Câu 1: (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời các câu hỏi bên dưới.
Công, thương nghiệp phát triển đã dẫn đến sự nảy sinh lớp người làm thuê ăn lương, trong số đó có một số đã trở thành những người vô sản công nghiệp hiện đại.
Khác với phương Tây, công nhân Việt Nam chủ yếu xuất thân từ những nông dân còn gắn bó nhiều với ruộng đất. Họ trở thành công nhân bằng nhiều con đường khác nhau.
Một số bị tước đoạt hết tư liệu sản xuất phải tự đến hầm mỏ, xí nghiệp kiếm công ăn việc làm, hoặc thông qua bọn cai thầu mộ phu mới có việc làm. Một số khác là “công nhân theo mùa”. Họ tranh thủ tháng ba ngày tám ra hầm mỏ làm thuê kiếm thêm ít đồng lương để bổ sung cho thu hoạch nông nghiệp vốn rất thấp kém. Số khác là những “phu” hay công nhân bị cưỡng bức, số người này thực dân câu kết với phong kiến bắt các làng xã phải giao đủ theo quy định để làm đường sắt, đường bộ, công sở… Có cả một số “tù nhân” cũng bị đẩy đi làm.
…Như vậy, những lớp công nhân đầu tiên này đã có những nét chung cơ bản, trước hết là tính tập trung ngày càng mạnh trong quá trình phát triển về số lượng.
(Theo Đại cương Lịch sử Việt Nam (tập II), NXB GD, H., 1998, tr.123-124).
a. Đoạn trích trên nói về giai cấp nào trong xã hội Việt Nam?
b. Nguyên nhân nào dẫn đến sự hình thành giai cấp ấy?
c. So với phương Tây, giai cấp công nhân Việt Nam có gì khác?
d. Kể tên các thành phần trở thành công nhân của giai cấp công nhân Việt Nam?
e. Nét chung cơ bản nhất của giai cấp công nhân Việt Nam là gì?
Câu 2: (3,0 điểm)
Trình bày nguyên nhân và kết cục của những đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX. Kể tên những sĩ phu tiêu biểu trong phong trào cải cách ở nửa cuối thế kỉ XIX. Trong các đề nghị cải cách nói trên, đề nghị cải cách nào nổi bật nhất ? Vì sao ?
Câu 3: (3,0 điểm)
a. Hãy lập bảng và điền các sự kiện phù hợp với các mốc thời gian đã cho biểu hiện các phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX:
Thời gian Sự kiện 5/7/1885
13/7/1885 1885 - 1896 1884 - 1913
b. Theo em, trong các sự kiện ở trên (ở câu a) thì sự kiện nào đánh dấu bước ngoặt quan trọng nhất? Vì sao?
Câu 4: (1,0 điểm) Lịch sử địa phương
Kể tên những công trình kiến trúc tiêu biểu thời Pháp thuộc của thành phố Sài Gòn.
…..HẾT…..
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ II MÔN LỊCH SỬ 8
Câu Đáp án Điểm
Câu 1:
(3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời các câu hỏi bên dưới.
a. Đoạn trích trên nói về giai cấp nào trong xã hội Việt Nam:
-Giai cấp công nhân Việt Nam.
b. Nguyên nhân nào dẫn đến sự hình thành giai cấp ấy:
-Công, thương nghiệp phát triển đã dẫn đến sự nảy sinh lớp người làm thuê ăn lương, trong số đó có một số đã trở thành những người vô sản công nghiệp hiện đại.
c. So với phương Tây, giai cấp công nhân Việt Nam có khác:
-Công nhân Việt Nam chủ yếu xuất thân từ những nông dân còn gắn bó nhiều với ruộng đất.
d. Các thành phần trở thành công nhân của giai cấp công nhân Việt Nam: (chỉ cần nêu được thành phần)
- Người bị tước đoạt hết tư liệu sản xuất.
- “công nhân theo mùa”.
- “phu” hay công nhân bị cưỡng bức.
- “tù nhân”.
e. Nét chung cơ bản nhất của giai cấp công nhân Việt Nam:
-Tính tập trung ngày càng mạnh trong quá trình phát triển về số lượng.
3,0 điểm 0,5 điểm
0,5 điểm
0,5 điểm
1,0 điểm
0,5 điểm Câu 2:
(3,0 điểm)
* Nguyên nhân:
- Nửa thế kỉ XIX tình hình kinh tế, chính trị xã hội nước ta rơi vào tình trạng nguy khốn.
- Mâu thuẫn giai cấp và mâu thuẫn dân tộc ngày càng gay gắt.
-> Các sĩ phu đề ra những cải cách: đổi mới về nội trị, ngoại giao, kinh tế, văn hoá…
* Kết cục:
- Các đề nghị cải cách trên không được thực hiện
Vì: + Chưa xuất phát từ cơ sở trong nước, chưa giải quyết 2 mâu thuẫn của xã hội
+ Nhà Nguyễn bảo thủ, lạc hậu…
* Những sĩ phu tiêu biểu: Trần Đình Túc, Nguyễn Huy Tế, Đinh Văn Điền, Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Lộ Trạch…
* Đề nghị cải cách nổi bật: Hệ thống các bản điều trần của Nguyễn Trường Tộ.
Vì:
+ Những đề nghị cải cách này có thể thực hiện ngay được (chấn chỉnh bộ máy quan lại, chỉnh đốn võ bị, chấn chỉnh giáo dục…).
+ Những vấn đề này không đòi hỏi nhiều tiền của, chỉ cần lòng quyết tâm cao…
1,0 điểm
1,0 điểm
0,5 điểm 0,5 điểm
Câu 3:
(3,0 điểm)
a. Các phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX:
Thời gian Sự kiện
5/7/1885 Cuộc phản công của phái chủ chiến ở kinh thành Huế
2,0 điểm
13/7/1885 Tôn Thất Thuyết nhân danh vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương
1885-1896 Khởi nghĩa Hương Khê (hoặc Phong trào Cần vương)
1884-1913 Khởi nghĩa Yên Thế
b. Sự kiện nào đánh dấu bước ngoặt quan trọng nhất và giải thích:
(đáp án mở, tùy theo lập luận của HS, điểm tối đa là 1,0 điểm)
1,0 điểm
Câu 4:
(1,0 điểm)
Kể tên những công trình kiến trúc tiêu biểu thời Pháp thuộc của thành phố Sài Gòn?
-Nhà hát Thành Phố -Bến Nhà Rồng -Dinh Thống Nhất -Nhà Thờ Đức Bà
-Bảo tàng cách mạng TPHCM -Tòa nhà UBNDTPHCM
HS có thể kể các công trình khác (nếu đúng) nhưng phải đảm bảo ít nhất 04 công trình.
1,0 điểm
…..HẾT…..
