BÀI 65: ĐẠI DỊCH AIDS – THẢM HOẠ CỦA LOÀI NGƯỜI
I. AIDS LÀ GÌ? HIV LÀ GÌ?
1. Khái niệm
- AIDS là hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải.
2. Tác nhân
- Do virut HIV gây ra.
- Khi xâm nhập vào cơ thể, HIV tấn công vào tế bào limphô T và phá hủy dần hệ thống miễn dịch, làm cơ thể mất khả năng chống bệnh. Vì thế, người bị AIDS có thể bị chết vì những bệnh thông thường (bệnh cơ hội).
Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị HIV/AIDS.
3. Triệu chứng
- Ở giai đoạn sơ nhiễm (kéo dài 2 tuần - 3 tháng): biểu hiện bệnh chưa rõ ràng, có thể sốt nhẹ.
- Ở giai đoạn không triệu chứng (kéo dài 1 - 10 năm): có thể sốt, ỉa chảy không rõ nguyên nhân.
- Ở giai đoạn biểu hiện triệu chứng: hệ miễn dịch suy yếu, người bệnh mắc nhiều bệnh cơ hội như viêm niêm mạc thực quản, viêm phổi, viêm não,... cuối cùng chết vì tê liệt và điên dại.
4. Con đường lây truyền
- Thường lây qua đường tình dục.
- Xâm nhập qua đường máu: truyền máu, tiêm chích, vết loét trên cơ thể.
- Qua nhau thai từ mẹ sang con.
→ Những người tiêm chích ma tuý, mại dâm có nguy cơ nhiễm HIV cao nhất.
5. Tác hại
- Sa sút tinh thần, cướp đi sức khoẻ, tính mạng.
- Cạn kiệt kinh tế, tan vỡ gia đình.
- Suy thoái nòi giống, ảnh hưởng đến kinh tế, sức lao động.
II. ĐẠI DỊCH AIDS - THẢM HỌA CỦA LOÀI NGƯỜI
- AIDS là thảm họa của loài người vì:
+ Người nhiễm tỉ lệ tử vong rất cao.
+ Chưa có vắc xin phòng và thuốc đặc trị.
+ Khả năng lây lan nhanh và rộng khắp.
III. CÁC BIỆN PHÁP TRÁNH LÂY NHIỄM HIV/AIDS
1. Phòng nhiễm HIV/AIDS lây qua đường tình dục
- Sống lành mạnh, chung thuỷ một vợ một chồng và cả hai người đều chưa bị nhiễm HIV.
Không quan hệ tình dục bừa bãi.
- Trong trường hợp quan hệ tình dục với một đối tượng chưa rõ có bị nhiễm HIV không, cần phải thực hiện tình dục an toàn để bảo vệ cho bản thân bằng cách sử dụng bao cao su mới (condom, áo mưa, bao kế hoạch) đúng cách.
- Dùng thuốc diệt tinh trùng và HIV: Phổ biến là Nonoxynol-9 (Menfagol) được làm dưới dạng kem bôi, viên đặt, hoặc tẩm vào màng xốp, bao cao su.
2. Phòng nhiễm HIV/AIDS lây qua đường máu - Không tiêm chích ma túy.
- Chỉ truyền máu và các chế phẩm máu khi thật cần thiết, và chỉ nhận máu và các chế phẩm máu đã xét nghiệm HIV.
- Hạn chế tiêm chích. Chỉ sử dụng bơm kim tiêm vô trùng. Không dùng chung bơm kim tiêm. Sử dụng dụng cụ đã tiệt trùng khi phẫu thuật, xăm, xỏ lỗ, châm cứu,...
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với các dịch cơ thể của người nhiễm HIV.
- Dùng riêng đồ dùng cá nhân: Dao cạo, bàn chải răng, bấm móng tay,...
3. Phòng nhiễm HIV/AIDS lây truyền từ mẹ sang con
- Phụ nữ nhiễm HIV không nên mang thai, vì tỉ lệ lây truyền HIV sang con là 30%.
- Nếu có thai thì uống thuốc dự phòng theo hướng dẫn của bác sĩ.
