Tập làm văn - Ôn tập về tả con vật trang 77, 78
Bài 1 (trang 77 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập 2): Đọc bài Chim hoạ mi hót (Tiếng Việt 5, tập hai, trang 123) và trả lời các câu hỏi sau :
Chim hoạ mi hót
Chiều nào cũng vậy, con chim hoạ mi ấy không biết từ phương nào bay đến đậu trong bụi tầm xuân ờ vườn nhà tôi mà hót.
Hình như nó vui mừng vì suốt ngày đã được tha hồ rong ruổi bay chơi trong khắp trời mây gió, uống bao nhiêu nước suối mát lành trong khe núi. Cho nên những buổi chiều tiếng hót có khi êm đềm, có khi rộn rã, như một điệu đàn trong bóng xế mà âm thanh vang mãi giữa tĩnh mịch, tường như làm rung động lớp sương lạnh mờ mờ rủ xuống cỏ cây.
Hót một lúc lâu, nhạc sĩ giang hồ không tên không tuổi ấy từ từ nhắm hai mắt lại, thu đầu vào lông cổ, im lặng ngủ, ngủ say sưa sau một cuộc viễn du trong bóng đêm dày.
Rồi hôm sau, khi phương đông vừa vẩn bụi hồng, con hoạ mi ấy lại hót vang lừng chào nắng sớm. Nó kéo dài cổ ra mà hót, tựa hồ nó muốn các bạn xa gần đâu đó lắng nghe. Hót xong, nó xù lông rũ hết những giọt sương rồi nhanh nhẹn chuyền từ bụi nọ sang bụi kia, tìm vài con sâu ăn lót dạ, đoạn vỗ cánh bay vút đi.
a) Tìm các đoạn của bài văn và ghi nội dung chính của mỗi đoạn.
Bài văn gồm…. đoạn :
Các đoạn Nội dung chính
………
……….
………
………
b) Tác giả bài văn quan sát chim hoạ mi hót bằng những giác quan nào ?
………
………
c) Ghi lại một chi tiết hoặc hình ảnh so sánh mà em thích. Giải thích vì sao em thích chi tiết hoặc hình ảnh đó.
………
………
Phương pháp giải:
a. Em đọc kĩ bài văn và xác định nội dung chính của từng đoạn.
b. Em tìm những chi tiết miêu tả chú hoạ mi hót và thử suy nghĩ xem để miêu tả được như vậy tác giả đã phải dùng giác quan nào để quan sát?
c. Em cảm nhận và hoàn thành bài tập. So sánh chính là đối chiếu sự vật này với sự vật khác có nét tương đồng, các từ so sánh thường được dùng là: như, như là, là, tựa như, tựa,...
Trả lời:
a) Tìm các đoạn của bài văn và ghi nội dung chính của mỗi đoạn.
Bài văn gồm 4 đoạn :
Đoạn 1 : Câu mở đầu (mở bài)
Đoạn 2: Bắt đầu từ “hình như nó vui mừng... rủ xuống cỏ cây”.
Đoạn 3 : tiếp theo cho đến trong bóng đêm dày".
Đoạn 4: phần còn lại.
Nội dung chính
- Giới thiệu sự xuất hiện của chim họa mi.
- Tả tiếng hát đặc biệt của chim họa mi vào buổi chiều.
- Tả giấc ngủ của họa mi cùng cách ngủ rất đặc biệt của nó.
- Tiếng hót chào nắng sớm của họa mi.
b)
- Tác giả bài văn quan sát họa mi bằng thị giác (mắt) và thính giác (tai).
- Thị giác : Nhìn thấy chim họa mi bay đến đậu trong bụi tầm xuân trong vườn. Thấy nó từ từ nhắm hai mắt lại, thu đầu vào lông cổ, im lặng ngủ trong bóng đêm dày. Tác giả còn thấy con họa mi kéo dài cổ ra mà hót, hót xong nó xù lông rũ hết những giọt sương rồi nhanh nhẹn chuyền từ bụi nọ sang bụi kia, tìm vài con sâu ăn lót dạ rồi vỗ cánh bay đi.
- Thính giác (tai) : Nghe tiếng hót của họa mi vào các buổi chiều (khi êm đềm, khi rộn rã, như một điều đàn trong bóng xế, âm thanh vang mãi trong tĩnh mịch, tưởng như làm rung động lớp sương lạnh); nghe tiếng hót vang bừng chào nắng sớm của họa mi.
c) Ghi lại một chi tiết hoặc hình ảnh so sánh mà em thích. Giải thích vì sao em thích chi tiết hoặc hình ảnh đó.
Em thích chi tiết đoạn tả chim họa mi ngủ: “Từ từ nhắm hai mắt lại, thu đầu vào lông cổ, im lặng ngủ, ngủ say sưa” chi tiết này cho em hiểu biết thêm cách ngủ của loài họa mi. Nó vừa lí thú vừa gợi ra được hình ảnh chú chim họa mi đáng yêu.
Bài 2 (trang 78 Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập 2): Viết một đoạn văn khoảng 5 câu tả hình dáng (hoặc hoạt động) của một con vật mà em yêu thích.
………
………
Phương pháp giải:
- Viết đoạn văn có mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn.
- Chú ý tả hình dáng con vật đó bằng cách quan sát các bộ phận như: hình dáng, bộ lông, đôi mắt,....
Trả lời:
Chó Mi-lu đã hơn ba tháng tuổi, nó vẫn còn “trẻ con” lắm ! Thân hình nó béo múp míp. Lông đen dày, đặc biệt lông bụng màu vàng, mịn và mượt, sờ vào thấy êm tay. Cái đầu tròn, đôi tai dài cụp xuống, mõm dài với mấy cọng râu xinh xinh. Đôi mắt màu đen, phía trên có vài vết lông màu vàng trông như lông mày! Cái mũi màu nâu, đánh hơi rất thính. Bốn chân nó mang màu lông vàng như lông bụng, cũng mịn và mượt, giấu kĩ các móng vuốt bên trong. Đuôi nó dài, lúc nào cũng cong lại. Lúc cho nó ăn, đôi tai nó giương lên, đuôi ngoáy tít, trông đáng yêu vô cùng!
