MỤC TIÊU
- Kiến thức: Xác định vị trí và nêu vai trò một số cơ quan của cá trên mẫu mổ
- Kỹ năng: Rèn kỹ năng mổ động vật có xương sống, kỹ năng trình bày trên mẫu mổ.
- Thái độ: Nghiêm túc, cẩn thận, chính xác
Bài 32. Thực hành: Mổ cá
I/ YÊU CẦU
II/ CHUẨN BỊ III/ NỘI DUNG
IV/ BÀI THU HOẠCH
Bài 32. Thực hành : Mổ cá
I/ YÊU CẦU
- Nhận dạng được một số nội quan của cá.
- Quan sát bộ xương cá và não cá.
- Rèn luyện cho học sinh kỹ năng mổ động vật có xương sống.
Bài 32. Thực hành : Mổ cá
II/ CHUẨN BỊ
Phòng bộ môn chuẩn bị mỗi nhóm một con cá chép:
- Dụng cụ mổ gồm:
+ Khay mổ:
+ Kéo:
+ Kim mũi mác:
+ Kẹp:
III/ NỘI DUNG
Mỗi
nhóm nhận một con cá chép để tiến hành mổ và quan sát.Các bước mổ cá
a. Bước 1 b. Bước 2
c. Bước 3 d. Bước 4
3.
Quan sát cấu tạo trong của cá , quan sát mẫu bộ não cá và hoànthành
bảng thu hoạch1. Quan sát: Bộ xương của cá
.
2. Cách mổ
III/ NỘI DUNG
1.
Quan sát bộ xương của cá1
2
3 4
Học sinh thảo luận nhóm 2 phút điền tên các xương vào bộ xương cá
1
2
3 4
Xương đầu
Xương sườn Cột
sống
Tia vây xương
III/ NỘI DUNG
Mỗi nhóm nhận một con cá chép để tiến hành mổ và quan sát.
Các bước mổ cá
a. Bước 1 b. Bước 2
c. Bước 3 d. Bước 4
.2. Cách mổ
a. Bước 1
Dùng kéo cắt một vết trước lỗ hậu môn cá.
Lỗ hậu môn
b. Bước 2
Từ vết cắt trước lỗ hậu môn ta mổ dọc bụng cá về phía dưới vùng vây ngực
Chú ý: Nâng mũi kéo
tránh cắt vào các nội quan
.c. Bước 3
Cắt vòng theo nắp mang đi qua cơ quan đường bên
d. Bước 4
Sau đó cắt qua các xương sườn, dưới cột sống đến nắp mang và cắt tiếp xương nắp mang, bỏ phần cơ đã cắt để lộ toàn bộ các nội quan.
3. Quan sát: Cấu tạo trong của cá
-Lá mang - Tim
- Dạ dày - Ruột - Gan - Mật
- Tinh hoàn (cá trống) hay buồng trứng (cá cái) - Bóng hơi
Xác định vị trí các cơ quan:
Em hãy xác định các cơ quan trên mẫu mổ của cá chép
2 3
6
7 5
4
8
10 9
12 11
Miệng1
Tim Dạ
dày Mật
gan
Ruột
Hậu môn Thận
Tuyến sinh
dục Bóng hơi
Mắt mang
BÀI THU HOẠCH
Tên cơ quan Nhận xét và nêu vai trò
Mang Tim
Thực quản, dạ dày, ruột, gan Bóng hơi
Thận
Tuyến sinh dục, ống sinh dục Bộ não
Nhóm 1, 3, 5 thảo luận 4 cơ quan đầu và nhóm 2, 4 thảo luận 3 cơ quan còn lại, nêu nhận xét về vị trí các cơ quan và vai trò của chúng theo bảng sau:
Nhóm 1, 3, 5 báo cáo nhận xét về 4 cơ quan đầu và nhóm 2, 4 báo cáo nhận xét 3 cơ quan còn lại
Tên cơ quan
Nhận xét và nêu vai trò
Mang Tim
Thực quản, dạ dày, ruột, gan Bóng hơi
1
2
3 4
Tên cơ quan
Nhận xét và nêu vai trò
Thận
Tuyến sinh dục, ống sinh dục Bộ não
1
2
3 4
Bộ não cá
Tên cơ quan Nhận xét và nêu vai trò
Mang Nằm dưới xương nắp mang gồm
nhiều lá mang gắn với xương cung mang để trao đổi khí.
Tim Nằm phía trước khoang thân để co
bóp đẩy máu đi.
Thực quản, dạ
dày, ruột, gan Để tiêu hóa thức ăn
Bóng hơi Nằm sát cột sống giúp cá chìm nổi 1
2
3 4
Tên cơ quan Nhận xét và nêu vai trò
Thận 2 thận nằm sát cột sống để lọc từ máu các chất không cần thiết
thải ra ngoài Tuyến sinh
dục, ống sinh dục
2 tinh hoàn hoặc 2 buồng trứng để sinh sản.
Bộ não Nằm trong hộp sọ để điều khiển hoạt động của cá
1
2
3 4
Tên cơ quan Nhận xét và nêu vai trò
Mang Nằm dưới xương nắp mang gồm nhiều lá mang gắn với xương cung mang để trao đổi khí.
Tim Nằm phía trước khoang thân để co bóp đẩy máu đi.
Thực quản, dạ dày, ruột, gan
Để tiêu hóa thức ăn
Bóng hơi Nằm sát cột sống giúp cá chìm nổi
Thận 2 thận nằm sát cột sống để lọc từ máu các chất không cần thiết thải ra ngoài
Tuyến sinh dục, ống sinh dục
2 tinh hoàn hoặc 2 buồng trứng để sinh sản.
Bộ não Nằm trong hộp sọ để điều khiển hoạt động của cá
1
2
3 4
CỦNG CỐ
GV cho HS chỉ trên mẫu mổ các cơ quan các em quan sát được.
Nhận xét từng mẫu mổ: nhóm nào mổ đúng, mẫu nào còn nguyên vẹn, mẫu mổ nào đẹp.
Nêu sai sót của từng nhóm Các nhóm thu dọn vệ sinh