Văn bản 2: Nếu cậu muốn có một người bạn
Câu 1: Hãy ghi lại một số từ ngữ miêu tả cảm xúc của em khi em nghĩ về người bạn thân của mình.
Trả lời:
Một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân: Tốt bụng, hiền lành, dễ gần, luôn biết suy nghĩ và giúp đỡ người khác.
Câu 2: Em và bạn ấy đã quen nhau như thế nào? Và em nghĩ điều gì đã khiến em và bạn ấy trở thành bạn thân của nhau?
Trả lời:
Em và bạn ấy đã làm quen với nhau khi em và bạn bắt đầu vào lớp 1. Em ngồi cùng bàn với bạn. Bạn đã chủ động làm quen, giới thiệu tên với em, cùng em học tiếng Việt, học Toán. Em và bạn cùng giúp đỡ nhau trong học tập. Từ đó, cả 2 trở thành bạn thân của nhau.
Câu 3: Nêu những nét khái quát về tác giả Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri.
Trả lời:
- Là nhà văn lớn người Pháp.
- Là phi công và từng tham gia chiến đấu trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
- Các đề tài của ông lấy đề tài, cảm hứng từ những chuyến bay và cuộc sống của người phi công.
- Ngòi bút đậm chất trữ tình, trong trẻo, giàu cảm hứng lãng mạn.
Câu 4: “Nếu cậu có một người bạn…” được trích trong tác phẩm nào của nhà văn Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri? Giới thiệu những nét chính về tác phẩm đó.
Trả lời:
- “Nếu cậu có một người bạn…” được trích trong tác phẩm Hoàng tử bé của nhà văn Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri
- “Hoàng tử bé” là câu chuyện triết học giàu chất thơ được viết dưới dạng truyện dành cho thiếu nhi, xuất bản năm 1943, tác phẩm đề cập đến những chủ đề sâu sắc như cuộc sống và tình yêu, cái chết, tình bạn, những thái độ và những mối bận tâm trước cuộc sống, thậm chí trước cả sự tự tử.
Câu 5: Văn bản “Nếu cậu có một người bạn…” thuộc thể loại nào?
Trả lời:
- Văn bản “Nếu cậu có một người bạn…” thuộc thể loại truyện đồng thoại.
Câu 6: Theo em, nhân vật cáo có phải là một nhân vật của truyện đồng thoại không?
Vì sao?
Trả lời:
- Theo em, nhân vật cáo là một nhân vật của truyện đồng thoại. Bởi đây là một câu chuyện dành cho thiếu nhi, nhà văn lấy loài cáo làm nhân vật, nhân cách hóa trên cơ sở "không thoát ly sinh hoạt thật" của loài cáo, đồng thời không xa rời cách nhìn theo thói quen của đối tượng độc giả là thiếu nhi.
Câu 7: Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy?
Trả lời:
- Câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba.
Câu 8: Phương thức biểu đạt chính trong văn bản “Nếu cậu có một người bạn…” là phương thức biểu đạt nào?
Trả lời:
- Phương thức biểu đạt chính trong văn bản “Nếu cậu có một người bạn…” là phương thức biểu đạt tự sự.
Câu 9: Văn bản được chia làm mấy phần? Kể tên nội dung chính của từng phần.
Trả lời:
Chia văn bản thành 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “tiếng gió trên đồng lúa mì” : Hoàng tử bé gặp gỡ và làm quen với cáo.
- Phần 2: Tiếp theo đến “bạn ấy trở thành duy nhất trên đời”: Hoàng tử bé và cáo kết bạn, cảm hóa nhau.
- Phần 3: Đoạn còn lại: Hoàng tử bé và cáo chia tay nhau.
Câu 10: Từ cảm hoá xuất hiện bao nhiêu lần trong đoạn trích? Qua những lời giải thích của cáo, em hiểu cảm hoá nghĩa là gì?
Trả lời:
- Từ "cảm hóa" xuất hiện 12 lần trong đoạn trích
- Cảm hóa nghĩa là dùng tình cảm tốt đẹp làm cho một đối tượng nào đó cảm phục mà nghe theo, làm theo và chuyển biến theo hướng tích cực, dành tình yêu và thời gian cho thứ mà mình yêu thương và làm cho sự vật ấy trở nên thiêng liêng hơn, khác biệt với những sự vật khác.
Câu 11: Liệt kê những cảm nhận khác nhau của cáo về tiếng những bước chân và về cánh đồng lúa mì.
Trả lời:
- Cảm nhận khác nhau của cáo về tiếng những bước chân về cánh đồng lúa mì:
+ Những bước chân khác khiến cáo sợ hãi trong vào lòng đất
+ Những bươc chân của bạn cáo cảm nhận như tiếng nhạc, chạy vội ra khỏi hang
Câu 12: Cáo đã chỉ cho hoàng tử bé cách “cảm hóa” mình như thế nào?
Trả lời:
- Cáo đã chỉ cho hoàng tủ bé cách "cảm hóa" mình: "Cảm hóa" đó là thứ bị lãng quên lâu lắm rồi. Nó có nghĩa là làm cho nhau gần gũi hơn. Cáo nói những bước chân khác chỉ khiến nó trốn sâu vào trong lòng đất còn bước chân của hoàng tử bé sẽ khiến nó ra khỏi hang. Đó là điều cần phải rất kiên nhẫn: "Trước tiên, bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ. Mình sẽ liếc nhìn bạn, còn bạn không nói gì cả.
Lời nói là nguồn gốc của mọi sự hiểu lầm. Nhưng mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn".
Câu 13: Điều gì đã khiến những bông hoa hồng trên Trái Đất và bông hồng của hoàng tử khác hẳn nhau?
Trả lời:
- Những bông hoa trên Trái đất và những bông hoa của Hoàng tử bé khác hẳn nhau vì: không ai "cảm hóa" những bông hồng trên Trái đất đó và những bông hồng đó cũng chẳng "cảm hóa" ai.
Câu 14: Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời nói nào của cáo “để cho nhớ”? Nêu cảm nhận của em về ý nghĩa của một trong những lời nói đó.
Trả lời:
- Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời của cáo “để cho nhớ”: “Điều cốt lõi vô hình trong mắt thần”, “chính thời gian của mình bỏ ra cho bông hồng của mình”, “minh có trách nhiệm với bông hồng của mình”.
Câu 15: Hoàng tử bé đến từ đâu và gặp cáo trong hoàn cảnh nào?
Trả lời:
- Hoàng tử bé đến từ một hành tinh khác tới. Hoàng tử bé đã phiêu lưu tới nhiều hành tinh khác nhau, phát hiện nhiều điều thú vị và nếm trải cả những thất vọng, đau khổ. Cuối cùng, cậu quyết định quay trở về hành tinh của mình với một bông hồng duy nhất. Hoàng tử bé gặp cáo trong hoàn cảnh cậu đang trên đường đi tìm con người.
Câu 16: Điều gì ở hoàng tử bé khiến cáo thiết tha mong được kết bạn với cậu?
Trả lời:
- Cáo đã tha thiết mong được làm bạn với hoàng tử bé. Bởi, cuộc sống của cáo thật đơn điệu, "mình săn gà, còn người săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau. Cho nên mình hơi chán". Cáo cũng nghĩ hoàng tử bé cần có một người bạn và vì thế nó dậy cho hoàng tử bé cách "cảm hóa" nó.
Câu 17: Nếu được hoàng tử bé “cảm hoá”, cuộc sống của cáo sẽ thay đổi như thế nào? Qua đó, em cảm nhận được ý nghĩa gì của tình bạn?
Trả lời:
- Nếu được hoàng tử bé "cảm hóa", cuộc sống của cáo sẽ được "chiếu sáng". "Mình sẽ biết thêm một tiếng chân khác hẳn mọi bước chân khác". Đó là bươc chân sẽ gọi cáo ra khỏi hang, như là tiếng nhạc. Màu vàng óng ả của lúa mì sẽ gợi nhớ cho cáo đến mái tóc vàng của hoàng tử bé. Qua đó, có thể thấy được ý nghĩa của tình bạn:
Tình bạn thật sự chạm đến sự chân thành khi cả hai "cảm hóa" được lẫn nhau, khi cả hai tầm hồn luôn hướng về nhau, luôn trông đợi sự hội ngộ. Tình bạn chính là sự cảm nhận bằng trái tim, nó khiến thế giới của ta tốt đẹp hơn
Câu 18: Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã có những cảm xúc gì? Những cảm xúc ấy có khiến cáo hối tiếc về việc kết bạn với hoàng tử bé không?
Trả lời:
- Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã không hối hận về việc kết bạn với hoàng tử bé.
Cáo đã khiến cho hoàng tử bé hiểu tại sao bông hồng lại là duy nhất. Như cách lý giải của cáo, đối với cậu thì cáo cũng như hàng trăm con cáo khác. Nhưng nếu cậu có thể thấy sự khác biệt của nó giữa hàng ngàn con cáo khác, thì đó mới chính là tình bạn chân thành. Tình bạn chính là giản dị như vậy.
Câu 19: Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn. Em thấy bài học nào gần gũi và có ý nghĩa nhất với chính mình?
Trả lời:
- Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn. Bài học gần gũi và có ý nghĩa nhất đối với em là: Đôi khi chúng ta sẽ cảm thấy lạc lõng và bối rối không biết đối mặt với những vấn đề trước mắt như thế nào. Nhưng sẽ luôn có câu trả lời ở đâu đó. Câu trả lời từ một người bạn hoặc cũng có thể chính từ bản thân mỗi chúng ta.
Những người đó, có thể sẽ giống tất cả mọi người khác trên thế giới này, nhưng họ sẽ trở nên đặc biệt nếu chúng ta biết quan tâm và gần gũi với nhau hơn.
Câu 20: Viết một đoạn văn ngắn tóm tắt lại văn bản “Nếu cậu muốn có một người bạn…”.
Trả lời:
- Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn. Bài học gần gũi và có ý nghĩa nhất đối với em là: Đôi khi chúng ta sẽ cảm thấy lạc lõng và bối rối không biết đối mặt với những vấn đề trước mắt như thế nào. Nhưng sẽ luôn có câu trả lời ở đâu đó. Câu trả lời từ một người bạn hoặc cũng có thể chính từ bản thân mỗi chúng ta.
Những người đó, có thể sẽ giống tất cả mọi người khác trên thế giới này, nhưng họ sẽ trở nên đặc biệt nếu chúng ta biết quan tâm và gần gũi với nhau hơn.
Câu 21: Tưởng tượng và viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) miêu tả cảm xúc của nhân vật cáo sau khi từ biệt hoàng tử bé.
Trả lời:
Hoàng tử bé đã rời đi, cáo liền quay trở về cánh đồng lúa mì. Nó ngồi lặng im hàng giờ, hướng con mắt ra xa tận chân trời. Màu lúa mì vàng óng khiến nó nhớ về hoàng tử bé - người đã cảm hóa được nó. Cáo tưởng tượng ra cảnh cả hai đang ngồi bên nhau ngắm cánh đồng. Nó mong một ngày gặp lại cậu để tặng lại món quà bí mật cho cậu.
