngữ liệu Văn bản văn học
- Thu thập thông tin trong văn bản: phương thức biểu đạt, nội dung...
- Hiểu được vai trò, ý nghĩa của thành phần phụ trong câu.
- Hiểu các biện pháp tu từ được sử dụng trong văn bản.
- Hiểu được ý nghĩa của văn bản.
- Biết vận dụng kiến thức phân tích được hiệu quả diễn đạt của các biện pháp tu từ trong văn bản.
Số câu Số điểm
Tỉ lệ
1 1,0 10%
1,5 1,5 15%
0,5 0,5 5%
3 3,0 30%
II. Làm văn
Viết đoạn văn nghị luận xã hội.
Viết bài văn nghị luận giải thích.
Số câu Số điểm
Tỉ lệ
1,0 2,0 20%
1 5,0 50%
1 5,0 50%
TS câu TS điểm
Tỉ lệ %
1 (Tự luận) 1,0 10%
1,5 (Tự luận) 1,5 15%
1,5 (Tự luận) 2,5 25%
1 (Tự luận) 5,0 50%
5 10,0 100%
