1
Bài 25: Việt Nam xây dựng chủ nghĩa xã hội và đấu tranh bảo vệ tổ quốc (1976-1986) A/ CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu hỏi trang 206 sgk Lịch Sử 12: Trong việc thực hiện các kế hoạch Nhà nước 5 năm (1976 - 1980 và 1981 - 1985), nước ta đã đạt được những thành tựu và ưu điểm, đồng thời có những khó khăn và yếu kém gì?
Lời giải
a) Kế hoạch Nhà nước 5 năm 1976 - 1980:
* Thành tựu:
- Các cơ sở nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải được khôi phục và bước đầu phát triển.
+ Nông nghiệp: Năng suất không ngừng tăng, được trang bị nhiều máy kéo các loại.
+ Công nghiệp: Xây dựng nhiều nhà máy, xí nghiệp.
+ Giao thông vận tải: khôi phục và xây mới nhiều tuyến đường.
- Công cuộc cải tạo xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh.
- Xóa bỏ những biểu hiện văn hóa phản động của thực dân, xây dựng nền văn hóa cách mạng.
* Hạn chế:
- Nền kinh tế vẫn còn mất cân đối. Kinh tế quốc doanh và tập thể còn thua lỗ, không phát huy được tác dụng.
- Kinh tế tư nhân và các nhân bị ngăn cấm.
- Sản xuất phát triển chậm, năng suất lao động thấp.
- Thu nhập quốc dân thấp, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.
- Xã hội này sinh nhiều hiện tượng tiêu cực.
b) Kế hoạch Nhà nước 5 năm 1981 - 1985:
* Thành tựu:
- Trong sản xuất nông nghiệp và công nghiệp, đã chặn được đà giảm sút của 5 năm trước (1976 - 1980) và có bước phát triển.
- Về xây dựng cơ sở vật chất - kĩ thuật: Hàng trăm công trình tương đối lớn, hàng nghìn công trình vừa và nhỏ được hoàn thành. Dầu mỏ bắt đầu được khai thác. Công trình thủy điện Hòa Bình, thủy điện Trị An được khẩn trương xây dựng, chuẩn bị đi vào hoạt động.
2
- Các hoạt động khoa học - kĩ thuật được triển khai, góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển.
* Hạn chế:
- Những khó khăn yếu kém của 5 năm trước vẫn chưa được khắc phục, thậm chí có phần trầm trọng hơn.
- Mục tiêu cơ bản là ổn định tình hình kinh tế - xã hội vẫn chưa thực hiện được..
- Sai lầm khuyết điểm trong lãnh đạo và quản lí, chậm được khắc phục.
Đồng chí Võ Văn Kiệt cùng lao động với TNXP trên Công trường thủ công Tam Tân (Củ Chi) năm 1976
3
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng
Câu hỏi trang 207 sgk Lịch Sử 12: Cuộc đấu tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc Tổ Quốc của nhân dân ta đã diễn ra như thế nào?
Lời giải
* Bảo vệ biên giới Tây Nam:
- Tháng 5 - 1975 Khơme đỏ đánh chiếm đảo Phú Quốc, sau đó chiếm đảo Thổ Chu.
- Ngày 22 - 12 - 1978, chúng huy động bộ binh, pháo binh tiến đánh Tây Ninh, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lấn biên giới phía Tây Nam nước ta.
- Thực hiện quyền tự vệ chính đáng, quân dân ta đã tiêu diệt và quét sạch bọn chúng ra khỏi lãnh thổ nước ta.
- Theo yêu cầu của Mặt trận dân tộc cứu nước Campuchia, quân đội Việt Nam kết hợp với lực lượng cách mạng Campuchia tiến công, tiêu diệt Pôn Pốt.
- Ngày 7 - 1 - 1979, Thủ đô Phnôm Pênh được giải phóng.
4
* Bảo vệ biên giới phía Bắc:
- Ngày 17-2-1979, quân đội Trung Quốc huy động 32 sư đoàn mở cuộc tiến công biên giới nước ta từ Móng Cái (Quảng Ninh) đến Phong Thổ (Lai Châu).
- Để bảo vệ Tổ quốc, quân dân ta đã đứng lên chiến đấu, đến ngày 18 - 3 - 1979, Trung Quốc rút khỏi nước ta.
Di tích hố chôn tập thể trong bảo vệ biên giới Tây Nam
5
Quân Trung Quốc tàn phá Lạng Sơn B/ CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
Câu 1 trang 207 sgk Lịch Sử 12: Giai đoạn mới của cách mạng Việt Nam sau khi kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước thể hiện như thế nào?
Lời giải
6
- Sau khi kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước: Việt Nam bước vào giai đoạn thống nhất đất nước, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội ở cả hai miền.
- Độc lập và thống nhất là điều kiện tiên quyết để đất nước tiến lên Chủ nghĩa xã hội.
- Tiến lên Chủ nghĩa xã hội sẽ đảm bảo cho độc lập và thống nhất của đất nước thêm bền vững.
- Độc lập và thống nhất đất nước không những gắn với nhau mà còn gắn với chủ nghĩa xã hội.
Đó là quy luật phát triển hợp với quy luật của cách mạng nước ta.
Câu 2 trang 207 sgk Lịch Sử 12: Việt Nam chuyển sang giai đoạn cách mạng xã hội chủ nghĩa sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước năm 1975 với những thuận lợi và khó khăn gì?
Lời giải
* Thuận lợi:
- Chiến tranh kết thúc, đất nước được hưởng hòa bình, thống nhất là điều kiện căn bản để kiến thiết, phát triển đất nước.
- Cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc đạt được những thành tựu to lớn, bước đầu xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội.
- Miền Nam hoàn toàn giải phóng, chế độ thực dân mới của Mĩ cùng bộ máy chính quyền trung ương Sài Gòn bị sụp đổ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hoàn thành các nhiệm vụ đặt ra.
* Khó khăn:
- Chiến tranh xâm lược của đế quốc Mĩ đã để lại hậu quả rất nặng nề, làm chậm lại quá trình phát triển đất nước.
- Ở miền Nam, di hại xã hội vẫn còn tồn tại, kinh tế mang tính chất nhỏ, phân tán, phát triển không cân đối, lệ thuộc nặng nề vào viện trợ bên ngoài.
=> Vượt qua những khó khăn, phát huy những thuận lợi, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân thống nhất toàn diện đất nước và từng bước phục hồi, xây dựng lại đất nước ngày càng phát triển hơn.
