LUYỆN TỪ VÀ CÂU LỚP 5

(1)

LUYỆN TỪ VÀ CÂU LỚP 5

(2)

Thứ ba ngày 25 tháng 12 năm 2012

Luyện từ và câu:

Thế nào từ đồng nghĩa? Cho ví dụ

Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau. Ví dụ: cha, ba, bố.

+ xách, vác, khiêng, cầm, kẹp, đeo

Thế nào từ nhiều nghĩa? Cho ví dụ.

Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay nhiều nghĩa chuyển. Ví dụ: chân tay, chân núi, chân trời,…

(3)

Bài tập 1: Lập bảng phân loại các từ trong khổ thơ sau đây theo cấu tạo của chúng.Biết rằng các từ đã được phân cách với nhau bằng dấu gạch chéo.

Hai / cha con / bước / đi / trên / cát / Ánh / mặt trời / rực rỡ / biển / xanh / Bóng / cha / dài / lênh khênh /

Bóng / con / tròn / chắc / nịch /

HOÀNG TRUNG THÔNG

Tìm thêm ví dụ minh họa cho các kiểu cấu tạo từ trong bảng phân loại em vừa lập

( mỗi kiểu thêm 3 ví dụ ).

Thứ ba ngày 25 tháng 12 năm 2012

Bài: Ôn tập về từ và cấu tạo từ

(4)

Từ đơn Từ ghép Từ láy Từ phức

Bài tập 1

(5)

hai, bước, đi, trên, cát, ánh, biển,

xanh, bóng, cha, dài, bóng, con, tròn

cha con, mặt trời, chắc nịch

rực rỡ,

lênh khênh

Bài tập 1

(6)

cây,mèo,

mưa… cây cối, xe cộ, tàu hỏa…

xa xa, mênh mông, lấp lánh…

Bài tập 1

(7)

Bài tập 2:Các từ trong mỗi nhóm dưới đây có quan hệ với nhau như thế nào?

- Đó là những từ đồng nghĩa.

- Đó là những từ đồng âm.

- Đó là từ nhiều nghĩa.

a)

đánh cờ, đánh giặc, đánh trống

b)

trong veo, trong vắt, trong xanh

c)

thi đậu, xôi đậu, chim đậu trên cành

Thứ ba ngày 25 tháng 12năm 2012

(8)

a)

đánh cờ, đánh giặc, đánh trống

b)

trong veo, trong vắt, trong xanh

c)

thi đậu, xôi đậu, chim đậu trên cành

Bài tập 2:

nhiều nghĩa đồng nghĩa đồng âm

(9)

Bài tập 3:

Từ tinh ranh dâng êm đềm

Từ đồng nghĩa

(10)

Bài tập 3:

Từ tinh ranh dâng êm đềm

Từ đồng nghĩa

êm ả, êm ái, êm dịu, êm ấm, …

hiến, tặng, nộp, cho,

biếu, … tinh nghịch,

tinh khôn, khôn ngoan, khôn lỏi, ranh ma, …

(11)

Không thể thay thế từ tinh ranh bằng tinh nghịch vì tinh nghịch nghiêng về nghĩa nghịch nhiều hơn, không thể hiện rõ sự khôn ranh. Ngược lại, cũng không thể

thay tinh ranh bằng tinh khôn hoặc khôn ngoan vì

tinh khôn và khôn ngoan nghiêng về nghĩa khôn nhiều hơn không thể hiện rõ sự nghịch ngợm. Các từ đồng nghĩa còn lại cũng không dùng được vì chúng thể hiện ý chê (khôn mà không ngoan).

Dùng từ dâng là đúng nhất vì nó thể hiện cách cho rất trân trọng, thanh nhã. Không thể thay dâng bằng tặng, biếu: các từ này tuy cũng thể hiện sự trân trọng nhưng không phù hợp vì không ai dùng chính bản thân mình để tặng, biếu. Các từ nộp, cho thiếu sự trân trọng. Từ hiến không thanh nhã như dâng.

Dùng từ êm đềm là đúng nhất vì vừa diễn tả được cảm giác dễ chịu của cơ thể, vừa diễn tả cảm giác dễ chịu về tinh thần của con người. Trong khi đó, từ êm ái, êm dịu chỉ nói về cảm giác dễ chịu của cơ thể, từ êm ả chỉ nói về sự yên tĩnh của cảnh vật, còn êm ấm (vừa êm vừa ấm) nghiêng về diễn tả sự yên ổn trong cuộc sống gia đình hay tập thể nhiều hơn.

Thứ ba, ngày 18 tháng 12 năm 2012 Luyện từ và câu:

Bài tập 3:

(12)

Bài tập 4: tìm từ trái nghĩa thích hợp với mỗi chỗ trống trong các thành ngữ, tục ngữ sau:

a) Có mới nới …

b) Xấu gỗ, … nước sơn.

c) Mạnh dùng sức, … dùng mưu.

cũ tốt

yếu

(13)

(14)

D N H M Ô N

X Ấ U

N Ô

N G Â N

Ộ N U

R G

G À M Ê

V I Ệ T N A M

G

(15)

Đây là một từ ghép gồm có 7 chữ cái. Có nội dung như sau:

Người sống bằng nghề làm ruộng được gọi là gì?

1

(16)

Đồng nghĩa với từ “bao la”?

Đây là một từ láy gồm có 8 chữ cái.

3

(17)

Trái nghĩa với từ “ tốt”?

Đây là một từ đơn gồm có 3 chữ cái.

2

(18)

Nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai trên thế giới.

Đây là một danh từ riêng gồm có 7 chữ cái.

4

(19)

Đất trồng trọt có bờ bao quanh trong các cánh đồng gọi là gì? Đây là một từ đơn gồm có 5 chữ cái.

5

(20)

Gia cầm nuôi trong nhà để lấy thịt lấy trứng, con trống biết gáy.

6

(21)

LUYỆN TỪ VÀ CÂU LỚP 5