Bài 27. Chế độ phong kiến nhà Nguyễn

(1)

(2)

Bài 27 – tiết 60

Chế độ phong kiến nhà nguyễn

II – các cuộc nổi dậy của nhân dân

(3)

Nhà Nguyễn đã laứm gỡ ủeồ laọp laùi cheỏ ủoọ phong kieỏn taọp quyeàn?

Kiểm tra bài cũ

-Năm 1802, Nguyễn AÙnh đặt niên hiệu là Gia Long, đóng đô ở Phú Xuân, xây dựng nhà n ớc quân chủ tập quyền. Vua trực tiếp điều hành mọi việc từ trung ơng đến địa ph ơng.

- Năm 1815, nhà Nguyễn ban hành bộ Hoàng triều luật lệ ( Luật Gia Long ).

-Chia n ớc ta ra thành 30 tỉnh và một phủ trực thuộc.

(4)

1: Đời sống nhân dân d ới triều Nguyễn :

- ẹụứi soỏng nhaõn daõn ta dửụựi trieàu Nguyeón bieồu hieọn nhử theỏ naứo?

- Đời sống nhân dân ta ngày càng khổ cực.

+ Địa chủ c ờng hào c ớp ủoaùt ruộng ủaỏt, quan lại tham nhũng.

+ Tô thuế nặng nề, dịch bệnh, đói kém.

- Năm 1842, bão to ở Nghệ An làm đổ trên 4 vạn nóc nhà, hơn 5000 ng ời chết.

- Năm 1849 – 1850, dịch lớn trên cả n ớc làm 60 vạn ng ời chết.

Qua đọc đoạn trích trên, em có nhận xét gì về

chính quyền phong kiến nhà Nguyễn ?

-Quan lại từ trung ơng

đến địa ph ơng ra sức

đục khoét bóc lột nhân dân.

- Xã hội loạn lạc, không còn kỉ c ơng phép n ớc.

Em hãy đọc đoạn chữ

in nghiêng trong sách giáo khoa ( Trang 139 ) Thái độ của nhân dân với chính quyền phong kiến nhà Nguyễn ?

- > Nhân dân căm phẫn, bất bình nên họ nổi dậy

đấu tranh chống chính quyền nhà Nguyễn

Tiết 60 : CHEÁ ẹOÄ PHONG KIEÁN NHAỉ NGUYEÃN

II. CAÙC CUOÄC NOÅI DAÄY CUÛA NHAÂN DAÂN

(5)

Phản ứng của dân chúng về chế độ lao dịch khắc nhiệt dưới triều của Vua Tự Đức

Bắt dân đào kênh

Đào mười thước rộng Bốn mươi thuớc dài Đo đất đếm người

Một xuất đinh hai thước Bắt đào cho được

Hạn trong mười ngày

(6)

1, Đời sống của nhân dân d ới triều Nguyễn : - Đời sống nhân dân ta ngày càng khổ cực do :

- Địa chủ c ờng hào c ớp ruộng, quan lại tham nhũng - Tô thuế nặng nề, dịch bệnh, đói kém.

2, Các cuộc nổi dậy :

(7)

1, §êi sèng cđa nh©n d©n d íi triỊu NguyƠn : 2, C¸c cuéc nỉi dËy :

TiÕt 60 : CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHÀ NGUYỄN

II. CÁC CUỘC NỔI DẬY CỦA NHÂN DÂN

(8)

2, Các cuộc nổi dậy của nhân dân:

L ợc đồ những nơi bùng nổ cuộc nổi dậy của nhân dân chống v ơng triều Nguyễn nửa đầu TK XIX

(9)

2, Các cuộc nổi dậy của nhân dân : a, Khởi nghĩa Phan Bá Vành

( 1821 – 1827 )

Em hãy trình bày hiểu biết của em về Phan Bá Vành ?

- Phan Bá Vành : Ng ời làng Minh Giám ( Thái Bình ). Xuất thân trong một gia đình nghèo.

Nguyên nhân nào khiến Phan Bá

Vành nổi dậy khởi nghĩa ?

- Ông sớm bất bình với giai cấp thống trị

- Năm 1821, nhân một nạn đói lớn ở Nam Định, Thái Bình - > Ông kêu gọi nhân dân khởi nghĩa.^-Em hãy t ờng thuật diễn biến của

khởi nghĩa ?

-Năm 1827, quân triều đình bao vây. Khởi nghĩa bị đàn áp

-Năm 1821, ông kêu gọi nông dân nổi dậy.

- Căn cứ : Trà Lũ ( Nam Định )

Nam Định

Tuy khởi nghĩa thất bại, song trong lòng nhân dân hình ảnh ông sống mãi : Trên trời có ông sao Rua

ễÛlàng Minh Giám có vua Ba Vành.

(10)

2, Các cuộc nổi dậy của nhân dân : a, Khởi nghĩa Phan Bá Vành ( 1821 – 1827 ) b, Khởi nghĩa Nông Văn Vân ( 1833 –

1835 )

Cao Bằng

Nông Văn Vân là ai ? Vì sao

ông nổi dậy khởi nghĩa ?

-Nông Văn Vân : Tù tr ởng dân tộc Tày, giữ chức tri châu Bảo Lạc ( Cao Bằng ) - Không chịu nổi sự chèn ép của triều

đình ông cùng một số tù tr ởng tập hợp dân chúng nổi dậy khởi nghĩa.

- Địa bàn : Miền núi Việt Bắc

Em hãy thuật lại diễn biến cuộc khởi nghĩa ?

- Năm 1835 khởi nghĩa bị dập tắt

(11)

a, Khởi nghĩa Phan Bá Vành ( 1821 – 1827 ) b, Khởi nghĩa Nông Văn Vân ( 1833 –

1835 )

c, Khởi nghĩa Lê Văn Khôi ( 1833 – 1835 ) :

Gia Định

Tương truy n khi v o Gia ề à Định, có l n Lê V n Khôi dùng tay không ầ ă ch ng l i c p d cho s th n ố ạ ọ ữ ứ ầ nước Xiêm xem

- Lê Văn Khôi là Thổ hào ở Cao Bằng, sau vào Nam ( Con nuôi Tổng trấn Lê Văn Duyệt)

T ờng thuật diễn biến khởi nghĩa Lê Văn Khôi ?

-Tháng 6-1833, ông khởi nghĩa chiếm thành Phiên An ( Gia Định ). Tự x ng Bình Nam Đại nguyên soái…

- Năm 1834, Lê Văn Khôi qua

đời, con trai ông lên thay.

- Năm 1835, khởi nghĩa bị dập tắt.

Em hãy giới thiệu đôi nét về Lê Văn khôi ?

(12)

2, C¸c cuéc næi dËy :

a, Khëi nghÜa Phan B¸ Vµnh ( 1821 – 1827 ) b, Khëi nghÜa N«ng V¨n V©n ( 1833 –

1835 )

c, Khëi nghÜa Lª V¨n Kh«i ( 1833 – 1835 ) d, Khëi nghÜa Cao B¸ Qu¸t ( 1854 – 1856 )

S¬n T©y

Em h·y nªu mét vµi nÐt vÒ Cao B¸ Qu¸t ?

-Mét nhµ th¬ lçi l¹c, mét nhµ nho yªu n íc

- Giíi thiÖu vÒ khëi nghÜa Cao B¸ Qu¸t ?

- §©y lµ cuéc khëi nghÜa n«ng d©n cã sù tham gia tÝch cùc cña nhiÒu nho sü.

-N¨m 1855, Cao B¸ Qu¸t hy sinh - N¨m 1856, khëi nghÜa bÞ dËp t¾t

Cao B¸ Qu¸t

(13)

1, Đời sống của nhân dân d ới triều Nguyễn : 2, Các cuộc nổi dậy của nhân dân:

Học sinh thảo luận nhóm

- Câu 1 : Vì sao các cuộc khởi nghĩa đều thất bại ? - Câu 2 : Các cuộc khởi nghĩa trên chứng tỏ điều gì ?

(14)

Nguyên nhân thất bại ý nghĩa

-

Các cuộc khởi nghĩa

đều thất bại do :

- Phong trào đấu tranh diễn ra rầm rộ nh ng phân tán, thiếu sự liên kết lực l ợng

- Triều đình nhà Nguyễn đàn áp dã man.

- Các cuộc khởi nghĩa diễn ra rộng khắp thể hiện :

-Tinh thần đấu tranh anh dũng của các tầng lớp nhân dân chống lại nhà Nguyễn - Báo tr ớc sự sụp đổ tất yếu của triều đình phong kiến nhà

Nguyễn.

(15)

1, Đời sống của nhân dân d ới triều Nguyễn : - Đời sống nhân dân ta ngày càng khổ cực do :

+ Địa chủ c ờng hào c ớp ruộng, quan lại tham nhũng + Tô thuế nặng nề, dịch bệnh, đói kém.

a, Khởi nghĩa Phan Bá Vành ( 1821 – 1827 ) b, Khởi nghĩa Nông Văn Vân ( 1833 – 1835 ) c, Khởi nghĩa Lê Văn Khôi ( 1833 – 1835 ) d, Khởi nghĩa Cao Bá Quát ( 1854 – 1856 )

II . CAÙC CUOÄC NOÅI DAÄY CUÛA NHAÂN DAÂN

(16)

-Hoàn thành bảng sau :

Những cuộc nổi dậy của nhân dân chống v ơng triều Nguyễn nửa đầu TK XIX

Tên khởi nghĩa Thời gian Địa bàn hoạt động Kết quả

Phan Bá Vành 1821-1827

Thất bại

1833-1835 - Cao Bằng và các tỉnh miền núi Việt Bắc

Thất bại

Lê Văn Khôi - Gia Định và các tỉnh Nam Kì

Thất bại

Cao Bá Quát 1854-1856 Thất bại

Nam Định, Thái Bình, Hải D ơng, Quảng Yên

Nông Văn Vân

1833-1835

Sơn Tây, Hà Nội, Bắc Ninh

Củng cố kiến thức

(17)

Củng cố kiến thức Củng cố kiến thức

Chọn đáp án đúng và đủ nhất cho những câu hỏi sau Chọn đáp án đúng và đủ nhất cho những câu hỏi sau::

1. Nguyên nhân nào dẫn đến đời sống nhân dân ta d ới thời 1. Nguyên nhân nào dẫn đến đời sống nhân dân ta d ới thời

nhà Nguyễn cực khổ ? nhà Nguyễn cực khổ ?

A.A.Do địa chủ, hào lí chiếm đoạt ruộng đất.Do địa chủ, hào lí chiếm đoạt ruộng đất.

B. Tô thuế nặng nề, quan lại tham nhũng.

C. Dịch bệnh, nạn đói hoành hành đói . C. Dịch bệnh, nạn đói hoành hành đói . D. Cả 3 đáp án trên.

D. Cả 3 đáp án trên.

(18)

Củng cố kiến thức:

Chọn đáp án đúng và đủ nhất cho những câu hỏi sau:

2. ở cuộc khởi nghĩa nào mà : Khi lâm trận thì đàn bà con “ 2. ở cuộc khởi nghĩa nào mà : Khi lâm trận thì đàn bà con “ gái cũng cầm giáo mác mà đánh .”

gái cũng cầm giáo mác mà đánh .”

A. A.

Khởi nghĩa Phan Bá Vành. Khởi nghĩa Phan Bá Vành.

B. Khởi nghĩa Lê Văn Khôi.

C. Khởi nghĩa Nông Văn Vân.

D. Khởi nghĩa Cao Bá Quát.

(19)

h ớng dẫn học sinh học bài

- So sánh để thấy rõ sự giống và khác nhau của các cuộc khởi nghĩa nửa đầu thế kỉ XIX ( Về mục tiêu, tính chất, địa bàn hoạt động, ng ời lãnh đạo ).

- Chuẩn bị bài : Sự phát triển văn hóa dân

tộc cuối thế kỉ XVIII- nửa đầu thế kỉ XIX.

(20)

(21)