THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN ở CÁC

II

THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN ở CÁC TRƯỞNG TRUNG HOC PHỔ THONG THÀNH PHÔ CÀ MAU

ĐÁP ÚNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

Châu Văn lìiy*

* Truờng THPT Hồ Thị Kỷ, tinh Cà Mau

ABSTRACT

On the basis of theoretical research andthe current situation survey, the article assesses the current situation of teacher development in highschoolsin Ca Mau city overthe past time, meeting requirements for reformof generaleducation.

Keywords:Teacher development, high school, Ca Mau city.

Ngày nhận bài: 3/6/202Ỉ; Ngày phân biện: 4/6/2021; Ngày duyệt đăng: 9/6/2021

1. Đặt vấn đề

Nghị quyết so 29-NQ/TW của Hội nghị trung ương 8 (khóa XI) “Ve đổimới cănbản,toàndiệngiáo dục và đào tạo, đáp ứngyêu cầucôngnghiệp hóa, hiện đại hóa trongđiềukiện kinh tếthịtrường định hướng xã hội chủ nghĩavàhội nhập quốc tế”, đã nêu rõ “Đổi mới mạnh mẽ mục tiêu, nội dung, phương pháp đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng và đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của nhà giáo theo yêu cầu nâng cao chất lượng, trách nhiệm, đạo đức và năng lực nghề nghiệp” và tại nhiệmvụ và giải pháp thứ 6về:“Phát triểnđộingũ nhà giáo và cánbộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mớigiáo dục và đào tạo có nêu: “Xâydụng quy hoạch, kếhoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũnhà giáovàcán bộ quản lý giáo dụcgắnvới nhucầuphát triểnkinh tế-xã hội, bảo đảm anninh, quốc phòng và hội nhập quốctế. Thực hiện chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo theo tùngcấp học và trìnhđộ đào tạo.Tiến tới tất cả các giáo viên (GV) tiểuhọc, trung học cơsở,giáo viên, giảngviên các cơ sở giáo dụcnghềnghiệp phải cótrìnhđộ từ đạihọc trở lên, cónănglực sư phạm”.

Do đó,từkết quả nghiêncứu, thông qua bài viết tác giả trình bày một số vấn đề về thực trạng phát triển độingũgiáo viên(ĐNGV) ờ các trường trung họcphổ thông trênđịa bànthànhphốCà Mau đáp úng yêu cầu đổimớigiáodụcphổ thông

2. Nội dungnghiên cứu

2.1. Đổimớigiảodụcphổ thông vàyêu cầu đối với giáo viên

Sự đổi mới thường được xem là ứng dụng của cácgiải pháp tốt hơn, đáp ứngnhucầu mới, nhucầu không đượcchứng minh hoặc nhucầuthị trường hiện

CÓ. Đổi mới thường xuyên thể hiện qua quy trình kỹ thuật, khi vấn đềđang được giảiquyết cóbản chất kỹ thuật hoặckhoahọc. Trong bài“Đổimớicăn bản, toàn diệnđể hoànthiện một nền giáo dục Việt Nam nhân bản”, Bộ trườngBộGD&ĐT Phùng XuânNhạnhấn mạnh “Ngày nay, khi tri thức trờthành yếu tố hàng đầu để phát triểnkinh tế tri thức thì các nước trên thế giới đềuý thức được rànggiáo dục làđòn bẩy quan trọngđểđổi mới mô hình tăng trưởng vàpháttriểnxã hộibền vũng”.

Nhận thức sâu sắc về điều đó, việc đổi mới giáo dục trước hếtlàđổimớitư duygiáo dục trong thời đại tri thứcnhằm đáp úng sự thayđổi sự thayđổicủacuộc sống là một tất yếu. Theo đó, việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm đáp úng bối cảnh thời đại, nhu cầu phát triển củađấtnước, nhu cầu phát triển nguồn nhân lực, mục tiêu giáo dục phổ thông, yêu cầu càn đạtvềphẩm chất và năng lực, phù hợp với nội dung giáo dục tùng cấp, lớp đượcxem như một điềukiện tiên quyết, nhằmquán triệt Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013. Trong đó đổi mới giáo dụcquyđịnh“chuyển mạnhquá trìnhgiáodụctừ chù yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực vàphẩmchấtngười học”.

Thiết nghĩ đổi mới giáo dục bằng các giải pháp như Nghị quyết 29/NQTW nêu là để thực hiện các mục tiêu vàđồng bộ trongvận hành các thànhtố trong các phươngphápdạy học tíchcực, khắc phục nhược điểm của phươngpháp truyền thụ áp đặt mộtchiều;

đồng thời kết hợp hài hòa giữa dạy kiến thức công cụ với kiến thức phương pháp, đặc biệt chú trọng trongcáchhọc, phương pháptự học đểngười học có thể học tập suốtđời. ĐNGV THPT làlực lượng trực tiếp quyết định chấtlượng dạy học,giáodục của các

120

QUẢN LÝ GIÁO DỤC

II

trường THPT. Muốn có trò giỏi, chăm ngoan thì trước hếtphải cỏ nhũng người thầy giỏi. Vì vậy,xây dụng và phát triển ĐNGV, đảm bảo để có ĐNGV THPT có chất lượngcao, đủ sức mạnh để đảm nhận nhũng trọngtrách lớnmà nhà nước và nhândân giao phólà nhiệm vụtất yếu, thường xuyênvà liên tụccủangành Giáodụcvà Đào tạo.Ngày nay, giáo dục và đào tạo đang diễn ratrong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hộinhập quốc tế,thời đại côngnghệ 4.0, nhân loại đang chạy đuavề trítuệ,về kinh tềtri thức... Khâu then chốt trong giáo dục và đào tạo là phải nâng cao chất lượng độingũ nhà giáovà cán bộ quản lý giáo dục, tập trung xây dựng và phát triển ĐNGV, nhấtlàgiáo viên THPTcó chất lượng caocả vềsố lượng, chất lượng, đảm bảo vềcơcấu,vị trí việc làm, có đầy đùtiêu chuẩnvề phẩm chất và năng lực theo yêu cầuđôi mới toàn diệngiáo dục hiện nay. Tuy nhiên, trước yêu cầu đổi mới và phát triền giáo dục nhàmđáp ứng nhiệmvụcông nghiệp hóa, hiện đạihóa đấtnướctrong điềukiện kinh tếthị trường định hướng XHCN vàhộinhậpquốctế, thị ĐNGVTHPT vẫn còn nhiềuhạnchếvàbấtcập. số lượng giáoviêncònthiếu nhiều, mất cânđối cơ cấugiáoviêngiữa các môn học, chất lượng chuyên môncùamộtsố giáoviêncòn hạn chế, nhấtlà nănglực.

Vìlẽ đó, việc xâydựngvàpháttriển ĐNGV THPT một cáchtoàndiện,đù vềsốlương, đồng bộ vềcơ cấu, đảm bảovề chất lượng, có bản lĩnh chính trị. lốisống, lươngtâm nghề nghiệptốt để thực hiệntrọng tráchmà Đảng và nhândângiaophó, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ nhũngngười lao độngcótrình độ cao,có năng lực và phẩm chất tốt để cóthểthựchiện việc “đón đầu”, “đi tắt” trongcông cuộccông nghiệphóa,hiện đạihóa đất nước nhằmrút ngắn thời gian và khoảngcách đểđưa đấtnướcphát triểnvà hội nhập sâurộng chung với các nước trên thếgiới.

2.2. Khảo sát dảnh giá thựctrạng phát triển đội ngũ GV THPT ở các trường THPTtrên địa bàn Thành phốCàMau đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông

Thành phố Cà Mau là thành phố cực Nam của tổ quốc, có 17 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 10 phường và 07 xã. Đe có cơ sở đánh giá thực trạng phát triển đội ngũ GV THPT trên địa bàn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, tác giả khảo sát băng phiếu hỏi với 05 hiệu trưởng, 07phó hiệu trưởng, tổ trường chuyên môn và giáo viên 338 ờ 5 trường THPTtrên địa bàn thànhphố Cà Mau: Trường THPT HồThị Kỷ, THPTCà Mau, THPT Nguyễn Việt Khái, THPT Lý VănLâm, THPTTắc Vân. Sau khi nhập số liệu khảo

sátvà thực hiện các phép toán thống kê cơbản trên phần mềm Excel và phần mềm thống kê SPSS. Tác giả cóđánh giá chung thực trạng pháttriển ĐNGV ở cáctrường trung học phổ thông trênđịa bàn thànhphố Cà Mau đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổthông như sau:

2.2.1. Ưu điểm

Qua công tác khảo sát thực trạng cho thấy, số lượng ĐNGV ngày càngổn định vàđồng bộ giữa các môn học, chất lượng ĐNGV ngày càng được nâng cao, đáp ứng yêu cầu của chuẩn nghề nghiêp. Đa số cán bộ, giáoviênluôn ổn định, vũng vàng về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sốngtốt. Công tác quy hoạch đội ngũ được các cấp các ngành quan tâm và được diễn ratheo qui trình, kế hoạchcủađơn vị.Trong đó, ĐNGV đượcquy hoạch có trìnhđộ chuẩn ngàycàng cao,đảmbảo công tác quyhoạch đúng về người, đảm bảo vê trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, xúng đáng là đội ngũkế thừa. Công tác tổ chứctuyển chọn và sử dụngĐNGVđượcđảm bảo đúng quy trình,đảm bảo chế độ chuẩn nghềnghiệp của GV, đảm bảo đủ các tô chức đoàn thể, chính trị trong nhà trường. Cơ chếtuyểnchọnvà sử dụng ĐNGV đúngquy định của ngành,đủ vềsố lượng, đảm bảo về chất lưọng. Công tácđàotạo, bồi dưỡng ĐNGVđược quan tâm đầu tư đúng mức, công tác đào tạo cán bộ nguồn được thực hiệnđồng bộ, tạo động lực cho ĐNGVphấn đấu vươn lên trong công tác giảng dạy. Công tác đào tạo, bồi dưỡngđội ngũ kế thừa được đầu tư pháttriển, cóđủ năng lực, trình độ. sẵn sàng đảm nhận nhiệm vụ khi cấp trên giao. Hiệu trưởng các trườngđãchi đạo hiệu phó chuyên môn cùngđội ngũ GV cốt cán tăngcường côngtác kiểmtra đánh giá, đảm bảo đúng thực chất, đúng theo nhiệm vụ được phân công. Từ đó, động viên khen thưởng kịp thời nhúng GV có thành tích cao trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh.

Triênkhai,thựchiệntốtnhiệm vụ năm họcở từng cấp học, tham gia các cuộc vận động, phongtrào thi đua trongngành; tiếptục đổi mới nội dung chương trình, kế hoạch dạyhọc; đôi mớiphươngpháp dạy học, kiểm tra, đảnhgiả học sinh đảmbảotheo chuẩn kiến thức, kỹnăng, đặc biệt chú trọngphụ đạo học sinh yếu kém, bồi dưỡng họcsinh giỏi. Thực hiện tốt chế độ chính sách đối với độingũ nhà giáo như nâng lươngthường xuyên, nâng lương trước thờihạn, các chínhsáchcủa xãđặcbiệtkhó khăn ven biển,xãcóđiềukiện kinh tế đặcbiệt khókhăn,chếđộchính sách cho ĐNGV tham giacáckhóa đào tạo, bồidưỡng trìnhđộchuyênmôn, lý luậnchínhtrị.Ngoài ra,cần quantâm đến côngtác xã hộihóa giáodục, thu hút nhiềunguồn lựctham gia

TẠP CHÍ THIẾT BỊ GIÁO DỤC - số 245 Kỳ 2 - 7/2021 .

121

II

đóng góp cho giáo dục tỉnh nhà. Đặc biệt UBND Tình, Sở giáodụcvà đào tạo Cà Mauđã thực sự quantâm đến giáodục đào tạo, công tác xây dựngđội ngũ GV THPT, có nhiều chính sáchđúng đắn, kịp thời, hiệu quả.Tô chức tốt các lớp học bồi dưỡng, nâng caotrinh độnghiệpvụ cho ĐNGV bàng nhiều hình thức đểđáp ứng kịpthờichương trìnhđôi mớigiáo dục phổthông.

2.2.2. Hạn chề

Sô lượng GV củamột số môn học giữa các trường THPTtrên địa bànthành phố CàMau đang có tinh trạng thiêu hoặc thừa cục bộ nhung chưa được giải quyết để có thểcânđối họplý. Mộtbộ phận GV chưa theo kịp yêu cầuđổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết. Côngtác quy hoạch chưathực sự hiệu quả ởmộtsô trường THPTtrênđịa bàn thànhphố Cà Mau vì nguồn lực ĐNGV cốtcántại các trườngcòn thấp, không đáp ứng được yêucầucho công tác quy hoạch phát triên đội ngũ.Trong khi đó, một bộ phậnGV từ các vùng khác đếnđược quy hoạch, khi công tác một thời gian lại xin chuyển về gần nhà hoặc đến mộtsố trường có điều kiện cơ sởvật chất tốt hon dẫn đến nguồn lực GV cốt cán của các trường bị thiếu hoặc phải quyhoạch lai gây lãngphívàmấtnhiềuthời gian vàkinh phí. Công tác đào tạo, bồi dưỡng luôn được đasố GV quan tâm và thamgia học tập tích cực. Tuy nhiên vẫn cònmột bộ phận GVmuốn anphận, GV lón tuôi, không cóýchí vươn lên hoặc do hoàn cảnhgia đìnhmà không tham gia các khóahọc tập bồi dưỡng để nâng cao trinh độchuyên môn nghiệpvụ. Một số giáoviên tham gia các lóp bồi dưỡng mang tính đối phó. Công tác kiểm tra đánhgiáviệc thực hiện nhiệm vụ cùaGV còn mang tính hình thức,chưa đi vào chiều sâu. Từ đó, năng lực của ĐNGV tham gia vào hoạt động kiểmtra đánh giá đôi lúc chưa cao, chưa thuyết phụcđượcngười được kiểm tra đánh giá, dẫn đếnviệc khắc phục những hạn chế về công tác giảngdạy cùa GV sau khi đượctổ kiểm tra đánh giágópý thìchưa được GV cải thiện triệt để, cho nên việc tiến bộ trong giảng dạy, chât lượng chuyên môn chưa được nâng lên. Mặc dù vậy, Hiệutrưởng, các tổ trường chuyên môn vẫn chưa có giải phápnào khả thi hơn để khắc phục tình trạng trên. Cơ sở vật chất một sổ trường còn hạn chế, phòng bộ môn, thư viện, thiết bị mặc dù đã được trang bị nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mớigiáo dục phổ thông. Một số GV lớn tuổi còn lúng túng với cácthiết bị dạy học hiệnđại, chưa tiếpcậntốtvới phươngpháp dạyhọc mới, ít đổi mới, sáng tạo.Một số GV THPTtrìnhđộtinhọc,ngoại ngữ chưa thật sự thôngthạo nên phần nào cũngảnh hưởng không ít đếnviệc sử dụng trang thiếtbịhiện đại,chưa

đáp ứng tốt yêucầu đổimới giáo dục phổthông;một sô GV mới chưa có kinh nghiệm tronggiảng dạy và giáo dục, còn lúngtúng, bị động khilên lớp. Côngtác tự bôi dưỡng GV THPT các nhà trường chưa thực sự được quạntâm đúng mức. Vì vậy, phần nào củng ảnh hưởng đen yêu cầuđổi mới giáodục phổthông.

3. Kếtluận

Từ đánh giá thực trạng công tác phát triển giáo viêncáctrường THPT trênđịa bàn thành phốCà Mau, tỉnh Cà Mautheo đáp ứngyêu cầu đổi mới giáo dục phô thông,đê từ đó đánh giá những thuận lợi khókhàn cũng như tìm ra nguyên nhân của nhũngthực trạng này làm cơ sởcho việc đề ra nhũng giải pháptương úng nhưsau: Nâng cao nhận thức vềphát triển ĐNGV ở các trường THPTtrênđịabànthànhphố Cà Mau đáp ứng yêu cầu đội mớigiáo dục phổthông; Xây dụngkế hoạchphật triên ĐNGV các trường THPT trênđịa bàn thành phốCàMau đáp úng yêu cầu đổi mớigiáodục phổthông;Quy hoạch, sànglọc, tuyển dụng, sử dụng ĐNGV ởcác trườngTHPTtrên địa bàn thành phố Cà Mau đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông;

Đào tạo, bồi dưỡng phát triển ĐNGV ở các trường THPTtrênđịa bàn thànhphốCà Mauđáp úngyêu cầu đôi mớigiáo dục phổ thông; Xâỵ dựng chế độ,chính sách và tạođộng lực cho pháttriển ĐNGV cáctrường THPT trên địa bàn thành phố Cà Mau đáp úng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông;Kiểm tra, đánh giá ĐNGV các trường THPT trên địa bàn thành phố Cà Mau đápúng yêu câu đôi mới giáo dục phổ thông...

sẽđượctácgiả đê cậptrong cácbài viết tiếp theo.

Tài liệu tham khảo

[ 1 ] Ban Bí thư(2004), Chi thịsố 40/CT-TWngày 15/6/2004 về việc xây dựng, nângcao chấthrợng đội ngũ Nhà giáovà cảnbộ QLGD.Hà Nội

[2] Ban chấp hành (2013/ Nghị quyết 29NQ/TW, Hộinghị Trungương 8 Khỏa Xỉ về đôi mói căn bàn, toàndiện GD&ĐT. Hà Nội

[3] Bộ GD&ĐT(2018), Thông tưsổ 32/2018-TT- BGDĐT ngậy 26/12/2018 Ban hành chương trình giảo dục phổ thông mới. HàNội

[4] Bọ GD&ĐT (2018), Thôngtư sổ 20/2018/TT- BGDĐT Quy định chuãn nghề nghiệp giảo viên cơ sờ giáo dụcphổ thông. Hà Nội

[5] Bộ GD&ĐT (2020),Thông tư số: 32/2020/TT- BGDĐTngày 15 tháng 9 năm 2020, Ban hành Điều lệ trường trung học cơ sớ, trườngtrung học phổ thông và trườngphổ thông có nhiều cẩp học. Hà Nội

[6] Quôc Hội (2019),Luậtsừađổi, bồ sung một sốđiều của LuậtGiảo dục (2019), số: 43/2019/QH14 ngày14 thảng 6 năm2019. Hà Nội

122 .