Thảo luận về vai trò của công nghệ đối với đời sống con người 1. Trước khi nói
a. Chuẩn bị nội dung nói
Có thể chọn vấn đề chung như vai trò của công nghệ đối với đời sống con người hoặc có thể lựa chọn một khía cạnh của vấn đề như: Phải chăng công nghệ càng phát triển thì con người càng lệ thuộc vào nó? Tương lai của con người sẽ ra sao khi công nghệ tiếp tục phát triển?
- Tìm thêm thông tin liên quan từ các nguồn như: sách, báo hoặc các phương tiện nghe nhìn.
- Tìm ý bằng cách đặt ra các câu hỏi và tự trả lời. Chẳng hạn, nếu nói về khía cạnh của vấn đề liệu con người có lệ thuộc vào công nghệ hay không, có thể nêu các câu hỏi: Công nghệ có làm chúng ta lười hoạt động hơn không? Các thiết bị thông minh có khiến chúng ta càng ngày càng mất kết nối với nhau không? Sự mất kết nối đó có ảnh hưởng đến khả năng ứng xử và giao tiếp của con người không? Chúng ta có bị giảm khả năng tư duy và giải quyết vấn đề không?
- Sắp xếp các ý tìm được thành một dàn ý theo trật tự: nêu vấn đề - hai mặt tích cực và tiêu cực của vấn đề đó – nêu quan điểm cá nhân.
b. Tập luyện
Để việc trình bày ý kiến đạt kết quả tốt, em cần tập luyện trước theo những gợi ý sau:
- Em có thể tập nói một mình hoặc trong nhóm học tập để nhờ các bạn góp ý.
- Điều chỉnh thời gian trình bày sao cho phù hợp với quy định để không ảnh hưởng đến thời gian chung của cuộc thảo luận.
2. Trình bày bài nói
Ngoài việc tuân thủ những yêu cầu chung khi trình bày ý kiến (về ngữ điệu; sử dụng từ ngữ liên kết câu và chuyển ý; tương tác với người nghe bằng điệu bộ, cử chỉ, ánh
mắt; bảo đảm thời gian quy định; …), em cần lưu ý thêm các điểm sau đây khi tham gia thảo luận về vai trò của công nghệ đối với đời sống con người.
- Nêu được bản chất của vấn đề (công nghệ sẽ ngày càng phát triển và tác động đến đời sống) và những ý kiến khác nhau về vấn đề đó (công nghệ sẽ hỗ trợ hay làm giảm khả năng sáng tạo của con người, công nghệ sẽ rút ngắn hay tạp thêm khoảng cách giữa người và người, …).
- Trình bày sự ảnh hưởng hai mặt của công nghệ đối với đời sống con người.
- Khái quát lại nội dung vừa trình bày, nhấn mạnh ý kiến cá nhân.
* Bài nói mẫu tham khảo
Hôm nay, em muốn thảo luận cùng cô và các bạn về vấn đề: “Phải chẳng công nghệ càng phát triển thì con người càng lệ thuộc vào nó? Đối với em, em khá đồng tình với ý kiến này bởi nhiều lí do em tìm ra được sau đây. Thứ nhất, chúng ta có thể dễ dàng nhận ra rằng mọi hoạt động hằng ngày của chúng ta đang dần dần được trợ giúp bởi máy móc. Trước đây, chúng ta phải sử dụng thư từ để có thể liên lạc được với người khác nhưng giờ đây nhờ có điện thoại thông minh, con người chỉ cần bấm một chạm là có thể gọi hay nhìn thấy đối phương. Không chỉ có điện thoại di động, công nghệ đang ngày càng hiện đại vì phát minh ra rất nhiều những máy móc hỗ trợ cuộc sống con người như: máy hút bụi, máy sấy, tàu điện trên cao, … Khi ngày ngày được sự giúp đỡ của các thứ đồ công nghệ, con người chắc chắn sẽ có thói quen ỉ lại vào chúng. Điều này có thể làm chúng ta lười hoạt động hơn rất nhiều, từ đó gây lên những căn bệnh rất nguy hiểm như: béo phì, đột quỵ, … Và khi thiết bị công nghệ xâm nhập vào cuộc sống xã hội của con người, chúng ta thường có xu hướng giải trí với chúng, điều này khiến cho việc giao tiếp với mọi người trở nên khó khăn hơn. Tuy chúng ta không thể phủ nhận lợi ích của công nghệ nhưng đừng bao giờ để công nghệ chi phối chính cuộc sống của chúng ta.
3. Sau khi nói
Trao đổi theo một số gợi ý sau:
Người nghe Người nói - Nhận xét về ý kiến trình bày: nội
dung, cách thức trình bày. Khi nhận xét về nội dung, cần hướng vào ý kiến trình bày, không sa đà vào những vấn đề không liên quan.
- Tranh luận để bày tỏ sự đồng tình hoặc không đồng tình với ý kiến của người nói.
- Bổ sung những thông tin em biết về vấn đề được nói tới.
- Tiếp thu nếu thấy những ý kiến góp ý là xứng đáng.
- Trao đổi lại với những ý kiến thông nhất cũng như ý kiến khác biệt với mình.
- Tranh luận, dùng những lí lẽ thuyết phục để bảo vệ những điểm hợp lí trogn ý kiến trình bày của em.
- Tự rút kinh nghiệm sau quá trình thảo luận.
