TUẦN 32
Bài 10 MẸ THIÊN NHIÊN Tiết 125,126 VĂN BẢN 1
LỄ CÚNG THẦN LÚA CỦA NGƯỜI CHƠ-RO
I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
- Vai trò của cây lúa đối với đời sống người Việt Nam - Đặc điểm văn bản thông tin
2. Năng lực
Khả năng giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
3. Phẩm chất:
Yêu quý, trân trọng thiên nhiên.
I. Trải nghiệm cùng văn bản 1. Đọc
- HS biết cách đọc thầm, biết cách đọc to, trôi chảy, phù hợp về tốc độ đọc - Trả lời được các câu hỏi dự đoán, theo dõi
2. Chú thích - Gùi,
- Chế độ mẫu hệ 3. Tác giả
- Tên: Văn Quang, Văn Tuyên
- Lối viết nhẹ nhàng, giản dị, giàu chất thơ về vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống và tâm hồn nhân hậu của con người Nga.
2. Tác phẩm
- Trích Báo dâ tộc và miền núi, ngày 4/4/2007.
- Thể loại: Thuyết minh thuật lại một sự kiện.
- Bố cục
+ P1: từ đầu trên bàn thờ: Trước khi cúng Thần Lúa
+ P2: tiếp theo vũ trụ và con người: Trong khi cúng Thần Lúa - P3: còn lại: Sau khi cúng Thần Lúa
VB theo trình tự thời gian .
II. Suy ngẫm và phản hồi
1. Dấu hiệu nhận biết văn bản thông tin
- Nhan đề : Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro
- Sa-pô : Người Chơ-ro, còn gọi là người Đơ-ro, là một trong những tộc người lớn nhất trên vùng đất Đồng Nai…
- Yếu tố phi ngôn ngữ : hình ảnh
- Mục đích của văn bản : Cung cấp thông tin về lễ hội cũng Thần Lúa của người Chơ-ro
2. Cách triển khai văn bản a. Trước khi cúng Thần Lúa - Làm cây nêu
+ Cây nêu biểu trưng cho mối giao hòa giữa con người với thần linh, sự giao cảm của con người với con người
+ cây nêu làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa, ngọn có hình bông lúa - Đi rước hồn lúa
+ người phụ nữ lớn tuổi mang gùi đến chỗ lúa để dành cũng thần, vái các thần linh rồi cắt bụi lúa mang về
+ dùng những bụi lúa này để trang trí bàn thờ b. Trong khi cúng Thần Lúa
- Lễ cúng bắt đầu vào buổi trưa
- Lễ vật: gà, heo, rượu cần, bông lúa, hoa quả. Các loại bánh - Người cúng: già làng hoặc chủ nhà
- Có thêm nhạc đệm của dàn cồng chiêng c. Sau khi cúng Thần Lúa
- Mọi người cùng trở lên nhà sàn chính để dự tiệc
- Người phụ nữ lớn tuổi nhất sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mời khách theo thứ bậc
- Mọi người ăn uống, nhảy múa, ca hát
=> Các hoạt động được liệt kê theo trình tự thời gian
3. Đặc điểm của văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện:
+ Các hoạt động được trình bày theo trình tự thời gian (trước, trong và sau khi diễn ra lễ cúng)
+ Kết hợp giữa tường thuật với miêu tả, biểu cảm + Kết hợp sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh
+ Thông tin về sự việc đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy.
4. Chia sẻ bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của bản thân:
- Thiên nhiên và con người có mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau, - Có sự gắn bó ân tình giữa con người với thiên nhiên (thiên nhiên ban tặng con người những món quà quý giá)
III. Tổng kết 1. Nội dung
- VB tường thuật lại lễ cúng Thần Lúa của người Cha-ro.
2. Nghệ thuật
- Mang đặc điểm đặc trưng cho văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện:
+ Các hoạt động trình bày theo trình tự thời gian.
+ Kết hợp tường thuật với miêu tả, biểu cảm, kết hợp sử dụng ngôn ngữ và hình
ảnh.
+ Thông tin về sự kiện đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy.
Tiết 127,128
VĂN BẢN 2: TRÁI ĐẤT – MẸ CỦA MUÔN LOÀI I. Trải nghiệm cùng văn bản
1. Đọc
- HS biết cách đọc thầm, trả lời được các câu hỏi suy luận
- HS biết cách đọc to, trôi chảy, phù hợp về tốc độ đọc, phân biệt được lời người kể chuyện và lời nhân vật
2. Tác giả, tác phẩm - Tên: Trinh Xuân Thuận
- Xuất xứ: in trong Nguồn gốc – nỗi hoài niệm về những thuở ban đầu.
II. Suy ngẫm và phản hồi 1. Trái Đất- hành tinh xanh
+ Trái Đất là hành tinh xanh, nơi nương thân của chúng ta và muôn loài trong không gian mênh mông bao la của vũ trụ.
+ Trái Đất là một hành tinh sống động, vì những hoạt động địa chất không ngừng của nó đã đánh thức và nuôi dưỡng sự sống, khiến các sinh vật thích nghi để sống sót và thúc đẩy sự phát triển, tiến hóa.
=> Trái Đất có sự sống đa dạng phong phú bởi đã đánh thức sự sống của muôn loài và là hành tinh duy nhất có sự sống.
2. Trái Đất- Mẹ nuôi dưỡng muôn loài
- Sự sống trên TĐ đã xuất hiện từ cách đây 140 triệu năm, các loài sinh vật vô cùng đa dạng và phong phú.
- Sự xuất hiện của con người khiến lịch sử sự sống từ đó bắt đầu tăng tốc, tiến hóa nhanh chóng.
- Tất cả các sinh vật trên Trái Đất đều được mẹ thiên nhiên nuôi dưỡng
TĐ là môi trường sống cho muôn loài.
3. Chia sẻ bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của bản thân
- Mẹ nuôi dưỡng muôn loài là cái tên hay nhất để gọi thiên nhiên bởi vì tất cả muôn loài kể cả con người đều được thiên nhiên nuôi dưỡng trong hàng triệu năm để có được như bây giờ.
- Để giữ cho Trái Đất mãi là hành tinh xanh chúng ta hãy bảo vệ môi trường, giảm rác thải, không chặt phá rừng làm xói mòn đất đá,....
III. Tổng kết
1. Nội dung – Ý nghĩa:
- Văn bản đề cập đến sự hình thành và vai trò của Trái Đất với sự sống của muôn loài.
2. Nghệ thuật
- VB thông tin với số liệu, chứng cứ khoa học cụ thể, rõ ràng.
