Bài 2: Biến phép gán và biểu thức số học Khởi động
Khởi động trang 55 Tin học lớp 10: Khi giao cho máy tính giải quyết một bài toán, máy tính sẽ cần lưu trữ dữ liệu phục vụ cho quá trình thực hiện thuật toán giải bài toán đó. Em hãy lấy ví dụ về một bài toán đơn giản và chỉ ra những dữ liệu nào cần được lưu trữ, những dữ liệu nào sẽ được thay đổi qua các bước xử lý của máy tính.
Trả lời:
Ví dụ về bài toán: Tính diện tích hình chữ nhật với chiều dài a, chiều rộng b Giả sử s là diện tích hình chữ nhật. Khi đó s = a * b
Ở đây a, b là những dữ liệu cần được lưu trữ còn s là dữ liệu sẽ được thay đổi sau khi thực hiện phép tính s = a * b.
1. Biến và phép gán Hoạt động
Hoạt động 1 trang 55 Tin học lớp 10: Em hãy chỉ ra các biến được sử dụng trong chương trình ở hình bên.
Trả lời:
Biến được sử dụng trong chương trình là biến a.
Hoạt động 2 trang 57 Tin học lớp 10: Em hãy viết mỗi biểu thức toán học ở bảng trên thành biểu thức tương ứng trong Python.
Trả lời:
Biểu thức toán học Biểu thức trong python
2a + 3b 2*a + 3*b
xy:z x*y/z
b2 – 4ac b*b – 4*a*c
(a :b) c (a/b) * c
2. Soạn thảo chương trình Luyện tập
Luyện tập 1 trang 59 Tin học lớp 10: Em hãy nêu ba tên biến đúng, ba tên biến sai.Với tên biến sai, em hãy giải thích tại sao đó không phải là tên biến.
Trả lời:
Tên biến đúng: a, chuvi, kết_quả Tên biến sai:
12a (bắt đầu bằng số) chu vi (chứa dấu cách) break (trùng với từ khóa)
Luyện tập 2 trang 59 Tin học lớp 10: 1) Ở cửa sổ Code, em hãy soạn thảo chương trình như trong Hình 4, chạy và cho biết kết quả hiển thị trên màn hình.
Hình 4. Chương trình tính toán và đưa ra kết quả
2) Thực hiện từng câu lệnh trong Hình 4 ở cửa sổ Shell. Sau đó hãy thay phép nhân bằng một phép toán khác và xem kết quả.
Trả lời:
1) Gõ trong cửa sổ Code
Chạy và kết quả hiển thị:
2)
Khi thay phép nhân bằng phép toán khác như phép cộng thì kết quả sẽ thay đổi.
Luyện tập 3 trang 59 Tin học lớp 10: Em hãy hoàn thiện chương trình ở Hình 5 bằng cách viết biểu thức gán cho biến pound để nhận được chương trình chuyển đổi đơn vị đo khối lượng từ đơn vị ki-lô-gam sang pound, biết rằng 1 kg = 2,205 pound. Em hãy thay đổi giá trị gán cho biến kilo để chạy thử nghiệm chương trình.
Hình 5. chương trình chuyển đổi đơn vị đo khối lượng Trả lời:
1 kg = 2,205 pound
Vậy 4.5 kg = 4.5 * 2,205. Do đó biểu thức gán cho biến pound được viết như sau:
Thay đổi giá trị của biến kilo
Vận dụng
Vận dụng trang 59 Tin học lớp 10: Mảnh vườn trồng cúc đại đóa có chiều rộng m mét, chiều dài n mét. Mỗi mét vuông trồng được một khóm hoa. Mỗi khóm hoa bán được a nghìn đồng. Em hãy viết chương trình để đưa ra màn hình tổng số tiền thu được sau khi bán hết hoa trong vườn. Hãy chạy chương trình với bộ dữ liệu đầu vào m = 5, n = 18, a = 30.
Trả lời:
Số tiền sau khi bán hết hoa được tính theo công thức: m * n * a Chương trình:
Câu hỏi tự kiểm tra
Câu 1 trang 59 Tin học lớp 10: Xét đoạn chương trình ở hình bên. Em hãy cho biết c hay d nhận giá trị lớn hơn.
Trả lời:
c = a // b = 15.8 // 6.2 = 2 (phép chia lấy phần nguyên) d = a % b = 15.8 % 6.2 = 3.4 (phép chia lấy phần dư) Vậy d nhận giá trị lớn hơn.
Kiểm tra bằng chương trình:
Kết quả:
Câu 2 trang 59 Tin học lớp 10: Có thể lưu chương trình Python dưới dạng tệp hay không?
Trả lời:
Các môi trường ngôn ngữ lập trình bậc cao đều cho phép soạn thảo và lưu chương trình ở dạng tệp. Trong Python, ở cửa số Code, ta có thể soạn thảo và lưu một tệp chương trình, chạy và chỉnh sửa chương trình.
