Thực trạng khai thác trong du lịch

Trên thực tế, hiện nay có một số công trình kiến trúc Pháp tiêu biểu tại Hải Phòng đã được đưa vào phục vụ du lịch, dù với tư cách và chức năng hoàn toàn khác.

3.1.2.1. Nhà hát lớn và Quán hoa

Công trình đầu tiên cần phải kể đến đó là Nhà hát lớn thành phố và Quán Hoa.

Quảng trường Nhà hát lớn hiện nay là nơi diễn ra các sinh hoạt văn hóa nhân dịp kỉ niệm các sự kỉện lớn của thành phố, của đất nước, đồng thời nó như một biểu tượng cho sự lớn mạnh, phát triển, một trung tâm chính trị lớn nhất của thành phố.

Trong những năm tháng kháng chiến, sự còn, mất của nhà hát được xem như chính sự còn mất của thành phố cảng này. Tại đây, ngày 23/08/1945, Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời đã ra mắt nhân dân, đây cũng là nơi tổ chức “tuần lễ vàng” xây dựng đất nước trong những ngày đầu giành độc lập. Ngày 6/1/1946, diễn ra cuộc đấu tranh bảo vệ hòm phiếu của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội đầu tiên của Việt Nam độc lập.

Nét đẹp bên trong của nhà hát được tôn lên bởi phong cách kiến trúc của nền văn minh Pháp thế kỉ XIX. Nét đẹp bên ngoài nhà hát thể hiện sự phát triển của một xã hội hiện đại: có quảng trường riêng, trước mặt là vườn hoa, có vòi phun nước màu nghệ thuật, những cành hoa lung linh sắc màu trải dài trên những cành phượng vĩ. Sự kết hợp hài hòa giữa hiện đại và cổ kính trong một nhà hát làm nên nét quyến rũ với du khách tham quan. Đây là một điểm đến không thể thiếu khi khách du lịch đến thăm trung tâm thành phố. Chỉ có điều du khách khi đến với Hải Phòng, hầu hết mới chỉ dừng lại bên ngoài Nhà hát để ngắm nghía và chụp ảnh lưu niệm, ít người có nhu cầu đi sâu vào bên trong để tìm hiểu về kiến trúc của công trình. Cũng có thể do cho đến nay dịch vụ hướng dẫn và thuyết minh du lịch bên trong Nhà hát vẫn chưa được áp dụng.

Quán Hoa cũng như vậy, là một biểu tượng của thành phố nên mỗi khi đưa du khách đến tham quan khu trung tâm thành phố, hầu hết các hướng dẫn viên đều dành nhiều phút để giới thiệu về vẻ đẹp đặc trưng của dãy hàng hoa nơi đây. Do có kiến trúc duyên dáng cổ kính, hài hòa với phong cách và kiến trúc văn hóa bản địa nên từ khi được xây dựng đến nay, quán hoa luôn trở thành biểu tượng kiến trúc của thành phố, cuốn hút du khách tới tham quan. Hoa bày bán trong quán hoa trước đây phần lớn được lấy từ làng hoa Hạ Lũng (một làng hoa nổi tiếng của Hải Phòng) nhưng hiện nay hoa còn được mang từ Sa Pa, Đà Lạt và nhập khẩu từ nước ngoài về. Có một điều không thể phủ nhận là hoa ở đây giá thành hơi cao (trong khi hiện nay ở Hải Phòng có rất nhiều các điểm bán hoa) nhưng những người Hải Phòng vẫn thích mua hoa ở Quán hoa không chỉ bởi vì hoa ở đây đẹp mà bởi vì có lẽ đây còn là một nét văn hóa của người gốc Hải Phòng.

Có thể nói rằng Quán hoa là một trong số ít các công trình kiến trúc Pháp theo phong cách Đông Dương để lại ấn tượng thực sự sâu sắc trong lòng của du khách bốn phương khi đến với Hải Phòng.

3.1.2.2. Bảo tàng Hải Phòng

Bảo tàng Hải Phòng, trước đây là ngân hàng Pháp - Hoa, chính thức được khánh thành vào ngày 20/12/1959 tại số 65 đường Điện Biên Phủ⁸. Bảo tàng Hải Phòng như một cuốn lịch sử lớn, với những mô hình, hiện vật trưng bày khái quát lịch sử hình thành, phát triển của vùng đất, con người và văn hóa Hải Phòng. Đây là nơi thể hiện một cách sinh động, khái quát, có hệ thống những chặng đường phát triển của lịch sử thành phố, lịch sử phong trào Cách mạng Hải Phòng từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đến nay, thông qua hơn 3vạn tài liệu, hiện vật được trưng bày trong 15 phòng.

Các di vật và tài liệu trong bảo tàng thể hiện 9 chủ đề chính:

Chủ đề 1: Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của thành phố.

Chủ đề 2: Hải Phòng từ thời tiền sử tới chiến thắng Bạch Đằng 938.

Chủ đề 3: Hải Phòng từ thế kỉ X đến thế kỉ XIV.

Chủ đề 4: Hải Phòng, đô thị cảng biển của cả nước.

Chủ đề 5: Phong trào yêu nưứoc và cách mạng ở Hải Phòng từ cuối thế kỉ XIV đến cách mạng tháng Tám 1945.

Chủ đề 6: Hải Phòng 30 năm kháng chiến chống ngoại xâm, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng (1945 - 1975).

Chủ đề 7: Thành phố trong thời kì thống nhất đất nước và đổi mới.

Chủ đề 8: Bản sắc văn hóa truyền thống của Hải Phòng.

Chủ đề 9: Hải Phòng trong lòng bạn bè Thế giới.

Ngoài ra bảo tàng còn thường xuyên tổ chức các buổi trưng bày chuyên đề với nhiều nội dung thay đổi để tạo ra sức hấp dẫn với khách tham quan. Các chuyên đề trưng bày thường là tranh, tượng, cổ vật gốm sứ… Trong khuôn viên bảo tàng có nhiều cây cổ thụ và có nhiều hiện vật được trưng bày ngoài trời như bia kí, súng thần công, máy bay Mic 17 đã từng chiến đấu bảo vệ vùng trời Hải Phòng trong những năm kháng chiến chống Mĩ ác liệt.

Bảo tàng Hải Phòng cùng với Nhà hát Lớn là những biểu tượng không thể thiếu và là niềm tự hào của những người dân thành phố Cảng. Đối với khách du lịch, bảo tàng cũng là một trong những nơi đầu tiên của trung tâm thành phố cuốn hút sự chú ý của họ. Vé vào cửa tham quan Bảo tàng hiện nay là 2.000đ/ du khách. Khi cần, du khách có thể liên hệ với Bảo tàng để được phục vụ thuyết minh bằng đội ngũ hướng dẫn viên nhân viên của Bảo tàng.

3.1.2.3. Biệt thự Bảo Đại

Biệt thự Bảo Đại ngày nay được đưa vào sử dụng như là một trong những nơi nghỉ ngơi tham quan đặc biệt hấp dẫn du khách khi đến với Đồ Sơn. Biệt thự do Công ty cổ phần du lịch Đồ Sơn quản lý và khai thác.

Diện tích toàn khu vực là 900 m², điểm đầu tiên là khu biệt thự Nam Phương sang trọng. Ở đây có bể bơi nước ngọt, trên núi có nhà hầm uống rượu, du khách có thể ngắm nhìn cảnh hoàn hôn qua ô cửa sổ trổ qua sườn núi. Tiếp theo đó là Biệt thự Bảo Đại sang trọng và cầu kì hơn, được xây dựng lại theo đúng văn khố tìm thấy ở Đà Lạt về hệ thống dinh thự của Bảo Đại trên toàn Việt Nam. Các kiến trúc sư đương thời đã sáng tạo thêm 6 phòng VIP áp mái dành cho khách du lịch nghỉ qua đêm với tiếng thông reo và sóng biển rì rào.

Đại sảnh, nơi vua Bảo Đại thiết triều ngày trước có ngai vàng và hai hàng ghế của quần thần đại quan, nay được tổ chức thành nơi hội thảo Quốc tế. Phòng ngủ của vua và hoàng hậu kề nhau có sẵn các loại rượu ngon để du khách thưởng thức. Ở đây có quầy bar, phòng đọc sách, nơi thư giãn nhìn ra rừng đủ các loại cây si, đại, vạn tuế… Biệt thự Bảo Đại càng về đêm càng thêm lung linh huyền ảo bởi hàng trăm ngọn đèn đủ màu tỏa sáng chắc chắn sẽ đem lại cho du khách sự hài lòng, thoải mái nhất.

Hiện nay, Biệt thự Bảo Đại được đưa vào khai thác trong du lịch với những loại hình dịch vụ như sau:

1. Tham quan Biệt thự: Giá vé 20.000đ/người. Trẻ em là 10.000đ/người.

2. Tổ chức các bữa tiệc giao lưu, hội thảo, hội nghị, sinh nhật theo dạng Cung đình. Tổ chức Coktail, Dancing, Ca nhạc, bán hàng lưu niệm. (mức giá ăn tiệc hay cơm thân từ 250.000đ/suất trở lên).

3. Cho thuê trang phục của Vua, Hoàng hậu, Công chúa và các Quan trong triều để du khách chụp ảnh lưu niệm.

4. Lưu trú:

Loại phòng Thứ 2, 3, 4, 5 và Chủ nhật Thứ 6, thứ 7 và ngày lễ

hậu

Phòng các công chúa

và các hoàng tử 120USD 140 USD

Như vậy, có thể thấy, nhìn chung các công trình trên đã được đưa vào khai thác trong du lịch nhưng chưa hẳn dưới tư cách những công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn giao lưu và ảnh hưởng của văn hóa Pháp. Đồng thời hoạt động du lịch tại các điểm này còn diễn ra một cách tự phát, chưa có quy hoạch cụ thể đồng bộ, cũng như chưa có sự quản lí chặt chẽ các nguồn tài nguyên từ phía cấp chính quyền địa phương, gây ra những lãng phí lớn về nguồn tài nguyên. Hơn thế nữa, những lợi ích về kinh tế do du lịch mang lại chưa tương xứng với tiềm năng, cụ thể đó là sự đóng góp vào sự phát triển kinh tế địa phương còn rất hạn chế. Tiêu biểu như Biệt thự Bảo Đại, mặc dù được khai thác nhiều và mang lại doanh thu khá cao so với các địa điểm và công trình khác nhưng số lượng du khách biết và đến tham quan Biệt thự so với số lượng du khách đến với Đồ Sơn quả thực vô cùng nhỏ bé và hạn chế.

3.2. Đề xuất một số giải pháp bảo tồn và qui hoạch