File thứ 1: bai-32-chuyen-hoa_09042020

Quá trình trao đổi chất ở cấp độ tế bào diễn ra như thế nào?

Kiểm tra bài cũ

Môi trường trong Tế bào cơ thểO₂+ chất dinh dưỡng CO₂+ Q + sp phân hủy

Bài 32:

CHUYỂN HÓA

Dựa vào sơ đồ sau và thông tin 2 SGK:

? Quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng ở tế bào gồm những quá trình nào?

TẾ BÀO

Chuyển hóa vật chất và năng lượng

*Tổng hợp chất

*Tích lũy năng lượng

*Phân giải chất

*Giải phóng năng lượng

Chất dinh dưỡng đã hấp thụ

O₂ CO₂

Chất thải

Đồng hóa Dị hóa

TẾ BÀO

Chuyển hóa vật chất và năng lượng

*Tổng hợp chất

*Tích lũy năng lượng

*Phân giải chất

*Giải phóng năng lượng

Chất dinh dưỡng đã hấp thụ

O₂ CO₂

Chất thải

Đồng hóa Dị hóa

>>

Quá trình chuyển hoá vật chất ở tế

bào gồm 2 quá trình đồng hoá và dị hoá.

? Phân biệt trao đổi chất ở tế bào với sự chuyển hóa vật chất và năng lượng

Chuyển hoá vật chất và năng lượng

* Tổng hợp chất

* Tích luỹ năng lượng

* Phân giải chất

*Giải phóng năng lượng



Đồng hoá  Dị hoá

TẾ BÀO

Ôxi

Khí cacbonic Chất

dinh dưỡng đã hấp

thụ

TẾ BÀO

Chất thải

Sơ đồ chuyển hoá vật chất và năng lượng

Sơ đồ trao đổi chất ở tế bào

Trao đổi chất ở tế

bào: là trao đổi các chất giữa tế bào và môi trường trong.

Chuyển hoá vật chất và năng lượng: là quá trình biến đổi chất có tích luỹ và giải phóng năng lượng.

? Năng lượng giải phóng ở tế bào được sử dụng vào các hoạt động

nào?

- Các hoạt động co cơ - Các hoạt động sinh lí - Sinh nhiệt.

Enzim

Gluxít đặc tr ng

Protein đặc tr ng

Đ ờng đơn

Axít amin

Axít béo và glixerin

Enzim

Lipít đặc tr ng

Quỏ trỡnh đồng hoỏ cỏc chất

Enzim

Gluxít đặc tr ng

Oxi hoá

Protein đặc tr ng

Lipít đặc tr ng

CO₂

Oxi hoá

CO₂

Sản phẩm phân hủy

CO₂

Sản phẩm phân hủy Oxi hoá

Quá trình dị hoá các chất

+Q

+Q

+Q

1

Sản phẩm phân hủy

Mối quan hệ: Đồng hoá tạo nguyên liệu cho dị hoá. Dị hoá giải phóng năng lượng cung cấp cho đồng hoá.

Đồng hoá và dị hoá tuy trái ngược nhau nhưng thống nhất với nhau.

Câu 2: - Tỉ lệ đồng hoá và dị hoá khác nhau tuỳ:

+ Lứa tuổi: ở trẻ em, đồng hoá > dị hoá. Ở người lớn ngược lại.

+ Thời điểm lao động, dị hoá > đồng hoá. Lúc nghỉ ngơi thì ngược lại.

Đồng hoá Dị hoá

Tổng hợp các chất Phân giải các chất

Tích luỹ năng lượng Giải phóng năng lượng Xảy ra trong tế bào Xảy ra trong tế bào

Câu 1

I. Chuyển hóa vật chất và năng lượng:

Đồng hóa: Dị hóa:

-Mối quan hệ: đồng hóa tạo nguyên liệu cho dị hóa.

Dị hóa giải phóng năng lượng cung cấp cho đồng hóa.

Đồng hóa và dị hóa là hai quá trình đối lập nhưng thống nhất, xẩy ra đồng thời và liên quan mật thiết với nhau.

- Quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng trong tế bào gồm hai quá trình đồng hóa và dị hóa.

- Tổng hợp các chất.

- Tích lũy năng lượng.

- Cung cấp nguyên liệu xây dựng tế bào

- Phân giải các chất.

- Giải phóng năng lượng - Cung cấp cho hoạt

động sống của tế bào

Các em hãy điền từ “ít” hoặc “ nhiều” vào bảng sau?

Độ tuổi, trạng thái: Đồng hóa Dị hóa Trẻ em

Người già Nghỉ ngơi Làm việc

nhiều ít

nhiều ít

nhiều nhiều

ít

ít

II. Chuyển hoá cơ bản.

?

Đáp án:

Khi nghỉ ngơi, cơ thể vẫn tiêu hao năng lượng để duy trì các hoạt động cơ bản

như: hoạt động của tim, hô hấp và duy trì thân nhiệt.

• Năng lượng dùng cho chuyển hoá khi cơ thể nghỉ ngơi là chuyển hoá cơ bản.

? Vậy chuyển hoá cơ bản là gì? Tại sao phải xác định chuyển hoá cơ bản?

Đáp án:

- Chuyển hoá cơ bản là năng lượng tiêu dùng khi cơ thể nghỉ ngơi hoàn toàn.

- Sau khi kiểm tra chuyển hoá cơ bản ở một người và so sánh với thang chuẩn, người ta có thể chuẩn đoán tình trạng bệnh lí của người đó.

III. Điều hoà sự chuyển hoá vật chất và năng lượng:

?

Đáp án:

- Sự điều khiển của hệ thần kinh: các trung khu ở não bộ điều khiển trao đổi gluxit, lipit, nước, muối khoáng và tăng giảm nhiệt độ cơ thể.

- Các hoocmôn điều tiết: insulin, glucagon.

Hãy hoàn thành sơ đồ sau:

Tế bào

Chuyển hoá vật chất và năng lượng

Đồng hóa >< Dị hoá

* Tổng hợp chất * Phân giải chất

* Tích luỹ năng lượng * Giải phóng năng lượng

Chất dinh dưỡng đã hấp

thụ.

?

Chất thải

?

? Dị hoá?

Đồng hoá

Khí Cacbonic

Chất thải

Khí ôxi