Tình yêu vĩnh cửu

(1)

TRƯỜNG THPT BÌNH CHÁNH TỔ NGỮ VĂN

(2)

(3)

Em trở về đúng nghĩa trái tim em Là máu thịt đời thường ai cũng có Vẫn ngừng đập khi cuộc đời không còn nữa

Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi

(4)

Phải đâu mẹ của riêng anh

Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi Mẹ tuy không đẻ không nuôi

Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong

…

Chắt chiu từ những ngày xưa Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.

(5)

Chuyện tình trong mơ nhưng

đầy trắc trở

(6)

Tình yêu vĩnh cửu

Sống với nhau trong một căn hộ chỉ 6m2 nhưng vẫn tràn ngập yêu thương, tiếng cười, đầy đủ "con anh, con tôi, con chúng ta".

(7)

Căn nhà nhỏ bé

nhưng chứa đầy

tình yêu thương

(8)

Họ đã ra đi nhưng tình yêu vẫn còn mãi

(9)

Xuân Quỳnh là người phụ nữ sinh ra để yêu với một trái tim yêu luôn nồng nàn, da diết những xúc cảm.

Tình yêu là một đề tài lớn trong thơ Xuân Quỳnh

Thơ tình trong thơ của XQ luôn dạt dào cảm xúc

và khao khát hướng đến một tình yêu muôn đời

(10)

Thơ Xuân Quỳnh

 Xuân Quỳnh thuộc thế hệ nhà thơ trẻ thời kì kháng chiến chống Mĩ

 Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của người

phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, tươi

tắn vừa chân thành đằm thắm và luôn da

diết khát vọng về hạnh phúc đời thường

(11)

Là bài thơ đặc sắc của Xuân Quỳnh viết về tình yêu, tiêu biểu cho phong cách thơ XQ

Xuất xứ: in trong tập Hoa dọc chiến

1967, trong chuyến đi thực tế đến vùng biển

Diêm Điền (Thái Bình)

(12)

Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ

Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu?

Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau

Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức

(13)

Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh - một phương Ở ngoài kia đại dương

Trăm nghìn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở

Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa

Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ

(14)

(15)

(16)

Hình ảnh thực của sóng biển

Tâm hồn

người phụ nữ trong tình yêu

Cái tôi trữ tình của nhà thơ XQ

 “em” đã soi mình vào “sóng” để tự chiêm nghiệm, suy tư về tình yêu.

 Sóng là biểu tượng tình yêu trong tâm hồn

người phụ nữ

(17)

Khổ 1

Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

(18)

Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ

Những trạng thái trái ngược của con sóng

Những biến động trong cảm xúc, vừa phong phú vừa phức tạp tuy mâu thuẫn nhưng lại thống nhất thể hiện một tâm hồn khao khát yêu đương

giận dỗi, hờn ghen,

trách móc

dịu dàng, sâu lắng bình yên

(19)

Sông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể

con sóng muốn vượt thoát khỏi con sông để đến với biển cả

Tâm hồn người phụ nữ đang yêu không chịu chấp nhận sự tầm thường, nhỏ hẹp với những cảm giác đơn điệu, mà luôn khao khát vươn tới cái lớn lao hơn để tìm đến sự đồng điệu, thấu hiểu, một tình yêu đích thực để được thỏa sức vẫy vùng với những cảm xúc yêu đương vô tận của mình.

Chật hẹp,

bị giới hạn Rộng lớn,

khoáng đạt

(20)

“tìm ra tận” : tự tin, chủ động, khát vọng yêu đương cháy bỏng, muốn chạm đến giới hạn cuối cùng

Sông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể

Thương anh em cũng muốn nói ra Nhưng sợ mẹ bằng đất, sợ cha bằng trời Thấy anh như thấy mặt trời Chói chang khó nói trao lời khó trao Thân em như tấm lụa đào Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai Thân phận

phụ thuộc, bị động của người phụ nữ trong xã hội cũ

(21)

Khổ 2 Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ

Khát vọng yêu đương cháy bỏng là khát vọng muôn đời của con người Con sóng bất biến, vĩnh hằng

+Các từ ngữ chỉ thời gian

“ngày xưa”, “ngày sau” và lời khẳng định “vẫn thế”->

tính chất muôn đời của con sóng

+ Thán từ “ôi” thể hiện sự xúc động, tha thiết, được cất lên như lời bộc bạch

Sự tự nhận thức về tình yêu

+ Từ láy “bồi hồi” thể hiện cảm giác xao xuyến, rạo rực, cồn cào mãi không dứt.

+ Khát vọng đó lại càng cháy bỏng hơn trong

“ngực trẻ”

(22)

Khổ 2 Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ

Sự tự nhận thức về tình yêu

Lời bộc bạch chân thành, khẳng định khát vọng tình yêu là vĩnh viễn, bất biến với cuộc đời và luôn thường trực trong tâm hồn con người. Con người không thể sống mà thiếu đi tình yêu.

“Làm sao sống được mà không yêu

Không nhớ không thương một kẻ nào”

Xuân Diệu

(23)

Khổ

3,4 Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu?

Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau

Suy tư, trăn trở trong tình yêu

Nhu cầu tìm hiểu, cắt nghĩa về tình yêu

(24)

“nghĩ về anh, em”, “nghĩ về biển lớn”, “từ nơi nào sóng lên”

-> băn khoăn, chiêm nghiệm về quy luật sự sống, về cuộc đời; nghĩ về người mình yêu;

nghĩ về bản thân Khổ

3,4

Những suy tư, trăn trở rất nữ tính

“Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau”

- Lời thú nhận đầy dịu dàng

- Tình yêu không thể cắt nghĩa, lý giải ->bản chất của tình yêu, bởi tình yêu là trực giác, là cảm xúc, chỉ có

những lý lẽ của trái tim

(25)

Khổ 5

Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức

Nỗi nhớ - một biểu hiện thường trực

trong tình yêu của người phụ nữ

(26)

- Điệp ngữ “con sóng”: vừa tạo âm điệu thiết tha, vừa gợi lên sự miên man, vô tận không dứt

- Các cặp từ đối lập: dưới lòng sâu – trên mặt nước; ngày – đêm; mơ – thức

Nỗi nhớ bao trùm cả không gian, xuyên suốt thời gian và hằn sâu trong tiềm thức. Nỗi nhớ cồn cào, da diết, khôn nguôi như những lớp sóng mãi xô bờ

Khổ 5

- 2 câu cuối: Lời bộc bạch, thổ lộ trực tiếp.

Khổ thơ dài hơn 2 câu thể hiện nỗi nhớ ngút ngàn, bất tận

(27)

Khổ 6,7

Khao khát hướng đến sự thủy chung, vững bền trong tình yêu

Dẫu xuôi về phương bắc

Dẫu ngược về phương nam

Phép điệp cấu trúc + cách diễn đạt ngược + các từ Bắc, Nam -> nhấn mạnh những trắc trở,

ngang trái, những nghịch lý, những ngã rẽ

trong cuộc đời. Và dù hoàn cảnh nào, “em” vẫn chỉ một phương tìm về - phương Anh

Cũng như tất cả con sóng chỉ một phương xô vào bờ

S

^B^N

(28)

Khổ 8,9

Nỗi lo âu và khát vọng muôn đời về tình yêu

Lo âu trước sự hữu hạn, nhỏ bé của đời người và sự mong manh, ngắn ngủi của hạnh phúc tình yêu. Đó là sự khắc nghiệt của cuộc đời. Đoạn thơ mang giọng điệu trầm lắng của sự suy tư, chiêm nghiệm mà cũng là nỗi lo âu trong tình yêu.

Khao khát nắm lấy hạnh phúc ở hiện tại. Muốn được hóa thân thành “trăm con sóng nhỏ” để được vĩnh viễn sống với tình yêu vô bờ của mình, để sống mãi với thời gian, với năm tháng, để được yêu đến muôn đời.

(29)

Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em

Là máu thịt, đời thường ai chẳng có

Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi

(30)

Bài thơ thể hiện những cung bậc cảm xúc phong phú, mãnh liệt của một tâm hồn phụ nữ trong tình yêu

Cái tôi trữ tình của nhà thơ hiện lên rõ nét với một khát vọng cháy bỏng, da diết về

tình yêu và hạnh phúc

Thể thơ 5 chữ và cách ngắt nhịp linh hoạt

phù hợp nhịp sóng biến đổi không ngừng

(31)

Tính truyền

thống

Tâm hồn người phụ nữ đang yêu với nhiều cung bậc cảm xúc, những

trạng thái đối lập

Nỗi nhớ là một biểu hiện thường trực và luôn da diết Tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu luôn hướng

đến sự thủy chung

Sử dụng từ ngữ và lối diễn đạt nhẹ nhàng, đằm thắm, thể hiện vẻ dịu dàng, nữ tính

(32)

Tính hiện đại

Trực tiếp thể hiện, bộc bạch những cảm xúc trong tình yêu một cách tự

nhiên, chân thành

Chủ động, tự tin tìm đến tình yêu đích thực của mình

Khao khát hướng đến một tình yêu lớn lao, vĩnh hằng Nhiều suy tư, trăn trở trong tình yêu; muốn được lý

giải, cắt nghĩa về tình yêu

(33)

(34)

(35)

Viết lá thư gửi cho chính mình

ở lứa tuổi tương lai để chia sẻ

những quan điểm và mong ước

về tình yêu của chính mình

(36)