File thứ 1: Bai 47 Dai nao

(1)

KIỂM TRA BÀI CŨ

Câu 1:Trình bày cấu tạo và chức năng của trụ não?

1.Cấu tạo:

- Trụ não gồm: Hành não, cầu não và não giữa.

- Giống tủy sống: Chất trắng bao ngoài và chất xám trong.

- Chất xám là các nhân xám.

2.Chức năng:

- Chất xám (nhân xám): Trung khu điều khiển, điều hòa hoạt động của các nội quan: Tuần hoàn, tiêu hóa, hô hấp . . .Nơi xuất phát các dây thần kinh não.

- Chất trắng : Dẫn truyền xung thần kinh lên (cảm giác) và xuống (vận động).

(2)

1 3

2 4

5 6

7

Đại não8 Não

trung gian

Trụ não

Tiểu não

Hình 46.1: Não bộ bổ dọc

(3)

I. Cấu tạo của đại não.

(4)

H47-1. Hình não bộ nhìn từ trên xuống Rãnh liên bán cầu

Bán cầu não trái

Bán cầu não phải 1. Cấu tạo:

a. Cấu tạo ngoài:

I. Cấu tạo của đại não.

(5)

1. Cấu tạo:

Thùy trán

Khe não

Thùy đỉnh Khúc

cuộn não

Rãnh liên bán cầu

Hình 47-1: Não bộ nhìn từ trên

Thùy chẩm

Thùy thái dương

Thùy Rãnh trán

đỉnh

Rãnh thái dương

Thùy đỉnh

Hình 47-2: Bán cầu não trái Quan sát hình 47.1 và 47.2 thảo luận nhóm hoàn thành bài tập điền từ trong SGK ra giấy nháp.

(6)

Bề mặt của đại não có nhiều nếp gấp, đó là các……...và…………làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân của các nơron) lên tới

2300-2500cm². Hơn 2/3 vỏ não nằm trong các khe và rãnh. Vỏ não chỉ dày khoảng 2-3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp. Các

rãnh chia mỗi nöa đại não ra làm các thùy. Rãnh đỉnh ngăn cách

thùy………..và thùy……….;

Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán với ………...Trong các thùy, các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.

Thùy chẩm

Thùy thái dương

Thùy Rãnh trán

đỉnh Rãnh thái dương

Thùy đỉnh

khe rãnh

trán

thùy thái dương đỉnh

Thùy tránKhe

não

Thùy đỉnh Thùy chẩm Khúc

cuộn não

Rãnh liên bán cầu

Não bộ nhìn từ trên

Bán cầu não trái

(7)

1. Cấu tạo:

I. Cấu tạo của đại não.

- Rãnh liên bán cầu chia đại não thành 2 nửa bán cầu não.

- Các rãnh sâu chia bán cầu não làm 4 thùy( thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm và thùy thái dương)

- Các khe và rãnh( nếp gấp) nhiều, tạo khúc cuộn, làm tăng diện tích bề mặt não.

(8)

1. Cấu tạo:

b. Cấu tạo trong:

chất trắng

ChÊt x¸m ChÊt tr¾ng C¸c nh©n nÒn

Chất xám bao ngoài tạo thành lớp vỏ não, chất trắng bên trong.

- Bề mặt của đại não được phủ bởi một lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt của đại

não có nhiều nếp gấp đó là…khe…và ……rãnh…

làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân các nơron) lên tới 2300 - 2500 cm² . Hơn 2/3 bề mặt của não nằm trong các khe và rãnh. Vỏ não chỉ dày 2 – 3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.

Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy.

Rãnh đỉnh ngăn cách thùy …trán…và thùy … đỉnh…; rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với thùy…thái dương…Trong các

thùy, các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.

Dưới vỏ não là ………., trong đó chứa các nhân nền (nhân dưới vỏ).

Cấu tạo trong của đại não như thế nào?

(9)

1. Cấu tạo:

I. Cấu tạo của đại não.

- Chất xám nằm ngoài tạo thành vỏ não dày 2-3mm, gồm 6 lớp tế bào.

- Chất trắng nằm dưới vỏ não.Trong chất trắng còn có các nhân nền.

(10)

1. Cấu tạo:

2. Chức năng:

(11)

Một con chó có vỏ não bình thường

- Con vật nhận biết được sự vật xung quanh.

- Con vật không nhận biết được sự vật xung quanh.

- Con vật phân biệt được quen, lạ.

- Khi đói biết tìm thức ăn…..

- Học được một số điều đơn giản mà chủ dạy  Hình thành được các phản xạ có điều kiện.

- Con vật không phân biệt được quen, lạ.

- Dù đói cũng không biết tìm thức ăn…..

- Mất tất cả các phản xạ có điều kiện đã được thành lập  Nó không còn nhớ gì.

Vỏ não (chất xám) có chức năng gì?

Vỏ não (chất xám): là trung tâm của các phản xạ có điều kiện

Một con chó bị cắt bỏ vỏ não.

(12)

Chất xám

Đường dẫn truyền

xuống Nơi bắt chéo của đường dẫn

truyền xuống Chất trắng

Hình 47-3

Đường liên bán cầu Các nhân

nền

I. Cấu tạo của đại não.

1. Cấu tạo:

2. Chức năng:

Chất trắng có chức năng gì?

Chất trắng là các đường dẫn truyền nối các vùng của võ não, nối vỏ não với phần dưới của não và tủy sống.

Hầu hết các đường này đều bắt chéo nhau.

Một người bị tổn

thương bán cầu não trái sẽ để lại hậu

quả gì?

Nửa thân bên phải bị tê liệt

(13)

1. Cấu tạo:

2. Chức năng:

- Chất xám :là trung tâm của các phản xạ có điều kiện.

- Chất trắng: là các đường dẫn truyền nối các vùng vỏ não với nhau và nối vỏ não với các phần dưới của hệ thần kinh.

(14)

Vị trí Chức năng Tủy sống Chất xám…………..

Chất trắng…………

Đại não Chất xám…………..

Chất trắng…………

trong ngoài trong ngoài

Trung khu PXKĐK Dẫn truyền

Trung khu PXCĐK Dẫn truyền

Tủy sống Đại não

(15)

Hành động khi tham gia giao thông mà không đội mũ

bảo hiểm là đúng hay sai? Vì sao?

(16)

Chấn thương sọ não

Viêm màng não

Tai biến mạch máu não

(17)

Sau khi bị tai biến mạch máu não

Người bỗng nhiên mất trí nhớ

Sau khi bị chấn thương sọ não

Ng ười thanh niên bị liệt

Sau khi bị viêm màng não

Chân không cử động được, nói

ngọng...

(18)

1. Cấu tạo:

2. Chức năng:

Là học sinh chúng ta cần làm gì để bảo vệ bộ não của chúng ta?

Là học sinh chúng ta cần đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông, tiêm phòng các bệnh về não, không cắt tóc trọc đầu, tránh đùa

giỡn làm ảnh hưởng đến não, tránh nơi có tiếng ồn, đặc biệt không chơi game để bảo vệ bộ não của

chúng ta.

(19)

1. Cấu tạo:

2. Chức năng:

II. Sự phân vùng chức

năng của đại não.

(20)

a) Vùng cảm giác b) Vùng vận động

c) Vùng hiểu tiếng nói

d) Vùng hiểu chữ viết

e) Vùng vận động ngôn ngữ

g) Vùng vị giác

h) Vùng thính giác i) Vùng thị giác

4 3

6 7

5 1

8

2

Dựa vào thụng tin trong SGK, đụ́i chiờ́u với hình 47-4, hãy chọn các sụ́ tương ứng với các vùng chức năng đờ̉ điờ̀n vào ụ trụ́ng?

I. Cṍu tạo của đại não.

II. Sự phõn vựng chức năng của đại não.

(21)

II. Sự phân vùng chức năng của đại não.

- Các vùng chức năng ở vỏ não:

+ Vùng vận động + Vùng cảm giác + Vùng thị giác + Vùng thính giác + Vùng vị giác

Đặc biệt là vùng vận động ngôn ngữ,

vùng hiểu tiếng nói và vùng hiểu chữ viết ( chỉ có ở người, không có ở động vật)

Tại sao một người khi sinh ra hệ thống phát âm như thanh quản, phổi tốt, đặc

biệt tai nghe tốt lại bị câm?

Do vùng vận

động ngôn ngữ

bị tổn thương.

(22)

Đặc điểm Người Tinh tinh

Khối lượng não/ khối lượng cơ thể

Số lượng khe và rãnh trên vỏ não Có vùng vận động ngôn ngữ, vùng hiểu tiếng nói, vùng hiểu chữ viết

Người

Khối lượng não/ khối lượng cơ thể người (1/46)

Tinh tinh

Khối lượng não/ khối lượng cơ thể thú (1/100)

So sánh não người với não động vật thuộc lớp thú?

Lớn hơn Nhỏ hơn Nhiều hơn Ít hơn

Có Không

(23)

Chất xám (ngoài) làm thành vỏ não Chất trắng (trong) làm thành các đường thần kinh.

Chất xám:Trung khu của PXCĐK

Chất trắng: Dẫn truyền

Rãnh liên bán cầu chia đại não thành hai nửa(BCN trái và BCN phải)

Mỗi bán cầu có 3 rãnh chia đại não thành 4 thùy…

Các rãnh và khe làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.

Các vùng chức năng của đại não:…

(24)

Thùy trán

Rãnh thái dương

Thùy thái dương

Rãnh đỉnh

Thùy đỉnh

Thùy chẩm Vùng vận động

Vùng thính giác

Vùng hiểu tiếng nói

Vùng cảm giác

Vùng thị giác

Vùng hiểu chữ viết Vùng

vận động ngôn ngữ

Vùng vị giác

8 1

2 4 3

5

6 7

8

(25)

Hướng dẫn về nhà:

 Học bài 47 (I), ôn lại bài 46-> kiểm tra 15 phút tiết 2 tuần sau .

 Đọc mục em có biết?

 Chuẩn bị trước bài 48: Hệ thần kinh

sinh dưỡng