Thöïc traïng chôi game tröïc tuyeán (game online) cuûa hoïc sinh taïi 3 tröôøng
trung hoïc cô sôû ôû Haø Noäi naêm 2009
Nguyeãn Hoaøng Giang (*), Ñoã Traø My(**), Löông Minh Taân (***), Leâ Thò Kim AÙnh(****)
GameOnline (GO) laø loaïi hình giaûi trí phoå bieán cuûa giôùi treû nhöng coù nhieàu taùc ñoäng tieâu cöïc tôùi ñôøi soáng xaõ hoäi. Baøi baùo trình baøy keát quaû nghieân cöùu veà hieåu bieát, thaùi ñoä, vaø haønh vi chôi GO cuûa HS 03 tröôøng trung hoïc cô sôû taïi Haø Noäi. Thieát keá moâ taû caét ngang söû duïng boä caâu hoûi töï ñieàn, maãu nghieân cöùu goàm 980 HS khoái 7, 8 vaø 9 (47,4% nam). Keát quaû: 69,5% HS ñaït hieåu bieát chung veà GO, goàm giôø chôi/ngaøy, aûnh höôûng tích cöïc khi chôi hôïp lyù; aûnh höôûng khi chôi quaù möùc vaø caùc quy ñònh khi chôi. Ña soá HS chôi ñeå giaûi trí, hoaëc do GO haáp daãn, ñeå keát baïn, hoaëc ñeå coù nhöõng caûm giaùc khoâng coù trong ñôøi thöïc, hoaëc ñeå kieám tieàn. 81,5% HS ñaõ töøng chôi GO, trong ñoù coù 23,2% chôi quaù möùc. Ñòa ñieåm chôi chuû yeáu laø ôû nhaø (70,3%) vaøo buoåi toái hoaëc khuya. Coù 64% HS chöa nhaän ñöôïc lôøi khuyeân ngöøng chôi GO, nhöng 82% HS cho bieát seõ tham gia hoaït ñoäng ngoaïi khoùa thay vì chôi GO hay 69,4% seõ coá gaéng tieáp thu khi nhaän ñöôïc lôøi khuyeân veà chôi GO. Roõ raøng, tyû leä chôi GO ôû HS laø khaù cao vaø caàn thieát phaûi tìm hieåu caùc yeáu toá daãn ñeán haønh vi chôi GO cuûa HS vaø caùc bieän phaùp laøm giaûm nhöõng taùc ñoäng khoâng mong muoán cuûa GO.
Töø khoùa: GameOnline; chôi Game quaù möùc; hieåu bieát, thaùi ñoä, haønh vi, hoïc sinh phoå thoâng.
Gameonline situational assessment among secondary school students in Ha Noi, 2009
Nguyen Hoang Giang(*), Do Tra My(**), Luong Minh Tan(***), Le Thi Kim Anh(****)
Background: Gameonline (GO) is a popular kind of entertainment for adolescents but it also brings negative impacts to social life. This study is aimed to characterize knowledge, attitudes and behavior of GO players who are students of three secondary schools in Ha Noi. Design: A cross-sectional descriptive study of 980 students at the 7th, 8th and 9th grade (47.4% of male students aged 12 -14 years) with a self-administered questionnaire. Findings: 69.5% of students had general knowledge of GO, including playing duration/day, pros and cons, and rules for GO players. Most of students played GO for relaxation, making more friends, having virtual feelings, or making money… 81.5% of students have ever played GO, of whom 23,2% were found to have over-playing. GO was mainly played at home, in the evening or late at night. While 64% of students did not receive any advice of stopping GO from family members or friends, 82% of students thought of joining extra-curricular activities (if any) instead of GO and 69.4% of students showed their intention of changing behavior
1. Ñaët vaán ñeà
GameOnline (GO) ñöôïc xem laø moät trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp giaûi trí phaùt trieån nhaát theá giôùi hieän nay. Ñaây laø loaïi hình giaûi trí loâi cuoán giôùi treû vôùi nhieàu tính naêng haáp daãn, ña daïng. Tuy nhieân, GO cuõng mang ñeán khoâng ít taùc ñoäng tieâu cöïc tôùi ñôøi soáng xaõ hoäi. ÔÛ nhieàu nöôùc chaâu AÙ, nghieän Internet vaø GO ñang trôû thaønh moät trong nhöõng vaán ñeà y teá coâng coäng noåi coäm. Taïi Haøn Quoác, naêm 2006, Chính phuû ñaõ öôùc tính khoaûng 210.000 treû em (2,1% ñoä tuoåi 6-19) caàn ñöôïc ñieàu trò nghieän GO vaø internet [10]. Cuõng taïi Haøn Quoác, khoaûng 80% treû caàn ñöôïc ñieàu trò baèng caùc lieäu phaùp taâm lyù vaø 20 - 24% caàn ñöôïc ñieàu trò taïi beänh vieän [6]. Taïi Trung Quoác, khoaûng 10 trieäu treû (13,7% giôùi treû) ñöôïc chuaån ñoaùn laø nghieän GO [15].
Taïi Vieät Nam, tyû leä ngöôøi duøng Internet naêm 2005 laø 10,7%, ñeán naêm 2006 tyû leä naøy laø 17,5%
[2]. Theo thoáng keâ cuûa Trung taâm Internet Vieät Nam, coù khoaûng 25% daân soá duøng Internet vaøo naêm 2009 vaø ñeán 2010 laø 28% [1]. Ñieàu tra quoác gia veà Vò thaønh nieân (VTN) vaø thanh nieân Vieät Nam naêm 2003 cho thaáy khoaûng 17,3% VTN vaø thanh nieân (14-25 tuoåi) ñaõ töøng söû duïng Internet. Moät ñieàu ñaùng löu yù laø thanh thieáu nieân söû duïng Internet laøm phöông tieän giaûi trí nhö taùn gaãu hoaëc chôi caùc loaïi game (61,4%) nhieàu hôn laø ñeå tìm kieám thoâng tin hay phuïc vuï cho muïc ñích hoïc taäp [3]. Caùc coâng trình nghieân cöùu veà Internet, GO vaø nhöõng vaán ñeà söùc khoûe lieân quan coøn khaù haïn cheá taïi Vieät Nam,
thöïc traïng vaø aûnh höôûng cuûa GO vaãn chöa ñöôïc nhìn nhaän cuï theå. Vì vaäy, nghieân cöùu (NC) "Tìm hieåu thöïc traïng chôi GO vaø caùc yeáu toá aûnh höôûng tôùi tình traïng chôi GO quaù möùc cuûa hoïc sinh (HS) moät soá tröôøng trung hoïc cô sôû (THCS) taïi Haø Noäi naêm 2009" - ñaõ ñöôïc tieán haønh.
Nghieân cöùu nhaèm moâ taû hieåu bieát, thaùi ñoä vaø haønh vi ñoái vôùi vaán ñeà chôi GO vaø moät soá yeáu toá lieân quan ñeán tình traïng chôi GO quaù möùc cuûa hoïc sinh (HS) trung hoïc cô sôû taïi Haø Noäi naêm 2009. Vôùi 4 muïc tieâu cuï theå (i) moâ taû hieåu bieát chung veà chôi GO; (ii) moâ taû thaùi ñoä veà vieäc chôi GO; (iii) moâ taû haønh vi chôi GO; (iv) xaùc ñònh tæ leä chôi GO quaù möùc vaø moät soá yeáu toá lieân quan cuûa HS trung hoïc cô sôû taïi Haø Noäi.
2. Phöông phaùp nghieân cöùu
Nghieân cöùu söû duïng thieát keá caét ngang phaân tích treân ñoái töôïng HS khoái lôùp 7, 8, 9 (töông öùng ñoä tuoåi 12-15) taïi 3 tröôøng THCS Leâ Ngoïc Haân (Quaän Hai Baø Tröng), Giaûng Voõ (Quaän Ba Ñình) vaø Taân Mai (Quaän Hoaøng Mai), Haø Noäi. Côõ maãu ñöôïc tính theo coâng thöùc öôùc löôïng tyû leä vôùi heä soá thieát keá ñöôïc choïn laø 2 vaø döï kieán 10% ñoái töôïng khoâng tham gia, côõ maãu toaøn boä laø 1050 HS, trong ñoù tröôøng THCS Giaûng Voõ laø 627 HS, THCS Leâ Ngoïc Haân laø 259 HS, vaø THCS Taân Mai laø 165 HS.
Coâng cuï nghieân cöùu laø boä caâu hoûi phaùt vaán töï ñieàn ñaõ ñöôïc thieát keá saün. Boä caâu hoûi naøy ñöôïc tham khaûo töø caùc nghieân cöùu tröôùc ñaây vaø xaây döïng döïa on GO upon receiving relevant advice. Conclusion: Prevalence of GO playing is quite high among secondary school students. It is important to identify factors related to their GO playing behavior and develop practical solutions for limiting disadvantages of GO.
Key words: GameOnline, knowledge, attitude, behavior, secondary school.
Taùc giaû
(*) CN. Nguyeãn Hoaøng Giang - Nghieân cöùu vieân Khoa nghieân cöùu Y teá coäng coäng, Vieän chieán löôïc vaø chính saùch Y teá, Boä Y teá.
(**) CN. Ñoã Traø My - Nghieân cöùu vieân Khoa nghieân cöùu Kinh teá y teá, Vieän chieán löôïc vaø chính saùch y teá, Boä Y teá.
(***) CN. Löông Minh Taân - Caùn boä Trung taâm Soáng vaø Hoïc taäp vì Moâi tröôøng vaø Coäng ñoàng.
(****) Ths. Leâ Thò Kim AÙnh - Giaûng vieân Boä moân Dòch teã - Thoáng keâ, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng
theo caùc chæ soá töông öùng vôùi muïc tieâu cuï theå ñaõ ñeà ra cuûa nghieân cöùu [5][8][10][17]. Boä caâu hoûi goàm ba phaàn chính:
Phaàn 1: Nhoùm caâu hoûi veà haønh vi chôi GO:
Nhoùm caùc caâu hoûi veà haønh vi chôi game cuûa caùc em HS ñaõ töøng chôi GO trong voøng moät thaùng gaàn nhaát bao goàm nhöõng thoâng tin chính nhö tieàn söû chôi game, ñòa ñieåm chôi, möùc ñoä chôi… Nhöõng caâu hoûi naøy seõ giuùp nghieân cöùu ñöa ra thöïc traïng chôi GO cuõng nhö tình traïng chôi "GO quaù möùc" ôû HS THCS.
Döïa vaøo thôøi gian chôi GO moät ngaøy, nhöõng HS chôi tôùi treân 3 giôø moät ngaøy seõ ñöôïc xaùc ñònh laø chôi GO tôùi quaù möùc.
Phaàn 2: Nhoùm caâu hoûi veà hieåu bieát vaø thaùi ñoä cuûa HS ñoái vôùi GO: Phaàn caâu hoûi veà hieåu bieát veà GO seõ thu thaäp nhöõng thoâng tin cô baûn lieân quan ñeán hieåu bieát chung cuûa HS veà GO theo caùc nhoùm thoâng tin nhö: quy ñònh chôi GO, aûnh höôûng cuûa chôi GO, chôi GO quaù möùc… Ñaây laø nhöõng kieán thöùc ñôn giaûn, ñöôïc thieát keá phuø hôïp vôùi ñoái töôïng laø HS THCS trong nghieân cöùu.
Phaàn 3: Nhoùm caâu hoûi veà caùc yeáu toá lieân quan ñeán tình traïng chôi GO quaù möùc ôû HS: Nhoùm caùc caâu hoûi ñöôïc thieát keá ñeå tìm hieåu caùc yeáu toá lieân quan ñeán tình traïng chôi GO quaù möùc cuûa caùc em HS nhö: Yeáu toá gia ñình: caùc moái quan heä gia ñình, söï quan taâm trong gia ñình, söï quaûn lyù cuûa cha meï ñoái vôùi vieäc chôi GO; yeáu toá baïn beø, thaày coâ: caùc moái quan heä, söï quan taâm chia seû; möùc ñoä tham gia caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa…
Ñoái töôïng tham gia nghieân cöùu laø HS THCS (<16 tuoåi) neân nghieân cöùu tröïc tieáp lieân heä vôùi nhaø tröôøng vaø xin söï cho pheùp cuûa BGH vaø Hoäi phuï huynh cuûa tröôøng. Ngoaøi ra, nghieân cöùu ñöôïc söï chaáp thuaän cuûa HÑÑÑ Tröôøng ÑH Y teá Coâng coäng.
3. Keát quaû nghieân cöùu
Baûng 1 moâ taû caùc ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu. Soá löôïng HS tham gia laø 980 HS (chieám 93,3% so vôùi toång soá maãu öôùc löôïng). Haàu heát HS coù ñoä tuoåi 12 ñeán 14 (töông öùng vôùi khoái lôùp 7 ñeán 9), 77,9% HS coù hoïc löïc gioûi, 20,1% khaù, chæ coù 2%
HS coù hoïc löïc trung bình. Tyû leä HS coù noái maïng Internet ôû nhaø laø raát cao (85,4%) vaø tyû leä naøy laø töông töï nhau ôû taát caû caùc khoái lôùp (83,4%, 86,4%
vaø 86% ôû khoái 7, 8, vaø 9).
3.1. Hieåu bieát cuûa hoïc sinh veà GameOnline
Keát quaû ñaùnh giaù hieåu bieát cuûa hoïc sinh veà chôi GO cho thaáy coù 69,5% HS coù hieåu bieát ñaït veà GO.
Trong ñoù, hieåu bieát veà giôø chôi GO hôïp lyù moãi ngaøy
chieám tyû leä cao nhaát vôùi 90,3%, keá ñeán laø caùc aûnh höôûng tích cöïc cuûa chôi GO hôïp lyù laø 77,3%; aûnh höôûng cuûa chôi GO quaù möùc ñeán söùc khoûe laø 75,5%;
bieát 3/5 quy ñònh khi tham gia chôi GO laø 71,2%. Tyû leä HS bieát caùc aûnh höôûng tieâu cöïc cuûa chôi GO laø 69,1% vaø hieåu bieát veà caùc daáu hieäu chöùng toû chôi GO quaù möùc laø 51,3%.
Theo hieåu bieát cuûa ña soá caùc HS, khi chôi GO hôïp lyù, seõ coù moät soá taùc ñoäng tích cöïc nhö: giuùp giaûi trí thö giaõn (91,8%); naâng cao khaû naêng tö duy (83,4%); naâng cao kyõ naêng ñaùnh maùy (77,3%); linh hoaït, nhanh nheïn hôn (61,5%), vaø naâng cao kyõ naêng phaùn ñoaùn (59,2%). Caùc em cuõng hieåu ñöôïc moät soá taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa chôi GO quaù möùc nhö maát nguû (74,5%), thaønh tích hoïc taäp giaûm (67,1%), söï taäp trung chuù yù bò giaûm suùt (64,4%), maát daàn caùc moái quan heä vôùi moïi ngöôøi xung quanh (50,9%)… Söï hieåu bieát veà chôi GO khoâng khaùc nhau giöõa nam vaø nöõ, tuy nhieân coù khaùc nhau giöõa caùc caáp hoïc vaø hoïc löïc; HS lôùp 9 coù kieán thöùc toát hôn lôùp 8 vaø 7, töông töï, HS coù hoïc löïc khaù gioûi cuõng coù kieán thöùc toát hôn caùc HS coù hoïc löïc trung bình.
3.2. Thaùi ñoä cuûa hoïc sinh ñoái vôùi GameOnline
ÔÛ HS ñaõ töøng chôi GO, lyù do phoå bieán laø giaûi trí Baûng 1. Ñaëc ñieåm ñoái töôïng nghieân cöùu
sau nhöõng giôø hoïc caêng thaúng (62,1%) hoaëc GO hay vaø haáp daãn (56%), hoaëc ñeå quen bieát nhieàu baïn beø (26,7%), ñaëc bieät 19,7% cho bieát chôi GO ñeå coù nhöõng caûm giaùc maø ngoaøi ñôøi thaät khoâng coù, 6,7%
ñeå kieám tieàn. Haàu heát HS ñeàu ñaùnh giaù ñuùng möùc ñoä chôi cuûa baûn thaân, tuy nhieân coù khoaûng 15% laïi cho raèng mình chôi ít trong khi thôøi gian chôi trung bình laø treân 3h/ngaøy.
Ña soá HS chöa nhaän ñöôïc lôøi khuyeân döøng chôi GO (64%), moät soá ít nhaän lôøi khuyeân töø boá meï 28,9%, thaày coâ 9,7%, anh chò 8,6%, hoï haøng 7,5%
vaø 3,5% töø baïn beø. 69,4% HS cho bieát seõ nghe theo lôøi khuyeân ngöøng chôi GO, 82% HS cho bieát seõ tham gia caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa neáu coù thay vì chôi GO.
ÔÛ HS chöa bao giôø chôi GO, coù 42,7% HS khoâng chôi vì thaáy GO voâ boå; 38,8% do sôï nghieän vaø aûnh höôûng tôùi hoïc taäp. Khi hoûi veà caûm nhaän vôùi HS chôi GO, 5,6% cho raèng hoï noåi baät hôn nhöõng baïn khaùc; 44,1% cho laø bình thöôøng vaø 23,6% cho raèng hoï ñang chôi nhöõng troø voâ boå, toán thôøi gian voâ ích, 26,7% caûm thaáy khoâng thích nhöõng baïn ham chôi GO.
Veà yù ñònh chôi GO trong töông lai, coù 33,1%
khaúng ñònh seõ khoâng bao giôø chôi, 22,3% seõ thöû ngay khi coù cô hoäi vaø 44,6% coøn löôõng löï.
3.3. Haønh vi chôi GameOnline cuûa hoïc sinh Tyû leä HS ñaõ töøng chôi GO laø 81,5%, tyû leä chôi GO ôû nam laø 89,2% vaø nöõ laø 74,6%. Khoâng coù söï khaùc bieät giöõa caùc khoái lôùp hoïc. Thaâm nieân chôi game cuõng cao ôû nam so vôùi nöõ vaø cao ôû caùc khoái
lôùp cao hôn. Ñòa ñieåm chôi GO ñaàu tieân cuûa nhöõng HS chuû yeáu laø ôû nhaø chieám 70,3%, tieáp theo laø ôû caùc quaùn ñieän töû 15,8%, vaø ôû nhaø cuûa baïn 8%. Ngoaøi ra caùc em coøn chôi ôû nhöõng ñòa ñieåm khaùc nhö: phoøng tin hoïc ôû tröôøng, ôû cô quan cuûa boá/meï… Raát nhieàu HS laø töï chôi, moät soá khaùc do anh/chò hoaëc baïn beø ruû chôi (Baûng 2).
Tìm hieåu saâu hôn veà haønh vi chôi GO trong 1 thaùng tröôùc thôøi ñieåm nghieân cöùu (NC), coù 72%
(552 HS) trong soá HS ñaõ töøng chôi vaãn duy trì haønh vi naøy. Ñòa ñieåm chôi GO thöôøng xuyeân nhaát laø taïi nhaø (82,2%) vaø quaùn Internet (16,7%). HS nöõ chôi taïi nhaø nhieàu hôn nam nhöng tyû leä chôi taïi quaùn ñieän töû Internet ôû nam nhieàu hôn nöõ (12,7% so vôùi 4%).
HS lôùp 9 coù tyû leä chôi taïi quaùn Internet laø cao nhaát (13,2%) (Baûng 3).
Gaàn 35% HS chôi GO haàu nhö taát caû caùc ngaøy trong tuaàn. Coù 23,2% chôi quaù möùc, trong ñoù nam laø 26,3% vaø nöõ 18,9%. HS coù hoïc löïc khaù hoaëc trung bình coù tyû leä chôi quaù möùc cao hôn nhieàu so vôùi HS
hoïc löïc gioûi (30% vaø 19,7%). Thaâm nieân chôi game caøng laâu thì tyû leä chôi quaù möùc caøng cao. Ñaëc bieät HS chôi game ôû quaùn Internet hoaëc chôi nhieàu veà khuya coù tyû leä chôi quaù möùc cao hôn caùc HS khaùc.
Thôøi ñieåm chôi ña soá laø buoåi toái hoaëc sau giôø hoïc, tuy nhieân moät soá HS (7,3%) chôi GO vaøo nhöõng giôø muoän hôn (khuya) (Hình 1).
4. Baøn luaän
Ñoái töôïng NC taäp trung vaøo caùc em HS THCS ôû ñoä tuoåi töø 12 ñeán 14, ñaây laø giai ñoaïn caùc em baét ñaàu böôùc vaøo tuoåi daäy thì, vôùi nhöõng bieán ñoåi lôùn Baûng 2. Moâ taû tieàn söû chôi GameOnline cuûa hoïc sinh
Baûng 3. Moâ taû haønh vi chôi GameOnline trong moät thaùng gaàn nhaát cuûa hoïc sinh
veà maët theå chaát vaø tinh thaàn. Caùc em thöôøng coù xu höôùng ñoäc laäp hôn, khoâng phuï thuoäc vaøo boá meï vaø höôùng ra theá giôùi beân ngoaøi, thöôøng coá gaéng khaúng ñònh mình laø ngöôøi lôùn, muoán töï do trong moái quan heä baïn beø vaø coù quyeàn töï chuû, töï quyeát ñònh moïi vieäc. Ñaây cuõng laø giai ñoaïn maø vò thaønh nieân deã bò taùc ñoäng bôûi caùc yeáu toá moâi tröôøng xung quanh, toø moø vaø thích ñöôïc thöû thaùch vôùi nhöõng ñieàu môùi laï trong cuoäc soáng, ñaëc bieät khi maø vai troø cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng, trong ñoù coù Internet ngaøy caøng trôû neân quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa moãi caù nhaân cuõng nhö toaøn xaõ hoäi. Do ñoù, vieäc laøm quen, tieáp xuùc vaø söû duïng Internet coù theå daãn ñeán nhöõng taùc ñoäng lôùn cho söï phaùt trieån veà nhaän thöùc vaø taâm lyù cuûa caùc em. Ña soá ñoái töôïng trong NC naøy laø HS gioûi (77,9%) vaø khaù (20,1%), trung bình chæ chieám 2%. Do ñoù keát quaû NC coù theå khoâng suy roäng ñöôïc cho HS THCS cuûa caùc tröôøng khaùc. Maëc duø vaäy, caùc keát quaû cuûa NC coù theå ñoùng vai troø tham khaûo cho caùc NC saâu roäng hôn vaø caùc chính saùch phuø hôïp hôn.
4.1. Hieåu bieát cuûa hoïc sinh veà GameOnline Hieän coù raát ít NC hoaëc taøi lieäu chính thöùc ñeà caäp tôùi nhöõng kieán thöùc cô baûn lieân quan ñeán GO cuûa ngöôøi chôi - moät khía caïnh quan troïng coù theå aûnh höôûng ñeán thaùi ñoä vaø haønh vi cuûa hoï. Nhaèm quaûn lyù thanh thieáu nieân trong tieáp caän vôùi Internet vaø GO, ngaønh giaùo duïc ñaõ trieån khai coâng taùc tuyeân truyeàn, cung caáp thoâng tin veà Internet, GO taïi tröôøng hoïc [5]. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích trong NC coù 71,2%
HS hieåu veà quy ñònh chôi GO. 90,3% HS ñöa ra ñaùp aùn ñuùng veà giôø chôi GO hôïp lyù trong moãi ngaøy, ñieàu naøy coù theå do trong heä thoáng GO luoân coù nhöõng doøng quy ñònh, caûnh baùo veà thôøi gian chôi xuaát hieän treân maøn hình.
Döïa treân chaån ñoaùn chöùng "Ñaùnh baïc beänh lyù"
trong DSM-IV cuûa Hieäp hoäi Taâm thaàn hoïc Hoa Kyø, caùc nhaø NC ñaõ thoáng nhaát ñaùnh giaù tình traïng nghieän Internet vaø GO theo caùc bieåu hieän haønh vi, taâm lyù [7][11][17]. Nhöõng thoâng tin naøy ñaõ ñöôïc NC ñieàu chænh phuø hôïp vaø aùp duïng ñeå ñaùnh giaù hieåu bieát HS veà nhöõng bieåu hieän chôi GO quaù möùc. Keát quaû coù 48,7% khoâng bieát ñeán nhöõng daáu hieäu naøy, coù theå do ñaây laø nhöõng daáu hieäu maø baûn thaân HS khoù nhaän bieát vaø ít bieåu hieän roõ reät ra beân ngoaøi nhö luoân nghó veà GO trong luùc laøm vieäc khaùc; böùt röùt khoù chòu khi khoâng ñöôïc chôi...
4.2. Thaùi ñoä cuûa HS veà GameOnline
Coù nhieàu lyù do ñeå HS chôi GO, trong ñoù giaûi trí sau nhöõng giôø hoïc caêng thaúng laø lyù do phoå bieán nhaát. Lyù do khaùc laø söï haáp daãn cuûa caùc troø chôi. NC cuûa Choi vaø Kim (2004) ñaõ chæ ra raèng caùc game ñöôïc thieát keá vôùi ñaëc ñieåm haáp daãn ngöôøi chôi nhö ñoà hoïa ñeïp maét, noäi dung cuoán huùt [9]. Ngoaøi ra, NC cuûa Kim, Park vaø coäng söï (2002); Chin vaø Wen-Bin (2006) treân VTN Ñaøi Loan, ñeà caäp ñeán vieäc traûi nghieäm nhöõng caûm giaùc khaùc ngoaøi ñôøi thaät khi chôi GO [13][8], trong NC naøy coù 19,7% HS chôi GO vì mong muoán coù ñöôïc caûm giaùc naøy. HS chôi GO coøn ñeå keát baïn vì ñaëc ñieåm noåi baät cuûa GO laø khaû naêng töông taùc vaø thieát laäp caùc moái quan heä mang tính xaõ hoäi, ñieàu naøy ñöôïc ñeà caäp trong NC cuûa Wan vaø coâng söï (2006); Choi vaø Kim (2004) [16][9].
Vieäc nhaän thöùc möùc ñoä chôi GO cuûa HS laø khaù toát. Tuy nhieân, moät soá HS coù thôøi löôïng chôi trung bình ngaøy cao (treân 3 giôø/ngaøy) cho raèng mình chôi coøn ít. Vieäc nhaän thöùc sai veà möùc ñoä chôi cuûa baûn thaân coù theå daãn tôùi söï maát kieåm soaùt thôøi gian chôi GO. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc giaûi thích do söï ñam meâ vaø luoân muoán taêng thôøi gian chôi GO ñeå thoûa maõn vaø duy trì nhöõng thaønh tích ñaõ ñaït trong game. NC cuûa Choi vaø Kim (2004) chæ ra raèng khi ñaõ ñaït ñöôïc thaønh tích trong game thì ngöôøi chôi nhö hoøa mình vaøo "doøng chaûy" (flow state) vaø luoân muoán tieáp tuïc chôi vôùi löôïng thôøi gian taêng daàn ñeå coù theå duy trì[9].
ÔÛ giai ñoaïn naøy HS chòu nhieàu aûnh höôûng cuûa yeáu toá baïn beø, nhaø tröôøng vaø gia ñình neân coù theå coù caû nhöõng phaûn öùng tích cöïc hoaëc tieâu cöïc khi nhaän ñöôïc caùc lôøi khuyeân ngöøng chôi, maëc duø tyû leä HS ñöôïc khuyeân ngöøng chôi chöa nhieàu nhöng ñaùng löu yù laø coù tôùi 20,7% thaáy lôøi khuyeân ñuùng nhöng khoâng thöïc hieän ñöôïc. Moät phaàn coù theå do caùc moái Hình 1. Thôøi gian chôi GO trong ngaøy
quan heä trong caùc troø chôi vaø dieãn ñaøn veà GO maø caùc em ñaõ taïo döïng, caùc moái quan heä naøy caøng chaët thì khaû naêng boû GO caøng khoù.
4.3. Haønh vi chôi GameOnline cuûa HS Haàu heát HS chôi GO töø raát sôùm, HS lôùp lôùn coù thaâm nieân chôi GO cao hôn, keát quaû naøy cuõng töông ñoàng vôùi keát quaû NC cuûa Nguyeãn Thò Phöông Thaûo (2007) ôû HS Ninh Bình hay Griffiths (2003) taïi Anh [4][12]. HS chôi GO deã daøng tieáp caän GO vaø baét ñaàu töï chôi (46,6%) ngay taïi nhaø (70,3%), ngöôøi ruû chôi GO laàn ñaàu tieân nhieàu nhaát chính laø anh/chò (34,2%). Nhö vaäy, vieäc tieáp caän GO quaù deã daøng vaø töø raát sôùm ngay taïi gia ñình coù theå laø lyù do chính daãn ñeán haønh vi chôi GO phoå bieán cuûa HS trong NC.
Vôùi thôøi löôïng hoïc taäp nhieàu, buoåi toái laø thôøi gian HS daønh cho vieäc hoïc vaø laøm baøi ôû nhaø, trong khi ñoù, NC cho thaáy ñaây laø thôøi ñieåm chôi GO phoå bieán nhaát cuûa HS (58,7%). Moät soá HS chôi GO vaøo thôøi ñieåm ñeâm khuya (7,3%) trong khi ñaây laø thôøi ñieåm HS caàn nghæ ngôi ñeå giöõ söùc khoûe cho ngaøy hoïc môùi. Nhö vaäy coù theå thaáy raèng nhieàu HS chöa ñöôïc phuï huynh quaûn lyù moät caùch ñuùng ñaén vieäc hoïc taäp, vui chôi vaø söû duïng maùy tính Internet taïi nhaø.
NC cuõng coù moät soá haïn cheá nhö môùi chæ thöïc hieän treân phaïm vi 3 tröôøng THCS trong phaïm vi noäi thaønh Haø Noäi, chöa mang tính ñaïi dieän cho HS THCS noùi rieâng cuõng nhö HS caùc caáp noùi chung. NC cuõng chöa aùp duïng caùc thang ño ñeå ñaùnh giaù chính xaùc hôn möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá lieân quan nhö gia ñình, nhaø tröôøng, vaø xaõ hoäi, do ñoù chöa ñaùnh giaù trieät ñeå ñöôïc yeáu toá naøy ñoái vôùi tình traïng chôi GO quaù möùc cuûa HS. Maëc duø vaäy, keát quaû NC coù söï töông ñoàng vôùi NC khaùc vaø chæ ra ñöôïc caùc yeáu toá quan troïng ñeå ñoùng goùp vaøo vieäc xaây döïng chieán löôïc can thieäp phuø hôïp.
Chuùng toâi khuyeán nghò caùc NC tieáp theo neân môû roäng ñoái töôïng HS, nhö tieåu hoïc, PTTH, sinh vieân ôû caùc vuøng mieàn khaùc nhau (thaønh thò, noâng thoân), coù
theå thöïc hieän ngay treân nhöõng ñoái töôïng laø ngöôøi chôi ngay taïi caùc quaùn GO. Neân boå sung theâm caùc NC ñònh tính ñeå tìm hieåu saâu hôn veà nguyeân nhaân daãn ñeán chôi GO vaø chôi quaù möùc.
Khi thöïc hieän NC treân HS, sinh vieân caàn caân nhaéc caùc yeáu toá tuoåi, giôùi, hoïc löïc cuûa nhoùm ñoái töôïng naøy trong caùc giai ñoaïn nghieân cöùu töø thieát keá, choïn maãu vaø phaân tích soá lieäu.
HS caàn taêng cöôøng tham gia caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa, tích cöïc trao ñoåi vôùi phuï huynh, giaùo vieân vaø baïn beø veà nhöõng vaán ñeà cuûa caù nhaân. Ñoàng thôøi, HS cuõng caàn töï tìm hieåu, trang bò cho baûn thaân nhöõng hieåu bieát lieân quan tôùi söû duïng Internet vaø chôi GO hôïp lyù.
Phuï huynh khoâng neân taïo quaù nhieàu aùp löïc cho con caùi trong vieäc hoïc taäp, thöôøng xuyeân quan taâm, chia seû, caàn taêng cöôøng quaûn lyù vieäc söû duïng Internet vaø GO cuûa HS baèng caùch ñöa ra caùc noäi quy, quy ñònh khi söû duïng maùy tính.
Nhaø tröôøng neân toå chöùc caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa, phong traøo ñeå HS tham gia, naâng cao söï ñoaøn keát, gaén boù giöõa caùc HS vôùi nhau, ñoàng thôøi taêng cöôøng söï chia seû, quan taâm giöõa giaùo vieân vôùi HS.
Maët khaùc, nhaø tröôøng cuõng neân giaùo duïc höôùng daãn HS söû duïng Internet, chôi GO laønh maïnh, hôïp lyù nhaèm trang bò cho caùc em nhöõng hieåu bieát cô baûn nhaèm phoøng choáng nhöõng taùc haïi do chôi GO quaù möùc mang laïi.
Lôøi caûm ôn
Nhoùm taùc giaû xin caûm ôn söï giuùp ñôõ cuûa Ban Giaùm hieäu, thaày coâ giaùo vaø caùc em hoïc sinh cuûa tröôøng THCS Giaûng Voõ, THCS Leâ Ngoïc Haân, THCS Taân Mai - Haø Noäi ñaõ giuùp ñôõ vaø taïo ñieàu kieän cho nhoùm tieán haønh nghieân cöùu. Taùc giaû cuõng xin göûi lôøi caûm ôn ñeán caùc thaày coâ Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá coâng coäng ñaõ coù nhöõng goùp yù saâu saéc giuùp hoaøn thieän nghieân cöùu naøy.
Taøi lieäu tham khaûo Tieáng Vieät
1. Boä Böu chính vieãn thoâng, Trung taâm Internet Vieät Nam (2010). Thoâng baùo soá lieäu phaùt trieån Internet Vieät Nam, [Trích daãn ngaøy 26/05/2010]. Laáy töø:
http://www.thongkeinternet.vn/jsp/trangchu/index.jsp 2. Boä Coâng Thöông (2007), Baùo caùo thöông maïi ñieän töû Vieät Nam 2006. [trích daãn ngaøy 08/08/2009]; 30-78, Laáy töø:
http://www.moit.gov.vn
3. Boä Y teá, Toång cuïc thoáng keâ, Toå chöùc Y teá theá giôùi, Quyõ Nhi ñoàng Lieân Hôïp Quoác (2003). "Ñieàu tra Quoác gia veà VTN vaø Thanh nieân (SAVY)". [Trích daãn ngaøy 16/08/2009], laáy töø: http://www.unicef.org/vietnam/vi/media_2390.html 4. Nguyeãn Thò Phöông Thaûo (2007), Taùc ñoäng cuûa GameOnline ñoái vôùi vieäc hoïc taäp vaø naâng cao kieán thöùc cuûa hoïc sinh ñoâ thò hieän nay (Nghieân cöùu tröôøng hôïp taïi Ninh Bình), Luaän aùn thaïc syõ Tröôøng Ñaïi hoïc KHXH&NV.
5. Sôû giaùo duïc vaø ñaøo taïo Haø noäi (2007), Coâng vaên soá 2696/UBND-KT veà vieäc Quaûn lyù, giaùo duïc hoïc sinh veà Internet, GameOnline trong tröôøng hoïc,[trích daãn ngaøy 14/07/2009] laáy töø: http://www.hanoi.edu.vn/.
Tieáng Anh
6. Ahn DH (2007), Korean policy on treatment and rehabilitation for adolescents' Internet addiction, International Symposium on the Counseling and Treatment of Youth Internet Addiction, National Youth Commission, Seoul, Korea, p 49.
7. Brenner, V. (1996), An initial report on the online assessment of Internet addiction: The first 30 days of the Internet usage survey, [cited 2009 May 29]; Avaiable from:
URL:http://www.ccsnet.com/prep/pap/pap8b/638b/012p.tx.
8. Chin-Sheng, W. & Chiou, W.B. (2006), Why Are Adolescents Addicted to Online Gaming? An Interview Study in Taiwan, Taiwan, 762 - 766.
9. Choi, D., & Kim, J. (2004), Why people continue to play online games: In search of critical design factors to increase customers loyalty to online contents, CyberPsychology &
Behavior, 7, 11-24.
10. Choi Y.H. (2007), Advancement of IT and seriousness of youth Internet addiction, 2007 International Symposium on the Counseling and Treatment of Youth Internet Addiction, National Youth Commission 2007, Seoul, Korea, p 20.
11. Goldberg I. (1995), Internet addiction disorder [Cited 2009 Jul 22]; Available from: URL:
http://web.urz.uniheidelberg.de/Netzdienste/anleitung/ww wtips/8/addict.html.
12. Griffiths, M.D., Davies, M.N., & Chappell D. (2003b), Online computer gaming: a comparison of adolescent and adult gamers, Journal of Adolescence, 27:87-96.
13. Kim, K.H., Park, J.Y., Kim, D.Y., Moon, H.I., & Chun, H.C. (2002), "E-lifestyle and motives to use online games", Irish Marketing Review, 15:71-77.
14. Michael et al (2008), Demographics, Motivations, Addictions and Usage Patterns among Chinese College Student MMORPG Players, Graduation Project Presented to the Faculty of Graduate School of The Chinese University of Hong Kong in Partial Fulfillment of Requirements for the Degree of Master of Science in New Media.
15. People's Daily Online (2007), The more they play, the more they lose, [Cited 2009 Api 21]; Available from:
U R L : h t t p : / / w w w . c h i n a d a i l y . c o m . c n / c h i n a / 2 0 0 7 - 04/10/content_846715.htm.
16. Wen-Bin Chiou and Chin-Sheng Wan (2006), A Further Investigation on the Motives of Online Games Addiction, Taiwan, General Education Center, National Kaohsiung Hospitality College, [Cited 2009 Jul 27];
Available from: URL:
http://www.iste.org/Content/NavigationMenu/Research/N ECC_Research_Paper_Archives/NECC_2006/Chiou_Wen _Bin_NECC06.pdf.
17. Young K. (2009), You are an obsessive online Gamer, Center for Internet Addiction Recovery [Cited 2009 Aug 15]; Available from: URL:,
http://www.netaddiction.com/index.php?option=com_cont ent&view=article&id=80%3Agamer&catid=42%3Arecov ery-resources&Itemid=84.
