L ch S Vi t ị ử ệ L ch S Vi t ị ử ệ
Nam T Th K ừ ế ỉ Nam T Th K ừ ế ỉ
X Đế n Gi a ữ X Đế n Gi a ữ
Th K XIX ế ỉ
Th K XIX ế ỉ
Tiết 27- Bài 14:
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII)
III- CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287- 1288)
a. Hành động của quân Nguyên - Đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản
- Huy động 30 vạn quân và nhiều danh tướng - Hàng trăm chiến thuyền
- Hàng chục vạn thạch lương
- 12/1287: Quân Nguyên ồ ạt tiến vào nước ta.
- Đầu 1288: Thoát Hoan chọn Vạn Kiếp để xây dựng căn cứ.
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt:
Thạch lương: Đơn vị đo lường thời xưa:
1 thạch = 4 quân, 1 quân = 30 cân, 1 cân = 16 lạng.
1 cân = 0.6 Kilogram
Người ta thường nói "kẻ tám lạng, người nửa cân" là vì nửa cân chính là 8 lạng.
Theo tỷ lệ trên:
20 vạn thạch = 80 vạn quân = 2,400 vạn cân = 1,440 vạn Kilogram = 14,400 Tấn.
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra trong 2 tháng của Việt Minh, họ đã huy động được 14,950 tấn gạo để cung cấp cho bộ đội. Tổng số bộ đội tham chiến là 55,000 người (5.5 vạn).
Như vậy có thể tạm tính, 20 vạn thạch lương chỉ đủ dùng cho một đội quân 5- 6 vạn người dùng trong 2 tháng.
LƯỢC ĐỒ DIỄN BIẾN CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN NGUYÊN (1287- 1288)
Thoát Hoan
Ô Mã Nhi- Phàn Tiếp
Hốt Tất Liệt
“Không được để cho Giao
Chỉ là một nước nhỏ mà
coi thường”
b.Sự chuẩn bị của ta
- Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến , cử Trần Quốc Tuấn làm tổng chỉ huy
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của giặc
- Diễn biến
+ Tại Vân Đồn, Trần Khánh Dư cho quân mai phục đợi đoàn thuyền lương của địch.
+ Khi đoàn thuyền lương đi qua bị quân ta từ nhiều phía đánh ra dữ dội.
- Kết quả: Phần lớn thuyền lương bị đắm, số còn lại bị quân ta chiếm
Trương Văn Hổ
LƯỢC ĐỒ DIỄN BIẾN CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN NGUYÊN (1287- 1288) Trận đánh ở Vân Đồn
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của giặc:
- Ý nghĩa:
• Làm cho quân giặc lâm vào thế bị động, gặp nhiều khó khăn tinh thần.
• Tạo thời cơ cho quân dân nhà Trần tiến lên tiêu diệt quân Nguyên.
3. Chiến thắng Bạch Đằng
Đợi mãi không thấy đoàn thuyền
lương đến Thoát Hoan đã làm gì?
3. Chiến thắng Bạch Đằng
a. Hoàn cảnh
- Quân địch:1/1288 Thoát Hoan chiếm Thăng Long.
rơi vào thế vườn không nhà trống , có nguy cơ bị cô lập
- Quân ta: Quyết định mở cuộc phản công và tiến hành việc bố trí trận mai phục ở sông Bạch Đằng
13
Vì sao ta lại quyết định chọn sông Bạch Đằng làm nơi
tiêu diệt giặc?
3. Chiến thắng Bạch Đằng:
b. Diễn biến:
- 4/1288: Đoàn thuyền lương của Ô Mã Nhi rút về theo sông Bạch Đằng.
- Ta nhử địch vào sâu trận địa khi nước dâng cao.
- Lúc nước rút thuyền địch xô vào cọc và bị quân ta đánh từ 2 bên bờ.
c. Kết quả:
-Nhiều tên giặc bị chết, Ô Mã Nhi bị bắt sống. d. Ý nghĩa
Đập tan mộng xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên
Trận Bạch Đằng có ý nghĩa như thế nào với công cuộc chống ngoại xâm
của nhân dân ta?
3. Chiến thắng Bạch Đằng:
Trên đoạn sông Bạch Đằng này đã từng diễn
ra những chiến thắng lớn nào trong lịch Sử?
Trận Bạch Đằng năm
938Trận Bạch Đằng năm 981Trận Bạch Đằng năm 981
Tranh vẽ trận Bạch Đằng năm 1288
Di tích bãi cọc chiến thắng Bạch Đằng năm 1288, tại xã Yên Giang, Yên Hưng (Quảng Ninh) đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia.
Miếu thờ và tượng đài Trần Hưng Đạo
1. Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? (2 đáp án đúng)
A. Làm bàn đạp tấn công các nước châu Á
D. Làm bàn đạp tấn công Nam Tống
BÀI TẬP CỦNG CỐ
C. Tấn công Nhật Bản
B. Thiết lập ách đô hộ đối với Đại Việt.
2. Ai là người đã đánh tan đoàn thuyền lương của giặc ?(1 đáp án đúng)
A. Trần Khánh Dư B. Trần Quốc Tuấn
D. Trương Văn Hổ C. Trần Thái Tông
3. Trần Khánh Dư đã đánh tan đoàn thuyền lương của giặc ở đâu ?( 1 đáp án đúng)
A. sông Bạch Đằng
C. Cửa biển Vân Đồn B. Sông Hàn
D. Sông Chanh
23
a Đ h
C a
o
t n
v k i e
q
o
o a
o a n
A
u a o
n n
t
o
u n
m
g G
t a
t
i n h
n n
a
h a
v v
n h a n
r
l
h n
g t
n o
u
p H
o r
t t
Câu 2:
Đâu là nơi mà Thoát Hoan ra sức xây dựng thành căn cứ vững chắc để định đánh lâu dài với quân ta?
Câu 3:
Người chỉ huy cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần ba?
Câu 5:
Đây là nơi Trần Khánh Dư đánh bại đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ ?
Câu 6:
Tên tướng giặc bị quân ta bắt sống trên sông Bạch Đằng ?Câu 7:
Nơi nhân dân ta thực hiện kế hoạch ‘’Vườn không nhà trống‘’?
Câu 8:
Tên tướng giặc bị Trần Khánh Dư đánh bại tại Vân Đồn?
Câu 1:
Hốt Tất Liệt phải đình chiến cuộc chiến tranh ở đâu để tập trung lực lượng tấn công Đại Việt?
Câu 4:
Người trực tiếp chỉ huy quân Nguyên xâm lược Đại Việt?
n B
A
Chiến thắng Bạch Đằng
H ướ ng d n v nhà ẫ ề
• H c thu c n i dung bài h cọ ộ ộ ọ
• Chu n b tìm hi u ph n IV: nguyên ẩ ị ể ầ nhân th ng l i, ý nghĩa l ch s ắ ợ ị ử
