BÀI 22: LỚP ĐẤT TRÊN TRÁI ĐẤT A/ Câu hỏi giữa bài
Câu hỏi 1 trang 168 sgk Lịch Sử và Địa Lí 6 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
1. Quan sát hình 1, em hãy kể tên các tầng đất.
2. Trong các tầng đất, tầng nào trực tiếp tác động đến sinh trưởng và phát triển của thực vật?
Trả lời:
1. Các tầng đất: Tầng chứa mùn, tầng tích tụ, tầng đá mẹ.
2. Trong các tầng đất, tầng chứa mùn nằm ở phía trên cùng, tiếp xúc với khí quyển, thủy quyển, sinh quyển nên trực tiếp tác động đến sinh trưởng và phát triển của thực vật.
Câu hỏi 2 trang 168 sgk Lịch Sử và Địa Lí 6 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
1. Quan sát hình 2, cho biết đất bao gồm những thành phần nào. Thành phần nào chiếm tỉ lệ lớn nhất trong đất?
2. Tại sao chất hữu cơ chiếm tỉ lệ nhỏ trong đất nhưng lại có ý nghĩa quan trọng đối với cây trồng?
Trả lời:
1. Đất bao gồm nhiều thành phần: chất khoáng, chất hữu cơ, không khí và nước. Hạt khoáng chiếm tỉ lệ lớn nhất là 45% .
2. Chất hữu cơ chiếm tỉ lệ nhỏ trong đất nhưng lại có ý nghĩa quan trọng đối với cây trồng vì: là đây là nguồn dinh dưỡng dồi dào, cung cấp những chất cần thiết cho cây sinh trưởng và phát triển.
Câu hỏi trang 169 sgk Lịch Sử và Địa Lí 6 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Dựa vào hình ảnh và thông tin trong mục 3, em hãy trình bày nhân tố hình thành đất mà em cho là quan trọng nhất và giải thích cho sự lựa chọn đó.
Trả lời:
- Có 5 nhân tố hình thành đất chủ yếu: đá mẹ, khí hậu, sinh vật, địa hình, thời gian.
- Trong đó đá mẹ là nhân tố quan trọng nhất. Vì mọi loại đất đều được hình thành từ những sản phẩm phá huỷ của đá gốc (nham thạch). Những sản phẩm phá huỷ đó được gọi là đá mẹ. Đá mẹ là nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất, do đó quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới và ảnh hưởng đến nhiều tính chất đất.
Câu hỏi trang 170 sgk Lịch Sử và Địa Lí 6 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Xác định trên hình 5 nơi phân bố chủ yếu của ba nhóm đất: đất đen thảo nguyên ôn đới, đất pốt dôn, đất đỏ vàng nhiệt đới.
Trả lời:
Nơi phân bố chủ yếu của ba nhóm đất:
- Đất đen thảo nguyên ôn đới phân bố ở khu vực đới ôn hòa: Châu Mĩ, Châu Á, châu Âu.
- Đất pốt dôn phân bố ở khu vực đới lạnh vòng cực Bắc: Bắc Mĩ, châu Âu, châu Á.
- Đất đỏ vàng nhiệt đới phân bố ở khu vực đới nóng: Nam Mĩ, Châu Phi và Khu vực Đông Nam Á.
B/ Câu hỏi cuối bài
Câu 1 trang 170 sgk Lịch Sử và Địa Lí 6 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Dựa vào bản đồ hình 5, cho biết tên nhóm đất phổ biến ở nước ta.
Trả lời:
Nhóm đất phổ biến ở nước ta là đất đỏ vàng nhiệt đới.
Câu 2 trang 170 sgk Lịch Sử và Địa Lí 6 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Tại sao để bảo vệ đất, chúng ta phải phủ xanh đất trống, đồi núi trọc.
Trả lời:
Để bảo vệ đất, chúng ta phải phủ xanh đất trống, đồi núi trọc vì rừng bảo vệ và cải tạo đất:
- Rừng cây chống xói mòn, rửa trôi chất dinh dưỡng của đất.
- Rễ cây giúp đất giữ nước, làm tơi xốp đất, chống bạc màu.
- Rừng cây là môi trường sống của nhiều loại sinh vật, có vai trò chủ đạo trong việc hình thành đất.
- Rừng cây cung cấp các chất hữu cơ cho đất thông qua xác sinh vật bị phân hủy và vi khuẩn.
Câu 3 trang 170 sgk Lịch Sử và Địa Lí 6 – Kết nối tri thức với cuộc sống:
Con người có tác động như thế nào đến sự biến đổi đất.
Trả lời:
- Tích cực: Sử dụng đi đôi với cải tạo đất, bổ sung các loại phân bón hữu cơ, làm cho đất ngày càng màu mỡ, phì nhiêu,...
- Tiêu cực:
+ Ở vùng đồi núi, con người phá rừng, làm mất lớp phủ thực vật, bỏ hoang không canh tác sẽ khiến đất bị xói mòn, rửa trôi và thoái hóa, lâu dần sẽ không canh tác được nữa.
+ Con người sử dụng đất để trồng trọt nhưng không cải tạo đất làm cho đất nghèo dinh dưỡng.
+ Bón phân hữu cơ không phù hợp cho các loài vi sinh vật có lợi trong đất phát triển, làm giảm độ phì của đất.
+ Bón quá nhiều phân hoá học: là tác nhân chủ yếu giết chết các vi sinh vật có ích trong đất canh tác, làm cho cây trồng ngày càng phải phụ thuộc vào phân hoá học.
+ Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật: đã huỷ diệt hệ vi sinh vật đất.
