TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA MÔI TRƯỜNG & TÀI NGUYÊNBỘ MÔN GIS & TÀI NGUYÊN
Bài giảng: Hệ thống Định vị Toàn cầu
(Global Positioning System - GPS)
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị toàn cầu (GPS) 2
5. Chế độ đo GPS
(Global Positioning System)
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA MÔI TRƯỜNG & TÀI NGUYÊNBỘ MÔN GIS & TÀI NGUYÊN
Nội dung
Hình thức đo
Định vị điểm
Định vị tương đối (DGPS)
Tĩnh
Tĩnh nhanh
Dừng và đi
Thời gian thực động
Thời gian thực
Dạng xử lý dữ liệu đo
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
Định vị điểm
Sử dụng 1 bộ thu
Dạng đo phổ biến
Tất cả các bộ thu đều là chế độ mặc định
Nguyên tắc:
Tọa độ điểm có được khi bộ thu nhận tín hiệu ít nhất của 4 vệ tinh đồng thời và tọa độ các vệ tinh.
Tọa độ vệ tinh: tin nhắn dẫn đường.
4 vệ tinh (X, Y, Z) bộ thu và sai số đồng hồ bộ thu.
Nếu nhiều hơn 4 vệ tinh thì phương pháp bình phương cực tiểu được sử dụng.
4
Định vị điểm
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
Định vị điểm
Tọa độ nhận được trong hệ tham chiếu WGS84.
Các bộ thu mới có thể khai báo hệ tham chiếu.
Độ chính xác:
Với C/A Code: 22 m (không SA).
6
Định vị tương đối (DGPS)
Sử dụng 2 bộ thu
Dạng đo phổ biến cho các ứng dụng có độ chính xác cao hơn.
Nguyên tắc:
Cùng vệ tinh,
Ít nhất là 4 vệ tinh,
1 bộ thu đã biết tọa độ chính xác gọi là base,
Bộ còn lại ở vị trí cần đo gọi là rover,
Sai số ở base dùng để bù trừ cho rover.
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
Định vị tương đối (DGPS)
8
Định vị tương đối (DGPS)
Tọa độ nhận được trong hệ tham chiếu WGS84.
Các bộ thu mới có thể khai báo hệ tham chiếu.
Độ chính xác:
Phụ thuộc vào dạng đo là pha hay khoảng cách giả, xử lý sau hay thời gian thật và đo tĩnh, động hay kết hợp,
Độ chính xác từ vài mm tới vài m,
Khoảng cách giữa 2 bộ thu.
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
DGPS tĩnh
10
DGPS tĩnh
Đo pha sóng mang
1 tần số,
2 tần số thường được sử dụng.
Cách đo:
Có rover đặt tại vị trí đo trong cả ca đo,
Thời gian đo: > 20 phút.
Xử lý sau:
Kết quả
Phụ thuộc: khoảng cách 2 bộ thu, số lượng vệ tinh có thể thấy và DOP,
Độ chính xác cao nhất,
Thông thường: 5 mm +1 ppm.
Ứng dụng:
Khi cần độ chính xác cao nhất có thể,
Cho các điểm đo tương đối
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
DGPS tĩnh nhanh
12
DGPS tĩnh nhanh
Đo pha sóng mang
1 tần số
2 tần số
Cách đo
Bộ thu base tĩnh,
Rover đứng yên thời gian ngắn:
2 – 10 phút,
Có thể tắt rover khi di chuyển.
Xử lý sau:
Thu nhận ngoài thực địa,
Phụ thuộc vào thời gian đo,
Đủ dữ liệu chung: dưới 1 dm,
Không đủ dữ liệu chung: vài dm,
2 tần số sẽ nhanh và kết quả tốt.
Ứng dụng
Độ chính xác yêu cầu thấp: cấp độ cm và dm,
Lượng điểm đo tương đối nhiều,
Các điểm cần đo ở khoảng cách
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
DGPS dừng và đi
14
DGPS dừng và đi
Giống đo DGPS tĩnh nhanh.
Cách đo
Khởi động: base và rover nhận cùng 4 vệ tinh,
Rover di chuyển tới mỗi điểm,
Rover dừng khoảng 30 giây cho mỗi điểm,
Luôn luôn mở rover và theo dõi 4 vệ tinh trước đó,
Nếu bị tắt thì phải để lại,
Thu nhận ngoài thực địa.
Trút vào máy tính để nhận kết quả.
Kết quả
Cấp độ cm,
Nếu mất dấu 4 vệ tinh chung:
sai số lớn hơn.
Ứng dụng
Số lượng điểm cần đo lớn,
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
DGPS thời gian thực động (RTK)
16
DGPS thời gian thực động (RTK)
Đo pha sóng mang
1 tần số
2 tần số
Thêm bộ phát rađiô.
Cách đo
Khởi động: base + kết nối bộ phát rađiô,
Rover đeo ở lưng gắn với bộ nhận rađiô,
Rover sẽ di chuyển tới các điểm cần đo.
Xử lý thời gian thực
phát rađiô,
Rover xử lý, hiệu chỉnh tính tọa độ điểm đo.
Kết quả
Thông thường: 2 – 5 cm,
Nếu rover dừng lâu (30 giây):
độ chính xác cao hơn.
Ứng dụng
Số lượng điểm lớn,
Các điểm gần nhau,
Baseline: dưới 15 km,
Cần tọa độ thời gian thực,
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
DGPS thời gian thực
18
DGPS thời gian thực
Đo khoảng cách giả
Thêm bộ phát nhận rađiô
Cách đo
Khởi động: base + kết nối bộ phát rađiô,
Rover gắn với bộ nhận rađiô,
Rover sẽ di chuyển tới các điểm cần đo.
Xử lý thời gian thực
Base nhận tọa độ gởi tới rover
Rover xử lý, hiệu chỉnh tính tọa độ điểm đo.
Kết quả
Phụ thuộc baseline,
Tốc độ truyền thông tin của bộ phát rađiô,
Nhiễu khi nhận C/A Code,
Độ chính xác 1 – 5 m.
Ứng dụng
Baseline: hàng trăm km,
Copyright © 2022 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS)
Dạng xử lý dữ liệu đo
Xử lý thời gian thực: tọa độ nhận ngay tức thời.
Xử lý sau: kết quả nhận được sau thời gian đo.
So sánh ưu điểm
20
Xử lý thời gian thực Xử lý sau Kết quả + sai số ở thực địa
Độ chính xác cấp độ cm
Thỏa mãn nhiều dạng người dùng Hiệu quả công việc nhiều ứng dụng Ít tốn thời gian xử lý
Không tốn thời gian đào tạo
Kết quả đạt độ chính xác cao hơn Điều chỉnh dễ dàng các giá trị sai Không bị suy giảm độ chính xác