LỚP CHIM
CHỦ ĐỀ: LỚP CHIM (3 TIẾT) ( BÀI 41, 44, 45)
Tài liệu học tập SGK trang 134 - 148 NỘI DUNG BÀI HỌC
I.MỤC TIÊU
-Giải thích được các đặc điểm cấu tạo ngoài của chim phù hợp với chức năng bay lượn.
-Mô tả được hình thái và hoạt động của đại diện lớp Chim (chim bồ câu) thích nghi với sự bay.
-Nêu được tập tính của chim bồ câu.
-Mô tả được tính đa dạng của lớp Chim.
-Trình bày được đặc điểm cấu tạo ngoài của đại diện những bộ chim khác nhau.
-Nêu được vai trò của lớp Chim trong tự nhiên và đối với con người.
-Xem băng hình về tập tính của chim để thấy được sự đa dạng của lớp Chim II. CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
Hoạt động 1: TIẾT 1: CHIM BỒ CÂU I. CHIM BỒ CÂU
1.Đời sống.
Học sinh đọc thông tin SGK/134, hoàn thiện các yêu cầu sau:
Câu 1: Cho biết tổ tiên của chim bồ câu nhà?
...
Câu 2: Đặc điểm đời sống của chim bồ câu?
...
...
...
...
Câu 3: Đặc điểm sinh sản của chim bồ câu?
...
...
...
Câu 4: - Hiện tượng ấp trứng và nuôi con có ý nghĩa gì?
...
Câu 5: So sánh sự sinh sản của thằn lằn và chim?
Gợi ý: Điền vào bảng sau để hoàn thiện câu trả lời.
Thằn lằn Chim bồ câu
- Con cái có 2 buồng trứng - -Con cái có 1 buồng trứng trái phát triển.
- Con đực có 2 cơ quan giao cấu.
-Có hiện tượng ấp trứng và chăm sóc con.
- số lượng trứng nhiều hơn.
➔Kết luận.
- Đời sống:
+ Sống trên cây, bay giỏi.
+ Tập tính làm tổ.
+ Là động vật hằng nhiệt.
- Sinh sản:
+ Thụ tinh trong.
+ Trứng có nhiều noãn hoàng, có vỏ đá vôi.
+ Có hiện tượng ấp trứng, nuôi con bằng sữa diều.
2. Cấu tạo ngoài và di chuyển a.Cấu tạo ngoài:
HS quan sát tranh 41.1 kết hợp thông tin SGK/134-135 trả lời câu hỏi:
Câu 6: Mô tả cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay lượn?
...
...
...
Câu 7: Hoàn thành bảng đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu trang 135/SGK.
➔Kết luận.
-Thân hình thoi → giảm sức cản không khí
-Thân phủ lông vũ nhẹ, xốp → giữ nhiệt, điều chỉnh hướng bay -Hàm không răng, có mỏ sừng → đầu chim nhẹ
-Chi trước biến thành cánh → quạt gió, cản không khí khi hạ cánh
-Chi sau có bàn dài, các ngón có vuốt, 3 ngón trước, 1 ngón sau → bám chặt cành cây, mặt đất
-Tuyến phao câu tiết dịch nhờn → lông không thấm nước b. Di chuyển:
HS quan sát kĩ hình 41.3, 41.4 SGK, đọc thông tin trong SGK trang 136 Câu 8: Nhận biết kiểu bay lượn và bay vỗ cánh?
...
...
Câu 9: So sánh kiểu bay vổ cánh và bay lượn ?
...
...
Câu 10: Chim bồ câu có máy cách di chuyển ?
...
...
➔Kết luận.
Chim bồ câu di chuyển: bay, đi, nhảy.
Chim có 2 kiểu bay:Bay lượn, Bay vỗ cánh.
Hoạt động 2. TIẾT 2:ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
II/ ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM 1/. Tìm hiểu sự đa dạng của các nhóm chim
HS đọc thông tin trong SGK trang 143-144, trả lời câu hỏi sau:
Câu 1: Hoàn thành bảng so sánh các nhóm chim.
Nhóm chim
Đại diện Môi trường
sống Đặc điểm cấu tạo
Cánh Cơ ngực Chân Ngón
Chạy Bơi Bay
Câu 2: Có nhận xét gì về sự đa dạng lớp chim?
...
...
Câu 3: Nêu đặc điểm của ĐĐ thích nghi với đời sống chạy nhanh trên sa mạc?
...
Câu 4: Nêu đặc điểm của CCC thích nghi với đời sống bơi lội?
...
...
Câu 5: Nêu đặc điểm của Chim bay thích nghi với đời sống bay?
...
...
Câu 6: Hoàn thành bảng trang 145/sgk Gợi ý đáp án đúng:
+ Bộ: 1- Ngỗng; 2- Gà; 3- Chim ưng; 4- Cú.
+ Đại diện: 1- Vịt; 2- Gà; 3- Cắt; 4- Cú lợn.
➔Kết luận.
- Lớp chim rất đa dạng: số loài nhiều, chia làm 3 nhóm:
+ Chim chạy.
+ Chim bơi.
+ Chim bay.
- Lối sống và môi trường sống phong phú.
2/. Vai trò của chim
Học sinh đọc thông tin 145/sgk . Trả lời câu hỏi:
Câu 6: Nêu ích lợi và tác hại của chim trong tự nhiên và trong đời sống con người?
...
Câu 7: Lấy các ví dụ về tác hại và lợi ích của chim đối với con người?
...
...
Câu 8: Chúng ta cần làm gì để bảo vệ lớp chim ?
...
...
➔Kết luận.
- Lợi ích:
+ ăn sâu bọ và động vật gặm nhấm + Cung cấp thực phẩm
+ Làm chăn, đệm, đồ trang trí, làm cảnh.
+ Huấn luyện để săn mồi, phục vụ du lịch.
+ Giúp phát tán cây rừng.
- Có hại:+ ăn hạt, quả, cá.+ Là động vật trung gian truyền bệnh.
4. Đặc điểm chung của lớp chim
Câu 9: HS dựa vào kiến thức đã học về đại diện Thằn lằn bóng đuôi dài nêu đặc điểm chung về Môi trường sống, mình, mỏ, chi, sinh sản, thân nhiệt. ( Những đặc điểm cấu tạo trong tự học nhé)
...
...
...
...
➔Kết luận.
Lớp chim là động vật có xương sống thích nghi với đời sống bay lượn và những điều kiện sống khác nhau:
+ Mình có lông vũ bao phủ + Chi trước biến đổi thành cánh.
+ Có mỏ sừng
+ Trứng có vỏ đá vôi, được ấp nhờ thân nhiệt của chim bố mẹ.
+ Là động vật hằng nhiệt.I
II. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ TỰ HỌC.
Câu 1: Mô tả cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay.
Câu 2: Lớp chim địa phương em có đa dạng hay không? Chứng minh.
Câu 3: Nêu vai trò của lớp chim
Câu 4: Em cần làm gì để bảo vệ lớp chim Lưu ý:
-Nếu có thắc mắc gì các em có thể liên hệ trực tiếp GV 0902035554.
