i cöông Ña&iuml

Văn bản

(1)

(2) CHAÊM SOÙC DINH DÖÔÕNG CHO BEÄNH NHAN NHAÂN ÑANG ÑIEÀU TRÒ UNG THÖ.

(3) Outline y Clinical practice guidelines for nutritional. management of cancer cachexia y Clinical C practice guidelines ffor nutritional management of people undergoing radiation treatment y Management of specific dietary and nutritional p problems.

(4) Ñ i cöông Ñaï y Nhöõng höôùng daãn thöïc haønh laâm saøng veà dinh. döôõng cho beänh nhaân ung thö suy kieät y Nhöõ Nh õng h höôùùng d daããn thöï th c haø h ønh laâ l âm saøøng veàà dinh di h döôõng cho beänh nhaân ñang xaï tri. y Xay Xaây döï döng ng che cheá ñoä aê an n ro roõ rang raøng vaø va nhöng nhöõng vaá van n ñe ñeà dinh döôõng..

(5) Nutrition and Cancer y Nutrition plays an important role in the quantity and. quality of life for those who develop cancer y 50-80% cancer patients experience weight loss; and y 20% of cancer patients die from the effects of malnutrition rather than cancer (Ottery 1994).

(6) Dinh döôõng vaø beänh ung thö y Dinh döôõng ñoùng moät vai troø quan troïng trong. vieä i äc k keo ù dai d øi cuoääc song á vaø caiûi thieä thi än chat h át löôï löô ng soáng cho nhöõng beänh nhaân beänh ung thö. y 50-80% beänh nhaân ung thö bò suït caân; vaø y 20% beänh nhaân ung thö cheát vì suy dinh döôõng. hôn laø vì beänh ung g thö ((Otteryy 1994)).

(7) Nutrition and Cancer y Nutritional problems that bring about weight loss can. be divided into 2 distinct groups: y. y. Those as a result of the metabolic abnormalities brought about by the tumour y Eg anorexia, increased metabolism, fatigue Those that are a side effect of treatment y Eg nausea, bowel changes, early satiety, taste changes and mucositis. y Unproven or alternative nutrition therapies can be. dangerous if they result in an inadequate nutritional intake.

(8) Dinh döôõng vaø beänh ung thö y Nhöõng vaán ñeà dinh döôõng daãn ñeán suït caân coù theå. ñöôïïc chia thaønh 2 nhoùm khaùc nhau: y. y. Nhoùm do khoái u gaây ra nhöõng baát thöôøng veà chuyeån hoùa y Ví duï: chaùn aên, taêng roái loaïn bieán döôõng, meät moûi Nhoùm do tac Nhom taùc duï dung ng phu phuï cua cuûa ñieu ñieàu trò y Ví duï: buoán noân, nhöõng thay ñoåi ôû ruoät, ñaày hôi, thay ñoåi vò giaùc vaø lôû mieäng.. y Nhöng Nhöõng lieäu phap phaùp dinh döông döôõng tö töï choï chon n hay chöa ro roõ. raøng coù theå nguy haïi neáu chuùng khoâng cung caáp ñuû löôïng thöùc aên ñöa vaøo cô theå.

(9) Nutrition and cancer y Food ood co contributes bu es to o qua quality yo of life e y Food is one of the pleasures of life to be enjoyed. and shared y Any intervention needs to recognise this.

(10) Dinh döôõng vaø beänh ung thö y Thöùc aên goùp phaàn caûi thieän chaát löôïng cuoäc soáng. y Thöùc aên laø moät trong nhöõng nieàm vui thuù cuûa cuoäc. soááng caààn ñöôï ñ c thöôû h ûng thöù h ùc vaøø chia hi se.ûû. y Baá B át cöù öù söï ö can thieä thi äp naøøo cung õ caààn phaû h ûi bieá bi át ñieà ñi àu. naøy..

(11) Cancer cachexia y Complex metabolic process y anorexia, fatigue, g early y satiety y y Significant muscle wasting and weight loss y Multifactorial y y y y y. Abnormal metabolism Tumour produced cytokines Acute phase response Proteolysis inducing factor Resting energy expenditure.

(12) Beänh ung thö suy kieät y Tieán trình chuyeån hoùa phöùc taïp y Chaùn aên, meäät moûi, ñaày hôi y Teo cô vaø suït caân y Nhieàu yeáu toá y y y y y. Chuyeån hoùa baát thöôøng Khoái u taêng sinh Ñaùp öng Ñap öùng giai ñoaï ñoan n cap caáp Yeáu toá giaûm protein Tieâu hao naêng löôïng luùc nghæ.

(13) How should patients be identified as needing nutritional intervention 9 Malnutrition M l t iti S Screening i T Tooll (MST) h has b been shown h. to be an effective screening tool (Ferguson et al 1999) • This tool can be used by oncology staff to identify patients who need additional nutrition care • Should be administered every 2 weeks • Alternative screening tools are MUST from www.bapen.org.uk and MNA.

(14) Laøm theá naøo ñeå bieát beänh Lam the nao ñe nhaän biet nhaân caàn chaêm soùc dinh döôõng 9 Coâng cuï taàm soaùt suy dinh döôõng (MST) ñaõ ñöôïc. chöùng minh laø moäät coâng cuïï taàm soaùt coù hieääu quaû q (Ferguson et al 1999) • Coâng cuï naøy ñöôïc nhöõng ngöôøi chaêm soùc beänh ung thö duøng ñeåå nhaän ra nhöõng beänh nhaân naøo caàn ñöôïc chaêm soùc theâm veà dinh döôõng • Nen Neân ñöôï ñöôc c thöc thöïc hieän moã moii 2 tuaà tuan n • Nhöõng duïng cuï taàm soaùt laø MUST töø www bapen org u va www.bapen.org.u vaø MNA.

(15) Malnutrition Screening Tool • MST consists of 3 questions: Have you recently lost weight without trying? If no score 0 If unsure score 2 2. If yes, how much weight have you lost 0.5 – 5.0 kg score 1 >5 0 – 10 kg >5.0 score 2 >10 – 15 kg score 3 >15 kg score 4 unsure score 2 3. Have you been eating poorly because of poor appetite? Yes score 0 o sco score e1 No 1..

(16) Coâng cuï taààm soaùt suy dinh döôõng • MST goààm 3 caâu hoûi:. 1. Gaàn ñaây baïn coù suït caân töï nhieân khoâng?. Neáu khoâng Neááu khoâng chaééc 2. Neáu coù, baïn suït bao nhieâu kg? 0.5 – 5.0 kg >5.0 5 0 – 10 kg >10 – 15 kg >15 kg Khoâng chaé Khong chac c 3. Baïn coù aên uoáng keùm do aên khoâng Coù Khoâng Khong. 0 ñieåm 2 ñieååm. 1ñieåm 2 ñiem ñieåm 3 ñieåm 4 ñieåm 2 ñiem ñieåm ngon? 0 ñieåm 1ñieåm 1ñiem.

(17) What makes quality nutrition care? y Establish nutrition goals y Decide what is the nutrition prescription y Decide how to implement the goals.

(18) Laøm sao ñeå chaêm soùc dinh döôõng coùù chaá h át löôï lö ng? ? y Thiet Thieát laäp muï muc c tieu tieâu dinh döông döôõng y Quyeát ñònh cheá ñoä dinh döôõng gì y Quyet Quyeát ñònh laø lam m theá the nao naøo ñe ñeå thöï thöc c hieän nhöng nhöõng muc muïc. tieâu ñoù.

(19) Nutrition goals y Evidence indicates: y Weight losing patients who stabilise their weight loss h have a greater t quality lit off lif life and d survival i l th than th those who continue to lose weight (Davidson 2004) 9 Weight. stablisation is an appropriate goal in patients with cancer cachexia.

(20) Muïc tieâu dinh döôõng y Chöùng cöù cho bieát: y Nhöõng beänh nhaân bò suït caân ñang oån ñònh soá caân cuûûa hoï h coùù khaû kh û naêêng soááng soùùt vaøø soááng toá t át hôn hô nhöõng beänh nhaân vaãn tieáp tuïc suït caân (Davidson 2004) 9 OÅn. ñònh caân naëng laø moät muïc tieâu thích ñaùng cho nhöõng beänh nhaân ung thö suy kieät.

(21) How do we achieve this goal? Energy and protein requirements for weight stabilisation are approximately 120 kJ/kg/day and 1 4 g/kg/day in patients with cancer cachexia 1.4 receiving – supportive care (Davidson et al, 2004) – chemotherapy (Bauer & Capra, 2005). 9 Aim to improve energy and protein intake for patients with cancer cachexia as the first step to improving their nutritional status.

(22) Laøm theá naøo ñe ñeå ñaï ñatt muc tieâu Lam the nao muïc tieu naøy? Nhu caàu ñaïm vaø naêng löôïng cho vieäc oån ñònh caân naëng laø khoaûng 120 kJ/kg/ngaøy vaø 1.4 g/kg/ngaøy cho nhöng nhöõng beänh nhan nhaân ung thö suy kieät ñang ñöôï ñöôc c – chaêm soùc hoå trôï (Davidson et al, 2004) – ñieàu trò hoùa chaát ((Bauer & Capra, p 2005)). 9 Muïc tieâu caûi thieän löôïng ñaïm vaø naêng. löôïng ñöa vaøo cho nhöõng beänh nhaân ung g thö suy kieät laø böôùc ñaàu tieân caûi thieän tình traïng dinh döôõng cuûa hoï..

(23) Should EPA be included in the nutrition prescription? • EPA as fish oil and supplements have been tested • Limited/controversial results 9 Recommendation is that EPA can be considered as. part of the nutrition prescription, but we should assess first for suboptimal symptom control and energy and protein intake. If taking EPA, needs to be 1.4 -2 g per day for at least 4 weeks for clinical benefit.

(24) Coù neân boåå sung EPA vao vaøo che cheá ñoä dinh döông? döôõng? • EPA nhö laø daàu caù vaø phaàn phuï theâm ñaõ ñöôïc kieåm. tra • Keát quaû giôùi haïn/ñang baøn caõi 9 Ñe Ñeà nghò rang raèng EPA co coù the theå ñöôï ñöôc c xem nhö la laø moät phan phaàn cuûa cheá ñoä dinh döôõng, nhöng tröôùc tieân chuùng ta caàn phaûi ñaùnh giaù vieäc kieåm soaùt trieäu chöùng vaø naêng löông löôï ng va vaø löôï löông ng ñaï ñam m ñöa vao. vaøo Neu Neáu dung duøng EPA, EPA can caàn 1.4 14 -2 g moãi ngaøy trong voøng ít nhaát 4 tuaàn môùi coù hieäu quaû laâm saøng.

(25) What are effective methods of implementation thatt improve nutrition i l t ti th i t iti outcomes? 9 Nutrition counselling assists cancer patients improve. their intake 9 High protein and energy supplementary products can help to improve intake and should be taken in addition to regular meals 9 Regular nutrition intervention assists to improve clinical outcomes.

(26) Nhöõng phöông phaùp thöïc hieän hieääu q quaû ñeå caûi thieään tình traïïng dinh döôõng laø gì? 9 Tö vaá van n dinh döông döôõng giuù giup p beänh nhan nhaân ung taê tang ng. löôïng thöùc aên ñöa vaøo cô theå 9 Thöï Thöc c pham phaåm boå bo sung ñaï ñam m va vaø nang naêng löông löôïng cao coù co theå giuùp taêng löôïng thöùc aên ñöa vaøo vaø ñöôïc ñöa vaøo böõa aên thöôøng ngaøy 9 Can thieäp dinh döôõng thöôøng xuyeân cuõng giuùp caûi thieän keát quaû laâm saøng.

(27) Radiation Therapy y Works by damaging cell DNA so these cells. cannot replicate y Rapidly R idl di dividing idi cells ll are th the mostt susceptible tibl tto radiation damage y Possible Side Effects Head and neck : mucositis, dysphagia, loss of taste, thick saliva and/or pain on swallowing y GIT: GIT nausea, vomiting, iti abdominal bd i l pain, i and/or d/ diarrhoea y.

(28) Xaï trò y Hoaït ñoäng baèng caùch laøm toån thöông teá baøo DNA. vì vaäy nhöõng teá baøo naøy khoâng theå taùi taïo ñöôïc y Nhöng Nhöõng teá te bao baøo phan phaân chia nhanh nhaï nhay y vôi vôùi vôi vôùi ton toån thöông do xaï trò nhaát y Nhöõng taùc duïng phuï p coù theå xaûy ra y Ñaàu vaø coå: vieâm mieäng, chöùng khoù nuoát, maát vò giaùc, nuoát nöôùc boït ñau hay khoâng ñau y Ñöông Ñöôø tieu ti â hoa: h ù buon b à non, â non, â ñau ñ buï b ng, vaø/hay ñau buïng.

(29) Nutrition Goals in Radiation Therapy • Pre treatment assessment and weekly dietary review. of oesophageal cancer patients demonstrated improved treatment tolerance (Odeli et al 2005) • Aim to minimise weight loss and maximise Quality of Life in patients receiving radiation therapy • Aim for energy intakes of > 125 kJ/kg and 1.2 g protein/ kg • Monitor weight and food intake regularly to d t determine i if nutrition t iti needs d are b being i mett.

(30) Muïc tieâu dinh döôõng trong xaï trò • Ñaùnh giaù tröôùc khi ñieàu trò vaø vieäc xem laïi cheá ñoä. aên haøng tuaàn cuûa beänh nhaân ung thö thöïc quaûn chöùng toû ñaõ caûi thieän ñöôïc söùc chòu ñöïng cuoäc ñieàu trò (Odeli et al 2005) ñieu • Muïc tieâu laø giaûm thieåu vieäc suït caân vaø taêng toái ña chaát löôï chat löông ng soá song ng cho beänh nhan nhaân ñang xaï xa trò • Muïc tieâu cho naêng löôïng ñöa vaøo laø > 125 kJ/kg vaø 1.2 g ñaïm/ kg • Theo doõi caân naëng vaø löôïng thöùc aên ñöa vaøo thöôøng xuyeân ñeå xem nhu caàu dinh döôõng coù ñaït h chöa. hay hö.

(31) Clinical practice guidelines for radiation therapy 9 Regular nutrition intervention (dietary counselling. and/or dietary supplementary fluids) improve energy and p protein intake and nutritional status during g radiation therapy (NHMRC recommendation).

(32) Höôùng daãn laâm saøng cho xaï tròò 9 Can thieäp dinh döông döôõng ñeà ñeu u ñaën (tö van vaán dinh. döôõng vaø/hay thöùc uoáng boå sung) caûi thieän naêng löôïïng vaø löôïïng ñaïïm ñöa vaøo cô theå vaø tình traïïng dinh döôõng trong suoát quaù trình xaï trò ( ñeà nghò cuûa NHMRC ).

(33) Tube feeding for people undergoing therapy ndergoing radiation therap y Tube feeding (Nasogastric tube and gastrostomy. tube) are effective in achieving higher protein and energy intakes and weight maintenance in people with Head and Neck Cancer compared with oral intake alone y Tube feeding g also improves p q quality y of life for Head and Neck Cancer patients.

(34) N âi aêên b h â ng Nuoâ baèèng oááng thoâ cho beänh nhan nhaân xaï xa trò y Nuoâi aên baèng oáng (oáng thoâng muõi vaø oáng thoâng. daï daøy) raáát hieäu quaûû trong vieäc ñöa naêng löôïng vaø löôïng ñaïm vaøo cô theå nhieàu hôn vaø duy trì troïng löông löôï ng ô ôû nhöng nhöõng beänh nhan nhaân ung thö Ñau Ñaàu va vaø Co Coå so vôùi vieäc chæ aên uoáng baèng ñöôøng mieäng. y Nuoâi aên baèng oáng thoâng cuõng caûi thieään chaát löôïng soâng cho beänh nhaân ung thö Ñaàu vaø Coå.

(35) Specific dietary patients p y advice for p undergoing cancer treatment Management is based on presenting symptoms •Presenting issues: •Anorexia •Nausea and vomiting •Oral mucosititis/pharyngitis/oesophagitis •Diarrhoea and bowel disorders •Weight loss •I apologise for any references to foods that are not familiar in the Vietnamese diet!.

(36) Lôøi khuyen khuyeân che cheá ñoä an aên ñaëc bieät Lôi cho beänh nhaân ñang ñieàu trò beänh ung thö Quan a vao Quaûn ly lyù döï döa vaøo nhöng nhöõng trieäu chöng chöùng hieän taï taii • Nhöõng vaàn ñeà hieän taïi: • Chaùn aên • Buoàn noân vaø noân • Thay ñoåi vò giaùc • Vieâm mieääng/vieâ g m haàu/vieâm thöïïc q quaûn • Raát tieác laø nhöõng thöùc aên ñöôïc giôùi thieäu thì khoâng gioáng thöùc aên Vieät nam!.

(37) Anorexia y Changes in appetite can be due to y y y y y. illness, Ch Chemotherapy th anxiety, depression tiredness or medication.

(38) Chaùn aên y Nhöõng thay ñoåi khaåu vò coù theå laø do y y y y y. Beänh H ù trò Hoa tò Lo laéng, phieàn muoän Meät moûi hay y Thuoác.

(39) A Anorexia i y Nutritional Management strategies: y y. y y y. Small frequent food and fluid intake Include nutrient dense food/fluid as required to achieve adequate intake Minimise gastric/intestinal fullness or discomfort O ti i pleasurable Optimise l bl aspects t off eating ti Promote a positive attitude.

(40) Ch ùn aêên Chaù y Nhöõng chieáán löôïc chaêm soùc dinh döôõng: y y. y y y. AÊn vaø uoáng vaøo töøng löôïng nhoû thöôøng xuyeân Theâm thöù Them thöc c aê an/thöc n/thöùc uoá uong ng giaø giau u dinh döông döôõng theo yeu yeâu caà cau u ñeå ñaït ñuû löôïng vaøo Giaûm thieåu khoù chòu hay ñaày hôi ôû daï daøy/ruoät Kh Khuyeá án khí khích h caûûm giaù i ùc ngon mieä i äng Ñoäng vieân thaùi ñoä tích cöïc.

(41) S ifi advice d i ffor A i Specific Anorexia y. y y. y. y y. Small but highly nutritious meals frequently. Have nourishing drinks such as milkshakes or “Ensure” Ensure if solid foods are unappealing Ensure serving sizes are manageable. Try serving food on a p smaller plate Fluids with meals may reduce appetite – may need to try having fluids at other times – 1 hour before and ½ hour after a meal If bloating is a problem, problem avoid gassy drinks drinks, fatty or fried foods and some of the vegetables that produce flatus such as cabbage and onion Tryy a small g glass of dry y wine,, sherryy or beer about ½ hour before meals to stimulate appetite Add variety and interest by making full use of differences in temperature, colour, smell and texture. Experiment with herbs and spices.

(42) Lôøi khuyeâ n ñaëc bieät Lôi khuyen cho beänh nhaân chaùn aên y. y y. Böõa aên ít nhöng giaøu dinh döôõng ñeàu ñaën. Uoáng thöùc uoáng boå döông bo döôõng nhö söa söõa khuay khuaáy hay “Ensure” Ensure neu neáu thöù thöc c an aên cöng cöùng khoâng haáp daãn Ñaûm baûo phaàn thöùc aên coù theå kieåm soaùt ñöôïc. Coá gaéng ñeå thöùc trong moät ñóa nhoû hôn Uoáng nöôùc khi aên coù theå laøm giaûm söï ngon mieäng – coù theå uoáng nöôùc luùc khaùc – 1 giôø tröôùc böõa aên vaø ½ giôø sau böõa aên.

(43) Lôøi khuyeâ n ñaëc bieät Lôi khuyen cho beänh nhaân chaùn aên y. Neáu coù phuø, traùnh thöùc uoáng coù gas, thöùc aên nhieàu chaát beùo hay chieân vaø vaøi loaïi rau caûi sinh hôi nhö baép caûi vaø cuû haønh. y. Thöû uoáng 1 ly nhoû röôïu khoâng pha, sherry hay bia khoaûng ½ giôø tröôùc böõa aên ñeå kích thích söï ngon mieäng. y. Taêng caûm giaùc ngon mieäng baèng caùch thay ñoåi nhieät ñoä, maøu saéc, muøi vò trong thöùc aên. Thöû duøng thaûo döôïc vaø gia vò.

(44) S ifi advice d i ffor A i Specific Anorexia y. y y y y y y y y. If red meat is unappealing, use other high protein foods such s ch as poultry, po ltr fish, fish eggs of high protein vegetarian egetarian foods such as tofu Avoid cooking smells where possible E Ensure good d orall h hygiene i Try cold foods if the smell of hot food is unpleasant Take foods and lfuids that are enjoyable j y rather than struggling with “Good” items that may be distasteful Take advantage of times of the day when appetite is best Have a range of ready to eat foods available for when the person feels hungry Gentle physical activity may stimulate appetite Consider the social aspects of eating.

(45) Lôøi khuyeâ n ñaëc bieät Lôi khuyen cho beänh nhaân chaùn aên y. Neáu thòt ñoû khoâng haáp daãn, duøng nhöõng thöïc phaåm giaøu ñaïïm khaùc nhö thòt ò g gia caàm, caù, tröùng, thöùc phaå p m giaø g u ñaïm thöïc vaät nhö taøu huû. y. T ù h muiøi thöc Tranh thöù an ê ñang ñ che h á bien bi á khi coù the th å. y. Veä sinh raêng mieäng toát. y. Thöû thöùc aên laïnh neáu nhö khoâng thích muøi thöùc aên noùng.

(46) Lôøi khuyeâ n ñaëc bieät Lôi khuyen cho beänh nhaân chaùn aên y. Caàn xem vieäc aên uoáng laø thöôûng thöùc hôn laø phaûi vaät loän vôùi thöùc aên “Ngon” maø laïi coù theå gaây khoù chòu. y. Phaûi taän duïng nhöõng khoaûng thôøi gian trong ngaøy caûm thaáy aên ngon mieäng nhaát. y. Chuaån bò saün thöùc aên cho nhöõng khi caûm thaáy ñoùi. y. Taäp theå duïc nheï nhaøng cuõng giuùp kích thích söï ngon mieäng. y. Xem xeùt khía caïnh xaõ hoäi veà vieäc aên uoáng.

(47) Nausea and Vomiting y Most common causes include: y chemotherapy, y radiotherapy to the abdomen or skull y and stress and anxiety y May M lead l d tto nutritional t iti ld decline li.

(48) Buoààn noân vaø noân y Nhöõng nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát goàm: y Hoùa trò, y Xaï trò vuøng buïng hay vuøng soï y Vaø taâm traïng caêng thaúng vaø lo laéng y Coù theå daãn ñeán dinh döôõng keùm.

(49) Nausea and Vomiting y Nutritional Management Strategies y Small frequent food and fluid intake y Moderate and if necessary reduce fat intake (to minimise gastric emptying times) y Minimise gastric and unpleasant sensory stimulants (to minimise triggers to nausea and vomiting) y Introduce energy/nutrient dense food y Promote a positive attitude.

(50) Buoàn noân vaø noân y Nhöõng chieán löôïc kieåm soaùt dinh döôõng y AÊn nhieàu böõa nhoû ñeàu ñaën y AÊÊn vöøa phaûûi vaø neááu caààn caéét giaûûm löôïng môõ (giaûûm thieåu nhöõng luùc daû daøy roãng) y Giam Giaûm kích thích da daï daø day y va vaø cam caûm giaù giac c khoù kho chòu (lam (laøm giaûm buoàn noân vaø noân) y Giôùi thieäu nhöõng thöc aên giaøu naêng löôïng/dinh döôõng y Ñoäng vieân thaùi ñoä tích cöïc.

(51) S ifi advice d i ffor nausea Specific y y y y. y y y. y. Have a light g snack before a treatment rather than a meal Eat small amounts often and slowly: 6 - 8 small meals Avoid long periods without food T cold Try ld ffoods d or ffood d att room temperature t t as these th have h milder taste and smell Snack on dry biscuits, crackers, toast Salty foods such as clear soup may help Frequently sip on Cold clear liquids such as lemonade (Sprite), dryy g ginger g ale,, fruit jjuice or flavoured iceblocks especially p y if solid foods do not appeal Food smells may trigger nausea – avoid being in kitchen area.

(52) Lôøi khuyeân ñaëc bieät cho buoààn noân y y y y. y y y. y. AÊn nheïï tröôùc khi ñieàu tròò toát hôn aên 1 böõa aên AÊn löôïng nhoû vaø chaäm: chia laøm 6 - 8 böõa nhoû Traùnh chôø ñôïi thöùc aên quaù laâu Thöû thöù thöc aêên llaïnh h hay thöù thöc aêên ôû nhieä hi ät ñoä ñ ä phong h ø khi nhöng höõ thöùc aên naøy coù muøi vò eâm dòu AÊn quaø vaët nhö baùnh quy, baùnh quy gioøn, baùnh mì nöôùng Thöùc aên maën cuõng coù ích Hôùp töøng nguïm nöôùc laïnh nhö nöôùc chanh (Sprite), röôïu göøng nguyeâ g g y n chaát, nöôùc traùi caây hay y vieân nöôùc ñaù coù muøi ñaëc bieät laø neáu caûm thaáy thöùc aên khoâ cöùng khoâng ngon Muøi thöùc aên coù theå gaây buoàn noân – traùnh khu vöïc nhaø beáp.

(53) S Specific ifi advice d i ffor nausea y y. y y y y. If nauseated on waking, eat a dry biscuit or toast before getting tti up Try eating small amounts of salty foods (such as dry biscuits or soup) and tart or sour foods (such as lemon or sour pickles) Sour or mint sweets or chewing gum may also pickles). help Avoid very sweet or greasy foods. Plain foods are better than spicy foods Ensure clean teeth and mouth before eating Try to make meal times enjoyable by eating with family or friends Rest after meals, but don’t lie down flat for at least 2 hours after eating.

(54) Lôøi khuyeâ n ñaëc bieät cho buoà n non noân Lôi khuyen buon y y. y y y y. Neáu bò buoàn noân khi tænh daäy, aên baùnh quy hay baùnh mì nöông nöôùng khi thöc thöùc daäy Thöû aên töøng löôïng nhoû thöùc aên coù vò maën (nhö laø baùnh quy khoâ hay suùp) vaø baùnh nhaân möùt hay thöùc aên coù vò chua (nhö chanh hay döa chua )). Keo Keïo chua hay keo keïo bac baïc haø hay keïo cao su cuõng coù ích Kieâng thöùc aên beùo vaø ngoït. Thöùc aên ñôn giaûn toát hôn thöùc aên coù nhieàu g gia vòò Veä sinh raêng mieäng tröôùc khi aên Taêng söï thuù vò cuûa böõa aên baèng caùch duøng böõa vôùi gia ñình hay ban baïn beø be Nghæ ngôi sau khi aên, nhöng ñöøng naèm ít nhaát 2 giôø sau khi aên.

(55) Oral Mucositis/Pharyngitis/ Oesophagitis y Inflammation of the oral cavity, pharynx and. oesophagus. y Usually caused by radiation to those areas y Some chemotherapy agents result in mucositis.

(56) Vieâm mieäng/haàu/thöïc quaûn y Chöng Chöùng vieâ viem m cuû cua a khoang mieäng g, hau haàu va vaø thöï thöc c quan quaûn y Thöông Thöôøng do xa xaï trò nhöng nhöõng vuø vung ng naø nay y gay gaây ra y Vai Vaøi tac taùc nhan nhaân hoa hoùa hoï hoc c cung cuõng gaâ gay y ra viem vieâm mieäng.

(57) Oral Mucositis/Pharyngitis/ Oesophagitis Nutritional management strategies y Soft, Soft moist, moist bland diet or bland pureed food y Supplemental food/fluids y Adequate mouth care y Regular analgesic including mouth washes y Enteral nutrition if indicated.

(58) Vieâm mieäng/haàu/thöïc quaûn Nhöõng chieán löôïc kieåm soaùt dinh döôõng y Che Cheá ñoä aê an n mem, meàm aå am, m khoâ khong ng gia vò hay thöù thöc c nguyeân chaát khoâng gia vò y Thöc Thöùc an/thöc aên/thöùc uong uoáng boå bo sung y Chaêm soùc mieäng ñaày ñuû y Giaûm ñau thöôøng xuyeâ y n nhö suùc mieääng y Dinh döôõng ñöôøng ruoät neáu coù chæ ñònh.

(59) Oral Mucositis/Pharyngitis/ Oesophagitis Specific advice: y Oral hygiene y Oral anaesthetic mouth rinses and pain medication y Avoid food and drinks that are very hot or icy cold y Avoid highly spiced or salted foods y Avoid dry dry, coarse, coarse rough or spicy foods y Avoid acidic foods if irritation occurs.

(60) Vieâm mieäng/haàu/thöïc quaûn Lôøi khuyeân cuï theå: y Veä sinh mieäng y Thuoác suùc mieäng giaûm ñau y Kieâng nhöõng thöùc aên quaù noùng vaø quaù laïnh y Kieâng thöùc aên coù nhieàu gia vò vaø coù ñoä maën cao y Kieâng thöùc aên khoâ, keùm chaát löôïng, thoâ hay coù nhieu hi à gia i vòò y Traùnh nhöõng thöùc aên coù chaát axit khi coù söï kích thích xuat xuaát hieän.

(61) X Xerostomia t i y Dryness of the mouth usually due to lack of or. absence of saliva y Often Oft a resultlt off radiotherapy di th affecting ff ti the th salivary glands Nutritional management strategies: y Soft and moist food intake y Frequent sips of fluid y Oral lubricants y Mouth care.

(62) KHOÂ MIEÄNG KHO y Khoâ mieäng thöôøng xaûy ra do thieáu nöôùc boït y Thöôøng laø keát quaû cuûa xaï trò aûnh höôûng leân. t tuyeá án nöôc öôù boï b t. Nhöõng chieán löôïc kieåm soaùt dinh döôõng: y An AÊn nhöng nhöõng thöù thöc c an aên mem meàm vaø va am aåm y Uoáng töøng nguïm nöôùc thöôøng xuyeân y Chat Chaát boâ boii trôn mieäng y Chaêm soùc mieäng.

(63) Specific advice for Xerostomia y using g large g q y Ensure meals are moist by quantities of gravies, sauces and fluids y Have frequent sips of fluid during meals and throughout the day y Reduce the particle size of food by cutting or pureeing food. food Prolonged chewing can make eating tiring and can dry out food y Good oral hygiene is important to prevent infection.

(64) NHÖÕNG LÔI LÔØI KHUYEN KHUYEÂN CHO NHÖNG BEÄNH NHAÂN KHOÂ MIEÄNG y Làm mềm thức ăn bằng cách dùng thêm nước thịt,. nước xốt và nước. y Uống ố từng ngụm nước trong bữa ăn và suốt ố cả ngày. y Làm nhỏ những miếng thức ăn lớn bằng cách cắt nhỏ và à nghiền hiề ra. Nhai Nh i lâ lâu có ó thể là làm mệt ệt mỏi ỏi và à là làm khô thức ăn. y Vệ sinh răng miệng rất quan trọng để ngừa nhiễm trùng..

(65) Specific advice for Xerostomia y It may be useful to chew a mild flavoured gum or. suck soft sweets such as jubes to stimulate saliva flow. This is only appropriate if there are no mouth ulcers and mucositis y Oral lubricants may be useful.

(66) NHÖÕNG LÔI LÔØI KHUYEN KHUYEÂN NHÖNG CHO BEÄÄNH NHAÂN KHOÂ MIEÄÄNG y Việc nhai kẹo cao su thơm và mút kẹo mềm rất có. ích cho việc kích thích tiết nước bọt. Điều này chỉ phù hợp nếu không có loét miệng hoặc viêm niêm mạc miệng. miệng y Chất bôi trơn miệng rất có ích..

(67) Bowel irritation and Diarrhoea y The most common causes of diarrhoea in cancer. patients include chemotherapy, radiotherapy and gastrointestinal surgery surgery. y Acute diarrhoea can also be caused by infection or antibiotic therapy.

(68) Kích thích ruột và tiêu chảy y Nguyên nhân thường gặp nhất của tiêu chảy ở bệnh. nhân ung ng th thư gồm hóa trị trị, xạ ạ trị và à phẫ phẫu thuật th ật đường tiêu hóa. y Tiêu chảy cấp có thể do nhiễm trùng hay dùng kháng sinh..

(69) Bowel irritation and Diarrhoea Nutrition management strategies: y Minimise mechanical and thermal irritation to the bowel y Promote adequate fluid intake y Small, S ll ffrequentt meals l y If a patient demonstrates lactose intolerance, introduce milk substitutes.

(70) Kích thích ruột và tiêu chảy Những chiến lược kiểm soát dinh dưỡng: y Giam Giaûm thieå thieu u caû cam m giaù giac c kích thích vaø va nong noùng raù ratt ô ôû ruoät y Uống đủ nước y Ăn nhiều bữa nhỏ y Nếu bệnh nhân không hấp thu được đường lactose, nên dùng g loại ạ sữa khác thay y thết..

(71) Specific advice for diarrhoea y Eat small frequent meals and snacks over the day y Avoid greasy, greasy fried, fried spicy or very rich foods y Ensure adequate fluid intake y Avoid caffeine and alcohol y Avoid dairy products or use lactase enzyme if. lactose intolerant y Add soluble fibre to diet at regular intervals during the day y Limit/avoid insoluble fibre eg raw fruit and vegetables with skins or seeds and wholegrain products d t.

(72) Những lời khuyên đặc biệt cho bệnh nhân tiêu chảy y Ăn nhiều bữa nhỏ và ăn nhẹ cả ngày. y Tránh thức ăn dầu mỡ mỡ, chiên, chiên nhiều gia vị hay giàu. năng lượng. y Đảm bảo uống đủ nước. y Tránh uống cà phê và rượu..

(73) Những lời khuyên đặc biệt cho bệnh nhân tiêu chảy y Nếu bệnh nhân không hấp thu được lactose, nên. tránh những sản phẩm dùng hàng ngày hay dùng men lactase lactase. y Ăn thêm chất xơ hòa tan để ăn kiêng giảm cân trong thời gian giữa những bữa ăn trong ngày y Hạn chế hay tránh những chất xơ không tan như rau, trái cây y tươi còn vỏ, hạt..

(74) Specific advice for diarrhoea y Avoid excessive amounts of sweetened drinks and. juices that might contribute to osmotic diarrhoea y Avoid sugar free f gum and lollies made with sorbitol y Increase fluid intake y If diarrhoea di h is i severe, increase i consumption ti off high hi h potassium foods and high sodium foods.

(75) Những lời khuyên cho bệnh nhân tiêu chảy y Tránh uống quá nhiều nước ngọt hay nước trái cây. vì có thể gây nên tiêu chảy thẩm thấu. y Tránh á dùng ù kẹo cao su không ô đường ờ và à những loại kẹo làm từ chất nhân tạo. y Uống thêm nước y Nếu tiêu chảy nặng, nên dùng những loại thức ăn có lượng Kali và Natri cao..

(76) Constipation. y Usually caused by low intake of food (especially. fibre) y inadequate fluid intake y lack of p physical y activity y y depression y reluctance to use the bowel because of discomfort or inconvenience y May be due to codeine or morphine containing medications di i reducing d i b bowell motility ili y Extra fibre may be ineffective – more effective to use laxatives or aperients aperients..

(77) Táo bón y Thường do ăn ít (đặc biệt chất xơ) y Uống ít nước y Hoạt động ít y Trầm cảm y Ít đi tiêu do không g thoải mái và thuận ậ tiện ệ y Có thể do thuốc gây nghiện (codein, morphin) làm giảm. nhu động ruột y Thêm chất xơ có thể không hiệu quả - nhưng hiệu quả hơn là dùng thuốc nhuận trường.

(78) Constipation y Nutrition Management strategies: y High fibre intake, including a variety of fibre sources y Adequate fluid intake y Regular meal pattern.

(79) Táo bón y Chiến lược dinh dưỡng y Ăn nhiều chất xơ, gồm nhiều loại chất xơ khác nhau y Uống ố đủ nước y Chia đều các bữa ăn.

(80) Constipation Specific advice for constipation: y Regularly take bran, wholegrain bread, wholegrain berakfast f cereals, vegetables and fruit f or dried fruit f y Drink at least 6 cups of water, fruit juices, soup or liquids every day day. A warm drink early in the morning may be helpful y Always take extra fluids with bran or fibre supplements y Try to eat meals regularly.

(81) Táo bón Những lời khuyên chuyên biệt cho táo bón: y Ăn thường xuyên những thức ăn còn cám như bánh mìì đen, ngũ cốc, ố rau cải, ả trái á cây â và à trái á cây â khô. ô y Uống ít nhất 6 ly nước, nước trái cây, canh mỗi ngày Uống nuớc ấm vào mỗi sáng sớm là rất có ích. ngày. ích y Thường uống thêm nước chất cám hay chất xơ. y Cố gắng ăn nhiều bữa.

(82) Weight loss y Common occurrence y Restoring R t i pre-morbid bid weight i ht may nott be b an. appropriate goal, rather prevention of further weight loss or maintaining g strength g and energy gy levels Nutrition management strategies: y Include food and fluids with high energy content y Avoid low calorie/energy regimes y Use nutrition supplements such as Ensure y Provide Pro ide assistance and ssupport pport to minimise symptoms.

(83) Sụt cân y Thường xảy ra y Phục hồi cân nặng trước khi bệnh không phải là mục. tiêu thích hợp, tốt hơn là nên ngăn ngừa sụt cân hơn h là d hay duy ttrìì mức ứ năng ă llượng và à sức ứ khỏ khỏe như h vậy ậ Chiến lược dinh dưỡng: y Dùng thức ăn và thức uống có năng lượng cao y Tránh những thực phẩm ăn kiêng hay ít năng lượng y Dùng dinh dưỡng bổ sung như sửa Ensure y Hỗ trợ và giúp đỡ để giảm nhẹ các khó chịu.

(84) Final thoughts y Every patient is different, therefore not every strategy. or medication will work for every patient y The bigger your handbag of strategies, the more. likely you are to help the patient!.

(85) Những điều cuối cùng ….. y Mỗi bệnh nhân là mỗi cá thể khác nhau , vì vậy. không có một chiến lược hay điều trị cho tất cả bệnh nhân y Càng có nhiều chiến lược lược, thì bạn càng giúp đỡ. bệnh nhân nhiều hơn!.

(86)

(87)

i c&ouml;&ocirc;ng &Ntilde;a&iuml

i cöông Ña&iuml