thuvienhoclieu.com 1. TỨ GIÁC I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Tứ giác ABCD là hình gồm bốn đoạn AB BC CD, , và DA; trong đó bất kì hai đoạn thẳng nào cũng không nằm trên một đường thẳng.
Tứ giác lồi là tứ giác luôn nằm trong một nửa mặt phẳng mà bờ là đường thẳng chứa bất kì cạnh nào của tứ giác.
Tổng các góc của một tứ giác luôn bằng 360°
II. BÀI TẬP
Bài 1: a) Có tứ giác nào có bốn góc nhọn không?
b) Một tứ giác có nhiều nhất bao nhiêu góc nhọn, bao nhiêu góc tù, bao nhiêu góc vuông?
Bài 2: a) Cho tứ giác ABCD có Aµ =65 ;B0 µ =117 ;D0 µ =700 . Tính số đo góc Cµ
b) Cho tứ giác ABCD có Aµ =65 ;B° µ =117 ;C°µ =71° . Tính số đo góc ngoài tại đỉnh D Bài 3: Tứ giác ABCD có Cˆ 50 , D 60 ˆ , A : B 3 : 2 . Tính các góc A và B.ˆ ˆ
Bài 4: Cho tứ giác ABCD biết Bµ + =Cµ 200° , Bµ + =Dµ 180°; Cµ + =Dµ 120° a) Tính số đo các góc của tứ giác.
b) Gọi I là giao điểm của các tia phân giác của A và µB của tứ giác. Chứng minh:
· Cµ Dµ
AIB 2
= +
Bài 5: Cho tứ giác ABCD có O là giao điểm các tia phân giác của các góc C và D. a) Tính COD biết A120 ,0 B 900.
b) Tính COD theo A và B.
c) Các tia phân giác của góc A và Bcắt nhau ở I và cắt các tia phân giác các góc C và D thứ tự ở E và F. Chứng minh rằng tứ giác OEIF có các góc đối bù nhau.
Bài 6: Cho tứ giác ABCD, A B 40 . o Các tia phân giác của góc C và góc D cắt nhau tại O.
Cho biết COD 110 . o Chứng minh rằng AB ^BC.
Bài 7: Cho tứ giác lồi ABCD có Bµ + =Dµ 180° ,CB =CD . Chứng minh AC là tia phân giác của BAD .
Bài 8: Tứ giác ABCD có C Dˆ ˆ 90 . Chứng minh rằng AC2BD2 AB2CD2 thuvienhoclieu.com Trang 1
thuvienhoclieu.com
Bài 9: Cho tứ giác ABCD, M là một điểm trong tứ giác đó. Xác định vị trí của M để MA+MB +MC +MD nhỏ nhất.
Bài 10: Cho tứ giác ABCD có góc Aˆ=Cˆ =90° tia phân giác góc B cắt đường thẳng AD ở E;
tia phân giác của góc D cắt đường thẳng BC ở F. Chứng minh rằng: BE // DF.
Tổng quát: Tứ giác ABCD có A C. Chứng minh rằng các đường phân giác của góc B và góc D song song với nhau hoặc trùng nhau.
KẾT QUẢ - ĐÁP SỐ III. BÀI TẬP
Bài 1:a) Không có tứ giác nào có 4 góc nhọn.
Tổng các góc của 1 tứ giác bằng 3600. Do đó, một tứ giác có nhiều nhất ba góc nhọn, có nhiều nhất ba góc tù, nhiều nhất 4 góc vuông.
Bài 2: a) Aµ + + +Bµ Cµ Dµ =360° Þ Cµ =108°
b) Tương tự tính được µD 107= ° . Vậy góc ngoài đỉnh D có số đo là 73°
Bài 3:
µ µ µ µ 360
(
50 60)
3 2 5 5 50
A =B =A+B = °- °+ ° = °
. Từ đó tính được A150 .0 B 100 .0 Bài 4: a) Từ giả thiết ta có: 2B 2C 2D 200 180 120 B C D 250
Vì Aˆ+ + +Bˆ Cˆ Dˆ =360° Þ Aˆ=110° .
µ µ µ
B=250°- (C+D)=250°- 120° =130°
µ µ
C=200°- B=200°- 130° =70° .
0 0 0 0
D 120 C 120 70 50 . b) Trong tam giác ABI:
· 180 ˆ ˆ 360 (ˆ ˆ) ˆ ˆ
2 2 2
A B A B C D
AIB = °- + = °- + = + . Bài 5: a) Tứ giác ABCD có A B C D 360
120 90 360
C D
150
C D C1D1(C D ) : 2 150 : 2 75
COD có C1D1 75
nên COD 180 (C1D1) 180 75 105
= °- ° = °.
thuvienhoclieu.com Trang 2
thuvienhoclieu.com b) Giải tương tự như câu a. Đáp số:
2 COD A B
.
c) Chứng minh tương tự như câu b, ta được
2 EIF C D
.
Do đó:
360
2 2 180
A B C D COD EIF
. Suy ra: OEI OFI 360 180 180.
Bài 6: Xét DCOD có
o
2 2
o C D COD 180 C D 180
2
(vì C1C ; 2 D 1D 2 ).
Xét tứ giác ABCD có C D 360 o
A B ,
do đó o 360o
A B
o o A B COD 180 180 180 .
2 2
Vậy
A B
COD .
2
Theo đề bài COD 110 o nên A B 220 . o Mặt khác, A B 40 o nên B
220o 40 : 2 90 .o
oDo đó AB ^BC. Bài 7: Trên tia đối tia BA lấy điểm I sao cho BI =AD.
Ta có ADC IBC (cùng bù với gócABC).
,
AD =IB DC =BC . Từ đó ta có ADC IBC.
Suy ra: DAC BIC và AC =IC.
Tam giác ACI cân tại C nên BAC BIC DAC . Vậy AC là phân giác trong góc BAD .
Bài 8: Gọi O là giao điểm AD và BC.
Ta có C D 900nên O 900 Áp dụng định lí Py – ta – go, Ta có AC2 OA2OC2.
2 2 2
BD OB OD
thuvienhoclieu.com Trang 3
thuvienhoclieu.com Nên AC2BD2
OA2 OB2
OC2 OD2
AB2CD2Bài 9: Gọi I là giao điểm của AC và BD. Ta có các bất đẳng thức:
MA+MC³ AC, MB+MD³ BD.
Từ đó suy ra MA+MB+MC+MD³ AC+BD MA+MB+MC+MD=AC+BD khi M trùng với I.
Vậy khi M là giao điểm hai đường chéo thì MA+MB +MC +MDnhỏ nhất.
Bài 10:
Xét DCF vuông tại C, có:
· · 900 · 900 · 900 1·
DFC +CDF = Þ DFC = - CDF = - 2CDA (1) Xét tứ giác ABCD, có:
µ µ µ µ 3600
A+ + +B C D=
µ 3600
(
µ µ)
µB A C D
Þ = - + - =3600-
(
900+900)
- CDA· =1800- CDA·· 0 · · 0 1·
2 180 90
CBE CDA CBE 2CDA
Þ = - Þ = -
(2)
Từ (1)và (2), suy ra CBE CFD . Mà CBE và CFD nằm ở vị trí đồng vị BE // DF Tổng quát:
Xét tứ giác ABCD có:
o
o B D 360 A C 360 2C.
Vì B1B ; 2 D 1D 2
nên B1D 1 180oC
1 1 o
B D C 180 .
(1)
Xét BCM có B1M 1 C 180 . o (2) Từ (1)và (2)suy ra D 1M . 1
Do đó DN // BM.
thuvienhoclieu.com Trang 4
F
E B
A D
C