Tiết 26- Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (TT)
I. Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258)
II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285)
1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên:
Vua Nguyên Hốt Tất Liệt
Hốt Tất Liệt chủ trương xâm lược Cham-
pa và Đại Việt nhằm mục đích gì?
Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (TT)
I. Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258)
II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285)
1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên:
- Để mở rộng phạm vi đô hộ và thôn tính
các nước phía Nam.
Tại sao quân Nguyên
đánh Cham-pa trước khi đánh Đại Việt?
Làm bàn đạp tấn công vào phía Nam Đại Việt phối hợp với cánh quân của Thoát Hoan ở phía Bắc tạo thế gọng kìm để dễ
dàng thôn tính Đại Việt
Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (TT)
I. Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258)
II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285)
1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên:
- Để mở rộng phạm vi đô hộ và thôn tính các nước phía Nam.
Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (TT)
I. Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258)
II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285) 1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên:
- Để mở rộng phạm vi đô hộ và thôn tính các nước phía Nam.
- Năm 1283 Toa Đô cho quân xâm lược Cham-pa nhưng thất bại.
2.Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến:
Sau khi nghe tin quân Nguyên có âm mưu xâm
lược Đại Việt vua Trần đã làm gì?
- Triệu tập hội nghị vương hầu, quan lại ở Bình Than để bàn kế đánh giặc.
Đến Bình Than có Trần Quốc Toản vì tuổi còn nhỏ nên không được dự hội nghị, Trần Quốc Toản
tức giận quân nguyên xâm lược đến nỗi tay cầm quả cam bóp nát lúc nào không biết. Khi về nhà đã huy động gia nô và thân thuộc hơn
1000 người, làm binh khí, đóng chiến thuyền và may cờ đề 6 chữ
“ phá cường địch, báo hoàng ân”
( phá giặc mạnh, báo ơn vua)
Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối ruột đau như cắt nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức chưa
xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù, dẫu cho trăm thân ta phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác ta
gói trong da ngựa, ta cũng cam lòng.
( trích Hịch tướng sĩ- Trần Quốc Tuấn)
Năm 1285 vua Trần đã làm gì?
- Năm 1285 mở hội nghị Diên Hồng.
Hội nghị Diên Hồng
Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (TT)
I. Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258)
II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285) 1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên:
- Để mở rộng phạm vi đô hộ và thôn tính các nước phía Nam.
- Năm 1283 Toa Đô cho quân xâm lược Cham-pa nhưng thất bại.
2.Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến:
- Triệu tập hội nghị vương hầu, quan lại ở Bình Than để bàn kế đánh giặc.
- Năm 1285 mở hội nghị Diên Hồng.
- Cả nước được lệnh chuẩn bị sẵn sàng, quân đội tập trận lớn ở Đông Bộ Đầu.
Ý chí quyết chiến của quân dân nhà Trần
Trần Quốc Toản căm thù giặc tay bóp nát quả
cam.
Câu trả lời đồng thanh khi vua Trần hỏi các bậc
phụ lão…
Chữ “ Sát Thát”được thích
lên cánh tay…
Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (TT)
I. Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258)
II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285) 1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên:
- Để mở rộng phạm vi đô hộ và thôn tính các nước phía Nam.
- Năm 1283 Toa Đô cho quân xâm lược Cham-pa nhưng thất bại.
2.Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến:
- Triệu tập hội nghị vương hầu, quan lại ở Bình Than để bàn kế đánh giặc.
- Năm 1285 mở hội nghị Diên Hồng.
- Cả nước được lệnh chuẩn bị sẵn sàng, quân đội tập trận lớn ở Đông Bộ Đầu.
3. Cuộc kháng chiến bùng nổ và thắng lợi:
a. Diễn biến:
Quân Trần chặn đánh
-- Quân Trần rút lui bảo toàn lực lượng
Quân Trần tấn công
Quân Nguyên tiến đánh Quân Nguyên rút lui và thoát chạy
CHÚ GIẢI
THĂNG LONG
ch am
-p a
--
Van Kiếp
THỜI TRẦN
Chương Dương Tây Kết
THIÊN TRƯỜNG
Hàm Tử
-
--
NGHỆ AN
THANH HOÁ
LẠNG CHÂU
-- --
Phù Ninh
-- -- -
--
Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỈ XIII) (TT)
I. Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ ( 1258)
II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285) 1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên:
- Để mở rộng phạm vi đô hộ và thôn tính các nước phía Nam.
- Năm 1283 Toa Đô cho quân xâm lược Cham-pa nhưng thất bại.
2.Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến:
- Triệu tập hội nghị vương hầu, quan lại ở Bình Than để bàn kế đánh giặc.
- Năm 1285 mở hội nghị Diên Hồng.
- Cả nước được lệnh chuẩn bị sẵn sàng, quân đội tập trận lớn ở Đông Bộ Đầu.
3. Cuộc kháng chiến bùng nổ và thắng lợi:
- 1- 1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy tiến vào nước ta.
- Quân ta sau một vài trận chặn đánh địch ở biên giới đã rút về Vạn Kiếp rồi về Thiên Trường.
- Toa Đô từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa. Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía Nam tạo thế “gọng kìm” tiêu diệt chủ lực ta
- Từ tháng 5-1285 quân ta phản công ở Tây Kết, Hàm Tử, Chương Dương và tiến vào Thăng Long.
b. Kết quả: Quân Nguyên đại bại.
a. Diễn biến:
Hãy cho biết cách đánh quân Nguyên của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ hai?
- Thực hiện chủ trương: “ vườn không nhà trống”.
-Tránh thế giặc mạnh khi chúng mới đến xâm lược.
- Vừa cho quân cản bước tiến của giặc, vừa rút lui để bảo toàn lực lượng.
-Khi thời cơ đến, phản công tiêu diệt giặc giành thắng lợi.
Thắng lợi đó có ý nghĩa
như thế nào?
"
Chương Dương cướp giáo giặc Hàm Tử bắt quân thù
Thái bình nên gắng sức Non nước ấu nghìn thu" .
( Trần Quang Khải)
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài tập 1: Nối các sự kiện lịch sử với các mốc thời gian sao cho chính xác:
Sự kiện lịch sử
1. 3 vạn Quân Mông Cổ tiến vào xâm lược Đại Việt lần thứ nhất.
2. Quân Nguyên do Toa Đô chỉ huy xâm lược Cham-pa
3. Nhà Trần đánh bại quân Nguyên ở Tây Kết, Hàm Tử, Chương Dương.
4. Khoảng 50 vạn Quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy tràn vào xâm lược Đại Việt.
Thời gian
a.Năm 1283
b. Tháng 1-1258 c. Cuối tháng 1- 1285
d. Tháng 5-1285
Hàng ngang số 6 gồm 9 ô ch : ữ
Tên t ớng giặc nào đã phải chui vào ống đồng chạy về n ớc?
Hàng ngang số 2 gồm 11 ô chữ :
Nơi nhà Trần đã lui quân về sau khi rút khỏi Th ng Long? ă Hàng ngang số 8 gồm 8 ô ch : ữ
đây là hội nghị các bô lão do nhà Trần tổ chức?
Hàng ngang số 4 gồm 5 ô ch : ữ
Nơi nhà Trần đã phản công và giành đ ợc thắng lợi lớn?
Hàng ngang số 5 gồm 7 ô ch : ữ
Binh s thời Trần thích vào cánh tay ch g ĩ ữ ỡ ? Hàng ngang số 3 gồm 12 ô ch : ữ
Tên ng ời anh hùng nhỏ tuổi đã bóp nát quả cam?
Hàng ngang số 1 gồm 9 ô ch : ữ
đây là nơi nhà Trần đã tổ chức cuộc tập trận và duyệt binh lớn?
Đ ễ N G B ệ̃ Đ Ầ U
T H I ấ N T R Ư Ờ N G T R Ầ N Q U Ố C T O Ả N
H À M T Ử
S Á T T H Á T
T H O Á T H O A N
T O A Đ ễ
D I ấ N H ễ̀ N G
Hàng ngang thứ 7 gồm 5 ụ chữ:
Tên t ớng giặc bị quân ta chém đầu ? 1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
Đ Ô N G B Ộ Đ Â U
T H I Ê N T R Ư Ờ N G T R Ầ N Q U Ố C T O Ả N
H À M T Ử
S Á T T H Á T
T H O Á T H O A N T O A Đ Ô
D I Ê N H Ồ N G
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
Hướng dẫn về nhà :
- Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK.
- Xem trước phần III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm lược Nguyên (1287-1288) và trả lời các câu hỏi sau :
1. Nêu một số dẫn chứng về việc Nhà Nguyên chuẩn bị xâm lược Đại Việt lần III ?
2.Tường thuật diễn biến trận Vân Đồn ?
3. Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 ?