- Mở đoạn: đạt yêu cầu về hình thức nội dung (0,5 điểm)
- Thân đoạn: Biết bám sát vào ngữ liệu, khai thác hiệu quả các nghệ thuật, dẫn chứng, lí lẽ làm rõ tâm trạng, cảm xúc của nhà thơ trong 4 câu thơ.
+ Tâm trạng mong mỏi thể hiện qua cách xưng hô, thái độ…. (1 điểm)
- Sử dụng ghép nối để liên kết (0,5 điểm) – Có 1 câu ghép (0,5 điểm).
Phần II.
Câu: 1
- Văn bản chứa đoạn trích trên được viết vào năm 2001.
- Tác giả viết bài văn này vào đầu năm 2001, khi đất nước ta cùng toàn thế giới bước vào năm đầu tiên của thế kỷ mới. Đây là thời điểm chuyển giao giữa hai thế kỷ, hai thiên niên kỷ. Ở nước ta, công cuộc đổi mới bắt đầu từ cuối thế kỷ trước đã thu được những thành quả nhất định, chúng ta bước sang thế kỷ mới với những mục tiêu vô cùng quan trọng, đó là tiếp tục phát huy những thành quả đạt được, kết hợp với những truyền thống văn hoá, lịch sử lâu đời để đưa nước ta tiến nhanh, tiến mạnh trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Trong bài viết này, tác giả đã nêu ra một vấn đề hệ trọng: chúng ta cần nhận thức như thế nào và làm những việc gì để chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới? Vấn đề ấy không chỉ có ý nghĩa thời sự trong thời điểm chuyển giao thế kỷ mà còn có ý nghĩa lâu dài đối với cả quá trình đi lên của đất nước bởi vì để đáp ứng những nhiệm vụ nặng nề mà lịch sử và dân tộc đã giao phó, con người Việt Nam nói chung và lớp trẻ Việt Nam nói riêng không thể không nhận thức rõ những mặt mạnh cũng như những điểm còn hạn chế của mình để vừa phát huy những mặt tích cực, đồng thời khắc phục, sửa chữa những mặt còn yếu kém, không ngừng hoàn thiện mình, xứng đáng là chủ nhân của đất nước.
Câu 2:
Tuổi trẻ là những công dân ở lứa thành niên, thanh niên là thế hệ măng đã sắp thành tre, là người đã đủ điều kiện, đủ ý thức để nhận biết vai trò của mình đối với bản thân, xã hội. Tuổi trẻ của mỗi thời đại là niềm tự hào dân tộc, là lớp người tiên phong trong công cuộc xây dựng, đổi mới, phát triển đất nước. Tương lai đất nước là vận mệnh, là số phận của đất nước mà mỗi công dân sẽ góp phần xây dựng, phát triển, trong đó quan trọng nhất là thế hệ trẻ. Thế kỉ 21, thế kỉ của sự phát triển, không ngừng nâng cao trình độ văn hoá kinh tế, đất nước. Để có thể bắt kịp đà phát triển của những nước lớn mạnh thì đòi hỏi sự chung sức đồng lòng của tất cả mọi người mà lực lượng chủ yếu là tuổi trẻ. Bởi đó là lực lượng nồng cốt, là chủ nhân tương lai, là nhân
Trang 167
vật chính góp phần tạo nên cái thế, cái dáng đứng cho non sông Tổ quốc. Tuổi trẻ hôm nay là tôi, là bạn, là những anh chị đang có mặt trên giảng đường đại học,đang hoạt động bằng cả tâm huyết để cống hiến sức trẻ với những đam mê cùng lòng nhiệt tình bốc lửa. Tuổi trẻ tốt thì xã hội tốt, còn xã hội tốt sẽ tạo điều kiện cho tầng lớp trẻ phát triển toàn diện, sinh ra những người con có ích cho đất nước, đó là điều tất yếu, hiển nhiên mà ai cũng biết.
Câu 3:
* Hình thức: Đoạn văn nghị luận khoảng 2/3 trang giấy, diễn đạt mạch lạc có câu chủ đề
* Nội dung:
Học sinh cần hiểu được thế nào là thói quen – thói quen tốt: Thói quen là một sự lặp đi lặp lại giống như kiểu chuỗi phản xạ có điều kiện do rèn luyện. Thói quen tốt…đem lai lợi ích cho con người ….
- HS cần chỉ rõ thói quen tốt nào - Biểu hiện của thói quen đó - ý nghĩa tác dụng
- Làm thế nào để hình thành phát huy - Liên hệ bản thân
(Chỉ lựa chọn một thói quen để viết) Ví dụ: Sống có nghĩa tình - yêu thương
- Sống có nghĩa có tình – biết yêu thương đùm bọc lẫn nhau là truyền thống tốt…
- Biểu hiện:
+ Trong đời sống hàng ngày:
+ Trong văn học:
- Khẳng định đây không chỉ là thói quen tốt mà còn là lối sống , ứng xử đầy tính nhân văn
+ Giúp nhau vượt qua mọi khó khăn trở ngại trong cuộc sống + Tạo nên một xã hội tốt đẹp ấm áp tình người
+ Tạo nên sức mạnh đoàn kết dân tộc đánh đuổi xâm lăng dành độc lập xây dựng đất nước phát triển
số người đi ngược lại thói quen tốt đẹp này: k ít những người sống sích kỷ, vô tâm thờ ơ trước những người hoạn nạn, hôi của …điều đó cần đáng lên án và đấu tranh loại bỏ
- Liên hệ bản thân: Là học sinh – tuổi trẻ tương lai đất nước mỗi học sinh chúng ta cần bồi đắp tâm hồn tình cảm, biết yêu thương chia sẻ giúp đỡ, bảo vệ những người xung quanh. Tình cảm đó không giới hạn trong tập thể nhỏ hẹp mà mở rộng ra phạm vi đất nước, quốc tế và toàn nhân loại…
Trang 169
ĐỀ SỐ 30 ĐỀ LUYỆN THI VÀO LỚP 10
MÔN: NGỮ VĂN ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM
Câu Yêu cầu Điểm
Phần 1