Đề xuất đảm bảo nguồn thông tin để lập tài khoản

2.1.3.1. So sánh nguồn thông tin thống kê du lịch với nguồn thông tin để lập tài khoản vệ tinh du lịch cấp tỉnh

Mục đích nghiên cứu của luận án là phát triển nguồn thông tin (dữ liệu) về thống kê du lịch để có thể xây dựng TKVTDL ở cấp tỉnh trong việc tính toán tác động của du lịch đối với nền kinh tế. Do vậy vấn đề chính đặt ra là so sánh nguồn thông tin sẵn có với nhu cầu thông tin thống kê du lịch được sử dụng để lập TKVTDL cấp tỉnh tại Việt Nam hiện nay.

Việc cải thiện, nâng cao chất lượng số liệu thống kê

Trường Đại học Kinh tế Huế

luôn được TCDL quan tâm chú trọng. Việc ban hành Thông tư 27/2014/TT-BVHTTDL có ý nghĩa quan trọng đối với công tác thống kê du lịch Việt Nam. Mặc dù ở Thông tư trên có nhiều chỉ tiêu mới ban hành, phương pháp luận tính toán các chỉ tiêu còn hạn chế, tuy nhiên đánh dấu một bước quan trọng để công tác thống kê du lịch cấp tỉnh hiện nay trong việc tiếp cận với chuẩn thống kê du lịch quốc tế.

So sánh nguồn thông tin thống kê hiện nay và nguồn thông tin để lập TKVTD, có thể thấy một số hạn chế đặt ra đối với các địa phương như sau:

- Thiếu khung lấy mẫu hợp lý để các địa phương có thể tính toán lượt khách du lịch quốc tế và nội địa đến địa phương (có tính toán lượt khách du lịch trong ngày);

Đây là những khó khăn của các địa phương trong việc tổ chức triển khai thu thập dữ liệu có chất lượng và đáng tin cậy đáp ứng Thông tư 27;

- Hệ thống TKQG không xác định một khuôn khổ cụ thể cho TKVTDL cấp khu vực. Để có được các hệ số tính toán liên quan đến Hệ thống TKQG, các địa phương cần hỗ trợ lớn từ TCTK trong việc thu thập các thông tin thống kê có tính đến việc ứng dụng TKVTDL ở Việt Nam hiện nay cả cấp quốc gia và địa phương;

- Hệ thống thông tin thống kê du lịch ở các địa phương còn thiếu, tính chính xác của số liệu thống kê chưa đáng tin cậy;

Trường Đại học Kinh tế Huế

2.1.3.2. Đề xuất đối với việc đảm bảo nguồn thông tin để lập tài khoản vệ tinh du lịch cấp tỉnh

* Cần nâng cao nhận thức về vai trò của thống kê du lịch

Cần có các hình thức tuyên truyền, hội thảo nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của công tác thống kê du lịch từ cấp Trung ương đến cấp cơ sở, từ đó nâng cao vai trò của hoạt động du lịch trong các hoạt động kinh tế, vai trò của ngành du lịch trong phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

* Thống nhất và hoàn thiện các khái niệm có liên quan

Trong các văn bản về du lịch hiện nay, một số các thuật ngữ chưa có sự thống nhất. TKVTDL là một nội dung đang còn mới mẻ đối với Việt Nam, do vậy một số chỉ tiêu cần làm rõ về mặt nội dung, cơ sở tính toán, bởi trên thực tế vẫn còn rất nhiều khái niệm chưa được hiểu và sử dụng thống nhất trong các văn bản và tài liệu hướng dẫn của cơ quan quản lý ngành. Qua đó phổ biến rộng rãi đến cán bộ trực tiếp làm công tác thống kê ở địa phương, và có thể xây dựng chuẩn mực về công tác thống kê du lịch, nhằm xác định đúng, đủ và phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế phục vụ cho công tác thống kê du lịch cấp tỉnh hiện nay. TCDL cần có sự thống nhất các khái niệm sử dụng trong các thống kê du lịch

Đối với cán bộ thống kê tại các Sở VHTTDL, cần có những tập huấn về các khái niệm liên quan đến TKQG, phân ngành kinh tế quốc dân, việc xác định kết

Trường Đại học Kinh tế Huế

quả kinh doanh du lịch thông qua các chỉ tiêu Tổng GTSX, GTTT, hay đánh giá tác động kinh tế của du lịch là những vấn đề còn quá mới mẻ.

* Tin học hóa công tác thống kê du lịch

Nội dung của công tác tin học hóa thống kê du lịch bao gồm xây dựng các cơ sở dữ liệu về khách du lịch tại Việt Nam và dữ liệu tại các địa phương; cơ sở dữ liệu về báo cáo thống kê định kỳ tại các cơ quan quản lý du lịch, doanh nghiệp du lịch; cơ sở dữ liệu tích hợp kết quả điều tra thống kê, các số liệu được công bố theo thẩm quyền của TCDL. Việc sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông để lưu trữ thông tin thống kê, giúp người dùng tra cứu, tìm kiếm, tổng hợp theo các nhu cầu một cách nhanh chóng và đầy đủ.

* Hỗ trợ các địa phương về các phương án điều tra khách du lịch

Trên thực tế, việc điều tra chi tiêu khách du lịch được TCDL và TCTK trong những năm qua chỉ tổ chức tại một số địa phương tiềm năng và lợi thế về phát triển du lịch, tuy nhiên còn nhiều địa phương cho đến nay chưa được thực các các cuộc điều tra tương tự. Do vậy phương án điều tra là câu hỏi mà các địa phương quan tâm như phương thức tiến hành điều tra như thế nào? Cỡ mẫu bao nhiêu là hợp lý? Bảng hỏi được sử dụng cho điều tra? Điều tra vào thời điểm nào? .. Điều đó cần sự hỗ trợ về mặt chuyên môn, kinh nghiệm của TCDL và TCTK đối với các địa phương hiện nay. Nếu làm tốt công việc trên, có sự phối hợp chặt chẽ giữa Cục Thống

Trường Đại học Kinh tế Huế

kê và Sở VHTTDL ở các địa phương trong điều tra thống kê thì vừa đảm bảo thông tin cho các tỉnh lập TKVTDL, vừa góp phần đảm bảo cho cả nước khi lập TKVTDL ở phạm vi quốc gia.

* Phối hợp thực hiện giữa các cơ quan tại địa phương

Để có được nguồn thông tin thống kê phục vụ cho việc lập TKVTDL cấp tỉnh, ngoài các số liệu thu thập thông qua các báo cáo định kỳ của các doanh nghiệp du lịch, các địa phương phải tiến hành điều tra một số thông tin liên quan đến khách du lịch.

Thông qua điều tra khách du lịch tại địa phương để nắm các thông tin cần thiết như chi tiêu bình quân ngày khách, chi tiêu bình quân cho chuyến đi phân theo các khoản chi; số ngày lưu trú bình quân; tỉ lệ khách trong ngày và khách có sử dụng dịch vụ lưu trú...Tuy nhiên, đây là công việc tốn kém về nhân lực và tài chính, nên cần thiết có sự phối hợp, hỗ trợ hợp tác của các cơ quan tại các địa phương như:

- UBND tỉnh;

- Sở Tài chính, Sở Kế hoạch Đầu tư;

- Sở VHTTDL, phòng Văn hóa thông tin cấp huyện;

- Hiệp hội Du lịch địa phương;

- Ban quản lý các điểm tham quan, các doanh nghiệp lữ hành, các cơ sở lưu trú..

- Các cơ sở nghiên cứu và đào tạo du lịch.

Trường Đại học Kinh tế Huế

Trong quá trình tổ chức thực hiện, cần có sự phân công gắn với chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị có liên quan.

* Hợp tác quốc tế về thống kê du lịch

Đẩy mạnh trao đổi, mở rộng hợp tác với các nước trong khu vực và quốc tế để trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu và đào tạo trong lĩnh vực thống kê du lịch. Tranh thủ sự giúp đỡ quốc tế thông qua các dự án hỗ trợ kỹ thuật hoặc tăng cường năng lực cho công tác thống kê du lịch.

2.2. Phương pháp xác định một số chỉ tiêu chủ