moái quan heä giöõa maïng löôùi kinh doanh vaø hieäu quaû

NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI

30

Toùm taét: Muïc tieâu cuûa nghieân cöùu nhaèm xaùc ñònh vaø löôïng hoùa moái quan heä giöõa maïng löôùi kinh doanh vaø hieäu quaû kyõ thuaät (HQKT) cuûa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa (DNNVV) taïi Vieät Nam. Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh thoâng qua hai böôùc: (i) Phöông phaùp phaân tích bao döõ lieäu (Data Envelopment Analysis - DEA) ñöôïc thöïc hieän nhaèm xaùc ñònh chæ soá HQKT; (ii) Nghieân cöùu söû duïng moâ hình hoài quy bình phöông nhoû nhaát (OLS) ñeå xaùc ñònh moái töông quan giöõa maïng löôùi kinh doanh vaø HQKT. Döõ lieäu baûng khoâng caân baèng töø boán cuoäc khaûo saùt DNNVV giai ñoaïn 2004-2010 ñaõ ñöôïc söû duïng trong nghieân cöùu naøy. Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy möùc HQKT cuûa caùc DNNVV ôû Vieät Nam töông ñoái thaáp, trong khoaûng töø 48-70% tuøy ngaønh ngheà kinh doanh. Moái quan heä giöõa maïng löôùi kinh doanh vaø caùc chæ soá hieäu quaû naøy khaùc bieät tuøy ngaønh ngheà kinh doanh. Trong khi ñoù, vai troø cuûa caùc hieäp hoäi ñoái vôùi HQKT cuûa doanh nghieäp laø khoâng roõ raøng.

Töø khoùa: Hieäu quaû kyõ thuaät, maïng löôùi kinh doanh, doanh nghieäp nhoû vaø vöøa.

MOÁI QUAN HEÄ GIÖÕA MAÏNG LÖÔÙI KINH DOANH VAØ HIEÄU QUAÛ KYÕ THUAÄT CUÛA DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT NHOÛ VAØ VÖØA ÔÛ VIEÄT NAM

Giôùi thieäu

DNNVV giöõ vai troø quan troïng trong söï phaùt trieån kinh teá, xeùt ñeán khía caïnh taïo vieäc laøm (nhaát laø vieäc laøm cho lao ñoäng tay ngheà thaáp), ñaùp öùng nhu caàu caáp thieát cuûa ñòa phöông, khaû naêng taêng tröôûng nhanh vaø hieäu quaû (Admassie vaø Matambalya, 2002; Hallberg, 1999). Theo Toång cuïc Thoáng keâ Vieät Nam, soá DNNVV tính ñeán thaùng 01/2012 ñaït 305 nghìn doanh nghieäp (chieám 97,5% toång soá doanh nghieäp), giuùp taïo ra khoaûng 5 trieäu vieäc laøm vaø 4.600 tyû ñoàng doanh thu moãi naêm. Soá löôïng doanh nghieäp ñoâng ñaûo vaø coù ñoùng goùp ñaùng keå cho neàn kinh teá, nhöng caùc DNNVV vaãn phaûi ñoái dieän vôùi khoâng ít nhöõng khoù khaên ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån. Khoù khaên lôùn maø nhoùm doanh nghieäp naøy gaëp phaûi laø vieäc thieáu nguoàn löïc kinh doanh nhö voán, thoâng tin vaø tri thöùc (Hallberg, 1999). Trong boái caûnh aáy, maïng löôùi kinh doanh coù theå xem nhö moät

giaûi phaùp giuùp caùc DNNVV giaûi quyeát vaán ñeà thieáu huït nguoàn löïc.

Caùc DNNVV coù theå khai thaùc maïng löôùi kinh doanh nhö moät keânh daãn truyeàn thoâng tin, tri thöùc vaø lôïi theá caïnh tranh. Lôïi ích cuûa maïng löôùi kinh doanh cuõng ñöôïc kieåm chöùng qua nhieàu nghieân cöùu thöïc tieãn. Tuy nhieân, caùc nghieân cöùu xem xeùt moái quan heä giöõa maïng löôùi kinh doanh vaø HQKT cuûa doanh nghieäp ít veà soá löôïng vaø phöông phaùp ño löôøng maïng löôùi kinh doanh coøn khaù ñôn giaûn. Vì vaäy, nghieân cöùu naøy ñöôïc thöïc hieän nhaèm kieåm ñònh moái quan heä giöõa hai yeáu toá naøy ñoái vôùi caùc DNNVV saûn xuaát taïi Vieät Nam. Caùc DNNVV seõ ñöôïc xem xeùt treân ba nhoùm ngaønh chính: ngaønh saûn xuaát thöùc aên vaø nöôùc giaûi khaùt (TA-NGK), ngaønh saûn xuaát goã (goã) vaø ngaønh saûn xuaát kim loaïi cheá taïo (kim loaïi). Ba ngaønh naøy, vôùi ñaëc ñieåm laø soá löôïng lôùn (treân 55% soá löôïng DNNVV taïi Vieät Nam) vaø naêng löïc saûn xuaát thaáp, coù theå ñaïi dieän cho toång theå DNNVV taïi Vieät Nam.

Voõ Hoàng Ñöùc (*) Leâ Hoaøng Long (**) Ngaøy nhaän: 11/3/2014

Ngaøy nhaän laïi: 01/4/2014 Ngaøy duyeät ñaêng: 10/5/2014 Maõ soá: 5-14-NCTÑ-30