Kiểm tra bài cũ
Nêu tác dụng của dấu phÈy.
1 3 2
T¸c dông cña dÊu phÈy
• Ng¨n c¸ch tr¹ng tõ víi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷
• Ng¨n c¸ch c¸c vÕ c©u trong c©u ghÐp
• Ng¨n c¸ch c¸c bé ph©n cïng gi÷ chøc vô trong c©u.
Một học sinh lên làm bài tập trên bảng nhóm, tìm dấu phẩy, dấu hai chấm, dấu chấm hỏi.
Anh lấy từ mái nhà xuống bó giấy lớn, rồi hỏi tôi:
- Út có dám rải truyền đơn không?
Luyện từ và câu:
(Dấu hai chấm) Ghi nhớ
Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau đó là lời nói của một nhân vật hoặc là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.
Khi báo hiệu lời nói của nhân vật, dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay
dấu gạch đầu dòng.
Luyện từ và câu:
(Dấu hai chấm)
Trong mçi tr êng hîp d íi ®©y dÊu hai chÊm ® îc dïng lµm g×?
Bài 1:
a. Mét chó c«ng an vç vai em:
- Ch¸u qu¶ lµ chµng g¸c rõng dòng c¶m!
NguyÔn ThÞ CÈm Ch©u
b.C¶nh vËt xung quanh t«i ®ang cã sù thay
®æi lín : h«m nay t«i ®i häc.
Thanh TÞnh
Bài 1:Trong mçi tr êng hîp d íi ®©y dÊu hai chÊm ® îc dïng lµm g×?
a. Mét chó c«ng an vç vai em:
- Ch¸u qu¶ lµ chµng g¸c rõng dòng c¶m!
b.C¶nh vËt xung quanh t«i ®ang cã sù thay
®æi lín : h«m nay t«i ®i häc.
T¸c dông cña dÊu hai chÊm
- §Æt ë cuèi c©u
®Ó dÉn lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt.
- B¸o hiÖu bé phËn c©u ®øng sau nã lµ lêi gi¶i thÝch cho bé phËn ®øng tr íc.
Luyện từ và câu:
(Dấu hai chấm)
Cã thÓ ®Æt dÊu hai chÊm vµo chç nµo trong c¸c khæ th¬, c¸c c©u v¨n d íi ®©y?
Bài 2:
a)
TrËn ®¸nh b¾t ®Çu Qu©n ta µo lªn tr íc
Mét tªn giÆc ng· nhµo ChÕt råi kh«ng dËy ® îc.
ChÕt lµ kh«ng nhóc nhÝch Sao nã cø låm cåm?
TÝnh ¨n gian ch¼ng thÝch Ch¬i thËt thµ vui h¬n.
Th»ng giÆc cuèng c¶ ch©n Nh¨n nhã kªu rèi rÝt
- §ång ý lµ tao chÕt
Nh ng ®©y... tæ kiÕn vµng!
§Þnh H¶i
b) Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xuông từ trời và bao giờ cũng hi vọng khi tha thiết cầu xin”Bay đi, diều ơi! Bay đi”
c) Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là biển cả bao la, ở giữa là một vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp.
Luyện từ và câu:
(Dấu hai chấm)
Cã thÓ ®Æt dÊu hai chÊm vµo chç nµo trong c¸c khæ th¬, c¸c c©u
v¨n d íi ®©y?
Bài 2:
a)
TrËn ®¸nh b¾t ®Çu Qu©n ta µo lªn tr íc
Mét tªn giÆc ng· nhµo ChÕt råi kh«ng dËy ® îc.
ChÕt lµ kh«ng nhóc nhÝch
Sao nã cø låm cåm?
TÝnh ¨n gian ch¼ng thÝch
Ch¬i thËt thµ vui h¬n.
Th»ng giÆc cuèng c¶
ch©n
Nh¨n nhã kªu rèi rÝt : - §ång ý lµ tao chÕt Nh ng ®©y... tæ kiÕn
vµng!
§Þnh H¶i
• DÊu hai chÊm dÉn lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt.
b) T«i ®· ngöa cæ suèt mét thêi míi lín ®Ó chê ®îi mét nµng tiªn ¸o xanh bay xuèng tõ trêi vµ bao giê còng hi väng khi tha thiÕt cÇu xin: “Bay ®i, diÒu ¬i!Bay ®i!”
Theo T¹ Duy Anh
• DÊu hai chÊm dÉn lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt.
c)Tõ ®Ìo ngang nh×n vÒ h íng nam, ta b¾t gÆp mét phong c¶nh thiªn nhiªn k× vÜ : phÝa t©y lµ d·y Tr êng S¬n trïng ®iÖp, phÝa ®«ng lµ biÓn bao la, ë gi÷a lµ mét vïng ®ång
b»ng biÕc xanh mµu lôc diÖp.
Theo V¨n NhÜ
• DÊu hai chÊm b¸o hiÖu bé phËn c©u ®øng sau nã lµ lêi gi¶i thÝch cho bé phËn ®øng tr íc.
Bµi 3: Trong mÈu chuyÖn vui d íi ®©y ng êi b¸n hµng hiÓu lÇm ý cña kh¸ch
nh thÕ nµo? §Ó ng êi b¸n hµng khái
hiÓu lÇm, «ng kh¸ch cÇn thªm dÊu g×
vµo tin nh¾n cña m×nh,dÊu ®ã ®Æt sau ch÷ nµo?
ChØ v× quªn mét dÊu c©u
Cã «ng kh¸ch nä ®Õn cöa hµng ®Æt vßng hoa viÕng b¹n. ¤ng d¨n ng êi b¸n hµng ghi trªn b¨ng tang: “KÝnh viÕng b¸c X”. Nh ng vÒ ®Õn nhµ, nghÜ l¹i thÊy lêi phóng cßn ®¬n gi¶n qu¸, «ng bÌn sai con chuyÓn cho ng êi b¸n hµng mét tin nh¾n, lêi lÏ nh sau: “ Xin «ng lµm ¬n ghi thªm nÕu cßn chç linh hån b¸c sÏ ® îc lªn thiªn ®µng.”
Lóc vßng hoa ® îc ®em ®Õn ®¸m tang, «ng
kh¸ch míi giËt m×nh. Trªn vßng hoa cµi mét gi¶i b¨ng ®en víi dßng ch÷ thËt lµ n¾n nãt: “KÝnh viÕng b¸c X. NÕu cßn chç, linh hån b¸c sÏ ® îc
lªn thiªn ®µng.”
§äc mÈu chuyÖn
vui: ChØ v× quªn mét dÊu c©u
( SGK trang 144)
Thùc hiÖn c¸c yªu
cÇu d íi ®©y:
a.¤ng kh¸ch viÕt tin nh¾n nh thÕ nµo?
b.Ng êi b¸n hµng hiÓu lÇm ý kh¸ch nªn ghi g× trªn b¨ng tang?
c.§Ó ng êi b¸n hµng khái hiÓu lÇm «ng kh¸ch cÇn thªm dÊu g× vµo tin nh¾n cña m×nh, dÊu ®ã ®Æt sau ch÷ nµo?
Tin nh¾n cña «ng kh¸ch:
Xin «ng lµm
¬n ghi thªm nÕu cßn chç linh hån b¸c sÏ ® îc lªn
thiªn ®µng.
Ng êi b¸n hµng hiÓu lÇm ý cña kh¸ch nªn ghi trªn gi¶i b¨ng tang:
KÝnh viÕng b¸c X. NÕu cßn chç,
linh hån b¸c sÏ ® îc lªn thiªn ®µng.
§Ó ng êi b¸n hµng khái
hiÓu lÇm, «ng kh¸ch cÇn thªm dÊu g× vµo tin
nh¾n, dÊu ®ã ®Æt sau ch÷ nµo?
§Ó ng êi b¸n hµng khái hiÓu lÇm, «ng kh¸ch cÇn thªm dÊu g× vµo tin nh¾n, dÊu nã ®Æt
sau ch÷ nµo?
Xin «ng lµm ¬n ghi
thªm nÕu cßn chç : linh hån b¸c sÏ ® îc lªn
thiªn ®µng.
-Bµi häc h«m nay gióp em hiÓu
® îc g×?
- Nªu t¸c dông cña dÊu hai chÊm.
Cñng cè:
Ghi nhí
• T¸c dông cña dÊu hai chÊm ®Ó dÉn lêi nãi trùc tiÕp , dÉn lêi gi¶i thÝch
cho ®iÒu ®· nªu tr íc ®ã.
• Khi b¸o hiÖu lêi nãi cña nh©n vËt, dÊu hai chÊm ® îc dïng phèi hîp víi dÊu ngoÆc kÐp hay dÊu g¹ch ®Çu dßng.
- Học bài
-Chuẩn bị bài sau: Mở rộng vốn từ:
TrÎ em.
