Tiết 37, 38. Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

(1)

(2)

Kiểm tra bài cũ

? Tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Kiều ở lầu Ng ng Bích đ ợc diễn tả nh thế nào?

- Tâm trạng buồn, cô đơn

(3)

-Có một nhà thơ mà chỉ nhắc đến ông ng ời ta nghĩ ngay đến một nhân vật trong tác phẩm nổi tiếng của ông đó là Lục Vân Tiên trong truyện Lục Vân Tiên thích làm việc nghĩa cứu đời, giúp ng ời. Nội dung câu chuyện nh thế nào chúng ta cùng tìm hiểu trong bài ngày hôm nay.

Khu t ởng niệm nhà thơ nguyễn đình chiểu

(4)

(5)

Tiết 38+ 39: Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga Tiết 38+ 39: Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga

I. Tìm hiểu chung:

1. Tác giả:

Giới thiệu sơ l ợc những nét chính

về nhà thơ

Nguyễn Đình Chiểu?

- Nhắc đến ông là ng ời ta nghĩ đến một con ng ời có:

+ Nghị lực sống và cống hiến cho đời

+ Lòng yêu n ớc và tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm

-Nguyễn Đình Chiểu: ( 1822- 1888).

-Sinh tại quê mẹ: Gia Định, quê cha TT Huế.

-1843 đỗ Tú Tài, ch a kịp đi thi tiếp thì mẹ mất, ông ốm nặng, bị mù và bị từ hôn.

-Ông về quê mẹ, làm thầy lang và dạy học.

-Sáng tác nhiều thơ văn khích lệ tinh thần yêu n ớc và chiến đấu của nhân dân Nam Bộ.

-Ông là 1 nhà yêu n ớc, 1 nhà thơ lớn của dân tộc, 1 thầy thuốc đáng trọng

.

(1822- 1888)

- Ông là 1 nhà yêu n ớc, 1 nhà thơ lớn của dân tộc, 1 thầy thuốc đáng trọng.

- Sáng tác nhiều thơ văn khích lệ tinh thần yêu n ớc và chiến đấu của nhân dân

Nam Bộ.

(6)

I. Tìm hiểu chung:

1. Tác giả:

Em hãy nêu một vài nét về sự nghiệp sáng tác

của ông?

(1822- 1888) - Ông là 1 nhà yêu n ớc, 1 nhà thơ lớn của dân tộc, 1 thầy thuốc đáng trọng.

Nam Bộ.

2. Sự nghiệp

:

-Sáng tác nhiều tác phẩm bằng chữ

Nôm có giá trị, nhằm truyền bá đạo lý làm ng ời nh : Truyện Lục Vân Tiên, D ơng Từ- Hà Mậu….

Cổ vũ lòng yêu n ớc, ý chí cứu n ớc nh : Chạy giặc, văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc..

3. Truyện thơ Lục Vân Tiên:

Em hãy nêu một vài nét về Truyện thơ Lục

Vân Tiên?

-Viết vào khoảng đầu những năm 50 của thế kỷ 19.

- Cốt truyện do nhà thơ sáng tạo: Dài 2082 câu Lục bát,

-Kết cấu theo ch ơng hồi xoay quanh diễn biến cuộc đời những nhân vật chính.

*. Tóm tắt tác phẩm:

(7)

I. Tìm hiểu chung:

1. Tác giả:

Nam Bộ.

2. Sự nghiệp

:

3. Truyện thơ Lục Vân Tiên:

-Viết vào khoảng đầu những năm 50 của thế kỷ 19.

Đoạn trích nằm ở phần nào của

tác phẩm?

*. Vị trí đoạn trích:

- Nằm ở phần đầu tác phẩm.

Theo em câu chuyện có phần

nào giống cuộc

đời của tác giả?

(8)

1. Tác giả:

Đoạn trích có thể chia làm mấy

phần?

Nam Bộ.

2. Sự nghiệp

:

3. Truyện thơ Lục Vân Tiên:

-Viết vào khoảng đầu năm 50 của thế kỷ 19.

*. Vị trí đoạn trích:

- Nằm ở phần đầu tác phẩm.

*. Bố cục đoạn trích:

- Đoạn 1 (14 câu đầu) : Lục Vân Tiên đánh tan bọn c ớp, tiêu diệt tên cầm đầu Phong Lai.

- Đoạn 2 (còn lại) : Cuộc trò chuyện giữa Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga.

2 đoạn:

(9)

Tiết 38+ 39: Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga

II. Tìm hiểu văn bản:

1. Nhân vật Lục Vân Tiên:

? Nếu chọn thơ đề tên cho tranh minh hoạ sau đây thì em sẽ chọn

lời thơ nào?

Vân Tiên tả đột hữu xông,

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đ ơng Dang.

(10)

?Sự việc đánh c ớp đ ợc kể và miêu tả qua các hành động, lời nói điển

hình nào của Lục Vân Tiên?

Hành động:

… Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.

…Vân Tiên Tả đột hữu xông

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đ ơng Dang.

Lời nói:

Kêu rằng “Bớ đảng hung đồ Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”.

*. Hành động: -Một mình bẻ cây làm gậy - Xông vào đánh c ớp.

? Em hãy so sánh t ơng quan lực l ợng giữa Vân Tiên và bọn c ớp và cho biết tác giả còn sử dụng

nghệ thuật gì ở đây?

- Tả đột hữu xông

-Hành động “ Tả đột hữu xông” của Vân Tiên đ ợc tác giả So sánh với Triệu Tử Long trong Tam Quốc.

? Em có nhận xét gì về cách kể

của tác giả ở

-> Kể nhanh, ngắn gọn bằng biện pháp so sánh t ơng phản.

Cách miêu tả nh thế gợi cho em nhớ tới hình ảnh những nhân vật

nào trong truyện cổ Trung Hoa, trong truyện dân gian?

-Một mình Vân Tiên đánh cả bọn c ớp đông.

(11)

Hành động:

… Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.

…Vân Tiên Tả đột hữu xông

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đ ơng Dang.

Lời nói:

Kêu rằng “Bớ đảng hung đồ Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”.

*. Hành động:

-Hành động “ Tả đột hữu xông” của Vân Tiên đ ợc tác giả So sánh với Triệu Tử Long trong Tam Quốc.-Một mình Vân Tiên đánh cả bọn c ớp đông.

? Qua đó ta thấy Lục Vân Tiên có những phẩm chất, tính cách

gì ?

Rất dũng cảm, không sợ hiểm

nguy.

(12)

*. Hành động:

Rất dũng cảm, không sợ hiểm nguy.

Khoan khoan ngồi đó chớ ra, Nàng là phận gái, ta là phận trai.

… Vân Tiên nghe nói liền c ời:

Làm ơn há dễ trông ng ời trả ơn.

... Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Làm ng ời thế ấy cũng phi anh hùng.

? Từ những lời nói này của chàng, em hiểu gì

về con ng ời Lục Vân Tiên?

*Cách c sử với Kiều Nguyệt Nga:

Em hãy tìm những câu thơ

miêu tả lời nói của Lục Vân Tiên với Kiều Nguyệt Nga?

-Chàng hỏi han ân cần, an ủi, giữ đúng phép tác gia giáo, từ chối sự trả ơn.

-> Là ng ời chính trực, hào hiệp,

trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân

hậu

(13)

*. Hành động:

Rất dũng cảm, không sợ hiểm nguy.

*Cách c sử với Kiều Nguyệt Nga:

-Chàng hỏi han ân cần, an ủi, giữ đúng phép tác gia giáo, từ chối sự trả ơn.

-> Là ng ời chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân hậu

Quan niệm của ng ời anh hùng

đ ợc thẻ hiện trong câu nào/ ý nghĩa của quan niệm?

- Quan niệm lẽ sống của ng ời anh anh hùng:

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Thảo luận nhóm:

Theo em Nguyễn Đình Chiểu có dụng ý gì khi sáng tạo

nhân vật Lục Vân Tiên ?

->Lục Vân Tiên là hình ảnh đẹp, lý t ởng,tác

giả gửi gắm niềm tin và khát vọng về trang

anh hùng vì dân dẹp loạn.

(14)

(Trích Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu) “ ”

*. Hành động:

-> Kể nhanh, ngắn gọn bằng biện pháp so sánh t ơng phản.

Rất dũng cảm, không sợ hiểm nguy.

*Cách c sử với Kiều Nguyệt Nga:

-> Là ng ời chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân hậu

- Quan niệm lẽ sống của ng ời anh hùng:

->Lục Vân Tiên là hình ảnh đẹp, lý t Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

2. Nhân vật Kiều Nguyệt Nga:

? Tác giả miêu tả

Kiều Nguyệt Nga theo cách nào?

- Tự giới thiệu về mình.

? Em hãy so sánh với cách miêu tả Thúy Kiều của Nguyễn Du?

? Em có nhận xét gì về cách x ng hô của Kiều

Nguyệt Nga?

-> Cách x ng hô: dịu dàng, khiêm nh ờng, mực th ớc.

- “Quân tử- tiện thiếp”

(15)

- Tự giới thiệu về mình.

-> Cách x ng hô: dịu

dàng, khiêm nh ờng, mực th ớc.

? Qua những lời giãi bày của Kiều Nguyệt Nga với Lục Vân Tiên, cho ta thấy

Kiều Nguyệt Nga là một cô gái có những phẩm

chất, tính cách gì?

=> Một cô gái khuê các,hiền hậu, nết na, có học thức, có hiếu, có giáo dục, ân tình, trọng ân nghĩa.

-> Kiều Nguyệt Nga là một

cô gái đáng quý, đáng trọng

(16)

*. Hành động:

Rất dũng cảm, không sợ hiểm nguy.

*Cách c Xử với Kiều Nguyệt Nga:

-> Là ng ời chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân hậu

- Quan niệm lẽ sống của ng ời anh hùng:

->Lục Vân Tiên là hình ảnh đẹp, lý t ởng,tác giả gửi gắm niềm tin và khát Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

- Tự giới thiệu về mình.

-> Cách x ng hô: dịu dàng, khiêm nh ờng, mực th ớc.

=> Một cô gái khuê các,hiền hậu, nết na, có học thức, có hiếu, có giáo dục, ân tình, trọng ân nghĩa.

-> Kiều Nguyệt Nga là một

cô gái đáng quý, đáng trọng

III. Tổng kết:

(17)

Tiết 38 + 39: Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga

III. Tổng kết:

Bài tập trắc nghiệm: Chọn ph ơng án trả lời đúng:

1. Những yếu tố nghệ thuật nào làm nên sự thành công của văn bản?

A. Khắc hoạ nhân vật chủ yếu qua ph ơng diện hành

động, cử chỉ, lời nói.

B. Ngôn ngữ đối thoại mộc mạc, bình dị, mang màu sắc của địa ph ơng Nam Bộ.

C. Ngôn ngữ thơ đa dạng, phù hợp với diễn biến tình tiết.

D. Tất cả các ý trên.

2. Dòng nào sau đây nói đúng, đủ nhất về nội dung của

đoạn trích?

A. Khắc hoạ phẩm chất đẹp đẽ của nhân vật Lục Vân Tiên: Tài ba, dũng cảm, trọng nghĩa khinh tài.

B. Khắc hoạ phẩm chất đẹp đẽ của nhân vật Kiều Nguyệt Nga: Hiền hậu, nết na, ân tình.

C. Thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả.

D. Cả 3 ý kiến trên.

(18)

Tiết 38+ 39: Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga Tiết 38+ 39: Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga

*. Hành động:

Rất dũng cảm, không sợ hiểm nguy.

*Cách c sử với Kiều Nguyệt Nga:

-> Là ng ời chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm nhân hậu

- Quan niệm lẽ sống của ng ời anh hùng:

->Lục Vân Tiên là hình ảnh đẹp, lý t “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Làm ng ời thế ấy cũng phi anh hùng . ”

- Tự giới thiệu về mình.

-> Cách x ng hô: dịu dàng, khiêm nh ờng, mực th ớc.

=> Một cô gái khuê các,hiền hậu, nết na, có học thức, có hiếu, có giáo dục,

ân tình, trọng ân nghĩa.

-> Kiều Nguyệt Nga là một cô gái đáng quý, đáng trọng

III. Tổng kết:

-Miêu tả Nhân vật qua hành động, cử chỉ, lời nói.

- Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, gần với lời nói thông th ờng mang màu sắc địa ph ơng Nam bộ.

-Ngôn ngữ và cách kể chuyện theo trình tự thời gian.

(19)

Tiết 38+39: Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga

III. Tổng kết:

IV. Luyện tập:

H ớng dẫn về nhà

- Học thuộc văn bản, ghi nhớ. ọc thêm VB: Đ -Kiều Nguyệt Nga đi cống giặc Ô Qua

- Nắm nghệ thuật, nội dung.

- Viết đoạn văn có độ dài từ 10 đến 15 câu nêu cảm nhận sâu sắc nhất của em về nhân vật Lục Vân Tiên qua đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga.

- Chuẩn bị bài Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự.