Trình bày suy nghĩ về một vấn đề đời sống (được gợi ra từ tác phẩm văn học đã đọc)
1. Trước khi nói
a. Chuẩn bị nội dung bài nói
- Dựa vào các tác phẩm văn học đã học kết hợp với chính trải nghiệm của bản thân và thông tin từ sách báo hoặc các phương tiện nghe nhìn để chọn một nội dung phù hợp.
- Sưu tầm tranh ảnh, bài hát, bài thơ, đoạn phim ngắn, … để minh hoạ cho bài nói.
- Lập dàn ý cho bài nói.
b. Tập luyện
Để bài nói đạt kết quả tốt, em hãy luyện tập trước khi trình bày
- Em có thể tập nói một mình để tự điều chỉnh ngôn ngữ cơ thể và ngữ điệu nói sao cho phù hợp. Em cũng có thể tập nói trước bạn bè, người thân và nhờ họ góp ý.
- Điều chỉnh dung lượng bài nói sao cho phù hợp với thời gian quy định.
2. Trình bày bài nói
- Trình bày đầy đủ, mạch lạc những nội dung đã chuẩn bị.
- Kết hợp trình bày bài nói với việc sử dụng các phương tiện hỗ trỡ như tranh ảnh, đoạn phim ngắn, bài thơ minh hoạ, …
- Chú ý điều chỉnh âm lượng, tốc độ nói, sắc thái biểu cảm phù hợp với nội dung nói; thể hiện sự tương tác tích cực với người nghe.
- Trình bày bài nói trong thời gian quy định.
* Bài nói mẫu tham khảo:
Đối với các bạn, tình yêu đất nước là gì? Tôi tin rằng, mỗi người trong số chúng ta đều sẽ biểu hiện tình yêu với đất nước theo một cách rất khác nhau. Từ xa xưa, cách đây hàng nghìn năm, chúng ta đã cùng được sinh ra và lớn lên từ bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ và bố Lạc Long Quân, chính mình vậy tình cảm dân tộc càng trở lên khăng khít hơn bao giờ hết. Bác Hồ - vị cha già kính yêu của chúng ta đã
từng nói: “Vua Hùng đã có công dựng nước, bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Trải qua các giai đoạn lịch sử đầy biến động, nhân dân ta đã thể hiện rất rõ tinh thần yêu nước và ước mơ về một cuộc sống hoà bình, độc lập. Biểu hiện từ chính những con người đã hy sinh tuổi thanh xuân, gia đình của mình để đứng lên bảo vệ tổ quốc. Vì sự nghiệp vĩ đại của dân tộc, những người lính bộ đội cụ Hồ hiên ngang, dũng cảm vô cùng. Chính họ đã làm lên đất nước, góp phần xây dựng cuộc sống hoà bình như ngày hôm nay. Chúng ta phải luôn luôn nhớ tới công lao to lớn của thế hệ cha anh đã ngã xuống, và càng ngày phải càng cố gắng phấn đấu lao động hăng say xây dựng đất nước. Đó cũng chính là một việc làm để thể hiện lòng yêu nước. Đối với tôi, khi còn đang là một học sinh ngồi trên ghế nhà trường, tôi tự nhủ bản thân luôn phải cố gắng trong học tập để có thể trở thành một công dân có ích cho xã hội.
3. Sau khi nói
Trao đổi về bài nói theo một số gợi ý sau:
Người nghe Người nói
Nhận xét về bài trình bày của bạn với thái độ chân thành, tinh thần xây dựng.
Có thể trao đổi về một số nội dung như:
+ Bài nói đã thể hiện rõ suy nghĩ cảu người nói về vấn đề đời sống chưa?
+ Nội dung bài nói có thuyết phục không?
+ Người nói đã sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ (cử chỉ, điệu bộ, nét mặt,
…) phù hợp với nội dung trình bày chưa?
Lắng nghe, phản hồi những ý kiến của người nghe với tinh thần cầu thị:
+ Tiếp thu những ý kiến góp ý mà em cho là xác đáng.
+ Giải thích những chỗ người nghe còn thắc mắc.
+ Bảo vệ ý kiến của mình nếu nhận thấy ý kiến đó đúng.
+ Hiệu quả cảu các phương tiện hỗ trợ (tranh ảnh, đoạn phim ngắn, bài thơ, …) trong khi trình bày như thế nào?
