BÀI 22: SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC - KĨ THUẬT VÀ VĂN HÓA THẾ GIỚI NỬA ĐẦU THẾ KỈ XX I. Sự phát triển của khoa học – kỹ thuật thế giới nửa đầu thế kỉ XX
Bước sang thế kỉ XX, cùng với sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp, nhân loại tiếp tục chứng kiến những thành tựu vĩ đại trên lĩnh vực khoa học - kĩ thuật.
* Thành tựu:
- Vật lí: Sự ra đời thuyết nguyên tử hiện đại, đặc biệt là thuyết tương đối của Anh Xtanh (Đức).
Nhà bác học Anh-xtanh (1879- 1955)
- Hóa học, Sinh học, Hải dương học, Khí tượng học,...đều đạt được nhiều thành tựu to lớn.
Chất kháng sinh Pê–ni-xi-lin.
Sinh học phân tử
- Nhiều phát minh đưa vào sử dụng như điện tín, điện thoại, ra đa, hàng không.
Máy điện tín
Chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới năm 1903
* Tác dụng: Đời sống vật chất, tinh thần của con người được nâng cao.
* Hạn chế: Phương tiện chiến tranh gây thảm họa cho nhân loại qua hai cuộc chiến tranh thế giới.
II. Nền văn hóa Xô Viết hình thành và phát triển
* Cơ sở hình thành: Văn hóa Xô viết được xây dựng trên cơ sở tư tưởng chủ nghĩa Mác- Lenin và kế thừa tinh hóa của di sản văn hóa nhân loại.
* Thành tựu - Giáo dục:
+ Xóa bỏ tình trạng mù chữ, sang tạo chữ viết dân tộc.
+ Phát triển hệ thống giáo dục quốc dân.
+ Đấu tranh chống các cuộc tàn dư tư tưởng của chế độ cũ, phát triển văn học nghệ thuật.
Kết quả: Liên Xô đã có một đội ngũ trí thức đông đảo phục vụ đắc lực cho công cuộc xay dựng và bảo vệ tổ quốc.
Một lớp học xóa mù chữ ở Liên Xô năm 1926
Khoa học- kĩ thuật: đã đạt được những thành tựu rực rỡ và chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao khoa học thế giới.
C.Xi-ôn-cốp-xki (1857 – 1935)
Người sáng lập ngành du hành vũ trụ hiện đại.
- Nghệ thuật : đạt nhiều thành tựu trên các ngành thi ca, sân khấu, điện ảnh.
- Văn học: từ năm 1928 đến năm 1950 đã xuất bản 102 800 dầu sách với 2,5 tỉ bản.
Maxim Gorky - cây đại thụ của nền văn học Nga
Nền văn hóa Xô Viết có cống hiến to lớn và kho tàng văn hóa nhân loại.