MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II MÔN: NGỮ VĂN 12
TT Kĩ
năng Mức độ nhận thức Tổng %
Tổng điểm Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao
Tỉ lệ
(%) Thời
gian Tỉ lệ
(%) Thời
gian Tỉ lệ
(%) Thời
gian Tỉ lệ
(%) Thời gian Số
câu hỏi
Thời gian 1 Đọc
hiểu 15 - Nhận diện chi tiết, hình ảnh - Trích xuất những thông tin có trong văn bản
10p 10 Hiểu ý kiến
của tác giả thể hiện trong đoạn trích
5p 5
Rút ra học bài cho bản thân
5p 0 0p 4 20p 30
2 Viết đoạn văn nghị luận xã hội
5 - Xác định được tư tưởng, đạo lí cần bàn - Xác định được cách thức trình bày đoạn văn
5p 5
Diễn giải được dung, nội nghĩa ý vấn của đề NL
5p 5
dụng Vận các kĩ
năng dùng từ, viết
câu, phép các
liên kết, thao các tác lập
luận
5p 5
- Huy động
kiến thức và
trải nghiệm
bản của thân để
luận bàn vấn đề - Sáng tạo,
5p 1 20p 20
triển khai vấn đề
thuyết phục 3 Viết
bài văn nghị luận văn học
20 - Xác định được kiểu bài, vấn đề NL - Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn trích
10p 15 Diễn
giải được những sắc về đặc dung nội nghệ và thuật đoạn của văn
10p 10 - Vận
dụng các kĩ
năng dùng từ, viết
câu, viết đoạn phân để tích, nhận cảm nhân về vật, dung nội nghệ và thuật.
- Nhận xét, đánh
giá
20p 5
- So sánh với các
phẩm tác khác - Liên hệ thực
tiễn - Sáng
trong tạo diễn
đạt, viết cảm văn xúc
10p 1 50p 50
Tổng 40 25p 30 20p 20 30p 10 15p 6 90p 100
Tỉ lệ % 40 30 20 10 100
Tỉ lệ
chung 70 30 100
SỞ GD & ĐT THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG THPT LƯƠNG NGỌC QUYẾN
ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KỲ II NĂM HỌC 2022 - 2023 Môn: Ngữ văn lớp 12
Đề kiểm tra có 02 trang Thời gian làm bài: 90 phút, khhông kể thời gian phát đề Họ và tên………SBD…………...
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc văn bản:
Jonathan, một người có bộ óc thông minh, nhanh nhạy trong những phân tích về tình hình kinh tế, ông sống và làm việc hết sức chăm chỉ. Hiện Jonathan đang là một tỉ phú. Và Authur cũng là một người có trí thông minh không kém, chỉ cần ba mươi phút để giải ô chữ của tờ NewYork Times, phân tích tình hình kinh tế Mĩ Latinh trong vòng nửa giờ và tính nhẩm nhanh hơn hầu hết mọi người dù họ có dùng máy tính. Nhưng hiện giờ, Authur đang là tài xế của Jonathan. Điều gì giúp Jonathan đường hoàng ngồi ở băng ghế sau của xe limousine còn Authur thì ở phía trước cầm lái? Điều gì phân chia mức độ thành đạt của họ? Điều gì giải thích sự khác biệt giữa thành công và thất bại?
… Điều đó được giải thích ra sao? Điểm khác biệt mấu chốt giữa thành công và thất bại không chỉ đơn thuần là làm việc chăm chỉ hay sở hữu bộ óc của thiên tài mà đó chính là khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời. Những người kiềm chế được sự cám dỗ của “những viên kẹo ngọt” trên đường đời thường vươn tới đỉnh cao thành công.
Ngược lại, những ai vội ăn hết phần kẹo mình đang có thì sớm hay muộn cũng sẽ rơi vào cảnh thiếu thốn, cùng kiệt. (…) Có thể nói, cuộc đời như một viên kẹo thơm ngọt, nhưng khi nào thưởng thức và thưởng thức nó như thế nào thì đó là điều chúng ta phải tìm hiểu.
(Joachim de Posada & Ellen Singer – Không theo lối mòn, NXB Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh, 2016, tr.03)
Trả lời các câu hỏi sau:
Câu 1. Theo tác giả,ông Jonathan và ông Authur giống và khác nhau ở điểm nào?
Câu 2. Từ câu chuyện về ông Jonathan và Authur, tác giả chỉ ra điểm khác biệt mấu chốt giữa thành công và thất bại là gì?
Câu 3. Ngoài sự lí giải của tác giả, anh/chị hãy chỉ ra ít nhất 2 yếu tố khác tạo nên thành công theo quan điểm của mình.
Câu 4. Anh/chị có đồng tình khi tác giả cho rằng “cuộc đời như một viên kẹo thơm ngọt”
không? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời của bản thân để vươn tới thành công.
Câu 2 (5,0 điểm)
Những đêm mùa đông trên núi cao dài và buồn, nếu không có bếp lửa sưởi kia thì Mị cũng đến chết héo. Mỗi đêm, Mị đã dậy ra thổi lửa hơ tay, hơ lưng, không biết bao nhiêu lần.
Thường khi đến gà gáy Mị ngồi dậy ra bếp sưởi một lúc thật lâu thì các chị em trong nhà mới bắt đầu ra dóm lò bung ngô, nấu cháo lợn. Chỉ chợp mắt được từng lúc, Mị lại thức sưởi lửa suốt đêm.Mỗi đêm, nghe tiếng phù phù thổi bếp, A Phủ lại mở mắt. Ngọn lửa sưởi bùng lên, cùng lúc ấy thì Mị cũng nhìn sang, thấy mắt A Phủ trừng trừng, mới biết A Phủ còn sống. Mấy đêm nay như thế. Nhưng Mị vẫn thản nhiên thổi lửa, hơ tay. Nếu A Phủ là cái xác chết đứng đấy, cũng thế thôi. Mị vẫn trở dậy, vẫn sưởi, chỉ biết chỉ còn ở với ngọn lửa. Có đêm A Sử chợt về, thấy Mị ngồi đấy, A Sử đánh Mị ngã ngay xuống cửa bếp.Nhưng đêm sau Mỵ vẫn ra sưởi như đêm trước.
Lúc ấy đã khuya. Trong nhà ngủ yên thì Mị trở dậy thổi lửa. Ngọn lửa bập bùng sáng lên, Mị lé mắt trông sang thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở, một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen lại. Nhìn thấy tình cảnh như thế, Mị chợt nhớ lại đêm năm trước, A Sử trói Mị, Mị cũng phải trói đứng thế kia. Nhiều lần khóc, nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ, không biết lau đi được. Trời ơi, nó bắt trói đứng người ta đến chết,nó bắt mình chết cũng thôi,nó bắt trói đến chết người đàn bà ngày trước cũng ở cái nhà này. Chúng nó thật độc ác. Cơ chừng này chỉ đêm mai là người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét, phải chết. Ta là thân đàn bà, nó đã bắt về trình ma rồi thì chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi... Người kia việc gì mà phải chết. A Phủ ... Mị phảng phất nghĩ như vậy.
(Trích Vợ chồng A Phủ- Tô Hoài, Ngữ văn 12, tập hai, Nxb GD,2008, tr 13).
Cảm nhận của anh/chị về nhân vật Mị trong đoạn trích trên.
...HẾT...
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi kiểm tra không giải thích gì thêm.
SỞ GD & ĐT THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG THPT LƯƠNG NGỌC QUYÊN (Đáp án gồm 04 trang)
HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA GIỮA KÌ II Năm học 2022- 2023
Môn thi: Ngữ văn- Khối 12
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 3,0
1 Ông Jonathan và ông Authur giống và khác nhau ở chỗ:
- Giống: đều có bộ óc thông minh, nhanh nhạy
- Khác: Ông Jonathan là tỉ phú. Ông Authur là người lái xe cho Jonathan.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh không trả lời đúng không cho điểm
0,75
2 Từ câu chuyện về ông Jonathan và Authur, tác giả chỉ ra điểm khác biệt mấu chốt giữa thành công và thất bại là: khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời, kiềm chế được sự cám dỗ trên đường đời.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời được 1 ý: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: không cho điểm.
0,75
3 Ngoài sự lí giải của tác giả, chỉ ra một điểm khác biệt tạo nên thành công và thất bại theo quan điểm của mình: Học sinh chọn ít nhất 2 lí giải khác, miễn là hợp lí (mỗi lí giải đúng đạt 0.5 điểm):
- Những mục tiêu và quyết định đúng đắn.
- Sự đam mê và kiên trì.
- Sử dụng thời gian khôn ngoan…
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời đúng được ý: 1,0 điểm.
- Học sinh trả lời được 1 ý: cuộc sống cần có đam mê và kiên trì hoặc đưa ra những mục tiêu và quyết định đúng đắn: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0 điểm.
1,0
4 Học sinh nêu ý kiến của mình và lí giải được quan điểm đó. Học sinh có thể trả lời:
- Đồng tình, vì: tác giả cho rằng cuộc đời như một viên kẹo thơm ngọt là một ví von để chỉ cuộc đời rất nhiều cám dỗ ngọt ngào đòi hỏi con người phải tỉnh táo kiềm chế để vươn tới thành công.
- Đồng tình nhưng bổ sung thêm ý kiến riêng: vì cuộc đời có thể như viên kẹo thơm ngọt nhưng cũng có thể như viên thuốc đắng, quan trọng là thái độ ứng phó với cám dỗ cũng như trở ngại để vươn tới thành công.
- Nếu học sinh trả lời không đồng tình, nhưng giải thích hợp lí vẫn cho điểm.
Hướng dẫn chấm
- Học sinh trình bày đủ ý, thuyết phục: 0,5 điểm - Học sinh trình bày sơ lược: 0,25 điểm
Học sinh không trình bày được hoặc tư tưởng sai lệch: 0 điểm
0,5
1 Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời của bản thân để vươn tới thành công.
2,0
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn:
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo một cách hoặc kết hợp các cách:
diễn dịch, quy nạp, móc xích, song hành hoặc tổng- phân- hợp đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Suy nghĩ của bản thân về khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời của bản thân để vươn tới thành công.
0,25
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp, triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách để thể hiện suy nghĩ của mình về khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời của bản thân để vươn tới thành công. Có thể theo hướng:
- Khả năng trì hoãn những mong muốn tức thời là làm chậm lại, kéo dài những ham muốn, mong muốn đang diễn ra ngay lúc đó để vươn tới thành công.
- Cuộc đời ẩn chứa rất nhiều cám dỗ ngọt ngào mà con người khó vượt qua, dễ dẫn đến ham muốn tức thì, hưởng thụ tạm thời và dễ dẫn đến thất bại.
- Nếu biết vượt qua những cám dỗ tức thì đó có thể đưa con người tới những mục tiêu xa hơn, những kết quả to lớn hơn.
- Để làm được điều đó đòi hỏi con người phải hiểu rõ điểm yếu, điểm mạnh của bản thân, phải có mục tiêu, kế hoạch và quyết tâm hành động, phải biết kiên nhẫn, tỉnh táo trước cám dỗ.
Hướng dẫn chấm:
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữ lí lẽ và dẫn chứng (0,75 điểm).
- Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng nhưng không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (0,5 điểm).
- Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không xác đáng, không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp (0,25 điểm).
Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
0,75
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
Hướng dẫn chấm
- Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.
0,25
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về tư tưởng, đạo lí; có sáng tạo trong viết câu, dựng đoạn làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
0,5
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.
2 Cảm nhận về nhân vật Mị trong đoạn trích 5,0
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Cảm nhận về nhân vật Mị trong đoạn trích và nghệ thuật của đoạn trích.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm.
- Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm.
0,5
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh thành các luận điểm, vận dụng các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:
* Giới thiệu khái quát về tác giả Tô Hoài, tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”
và vấn đề cần nghị luận. 0.5
* Cảm nhận về nhân vật Mị trong đoạn trích - Nội dung:
+ Giới thiệu sơ lược về nhân vật Mị, về nhân vật A Phủ + Diễn biến tâm lí và hành động của Mị
. Mị có thói quen thức sưởi lửa suốt đêm-đêm mùa đông trên núi cao dài và buồn. Hành động đó gợi thói quen lặp đi lặp lại như một bản năng, ăn vào vô thức, cho thấy sự cô đơn, lẻ loi đến vô cùng của Mị. Đó là bản năng tìm tới hơi ấm, ánh sáng trong Mị. Ở đây, ngọn lửa ngầm ẩn sự hiện hữu tuy tối thiểu nhưng dai dẳng của sức sống trong Mị.
. Lúc đầu, Mị có trạng thái thản nhiên đáng sợ: Mị vẫn thản nhiên thổi lửa, hơ tay. Nếu A Phủ là cái xác chết đứng đấy, cũng thế thôi. Mị đã chịu đựng quá nhiều đau khổ về thể xác lẫn tinh thần nên cô đã trở nên chai sần vô cảm, khả năng cảm thông, chia sẻ với cảnh ngộ khốn cùng của người khác ở Mị gần như bị tê liệt.
. Dòng nước mắt của A Phủ: Dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen của A Phủ đã tác động mạnh đến tâm lý của Mị, đưa Mị từ cõi quên trở về với cõi nhớ. Từ đó, Mị đã đồng cảm và đặt mình đồng cảnh với A Phủ. Để rồi từ lòng thương mình Mị đã thương người và cuối cùng là hành động cứu A Phủ.
. Mị đã nhận ra bản chất tàn ác, vô nhân đạo của cha con nhà thống lý:
chúng nó thật độc ác. Mị đã thể hiện thái độ phản kháng, không còn chấp nhận sự áp chế của thần quyền và cường quyền nữa.
- Nghệ thuật:
+ Khả năng miêu tả tâm lý nhân vật sâu sắc, đi sâu khai thác diễn biến tâm trạng của nhân vật;
+ Ngôn từ độc đáo, giàu ý nghĩa, giọng văn đầy chất thơ;
+ Cách miêu tả rất cụ thể, thủ pháp tăng tiến; nhịp văn nhanh, gấp; lời văn nửa trực tiếp…
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh cảm nhận về nhân vật Mị đầy đủ, sâu sắc: 2,5 điểm.
2,5
- Học sinh cảm nhận chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 1,75 điểm - 2,25 điểm.
- Cảm nhận chung chung, chưa rõ các biểu hiện : 0,75 điểm - 1,25 điểm.
- Cảm nhận sơ lược, không rõ các biểu hiện : 0,25 điểm - 0,5 điểm.
- Đánh giá:
+ Đồng cảm với nỗi khổ đau mà con người phải gánh chịu.
+ Phát hiện ra tinh thần phản kháng của con người bị áp bức.
+ Tấm lòng nhân đạo của người nghệ sĩ dành cho đất và người Tây Bắc.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh đánh giá được 3 ý: 0,5 điểm.
- Học sinh đánh giá được 1 ý: 0,25 điểm.
0,5
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
Hướng dẫn chấm:
- Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.
0,25
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác, biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.
0,5
ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,0 điểm
