Soạn bài Thực hành đọc: Hồn thiêng đưa đường
* Nội dung chính:
Là vở tuồng tái hiện lịch sử giai đoạn khi triều đình nhà Nguyễn bắt đầu suy vong, thực dân Pháp xâm chiếm nước ta. Qua vở tuồng, chúng ta có thể thấy rõ được những luân lý, đạo đức phong kiến như Tam cương (quân, sư, phụ) và Ngũ thường (nhân, nghĩa, lễ, trí, tin) đã được đề cao. Đặc biệt là tình bạn đẹp đẽ và cao quý của Kim Lân và Linh Tá. Vở tuồng vẫn nằm trong khuôn khổ rằng kẻ làm ác cuối cùng sẽ phải đền tội (gieo gió, gặt bão), người hiền lành được hưởng phúc (ở hiền gặp lành), dù có chết đi cũng trở thành Tiên, Thánh, ân đền, oán trả, sau những giai đoạn điêu linh khổ sở lại được vui hưởng an bình (hết cơn bĩ cực đến thời thái lai).
* Một số điều cần lưu ý khi đọc văn bản:
1. Sự khác biệt về ngôn ngữ giữa đoạn trích tuồng Sơn Hậu (tuồng cung đình) với đoạn trích tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến (tuồng dân gian) đã học trước đó.
- Ngôn ngữ tuồng cung đình rất công phu, điêu luyện và tuân theo những quy tắc chặt chẽ. Lời lẽ trong tuồng cung đình nghiêm chỉnh, trang trọng, tránh tất cả những điều tục tĩu, phạm húy.
- Ngôn ngữ tuồng dân gian giản dị, dễ hiểu và gần gũi.
2. Chất bi hùng của sự kiện và nghĩa vua tôi, tình huynh đệ được thể hiện trong đoạn trích – một trong những điều tạo nên sức hấp dẫn mê hoặc của tuồng đối với khán giả thời trước.
- Tuồng cổ mang theo âm hưởng hùng tráng với những tấm gương tận trung báo quốc, xả thân vì đại nghĩa, những bài học về lẽ ứng xử của con người giữa cái chung và cái riêng, giữa gia đình và Tổ quốc, vì vậy, chất bi hùng được coi là một đặc trưng thẩm mỹ đặc trưng của loại hình nghệ thuật truyền thống này.
