Tiết 62
Hình cầu – Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu1. Hình cầu
- ở giờ tr ớc ta đã học.
Khi quay một hình chữ
nhật một vòng quanh một cạnh cố định, ta đ ợc hình gì ?
I. Nội dung kiến thức
1. Hình cầu
- Khi quay một tam giác vuông một
vòng quanh một cạnh góc vuông cố
định, ta đ ợc hình gì ?
Hình nón
1. Hình cầu
=> Vậy khi quay một nửa hình tron tâm O, bán kính R một vòng quanh đ ờng kính AB cố
định ta đ ợc một hình gì ?
1. Hình cầu
- Khi quay một nửa hình tròn tâm O, bán kính R một
vòng quanh đ ờng kính AB cố định ta đ ợc một hình cầu - Nửa đ ờng tròn trong phép
quay nói trên tạo nên mặt cầu.
- Điểm O đ ợc gọi là tâm, R là bán kính của hình cầu hay mặt cầu.
1. Hình cầu
- Một số ví dụ về hình cầu, mặt cầu: Hòn bi (trẻ em chơi băn bi), viên bi trong ổ bi của xe máy – xe đạp, quả bóng bàn- bóng đá, quả bi da, quả địa cầu, quả đất, …
2. C¾t h×nh cÇu bëi mÆt ph¼ng
- Khi c¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng th×
mÆt c¾t lµ h×nh g× ?
- Khi c¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng th×
mÆt c¾t lµ mét h×nh trßn.
2. C¾t h×nh cÇu bëi mÆt ph¼ng
MÆt c¾t H×nh
H×nh ch÷ nhËt
H×nh trßn b¸n kÝnh R
H×nh trßn b¸n kÝnh nhá h¬n R
H×nh trô H×nh cÇu
Kh«ng
cã
Kh«ng Kh«ng
cã cã
? 1 C¾t mét h×nh trô hoÆc mét h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi trôc, ta ® îc h×nh g× ? H·y
®iÒn vµo b¶ng (chØ víi c¸c tõ “cã”,“kh«ng”):
Hãy đọc nhận xét trong SGK_ Tr. 122
Việt Nam
Kinh tuyến gốc
Đ ờng xích đạo Bán cầu tây
Bán cầu đông 00
Bán cầu bắc
Bán cầu nam Ví dụ: Toạ độ địa lí của Hà Nội 0
'
0 '
105 48
20 01
Đông Bắc
3. DiÖn tÝch mÆt cÇu
-B»ng thùc nghiÖm, ng êi ta thÊy diÖn tÝch
mÆt cÇu gÊp 4 lÇn diÖn tÝch h×nh trßn lín cña h×nh cÇu.
S = 4 R 2 mµ 2R = d => S = d
2VÝ dô 1: TÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu cã ® êng kÝnh 42 cm:
Lêi gi¶i
SmÆt cÇu= d
2 = 42
2 = 1764 (cm
2)Ví dụ 2: (Tr.122 SGK)
Smặt cầu = 36 cm2. Tính đ ờng kính của một mặt cầu thứ hai có diện tích gấp ba lần diện tích mặt cầu này.
Lời giải
Gọi d là độ dài đ ờng kính của mặt cầu thứ hai, ta có:
d 2 = 3.36 = 108. Suy ra d 2 Vây
108 34,39
3,14 5,86
d cm
II. ứng dụng thực tế
- Trong khoa học kỹ thuật quân sự, viễn thông, vật lý.
- Trong đời sống, nghiên cứu sinh_ hoá, địa lý.
III. LuyÖn tËp:
Bµi 31. ( Tr.124 SGK). H·y ®iÒn vµo c¸c « trèng ë b¶ng sau:
B¸n kÝnh h×nh cÇu
DiÖn tÝch mÆt cÇu
6,21 dm
0,3 mm 0,283 m 100 km 6 hm
1,13 mm2 484,37dm2 1,006m2 12563,7km2 452,39hm2
IV. H íng dÉn vÒ nhµ
- N¾m v÷ng kh¸i niÖm h×nh cÇu.
- N¾m ch¾c c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu.
- Bµi tËp vÒ nhµ sè 32 vµ 33 Tr 125 SGK . - TiÕt sau häc tiÕp.
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐÃ
THAM GIA TIẾT HỌC.
ViÖt Nam
TiÕt 63
H×nh cÇu – DiÖn tÝch mÆt cÇuvµ thÓ tÝch h×nh cÇu