Taïp chí Y teá Coâng coäng, 7.2014, Soá 32 11 Nghieân cöùu naøy nhaèm tìm hieåu moái lieân quan giöõa % môõ cô theå (%MCT) vôùi chæ soá khoái cô theå (BMI), giöõa tuoåi vôùi caáu truùc cô theå vaø BMI. Caân naëng, chieàu cao, beà daøy lôùp môõ döôùi da (BDLMDD) taïi cô nhò ñaàu, cô tam ñaàu, goùc döôùi xöông baû vai, vaø bôø treân maøo chaäu cuûa 136 treû 3-5 tuoåi ñöôïc thu thaäp.
%MCT ñöôïc öôùc tính töø soá ño BDLMDD. Moái lieân quan giöõa 2 bieán ñònh löôïng ñöôïc ño löôøng baèng heä soá töông quan Pearson. Coù moái töông quan thuaän giöõa BMI vaø %MCT vôùi r = 0,422, p < 0,001.
Tuoåi coù moái lieân quan thuaän chieàu vôùi khoái naïc: r = 0,588, p < 0,001 vaø vôùi khoái môõ: r = 0,212, p = 0,013. Tuy nhieân, tuoåi coù moái lieân quan nghòch chieàu vôùi %MCT: r = -0,171, p = 0,047. Khoâng coù moái lieân quan giöõa BMI vaø tuoåi: r = -0,159, p = 0,065. Töông quan giöõa BMI vaø %MCT chæ ôû möùc trung bình, neân BMI chæ laø chæ soá thoâ cuûa %MCT. Taêng troïng löôïng cô theå theo tuoåi chuû yeáu do taêng khoái naïc hôn laø do taêng khoái môõ.
Töø khoùa: Caáu truùc cô theå, treû em, BMI, % môõ cô theå, khoái môõ, khoái naïc.
Body composition and the relation to age, body mass index in children aged 3 to 5 years old
Nguyen Quang Dung1, Tran Thuy Nga2, Le Danh Tuyen3
This study aims to investigate the association between body fat percentage (BF%) and BMI, between age and body composition and BMI. Data on weight, height, skinfold thicknesses (biceps, triceps, subscapular, suprailiac) of 136 children aged 3-5 years was collected. BF% was calculated from the measurements of skinfold thickness. Association between the 2 quantitative variables was assessed by the Pearson correlation coefficient. There was a positive correlation between BMI and BF%: r = 0.422, p < 0.001. Age was positively associated with lean mass: r = 0.588, p < 0.001 and with fat mass: r = 0.212, p = 0.013. However, age was negatively associated with BF%: r = -0.171, p = 0.047.
BMI was not associated with age: r = -0.159, p = 0.065. The association between BMI and BF% is only moderate, therefore BMI is a crude indicator for BF%. Weight gain according to age is mainly due to gain in lean mass rather than fat mass.
Keywords: Body composition, children, BMI, body fat percentage, lean mass, fat mass.
Caáu truùc cô theå, moái lieân quan giöõa tuoåi, caáu truùc cô theå vaø chæ soá khoái cô theå ôû
treû em 3 - 5 tuoåi
Nguyeãn Quang Duõng1, Traàn Thuùy Nga2, Leâ Danh Tuyeân3
Taùc giaû:
1. TS.BS. Nguyeãn Quang Duõng- Phoù tröôûng khoa hoùa sinh & chuyeån hoùa dinh döôõng, Vieän Dinh döôõng, 48B Taêng Baït Hoå, Haø Noäi. Ñieän thoaïi: 098-616-1974. Email: Dungpcd@yahoo.com.
2. TS.BS. Traàn Thuùy Nga- Tröôûng khoa vi chaát, Vieän Dinh döôõng, 48B Taêng Baït Hoå, Haø Noäi.
Ñieän thoaïi: 091-557-7074. Email: Thuynga1997@gmail.com.
3. PGS.TS. Leâ Danh Tuyeân- Vieän tröôûng Vieän Dinh döôõng, 48B Taêng Baït Hoå, Haø Noäi.
Ñieän thoaïi: 090-327-8892. Email: Ledanhtuyen@gmail.com
1. Ñaët vaán ñeà
Caáu truùc cô theå ngöôøi laø caùc thaønh phaàn khaùc nhau cuûa cô theå taïo neân troïng löôïng cô theå. Veà cô baûn, caáu truùc cô theå bao goàm 2 phaàn laø khoái naïc vaø khoái môõ. Khoái naïc bao goàm 73% nöôùc, 20% protein, 6% chaát khoaùng vaø 1% chaát tro [2]. Khoái môõ goàm môõ thieát yeáu vaø môõ döï tröõ. Môõ thieát yeáu caàn thieát cho hoaït ñoäng sinh lyù cuûa caùc cô quan trong cô theå.
Môõ döï tröõ coù chöùc naêng choáng laïnh, döï tröõ naêng löôïng, coù theå boû bôùt neáu tích tuï quaù nhieàu. Beùo phì laø tình traïng cô theå tích luõy quaù nhieàu löôïng môõ döï tröõ, ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch söû duïng chæ soá BMI ôû moät ngöôõng naøo ñoù tuøy theo giôùi, tuoåi. Tuy nhieân, BMI khoâng cho bieát troïng löôïng cô theå coù bao nhieâu phaàn laø khoái naïc vaø bao nhieâu phaàn laø khoái môõ. Do ñoù, söû duïng BMI ñeå chaån ñoaùn thöøa caân, beùo phì coù theå chöa chính xaùc. Tieâu chí chaån ñoaùn beùo phì toát nhaát vaãn laø döïa vaøo % môõ cô theå (%MCT).
Taïi Vieät Nam, vieäc ño %MCT baèng phöông phaùp ñieän trôû sinh hoïc (BIA) vaø haáp thuï tia X naêng löôïng keùp (DXA) môùi chæ xuaát hieän trong khoaûng hôn 10 naêm qua. Tuy nhieân, caùc phöông phaùp treân khoù aùp duïng taïi thöïc ñòa do thieát bò lôùn (DXA) hoaëc chöa coù maùy ño phuø hôïp cho treû tieàn hoïc ñöôøng (BIA). Trong khi ñoù, ño beà daøy lôùp môõ döôùi da (BDLMDD) ñeå ñaùnh giaù caáu truùc cô theå laø moät phöông phaùp coù giaù thaønh reû, tieän lôïi, duïng cuï ño coù theå mang ñi thöïc ñòa, nhöng chöa ñöôïc thöôøng xuyeân aùp duïng. Caùc nghieân cöùu ñaùnh giaù tình traïng dinh döôõng treû em chuû yeáu döïa vaøo chæ soá caân naëng theo tuoåi, chieàu cao theo tuoåi, caân naëng theo chieàu cao, BMI theo tuoåi. Nghieân cöùu tìm hieåu thaønh phaàn cuûa caân naëng bao goàm khoái naïc, khoái môõ, %MCT, söï thay ñoåi caáu truùc cô theå, BMI theo tuoåi, lieân quan giöõa BMI vaø %MCT coøn thieáu vaø chöa ñöôïc quan taâm ñaày ñuû.
Treân treû döôùi 5 tuoåi, moät soá nghieân cöùu ñaõ tìm hieåu moái lieân quan giöõa BMI vaø löôïng môõ cô theå [7], giöõa tuoåi vaø BMI [14]. Muïc tieâu cuûa nghieân cöùu naøy nhaèm tìm hieåu moái lieân quan giöõa %MCT öôùc tính töø soá ño BDLMDD vôùi BMI, giöõa tuoåi vôùi caáu truùc cô theå vaø chæ soá khoái cô theå treân treû 3-5 tuoåi.
2. Phöông phaùp nghieân cöùu
2.1. Ñoái töôïng
Treû 36 tôùi döôùi 72 thaùng tuoåi khoûe maïnh, coù ngaøy sinh töø 15/10/2006 tôùi 25/8/2009, khoâng bò guø, veïo coät soáng taïi 2 xaõ Voõ Mieáu, Vaên Mieáu, huyeän Thanh Sôn, tænh Phuù Thoï. Soá lieäu ñöôïc thu thaäp vaøo thaùng 8 naêm 2012. Côõ maãu ñöôïc tính döïa vaøo heä soá töông quan r giöõa BMI vaø %MCT baèng coâng thöùc sau [13]:
Öôùc tính r = 0,33, vôùi ñoä tin caäy 99% thì zα/2= 2,58, vôùi löïc maãu laø 90% thì zβ = 1,28, côõ maãu toái thieåu laø n = 130 treû. Laäp danh saùch treû löùa 3, 4 vaø 5 tuoåi ôû 2 xaõ ñieàu tra. Toång soá treû 36 - 72 thaùng tuoåi cuûa 2 xaõ ñieàu tra laø 915 treû. Choïn maãu baèng phöông phaùp ngaãu nhieân heä thoáng vôùi khoaûng caùch maãu hay heä soá k = 7.
2.2. Thu thaäp soá lieäu
Tieàn traïm vaø taäp huaán kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu:
Nhoùm nghieân cöùu lieân heä, laøm vieäc tröïc tieáp vôùi caùn boä ñòa phöông ñeå löïa choïn xaõ ñieàu tra, laäp danh saùch treû 36-72 thaùng tuoåi cuûa 2 xaõ tính ñeán ngaøy ñieàu tra, coù ngaøy sinh cuï theå. Söû duïng caân, thöôùc ño chieàu cao, compa ño BDLMDD coù chaát löôïng toát ñeå trieån khai taïi thöïc ñòa cuõng nhö tieán haønh taäp huaán kyõ
thuaät caân, ño chieàu cao, ño BDLMDD cho kyõ thuaät vieân.
Caân vaø ño chieàu cao: Caân naëng ñöôïc ño baèng caân ñieän töû Tanita BC-571 vôùi ñoä chính xaùc 0,1 kg.
Chieàu cao ñöùng ñöôïc ño baèng thöôùc goã 3 maûnh UNICEF vôùi ñoä chính xaùc 0,1 cm.
Ño BDLMDD: BDLMDD ñöôïc ño taïi 4 vò trí: cô tam ñaàu, cô nhò ñaàu, goùc döôùi xöông baû vai, vaø bôø treân maøo chaäu. Compa John Bull (British Indicators LTD) ñöôïc söû duïng ñeå ño BDLMDD. Taïi moãi vò trí giaûi phaãu, BDLMDD ñöôïc ño 3 laàn bôûi 1 ñieàu tra vieân coù kinh nghieäm. Keát quaû ño ñöôïc ghi laø mm.
Öôùc tính %MCT: Söû duïng phöông trình cuûa Deurenberg vaø coäng söï [3] döïa vaøo soá ño BDLMDD vaø tuoåi ñeå tính tyû troïng cô theå, sau ñoù söû duïng phöông trình Siri [12] ñeå öôùc tính %MCT. Caùc böôùc cuï theå nhö sau.
Böôùc 1: Tính tyû troïng cô theå (kg/L) baèng phöông trình cuûa Deurenberg [3]:
- Trai: 1,1133 - 0,0561 x [log toång BDLMDD taïi 4 vò trí] + 1,7 x [tuoåi x 10-3]
- Gaùi: 1,1187 - 0,063 x [log toång BDLMDD taïi 4 vò trí] + 1,9 x [tuoåi x 10-3]
Böôùc 2:Tính %MCT (%) baèng phöông trình Siri [12]:
%MCT = [{562-4,2 x (Tuoåi theo naêm - 2)}/{Tyû troïng cô theå}]-[525-4,7 x (Tuoåi theo naêm - 2)]
Khoái naïc, khoái môõ: Khoái môõ ñöôïc tính baèng caùch laáy caân naëng nhaân vôùi %MCT. Khoái naïc ñöôïc tính baèng caùch laáy caân naëng tröø ñi khoái môõ. % khoái naïc ñöôïc tính baèng caùch laáy 100% tröø ñi %MCT.
2.3. Xöû lyù soá lieäu
Soá lieäu ñöôïc nhaäp baèng phaàn meàm Epidata 3.1 sau ñoù ñöôïc chuyeån sang phaàn meàm SPSS 15.0 (SPSS Inc, Chicago) ñeå phaân tích soá lieäu. Caùc soá trung bình ñöôïc tính toaùn vaø so saùnh baèng caùc kieåm ñònh independent t-test, moái lieân quan giöõa 2 bieán ñònh löôïng ñöôïc ñaùnh giaù baèng heä soá töông quan Pearson. Khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ (YNTK) khi giaù trò p < 0,05.
Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Ñeà taøi nghieân cöùu ñöôïc Hoäi ñoàng ñaïo ñöùc trong nghieân cöùu y sinh hoïc cuûa Vieän Dinh döôõng pheâ duyeät. Ñoái töôïng ñöôïc boài döôõng baèng tieàn maët cho vieäc caân ño nhaân traéc theo möùc quy ñònh ñöôïc höôùng daãn trong thoâng tö hieän haønh.
3. Keát quaû
Moät soá ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu theo tuoåi, giôùi ñöôïc trình baøy trong Baûng 1. Khoâng coù söï khaùc bieät veà caân naëng, chieàu cao giöõa treû trai vaø treû gaùi (p > 0,05). Khi tính chung 3 löùa tuoåi, coù söï khaùc bieät YNTK giöõa 2 giôùi veà BMI (p < 0,05), veà khoái naïc (p < 0,01), veà %MCT (p < 0,001).
Lieân quan giöõa BMI vaø %MCT ñöôïc trình baøy trong Bieåu ñoà 1. Coù moái töông quan thuaän chieàu giöõa BMI vaø %MCT vôùi r = 0,714, p < 0,001 ôû treû trai, r = 0,424, p < 0,001 ôû treû gaùi, vaø r = 0,422, p <
0,001 ôû 2 giôùi goäp laïi.
Lieân quan giöõa tuoåi vaø khoái naïc, khoái môõ ñöôïc trình baøy trong Bieåu ñoà 2. Coù moái lieân quan thuaän chieàu giöõa tuoåi vaø khoái naïc vôùi r = 0,659, p < 0,001 ôû treû trai vaø r = 0,588, p < 0,001 ôû treû gaùi. ÔÛ treû trai, khoâng coù moái lieân quan giöõa tuoåi vaø khoái môõ (r = 0,152, p = 0,210). ÔÛ treû gaùi, coù moái lieân quan thuaän
Baûng 1. Ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu α
Bieåu ñoà 1. Lieân quan giöõa BMI vaø % môõ cô theå
chieàu giöõa tuoåi vaø khoái môõ (r = 0,282, p = 0,022).
Khi tính chung 2 giôùi, coù moái lieân quan thuaän chieàu giöõa tuoåi vaø khoái naïc vôùi r = 0,588, p < 0,001 cuõng nhö giöõa tuoåi vaø khoái môõ vôùi r = 0,212, p = 0,013.
Lieân quan giöõa tuoåi vaø % khoái naïc, %MCT ñöôïc trình baøy trong Bieåu ñoà 3. ÔÛ treû trai, coù moái töông quan thuaän chieàu giöõa tuoåi vaø % khoái naïc vôùi r = 0,309, p = 0,009; coù moái töông quan nghòch chieàu
giöõa tuoåi vaø %MCT vôùi r = -0,309, p = 0,009. ÔÛ treû gaùi, khoâng coù moái lieân quan giöõa tuoåi vaø % khoái naïc vôùi r = 0,126, p = 0,314, cuõng nhö giöõa tuoåi vaø
%MCT vôùi r = -0,126, p = 0,314. Khi tính chung 2 giôùi, tuoåi coù moái lieân quan thuaän chieàu vôùi % khoái naïc vôùi r = 0,171, p = 0,047, nhöng tuoåi coù moái lieân quan nghòch chieàu vôùi %MCT vôùi r = -0,171, p = 0,047.
Lieân quan giöõa tuoåi vaø BMI ñöôïc trình baøy trong Bieåu ñoà 4. Khoâng coù moái lieân quan giöõa tuoåi vaø BMI vôùi r = -0,154 , p = 0,202 ôû treû trai vaø r = - 0,144, p = 0,250 ôû treû gaùi, vaø r = -0,159, p = 0,065 ôû 2 giôùi goäp laïi.
4. Baøn luaän
Thay ñoåi caáu truùc cô theå theo tuoåi, moái lieân quan giöõa BMI vaø %MCT töøng ñöôïc moät soá taùc giaû moâ taû [7, 8, 10, 14]. Nghieân cöùu cuûa chuùng toâi cho thaáy moái töông quan giöõa tuoåi vaø khoái naïc maïnh hôn moái töông quan giöõa tuoåi vaø khoái môõ (Bieåu ñoà 2). Ñieàu ñoù chöùng toû taêng troïng löôïng cô theå theo tuoåi chuû yeáu laø do taêng khoái naïc. Baûng 1 cho thaáy, khoái naïc ôû treû trai nhieàu hôn so vôùi treû gaùi, nhöng %MCT ôû treû trai ít hôn so vôùi treû gaùi. Nhö vaäy, ngay ôû giai ñoaïn 3-5 tuoåi, ñaõ coù söï khaùc bieät caáu truùc cô theå giöõa 2 giôùi. Treân treû 3-5 tuoåi, Sakai vaø coäng söï cuõng phaùt hieän thaáy %MCT ôû treû gaùi cao hôn ôû treû trai. Ngöôïc laïi, khoái naïc ôû treû trai nhieàu hôn so vôùi treû gaùi [11].
Veà moái lieân quan giöõa tuoåi vaø BMI, keát quaû nghieân cöùu cuûa chuùng toâi phuø hôïp vôùi keát quaû cuûa Walsh vaø coäng söï treân ngöôøi tröôûng thaønh: moái lieân quan nghòch chieàu giöõa tuoåi vaø BMI vôùi r = -0,036, p = 0,003 [14]. Trong töông lai, caàn tieán haønh theâm caùc nghieân cöùu treân treû tieàn hoïc ñöôøng ñeå khaúng Bieåu ñoà 2. Lieân quan giöõa tuoåi vôùi khoái naïc, khoái môõ
Bieåu ñoà 3. Lieân quan giöõa tuoåi vaø % khoái naïc (A), giöõa tuoåi vaø %MCT (B)
Bieåu ñoà 4. Lieân quan giöõa tuoåi vaø BMI
ñònh moái lieân quan giöõa tuoåi vaø BMI ôû nhoùm tuoåi naøy. Treân treû töø 8-18 tuoåi, Maynard vaø coäng söï [9]
laïi phaùt hieän thaáy BMI taêng daàn theo tuoåi. Ñieåm gioáng nhau giöõa nghieân cöùu cuûa chuùng toâi vaø cuûa Maynard vaø coäng söï laø khoái naïc taêng daàn theo tuoåi.
BMI laø chæ soá thoâ ñaùnh giaù tình traïng thöøa caân, beùo phì. BMI khoâng chæ ra troïng löôïng cô theå coù bao nhieâu phaàn laø khoái naïc, bao nhieâu phaàn laø khoái môõ.
Ñieàu naøy ñöôïc minh hoïa baèng keát quaû ôû Bieåu ñoà 1, BMI chæ coù theå giaûi thích ñöôïc 51% söï bieán thieân
%MCT ôû treû trai vaø 17,8% söï bieán thieân %MCT ôû treû gaùi. ÔÛ treû döôùi 10 tuoåi, Widhalm vaø coäng söï cho thaáy, BMI giaûi thích ñöôïc 73% söï bieán thieân %MCT ñoái vôùi treû trai vaø 63% söï bieán thieân %MCT ñoái vôùi treû gaùi [15].Treân treû trai 5-18 tuoåi, nghieân cöùu cuûa Ellis vaø coäng söï cho thaáy BMI coù moái töông quan vôùi %MCT vôùi r = 0,8 (p < 0,001). ÔÛ cuøng möùc BMI laø 20 kg/m2, nhöng %MCT dao ñoäng töø 5-40%; ôû cuøng möùc %MCT, nhöng BMI dao ñoäng töø 15-30 kg/m2 [4]. Caùc nghieân cöùu khaùc cuõng cho thaáy BMI laø moät bieán soá ít höõu duïng trong vieäc öôùc tính
%MCT [1, 6, 7].
Beùo phì laø tình traïng coù söï tích luõy dö thöøa môõ trong cô theå. Do BMI khoâng phaân bieät ñöôïc troïng löôïng cô theå coù bao nhieâu % laø môõ, neân chaån ñoaùn beùo phì lyù töôûng nhaát caàn döïa vaøo %MCT. Hieän nay, chöa coù söï thoáng nhaát quoác teá cho vieäc chaån ñoaùn beùo phì ôû treû em baèng soá ño %MCT. Tuy nhieân, ngöôõng 25% môõ cô theå chaån ñoaùn beùo phì ôû treû trai vaø 30% chaån ñoaùn beùo phì ôû treû gaùi ñaõ ñöôïc William vaø coäng söï ñeà caäp [16]. Maëc duø BMI coù
nhöõng haïn cheá nhaát ñònh, nhöng noù vaãn laø moät chæ soá ñöôïc thu thaäp deã daøng vaø söû duïng roäng raõi trong nhöõng nghieân cöùu theo doõi doïc treân quy moâ quoác teá ñeå ñaùnh giaù nguy cô beänh taät [5].
Haáp thuï tia X naêng löôïng keùp (DXA) laø phöông phaùp ñaït chuaån vaøng ñeå ño caáu truùc cô theå. Tuy nhieân, phöông phaùp naøy caàn thieát bò ño vôùi kích thöôùc vaø troïng löôïng lôùn, khoâng mang ñi thöïc ñòa ñöôïc, ñaét tieàn. Ño ñieän trôû sinh hoïc cô theå (BIA) laø phöông phaùp nhanh, reû, khoâng gaây toån thöông, coù theå mang ñi thöïc ñòa, nhöng nhieàu thieát bò ño chöa ñöôïc caøi ñaët phöông trình tính caáu truùc cô theå cho treû tröôùc tuoåi ñi hoïc. Trong ñieàu kieän nhö treân, caáu truùc cô theå ño löôøng baèng phöông phaùp ño BDLMDD coù theå ñöôïc coi laø giaûi phaùp phuø hôïp.
Tuy nhieân, ñeå coù ñoä chính xaùc cao, phöông phaùp ño BDLMDD ñoøi hoûi kyõ thuaät vieân coù kyõ naêng toát.
Trong thöïc teá, ngöôøi ta coù theå duøng soá ño BDLMDD ñeå theo doõi söï thay ñoåi tình traïng dinh döôõng cuûa moät coäng ñoàng.
Toùm laïi, %MCT coù moái lieân quan thuaän chieàu vôùi BMI, tuy nhieân BMI chæ laø chæ soá thoâ cuûa
%MCT. Coù söï gia taêng khoái naïc vaø khoái môõ theo tuoåi. BMI coù xu höôùng giaûm khi tuoåi taêng leân, nhöng moái lieân quan giöõa tuoåi vaø BMI khoâng coù YNTK.
Do BMI khoâng cung caáp thoâng tin troïng löôïng cô theå coù bao nhieâu phaàn laø naïc hay môõ, vieäc chaån ñoaùn beùo phì baèng BMI coù theå chöa chính xaùc. Vì vaäy, taïi coäng ñoàng, caàn söû duïng soá ño BDLMDD ñeå öôùc tính %MCT vaø ñaùnh giaù tình traïng beùo phì.
Tieáng Vieät
1. Nguyeãn Quang Duõng, Leâ Nguyeãn Baûo Khanh, Nguyeãn Coâng Khaån (2007). "Tình traïng dinh döôõng, caáu truùc cô theå treân hoïc sinh 11-14 tuoåi ñaùnh giaù baèng chæ soá khoái cô theå, phaàn traêm môõ cô theå vaø moái lieân quan giöõa hai chæ soá". Taïp chí y hoïc döï phoøng, 17(6): 36-41.
Tieáng Anh
2. Biodynamics (2003). Understanding body composition analysis. In: Biodynamics Corporation, Clinician Desk Reference for BIA Testing: 1-3.
3. Deurenberg P, Pieters JJL, Hautvast JGAJ (1990). "The assessmentof the body fat percentage by skinfold thickness measurements in childhood and young adolescence". Br J Nutr, 63: 293-303.
4. Ellis KJ, Abrams SA, Wong WW (1999). "Monitoring childhood obesity: assessment of the weight/height2 index".
Am J Epidemiol, 150: 939-946.
5. Ellis KJ (2001). "Selected Body Composition Methods Can Be Used in Field Studies". J Nutr, 131: 1589S-1595S.
6. Flegal KM, Shepherd JA, Looker AC, Graubard BI, Borrud LG, Ogden CL, et al. (2009). "Comparisons of percentage body fat, body mass index, waist circumference, and waist-stature ratio in adults". Am J Clin Nutr, 89(2):
500-508.
7. Forsum E, Flinke Carlsson E, Henriksson H, Henriksson P, L#f M (2013). "Total Body Fat Content versus BMI in 4- Year-Old Healthy Swedish Children". J Obes 2013, Article ID 206715, 4pages, http://dx.doi.org/10.1155/2013/206715 206715.
8. Lee K, Lee S, Kim SY, Kim SJ, Kim YJ (2007). "Percent body fat cutoff values for classifying overweight and obesity recommended by the International Obesity Task Force (IOTF) in Korean children". Asia Pac J Clin Nutr, 16(4):
649-55.
9. Maynard LM, Wisemandle W, Roche AF, Chumlea WC, Guo SS, Siervogel RM (2001). "Childhood body composition in relation to body mass index". Pediatrics, 107(2): 344-50.
10. Meeuwsen S, Horgan GW, Elia M (2010). "The relationship between BMI and percent body fat, measured by bioelectrical impedance, in a large adult sample is curvilinear and influenced by age and sex". Clin Nutr, 29(5):560-566.
11. Sakai T, Demura S, Fujii K (2012). "Relationship between body composition and BMI in preschool children".
Sport Sciences for Health, 7(1): 5-12.
12. Siri I (1961). Body composition from fluid spaces and density: analysis and methods. In: Brozek J, Henschel A, eds. Techniques for measuring body composition.
Washington, DC: National Academy of Sciences: 223-34.
13. Thabane L (2004). Sample size determination in clinical trials. Faculty of Health Sciences McMaster University Hamilton. 27-29.
14. Walsh J, Climstein M, Timothy Heazlewood I, Burke S, Kettunen J, Adams K, et al. (2011). "The loess regression relationship between age and BMI for both Sydney World Masters Games athletes and the Australian national population". International journal of biological and medical sciences, 1 (1), 33-36.
15. Widhalm K, Sch#negger K, Huemer C, and Auterith A (2001). "Does the BMI reflect body fat in obese children and adolescents? A study using the TOBEC method". Int J Obes Relat Metab Disord, 25(2): 279-285.
16. Williams DP, Going SB, Lohman TG, Harsha DW, Srinivasan SR, Webber LS et al (1992). "Body fatness and risk for elevated blood pressure, total cholesterol, and serum lipoprotein ratios in children and adolescents". Am J Public Health, 82: 358-63.
