BÀI 8: CHUYỂN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT QUANH MẶT TRỜI VÀ HỆ QUẢ 1. Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời.
- Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo quỹ đạo có dạng elip gần tròn.
- Hướng chuyển động từ Tây sang Đông.
- Thời gian Trái Đất chuyển động hết một vòng: 365 ngày 6 giờ.
- Trong khi chuyển động trên quỹ đạo, Trái Đất luôn giữ nguyên độ nghiêng và hướng nghiêng của trục không đổi phương, chuyển động tịnh tiến quanh Mặt Trời.
2. Hệ quả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời.
a. Mùa trên Trái Đất
- Nguyên nhân sinh ra mùa: Trong qua trình chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương, nên bán cầu Bắc và bán cầu Nam lần lượt ngả về phía Mặt Trời.
- Biểu hiện:
+ Mùa nóng: Bán cầu nào ngả về phía Mặt trời nhiều hơn, nhận được nhiều nhiệt hơn là mùa nóng.
+Mùa lạnh: Bán cầu nào ngả ra xa Mặt trời hơn, nhận được ít nhiệt hơn là mùa lạnh.
+ Các mùa đối lập nhau ở 2 bán cầu trong một năm.
- Hiện tượng mùa theo vĩ độ:
+ Ở các vĩ độ cao, gần cực quanh năm là mùa lạnh.
+ Ở các vĩ độ thấp, gần xích đạo quanh năm là mùa nóng.
+ Ở các vĩ độ trung bình, một năm có 4 mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông.
b. Hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa.
- Nguyên nhân: Trong qua trình chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương nên độ dài ngày đêm có sự thay đổi theo mùa và theo vĩ độ.
- Biểu hiện:
+ Khi bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời:
Bán cầu Bắc là mùa nóng, có ngày dài đêm ngắn.
Bán cầu Nam là mùa lạnh, có ngày ngắn đêm dài.
+ Khi bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời:
Bán cầu Bắc là mùa lạnh, có ngày ngắn đêm dài.
Bán cầu Nam là mùa nóng, có ngày dài đêm ngắn.
+ Ở Xích Đạo, quanh năm có độ dài ngày đêm bằng nhau, càng đi về phía cực, độ dài ngày đêm chênh lệch càng lớn.