Lý thuyết Địa Lí 6 Bài 21: Biển và đại dương | Kết nối tri thức

(1)

BÀI 21: BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG 1. Đại dương thế giới

- Khái niệm: Đại dương là lớp nước liên tục, bao phủ hơn 70% diện tích bề mặt Trái Đất.

- Có 4 đại dương lớn: Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, Bắc Băng Dương.

2. Độ muối, nhiệt độ của nước biển a. Độ muối

- Nước trong biển và đại dương là nước mặn.

- Độ muối trung bình ở đại dương là 35%.

- Độ muối của nước biển không giống nhau, tùy thuộc vào lượng nước sông chảy vào nhiều hay ít, lượng mưa và độ bốc hơi lớn hay nhỏ,...

+ Ở vùng biển nhiệt đới, độ muối trung bình khoảng 35-36%.

+ Ở vùng biển ôn đới, độ muối trung bình khoảng 34-35%.

b. Nhiệt độ

- Nhiệt độ trung bình của nước biển khoảng 17⁰C.

- Do ảnh hưởng của lượng bức xạ Mặt Trời nên nhiệt độ ở từng vùng khác nhau:

+ Ở vùng biển nhiệt đới nhiệt độ trung bình trên nước biển khoảng 24 - 27⁰C.

+ Ở vùng biển ôn đới nhiệt độ trung bình trên nước biển khoảng 16 - 18⁰C.

3. Một số dạng vận động của nước biển và đại dương a. Sóng biển

- Khái niệm: là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.

- Nguyên nhân: do gió, gió càng mạnh thì sóng càng lớn.

- Sóng thần: là sóng lớn cao trên 20m, di chuyển nhanh theo chiều ngang, có sức tàn phá khủng khiếp; nguyên nhân do động đất, núi lửa ngầm hoặc bão.

(2)

b. Thủy triều

- Khái niệm: là hiện tượng dao động thường xuyên, có chu kỳ của các khối nước trong các biển và đại dương.

- Nguyên nhân: chủ yếu do sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời cùng với lực li tâm của Trái Đất.

- Biểu hiện:

+ Thời gian: 1 chu kì kéo dài 1 tháng.

+ Triều cường: mỗi tháng có 2 lần thủy triều lên lớn nhất vào ngày trăng tròn và không trăng.

+ Triều kém: mỗi tháng có 2 lần thủy triều xuống thấp nhất vào các ngày trăng khuyết.

- Chế độ thủy triều ở mọi nơi không giống nhau.

c. Dòng biển

- Khái niệm: là hiện tượng chuyển động của nước biển tạo thành các dòng chảy có nhiệt độ khác nhau trong các biển và đại dương.

- Nguyên nhân: do các loại gió thổi thường xuyên ở Trái Đất như gió Tín phong, Tây ôn đới.

- Phân loại:

+ Dòng biển nóng chảy từ vĩ độ thấp lên vĩ độ cao.

+ Dòng biển lạnh chảy từ vĩ độ cao về vĩ độ thấp.