Bài tập số 1: Hãy xác định đâu là quần thể trong các ví dụ sau?
Ví dụ 1: Rừng cao su
Ví dụ 2: Đàn voi trong rừng
Ví dụ 3: Bầy chim cánh cụt ở đảo
Ví dụ 4: Hồ Lắk
Quần xã: ví dụ 1,4 Quần thể: ví dụ 2,3
Đáp Án:
I. QUẦN XÃ 1. Ví dụ
2. Khái niệm
II. MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA QUẦN XÃ 1. Đặc trưng về thành phần loài trong quần xã
2. . Đặc trưng về phân bố cá thể trong không gian quần thể
III.QUAN HỆ GIỮA CÁC LOÀI TRONG QUẦN XÃ SINH VẬT
1. Các mối quan hệ sinh thái
2. Hiện tượng khống chế sinh học:
I
. QUẦN XÃ 1. Ví dụ:
Quần xã vườn quốc gia Cúc Phương Quần xã ao hồ
Quần xã rừng ngập mặn Quần xã sa mạc
Sơ đồ thành phần cấu trúc của quần xã sinh vật
I. QUẦN XÃ
2. Khái niệm
Là tập hợp các quần thể sinh vật thuộc
nhiều loài khác nhau, cùng sống trong
không gian và thời gian nhất định, các
sinh vật có mối quan hệ gắn bó với nhau
như một thể thống nhất, do vậy quần xã
có cấu trúc tương đối ổn định.
I. QUẦN XÃ
1. Ví dụ
2. Khái niệm
II. MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA
QUẦN XÃ
Nghiên cứu phần II, trang 178 sgk và hoàn thành PHT sau:
Các đặc trưng của quần xã
Các mức thể hiện Vai trò Ví dụ
1.Thành
phần loài -Độ đa dạng:
-Loài ưu thế
-Loài đặc trưng:
2. Phân bố các thể trong không gian
Loài ưu thế
Cỏ lồng vực Trâu rừng
• Cá cóc Tam đảo • Rồng komodo ở Indonexia Loài đặc trưng
•
Rừng Tràm U MinhRừng Tràm U MinhCác đặc trưng của quần xã
Các mức thể hiện Vai trò Ví dụ
1. Thành
phần loài -Độ đa dạng: Số lượng loài và số cá thế của mỗi loài
-Loài ưu thế: số cá thể nhiều, sinh khối lớn hoặc hoạt động của chúng mạnh - Loài đặc trưng:
chỉ xuất hiện ở một quần xã nhất định
- Rừng nhiệt đới
-Tạo mức độ ổn định cho quần xã
-Ảnh hưởng lớn quần xã và môi trường
- Đóng vai trò quan trọng tạo nên tên gọi quần xã
- Quần xã trên cạn:
Thực vật có hạt chiếm ưu thế.
- Cá cóc ở Tam Đảo, rừng cọ ở Vĩnh phú.
Ở ĐẠI DƯƠNG
0 50 100 200 500
1,000 1,500 2,000 3,000 4,000 5,000 10,000 Độ sâu (m)
Sự phân tầng ở đại dương
Vùng gần bờ
Vùng ven bờ Vùng ngoài khơi Tầng trên
Tầng giữa
Tầng đáy
Các tầng trong rừng mưa nhiệt đới
Tầng cây nhỏ dưới cùng Tầng cây gỗ dưới tán Tầng tán rừng
Tần vượt tán
Các đặc trưng của
quần xã
Các mức thể
hiện Vai trò Ví dụ
2. Phân bố các thể trong không gian
- Phân bố theo chiều thẳng đứng của thực vật→
phân tầng các loài động vật.
- Phân bố theo chiều ngang trên mặt đất( ở các vùng có điều kiện thuận lợi)
- Giảm bớt cạnh tranh, nâng cao hiệu quả sự dụng nguồn sống → Sinh vật thích nghi với điều kiện sống.
- Phân tầng
rừng mưa nhiệt đới.
- Phân bố sinh vật từ đỉnh núi, sườn núi, chân núi... nơi có điều kiện sống thuận lợi, thức ăn dồi dào.
Ánh sáng mặt trời
Tầng trên Tầng giữa
Tầng đáy
Hiểu biết về sự phân bố của quần xã ao hồ có ý nghĩa gì đối với việc nuôi cá?
Bài tập vận dụng:
Bài tập vận dụng:
1) Nêu thành phần loài 1) Nêu thành phần loài trong quần xã rừng cao trong quần xã rừng cao su?su?
2) Xác định loài ưu thế, loài 2) Xác định loài ưu thế, loài
đặc trưng?
đặc trưng?
3) Quần xã trên phân bố 3) Quần xã trên phân bố
theo kiểu nào?
theo kiểu nào?
I. QUẦN XÃ
II. MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA QUẦN XÃ
III. QUAN HỆ GIỮA CÁC LOÀI TRONG QUẦN XÃ SINH VẬT
1. Các mối quan hệ sinh thái
Xác định các mối quan hệ sinh thái trong quần xã qua các ví dụ sau:
2-Chim mỏ đỏ và linh dương
1 Cây Hoa Lan Sống
Trên Cây
Gỗ
3, Vi khuẩn Lam trong nốt sần rễ cây đậu Hợp tác
Hội sinh
Cộng sinh
1-Các loài chim tranh giành thức ăn
3-Chồn Ecmin ăn chuột
2-Cây tầm gửi
4 Tảo Biển
Nở Hoa Cạnh tranh Sinh vật này
Ăn sinh vật khác
Kí sinh
ức chế - Cảm nhiễm
T O GIÁP N Ả Ở HOA GÂY Đ C Ộ CHO TÔM, CÁ,…
2. Hiện tượng khống chế sinh học
2. Hiện tượng khống chế sinh học
- Là hiện tượng số lượng cá thể của một loài bị khống chế ở một mức độ nhất định,
không tăng quá cao hoặc quá thấp do tác
động của các quan hệ hỗ trợ hoặc đối kháng giữa các loài trong quần xã.
- Ý nghĩa: Ứng dụng trong nông nghiệp, sử
dụng thiên địch phòng trừ sâu hại cây trồng.
Ong kí sinh tiêu diệt bọ dừa
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Thời gian: 2 phút
Phân biệt quần thể và quần xã
So sánh Quần thể Quần xã
Số lượng loài
Đặc trưng quan trọng Quan hệ gắn bó
(Dinh dưỡng, nơi ở, sinh sản)
Gồm có nhiều loài Chỉ có một loài
Mật độ Độ đa dạng
Sinh sản Dinh dưỡng
Bạn Học cho rằng: “Quần xã đầm lầy trên luôn ổn định, bất biến qua thời gian”. Ý kiến của em như thế nào?
