ÔN TẬP PHẦN 1
Trả lời câu hỏi Bài tập 1 trang 22 SGK Sinh học 10: Kể tên một số ngành nghề liên quan đến sinh học và triển vọng của các ngành nghề đó.
Lời giải:
Một số ngành nghề liên quan đến sinh học và triển vọng của các ngành nghề đó:
• Ngành Y học: Chất lượng cuộc sống ngày càng cao kéo theo đó là nhu cầu về chăm sóc sức khỏe và tiêu thụ các loại dược phẩm cũng tăng lên. Thêm vào đó, môi trường sống bị ô nhiễm, hằng ngày con người phải tiếp xúc với nhiều hóa chất độc hại từ các thực phẩm, hàng tiêu dùng,… là những nguyên nhân chủ yếu làm gia tăng nhu cầu phòng và khám chữa bệnh của người dân. Sinh viên tốt nghiệp ngành Y, có thể tham gia khám chữa bệnh tại các bệnh viện các cơ sở y tế; giảng dạy tại các cơ sở đào tạo y dược; làm việc trong các viện nghiên cứu, các cơ quan quản lý ngành khoa học sức khỏe cũng như các tổ chức quốc tế hoạt động trong lĩnh vực sức khỏe;…
• Ngành Dược học: Ngành Dược Việt Nam hiện nay đang phát triển với tốc độ nhanh với sự dịch chuyển lớn về số lượng và chất lượng, hứa hẹn tiếp tục tăng trưởng hai con số trong vòng 5 năm tới, đạt 7,7 tỷ USD tổng giá trị ngành vào 2021.
• Ngành Pháp y: Nguồn nhân lực cho ngành Pháp y đang thiếu trầm trọng. Đó chính là cơ hội cho học sinh Việt Nam khi tỉ lệ cạnh tranh giảm, và tỉ lệ ra trường có việc làm cao hơn. Sinh viên ngành pháp y có thể nắm giữ các vị trí như bác sĩ pháp y, chuyên viên pháp y trong các Viện pháp y, Hiệp hội pháp y; bác sĩ pháp y, chuyên viên pháp y chuyên trách công tác trong các đơn vị, cơ quan điều tra của nhà nước;
cán bộ, công chức, viên chức tại các viện, học viện đào tạo pháp y;…
• Ngành công nghệ thực phẩm: Công nghệ thực phẩm ngày càng chiếm vai trò quan trọng trong đời sống hàng ngày vì mức độ phức tạp trong nhu cầu của con người đang gia tăng mạnh. Sinh viên sau khi tốt nghiệp ngành công nghệ thực phẩm có thể làm việc tại các doanh nghiệp, đơn vị liên quan đến chế biến lương thực, thực phẩm (thịt, cá, sữa, cà phê, đồ hộp, chè…),…; trở thành chuyên gia tư vấn dinh dưỡng,
dinh dưỡng lâm sàng tiết chế, làm việc tại các bộ phận liên quan đến việc bảo đảm chất lượng, kiểm nghiệm… của các trung tâm dinh dưỡng, trung tâm y tế và y tế dự phòng,…
Trả lời câu hỏi Bài tập 2 trang 22 SGK Sinh học 10: Cho biết vai trò của sinh học trong phát triển bền vững.
Lời giải:
Vai trò của sinh học trong phát triển bền vững:
- Vai trò của sinh học trong phát triển kinh tế: Cung cấp kiến thức vận dụng vào việc khai thác hợp lí tài nguyên thiên nhiên, phục vụ phát triển kinh tế; tạo ra giống cây trồng, vật nuôi có năng suất và chất lượng cao; sản phẩm, chế phẩm sinh học có giá trị → Ứng dụng sinh học trong sản xuất thúc đẩy phát triển kinh tế và tạo việc làm.
- Vai trò của sinh học trong bảo vệ môi trường: Đưa ra các biện pháp bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững các hệ sinh thái, đặc biệt là bảo vệ đa dạng sinh học nhằm bảo vệ môi trường sống và thích ứng với biến đổi khí hậu; cung cấp các kiến thức, công nghệ xử lí ô nhiễm và cải tạo môi trường.
• Vai trò của sinh học trong giải quyết các vấn đề xã hội: đóng góp vào việc xây dựng chính sách môi trường và phát triển kinh tế, xã hội nhằm xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an ninh lương thực; đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc sức khỏe người dân, nâng cao chất lượng cuộc sống; đưa ra các biện pháp nhằm kiểm soát sự phát triển dân số cả về chất lượng và số lượng.
Trả lời câu hỏi Bài tập 3 trang 22 SGK Sinh học 10: Nêu và sắp xếp các kĩ năng trong tiến trình theo các bước nghiên cứu khoa học.
Lời giải:
Kĩ năng trong tiến trình theo các bước nghiên cứu khoa học:
- Bước 1- Quan sát và đặt câu hỏi: Quan sát là bước đầu tiên để nhận ra vấn đề cần giải quyết. Qua quan sát để đặt ra những câu hỏi, từ đó tìm ra “vấn đề” nghiên cứu.
- Bước 2 - Hình thành giả thuyết khoa học: Giả thuyết phải cụ thể, liên quan trực tiếp đến câu hỏi đang đặt ra.
- Bước 3 - Kiểm tra giả thuyết khoa học: Trong bước này, thực hiện làm thực nghiệm để chứng minh hoặc bác bỏ giả thuyết. Nếu kết quả thử nghiệm không ủng hộ giả thuyết đưa ra thì cần phải kiểm tra lại quá trình thực nghiệm hoặc sửa đổi giả thuyết hay đưa ra một giả thuyết mới.
- Bước 4 - Làm báo cáo kết quả nghiên cứu: Trong bước này, thực hiện phân tích số liệu và rút ra kết luận nghiên cứu. Kết luận đúng khi trả lời được câu hỏi nghiên cứu ban đầu bằng các dữ liệu tin cậy.
Trả lời câu hỏi Bài tập 4 trang 22 SGK Sinh học 10: Nêu các cấp độ tổ chức sống và mối quan hệ thứ bậc giữa các cấp độ đó.
Lời giải:
- Các cấp độ tổ chức sống: phân tử, bào quan, tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể, quần thể, quần xã - hệ sinh thái, sinh quyển.
- Mối quan hệ thứ bậc giữa các cấp độ tổ chức sống: Quan hệ giữa các cấp tổ chức sống được thể hiện trong quan hệ thứ bậc về cấu trúc và chức năng. Các cấp độ tổ chức sống thể hiện mối liên quan bộ phận và tổng thể, trong đó cấp độ tổ chức lớn hơn được hình thành từ cấp độ tổ chức nhỏ hơn liền kề.
