TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI

TRƯỜNG

THPT BÌNH CHÁNH

TỔ HÓA

KHỐI 12

TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI

HOÁ HỌC 12

CHƯƠNG 5 BÀI 18

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

1. Tính chất vật lí chung:

Ở điều kiện thường,các kim loại:

- Ở trạng thái rắn (trừ Hg).

- Có tính dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt

và có ánh kim.

A.TÍNH DẺO

- Tính dẻo: dễ rèn, dễ dát mỏng, dễ kéo sợi.

- Có thể dát lá vàng mỏng hơn 0,0002 mm. Từ 1gam vàng có thể kéo thành sợi mảnh dài tới

3,5 km.

- Giải thích: các ion dương kim loại trong tinh thể có thể trượt lên nhau dễ dàng mà không tách rời nhờ những e tự do chuyển động kết

dính chúng với nhau.

B. TÍNH DẪN ĐIỆN

Kim loại có tính dẫn điện nhờ các e tự do chuyển động thành dòng có

hướng từ cực âm đến cực dương khi đặt vào hiệu điện thế.

☞Nhiệt độ của kim loại càng cao thì tính dẫn điện sẽ càng giảm.

☞ Kim loại dẫn điện tốt nhất là

Ag sau đó đến Cu, Au, Al, Fe

C. TÍNH DẪN NHIỆT

Nhờ sự chuyển động của các electron tự do mang năng lượng từ vùng có nhiệt độ cao

đến vùng có nhiệt độ thấp và truyền năng lượng cho các ion

dương ở vùng này.

Kim loại có ánh kim là do các electron tự do trong kim loại đã

phản xạ tia sáng có bước sóng mà mắt ta có thể nhìn thấy được.

D. ÁNH KIM

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

2. Tính chất vật lí riêng:

 A) Tính cứng

=> Kim loại mềm nhất là Cs, kim loại cứng nhất là Cr.

Chú ý: Tính dẫn điện giảm dần:

Ag > Cu > Au > Al>Fe

 B) Nhiệt độ nóng chảy

=> Kim loại dễ nóng chảy nhất là Hg (-39 độ C), khó nóng chảy nhất là W (3410^oC)

 C) Khối lượng riêng

- Kim loại có khối lượng riêng D < 5 gam/cm³ là kim loại nhẹ (Na, Li, Mg, Al,…). Nhẹ nhất là Li - Kim loại có khối lượng riêng D > 5 gam/cm³ là kim loại nặng.( Cr, Fe, Zn, Pb, Ag, Hg,…). Nặng nhất là Os.

II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CHUNG CỦA

KIM LOẠI

(Tính khử)

 1. Tác dụng với phi kim

 2. Tác dụng với dung dịch axit

 3. Tác dụng với nước

 4. Tác dụng với dung dịch muối

Tính chất hóa học chung của KL là tính khử:

M → M n+ + e

(Khử) (OXH)

1. Tác dụng với phi kim

• 1.1 Tác dụng với clo

- Hầu hết các kim loại đều có thể khử trực tiếp clo → muối clorua

→ Ví dụ:

• 1.2 Tác dụng với oxi

→ Ví dụ:

• 1.3 Tác dụng với lưu huỳnh

- Nhiều kim loại có thể khử lưu huỳnh từ số oxi hóa (0) xuống số oxi hóa (-2) . Phản ứng cần đun nóng (trừ Hg).

→ Ví dụ: Fe + S ՜^t

o

FeS

𝐻𝑔 + 𝑆՜𝐻𝑔𝑆

0 0 0 3 2

t 2 3

4Al 3O+ 2 ⎯⎯→2 Al O^{+ −}

2. Tác dụng với dung dịch axit

2.1 Với dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng

+ Đối với kim loại:

H⁺ đóng vai trò là Oxi hoá → sản phẩm khử là H_2.

KL không tác dụng: Cu,Hg,Ag,Au,Pt.

Chú ý: Fe, Cr, Sn chỉ bị OXH đến 2.2 Với dung dịch HNO₃, H₂SO₄ đặc

KL + (H₂SO₄ đ, HNO₃) → muối + sản phẩm khử + H₂O

Chú ý : HNO₃, H₂SO₄ đặc, nguội làm thụ động hoá Al, Fe, Cr, ..

KL sẽ có số OXH cao nhất khi tác dụng với dung dịch HNO₃, H₂SO₄ đặc.

0

0

0 5 2 2

t

3 3 2 2

0 6 2 4

t

2 4 4 2 2

3Cu 8H N O 3Cu(NO ) 2 N O 4H O Cu 2H S O CuSO S O 2H O

+ + +

+ + +

+ ⎯⎯→ + +

+ ⎯⎯→ + +

3. Tác dụng với nước

4. Tác dụng với dung dịch muối

- Với các kim loại nhóm IA, IIA (trừ Be, Mg) phản ứng với nước trước sau đó dung dịch kiềm tạo thành sẽ phản ứng với muối.

- Với các kim loại không tan trong nước, kim loại hoạt động đẩy được kim loại kém hoạt động ra khỏi dung dịch muối của chúng theo quy tắc α.

- Ở nhiệt độ thường các kim loại nhóm IA, IIA (trừ Be, Mg) có tính khử mạnh có thể khử nước → H₂↑

- Các kim loại có tính khử yếu hơn như Fe, Zn…chỉ khử được nước ở nhiệt độ cao.

- Các kim loại như Ag, Cu … không khử được nước.

2Na + 2H₂O ՜ 2NaOH + H₂

III. DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI

2. So sánh tính chất của các cặp oxi hóa – khử

 Fe khử được Cu²⁺ nhưng Cu không khử được Fe²⁺→ tính khử của Fe > Cu, ngược lại tính oxi hóa của Fe²⁺ < Cu²⁺

1. Cặp oxi hoá – khử của kim loại Ag⁺ + 1e Ag

Cu²⁺ + 2e Cu Fe²⁺ + 2e Fe [K]

[O]

Dạng oxi hoá và dạng khử của cùng một nguyên tố kim loại tạo nên cặp oxi hoá – khử của kim loại.

Thí dụ: Cặp oxi hoá – khử Ag⁺/Ag; Cu²⁺/Cu; Fe²⁺/Fe

3. Dãy điện hóa của kim

loại

 Tính oxi hóa – khử của nhiều cặp kim loại được so sánh và sắp xếp thành dãy điện hoá của kim loại

Fe²⁺ Cu²⁺

Fe Cu

X^x+ Y^y+

X Y

4. Ý nghĩa dãy điện hoá của kim loại

Dự đoán chiều của phản ứng oxi hoá – khử theo quy tắc : Phản ứng giữa hai cặp oxi hoá – khử sẽ xảy ra theo chiều chất oxi hoá mạnh hơn sẽ oxi hoá chất khử mạnh hơn, sinh ra chất oxi hoá yếu hơn và chất khử yếu hơn.

Thí dụ: Phản ứng giữa hai cặp Fe²⁺/Fe và Cu²⁺/Cu xảy ra theo chiều ion Cu²⁺ oxi hoá Fe tạo ra ion Fe²⁺ và Cu.

Fe + Cu²⁺ → Fe²⁺ + Cu

Tổng quát: Giả sử có 2 cặp oxi hoá – khử X^x+/X và Y^y+/Y (cặp X^x+/X đứng trước cặp Y^y+/Y).

Phương trình phản ứng:

Y^y+ + X → X^x+ + Y

Cho kim loại Na vào dung dịch CuSO

, có phản ứng xảy ra không?

Nếu có nêu hiện tượng quan sát được, viết phương trình phản ứng

xảy ra và rút ra nhận xét?

A

B

C

D

Câu 1: Phát biểu nào sau đây là sai ?

A

• Kim loại bạc được dùng để làm dây dẫn điện trong gia đình.

B

C

D

• Kim loại chì được dùng để chế tạo điện cực trong acquy.

Câu 2: Kết luận nào sau đây sai?

Câu 3: Phát biểu không đúng là:

A

Tính oxi hóa của các ion tăng theo thứ tự: Fe²⁺, H⁺, Cu²⁺, Ag⁺.

B

C

D

A

B

C

D

Câu 4: Thí nghiệm nào sau đây không xảy ra phản ứng?

A

B

C

D

Câu 5: Phản ứng Cu + FeCl

→ CuCl

+ FeCl

cho thấy:

Câu 6:Cho 5,5 gam hỗn hợp bột Al và Fe ( trong đó số mol Al gấp đôi số mol Fe) vào 300ml dung dịch AgNO

1M. Khuấy kĩ cho phản

ứng xảy ra hoàn toan thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là

A. 33,9

B. 39,35

C. 35,39

D. 35,2

Câu 7: Nhúng một lá sắt nhỏ vào lượng dư dung dịch chứa một trong những chất sau: FeCl

, AlCl

, CuSO

, Pb(NO

)

, NaCl, HCl, HNO

, H

SO

(đặc nóng), NH

NO

. Số trường hợp phản ứng tạo muối Fe(II) là:

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

Câu 8: X là kim loại phản ứng được với dung dịch H

SO

loãng, Y là kim loại tác dụng được với dung dịch Fe(NO

)

. Hai kim loại X, Y

lần lượt là:

A. Ag, Mg.

B. Fe, Cu.

C. Cu, Fe.

D. Mg, Ag.

Câu 9: Để tách lấy Ag ra khỏi hỗn hợp gồm Fe, Cu, Ag ta dùng lượng dư dung dịch?

A. HCl.

B. HNO

.

C. NaOH.

D. Fe

(SO

)

.

A. Cu(NO

)

.

B. AgNO

.

C. KNO

.

D. Fe(NO

)

.

Câu 10: Khi cho mẫu Zn vào bình đựng dung dịch X, thì thấy

khối lượng chất rắn trong bình từ từ tăng lên. Dung dịch X là