HÌNH CHỮ NHẬT. CHU VI HÌNH CHỮ NHẬT
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN Lý thuyết:
Hình chữ nhật có 4 góc vuông, có 2 cạnh dài bằng nhau và 2 cạnh ngắn bằng nhau.
Độ dài cạnh dài gọi là chiều dài, độ dài cạnh ngắn gọi là chiều rộng.
Muốn tính chu vi hình chữ nhật ta lấy chiều dài cộng với chiều rộng (cùng đơn vị đo) rồi nhân với 2.
Ví dụ: Cho hình vẽ sau. Hỏi tứ giác ABCD có là hình chữ nhật hay không?
Lời giải:
Tứ giác ABCD có:
+) 4 góc đỉnh A, B, C, D đều là các góc vuông.
+) 4 cạnh gồm:
2 cạnh dài là AB và CD; AB = CD.
2 cạnh ngắn là AD và BC; AD = BC.
Vậy tứ giác ABCD là một hình chữ nhật.
II. CÁC DẠNG TOÁN
Dạng 1: Xác định hình cho trước có phải là hình chữ nhật hay không Phương pháp:
- Cần kiểm tra hình đã cho có 4 góc vuông.
- KIểm tra độ dài hai cạnh dài và hai cạnh ngắn.
Nếu tứ giác đủ các điều kiện có 4 góc vuông, có hai cạnh dài bằng nhau và hai cạnh ngắn bằng nhau thì tứ giác đó là hình chữ nhật.
Ví dụ: Hình nào dưới đây là hình chữ nhật?
Lời giải:
Hình 1 không là hình chữ nhật vì hình 1 không phải là tứ giác.
Hình 2 là hình chữ nhật vì có 4 góc vuông và có hai cạnh dài bằng nhau và hai cạnh ngắn bằng nhau.
Hình 3 không là hình chữ nhật vì không có 4 góc vuông.
Đáp số: Hình 2
Dạng 2: Cách tính chu vi của hình chữ nhật khi biết chiều dài và chiều rộng Phương pháp:
Muốn tính chu vi hình chữ nhật ta lấy chiều dài cộng với chiều rộng (cùng đơn vị đo) rồi nhân với 2.
Ví dụ 1: Cho hình chữ nhật MNPQ như hình vẽ dưới đây. Tính chu vi của hình chữ nhật đã cho.
Lời giải:
Hình chữ nhật MNPQ có chiều dài bằng 5cm, chiều rộng bằng 3cm.
Chu vi của hình chữ nhật MNPQ là:
(5 + 3) × 2 = 16 (cm) Đáp số: 16cm.
Ví dụ 2: Một mảnh đất hình chữ nhật có chiều dài bằng 8m, chiều rộng bằng 6m.
Tính chu vi của mảnh đất hình chữ nhật đã cho.
Lời giải:
Chu vi của mảnh đất hình chữ nhật đã cho là:
(6 + 8) × 2 = 28 (cm)
3cm 5cm
Q P
N M
Đáp số: 28cm
Dạng 3: So sánh chu vi của các hình Phương pháp:
Bước 1: Tính chu vi của mỗi hình.
Bước 2: So sánh chu vi của các hình (cùng đơn vị đo).
Ví dụ: Khoanh vào chữ đặt trước câu trả lời đúng.
A. Chu vi hình chữ nhật ABCD lớn hơn chu vi hình chữ nhật MNPQ B. Chu vi hình chữ nhật ABCD bé hơn chu vi hình chữ nhật MNPQ C. Chu vi hình chữ nhật ABCD bằng chu vi hình chữ nhật MNPQ Lời giải:
Chu vi hình chữ nhật ABCD là:
(12 + 6) × 2 = 36 (cm).
Chu vi hình chữ nhật MNPQ là:
(8 + 8 ) × 2 = 32 (cm)
8cm 8cm
6cm
12cm
Q P
M N
D C
B A
Vì 36cm > 32cm nên chu vi hình chữ nhật ABCD lớn hơn chu vi hình chữ nhật MNPQ.
Vậy đáp án cần chọn là A.
Đáp số: A.
Dạng 4: Biết chu vi và chiều dài hoặc chiều rộng. Tìm độ dài cạnh còn thiếu.
Phương pháp:
Bước 1: Tìm nửa chu vi (Tổng chiều dài và chiều rộng)
Bước 2: Tìm cạnh còn thiếu bằng cách lấy nửa chu vi trừ đi độ dài cạnh đã biết.
Ví dụ: Một mảnh vườn hình chữ nhật có chu vi bằng 16m, chiều rộng bằng 3m.
Hỏi chiều dài của mảnh vườn hình chữ nhật đó bằng bao nhiêu?
Lời giải:
Nửa chu vi của mảnh vườn là:
16 : 2 = 8 (m)
Chiều dài của mảnh vườn là:
8 – 3 = 5 (m) Đáp số: 5m
