TIẾT 14
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN
TẮC TRUYỀN MÁU
Đông máu là gì?
Cấu tạo hiển vi cục
máu đông Khối máu đông bịt
kín vết thương
Máu
Tế bào máu
Huyết tương
vỡ enzim
Chất sinh tơ máu
(axitamin, Ca2+)
Ca2+
Huyết thanh
Khối máu Tơ máu đông
Hồng cầu Bạch cầu Tiểu cầu
I. Đông máu
Ý tưởng truyền máu có từ bao
giờ?
Khi bị mất nhiều
máu chúng ta
phải làm gì đây?
II. Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người
nhóm máu Kháng nguyên trên hồng cầu
Kháng thể trong huyết tương
O A B AB
Không có
α, βA β
B α
A, B Không có
(antibodies (antibodies β) (antibodies (antibodies α)
(α, β)
α α, β
Huyết tương của các nhóm
máu (người nhận)
Hồng cầu của các nhóm máu người cho
O A B AB
O (, ) A () B ()
AB (0)
Hồng cầu không bị
kết dính
Hồng cầu bị kết
dính
Tổng hợp lại : có 4 nhóm máu.
Tổng hợp lại : có 4 nhóm máu.
Hầu hết mọi người (khoảng 85% loài người) có một loại protein đặc biệt trên các tế bào máu, được gọi là yếu tố Rh. Những trường hợp này gọi là Rh+ (có nhóm máu dương tính Rh). Những người thiếu yếu tố Rh, được gọi là Rh- (có nhóm máu máu âm tính Rh).
O O
A A
B B
AB AB
Hãy đánh dấu mũi tên để phản ánh mối quan hệ
cho và nhận giữa các nhóm máu để không gây kết
dính hồng cầu trong sơ đồ sau:
O O
A A
B B
AB AB
Trong gia đình An, người bố có nhóm máu A, người mẹ có nhóm máu O, An có nhóm máu A
An bị tai nạn giao thông mất rất nhiều máu,
cần truyền máu gấp. Vậy ai là người trong gia đình có thể truyền máu? Giải thích bằng sơ đồ truyền máu
THẢO LUẬN NHÓM Thời gian: 3 phút
NỘI DUNG
Bài tập vận dụng
Một người bị tai nạn mất rất nhiều máu được Một người bị tai nạn mất rất nhiều máu được
đưa vào viện cấp cứu, Bác sĩ cho truyền máu đưa vào viện cấp cứu, Bác sĩ cho truyền máu
ngay mà không xét nghiệm.
ngay mà không xét nghiệm.
Vậy máu đem truyền là nhóm gì? Vì sao không Vậy máu đem truyền là nhóm gì? Vì sao không
cần xét nghiệm?
cần xét nghiệm?
Lợi ích của việc hiến máu.
1 2 3 4 5 6 7
H Ồ N G C Ầ U T I Ể U C Ầ U
H U Y Ế T T Ư Ơ N G K H Á N G N G U Y Ê N Đ Ô N G M Á U
K H Á N G T H Ể B Ạ C H C Ầ U
TRÒ CHƠI Ô CHỮ TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Hàng 1: Có 7 chữ cái
Đây là môt loại tế bào máu chứa huyết sắc tố Hb tạo màu đỏ cho máu, có chức vân chuyển O2, CO2
Hàng 2: Có 7 chữ cái
Đây là một loại tế bào máu khi vỡ giải phóng ra
enzim làm chất sinh tơ máu biến thành tơ máu
Hàng 3: Có 10 chữ cái
Đây là một thành phần máu có 90% là nước, 10% là các chất khác: chất dinh dưỡng, kháng thể...
Hàng 4: Có 11 chữ cái
Tên một thành phần có trên hồng cầu dựa vào sự có măt của nó để xác định nhóm máu
Hàng 5: Có 7 chữ cái
Đây là hiện tượng máu chảy ra khỏi mạch vón lại thành cục
Hàng 6: Có 8 chữ cái
Tên một thành phần có trong huyết tương gây kết dính kháng nguyên tương ứng trên hồng cầu.
Hàng 7: Có 7 chữ cái
Tên một loại tế bào máu tham gia bảo vệ cơ thể khi vi khuẩn, vi rút xâm nhập vào.
H I Ế N M Á U
- Học bài và trả lời các câu hỏi SGK trang 50
- Đọc mục “Em có biết”.
- Chuẩn bị bài 16: Tuần hoàn máu và lưu
thông bạch huyết.