Giíi thiÖu s¸ch nhËp vÒ th− viÖn khXH
Niels Mulder. Nh÷ng thay ®æi trong v¨n hãa vµ t«n gi¸o cña §«ng Nam ¸. H.: Tõ ®iÓn B¸ch khoa, 2014, 302 tr., Vb 51357.
Trong suèt 25 n¨m nghiªn cøu, Niels Mulder cã h¬n mét nöa thêi gian lµ ë §«ng Nam ¸. Khëi ®Çu cña qu¸
tr×nh nghiªn cøu §«ng Nam ¸, «ng nhËn ra r»ng nh÷ng lý thuyÕt ®· ®−îc häc trong tr−êng ®¹i häc kh«ng cã ý nghÜa nhiÒu l¾m, nÕu kh«ng muèn nãi lµ v« dông. ¤ng thÊy r»ng, m×nh cÇn ph¶i ®−îc nghe, ®−îc tr¶i nghiÖm vµ thÊu hiÓu râ rµng mäi chuyÖn, ®Æc biÖt lµ hiÓu râ c¸ch nh×n nhËn cña nh÷ng con ng−êi n¬i ®©y vÒ cuéc ®êi, t©m t−
t×nh c¶m vµ c¸ch suy nghÜ. Vµ «ng b¾t
®Çu chuyÕn hµnh tr×nh kh¸m ph¸ §«ng Nam ¸. C¸c ®iÓm dõng chñ yÕu cña «ng lµ Java, Thailand vµ Philippines.
Cuèn s¸ch lµ mét chuyªn luËn vÒ viÖc nhËn d¹ng nh÷ng ®Æc ®iÓm x· héi, v¨n hãa vµ t«n gi¸o cña c¸c céng ®ång ng−êi Th¸i, ng−êi Java vµ ng−êi Philippines, x¸c ®Þnh nh÷ng mèi quan hÖ trong ®êi sèng hµng ngµy vµ t− t−ëng chØ ®¹o chóng. ViÖc nhËn d¹ng v¨n hãa vµ t«n gi¸o sÏ dÉn ®Õn nh÷ng ®¸nh gi¸
vÒ qu¸ tr×nh thay ®æi ®· diÔn ra nh− thÕ nµo t¹i khu vùc cã tÇm quan träng ngµy cµng lín nµy cña thÕ giíi. Néi dung s¸ch lµm s¸ng tá nh÷ng ®iÓm t−¬ng ®ång trong ®êi sèng chÝnh trÞ vµ v¨n hãa ë ba quèc gia §«ng Nam ¸: Ên §é, Thailand vµ Philippines. S¸ch gåm ba phÇn chÝnh vµ mét phÇn kÕt.
PhÇn I cho thÊy nh÷ng ý t−ëng chÝnh, trong ®ã cã nh÷ng quan s¸t vÒ
®êi sèng hµng ngµy ®−îc tr×nh bµy râ h¬n ë phÇn II. C¶ hai phÇn trªn ®· t¹o ra bøc tranh t−¬ng ph¶n víi nh÷ng g×
mµ t¸c gi¶ tr×nh bµy vµ ®èi tho¹i vÒ sù thay ®æi v¨n hãa ë phÇn III.
Kh¸nh V©n
Ph¹m chÝ trung. §æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam. H.:
Khoa häc x· héi, 2013, 282 tr., Vb 51219.
Cuèn s¸ch ®i s©u kh¶o s¸t vµ ph©n tÝch hiÖn tr¹ng c¸c tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c«ng lËp cã nh÷ng c«ng nghÖ vµ øng dông ®−îc dïng trong c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän ë ViÖt Nam.
S¸ch gåm 3 ch−¬ng.
Ch−¬ng 1 x©y dùng c¸c kh¸i niÖm, nghiªn cøu c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn, x©y dùng khung lý thuyÕt vµ ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn vÒ ®æi míi c¬ chÕ ho¹t
®éng cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam; ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn vµ t¨ng tr−ëng kinh tÕ; nghiªn cøu vµ ph©n tÝch kinh nghiÖm ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ë mét sè quèc gia trong khu vùc vµ thÕ giíi.
Ch−¬ng 2 ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c«ng lËp trong mét sè ngµnh c«ng nghÖ cao cã n¨ng lùc øng dông trong s¶n xuÊt - kinh doanh theo n¨m luËn cø c¬ b¶n vÒ
®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, gåm: tù chñ vÒ thùc hiÖn nhiÖm vô khoa häc vµ c«ng
60 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2015
nghÖ; tù chñ vÒ m« h×nh, tæ chøc; tù chñ vÒ nh©n lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ; tù chñ vÒ tµi chÝnh; tù chñ trong hîp t¸c, liªn kÕt, liªn doanh.
Ch−¬ng 3 ®−a ra 9 nhãm gi¶i ph¸p
®Ó tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ vµ c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
HB.
TrÇn thÞ minh. Ph¸t triÓn v¨n hãa víi t− c¸ch nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi. H.: ChÝnh trÞ quèc gia, 2014, 232 tr., Vb 51396.
§øng tr−íc qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa, trong c«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn, ®Êt n−íc ®ang chuyÓn m×nh cïng víi guång quay cña c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, nhiÖm vô x©y dùng vµ ph¸t triÓn v¨n hãa ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc ®Ó v¨n hãa thùc sù trë thµnh nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi l¹i cµng cÊp thiÕt h¬n bao giê hÕt. Cuèn s¸ch tËp trung lµm râ néi dung ph¸t triÓn v¨n hãa víi t− c¸ch nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi, kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n trong l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam vÒ ph¸t triÓn v¨n hãa. S¸ch gåm 3 ch−¬ng.
Ch−¬ng 1 ®Ò cËp tíi mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ph¸t triÓn v¨n hãa víi t− c¸ch nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi. Trong ®ã, nhÊn m¹nh ®Õn sù t¸c ®éng cña kinh tÕ thÞ tr−êng vµ vai trß cña ph¸t triÓn v¨n hãa víi t− c¸ch nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng.
Ch−¬ng 2 ph©n tÝch thùc tr¹ng ph¸t triÓn v¨n hãa víi t− c¸ch nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng ë n−íc ta hiÖn nay tõ nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ trong ph¸t triÓn
v¨n hãa cho ®Õn mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra tõ thùc tr¹ng ph¸t triÓn v¨n hãa víi t−
c¸ch nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi.
Ch−¬ng 3 ®−a ra ph−¬ng h−íng vµ mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn v¨n hãa víi t− c¸ch nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi ë ViÖt Nam hiÖn nay.
HN.
Hµ ®×nh thµnh (Chñ biªn). Ph¸t triÓn bÒn v÷ng v¨n ho¸ vïng Trung bé - Thùc tr¹ng, vÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p. H.: Tõ ®iÓn b¸ch khoa, 2014, 334 tr., Vb 51336.
Trong ®Þnh h−íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña nh©n lo¹i hiÖn nay, v¨n ho¸ cã vai trß quan träng, ®−îc xem nh− trô cét thø t− trong ph¸t triÓn bÒn v÷ng, cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp m¹nh mÏ cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ, æn ®Þnh x· héi vµ b¶o vÖ m«i tr−êng. Trung bé lµ mét khu vùc cã lîi thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, lµ m¶nh ®Êt nèi liÒn hai ®Çu ®Êt n−íc, cã bê biÓn ch¹y dµi, cã nhiÒu cöa khÈu quèc tÕ vµ c¸c tuyÕn giao th«ng B¾c Nam; ®ång thêi còng lµ mét bøc tranh v¨n ho¸ ®a s¾c, tæng hoµ v¨n ho¸ nhiÒu téc ng−êi vµ nhiÒu tiÓu vïng v¨n ho¸. ViÖc ph¸t triÓn bÒn v÷ng v¨n ho¸ lµ yªu cÇu quan träng vµ cÇn cã chiÕn l−îc l©u dµi nh»m khai th¸c tèi ®a lîi thÕ cña khu vùc nµy.
Néi dung s¸ch gåm 4 ch−¬ng.
Ch−¬ng 1-2 kh¸i qu¸t c¬ së lý thuyÕt vÒ vÊn ®Ò ph¸t triÓn bÒn v÷ng vïng v¨n ho¸; ®em ®Õn mét bøc tranh toµn c¶nh vÒ v¨n ho¸ truyÒn thèng vïng Trung bé.
Ch−¬ng 3 lµm râ ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ®èi víi ph¸t triÓn bÒn v÷ng v¨n ho¸ vïng Trung bé;
ph©n tÝch thùc tr¹ng ph¸t triÓn bÒn v÷ng v¨n ho¸ vïng Trung bé giai ®o¹n
Giíi thiÖu s¸ch nhËp… 61
2001-2010; tõ ®ã ®¸nh gi¸ møc ®é ph¸t triÓn bÒn v÷ng v¨n ho¸ khu vùc nµy.
Trªn c¬ së ®ã, ch−¬ng 4 ®−a ra quan
®iÓm vµ ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p ph¸t triÓn bÒn v÷ng v¨n ho¸ vïng Trung bé giai
®o¹n 2011-2020.
Hoµi phóc
Tr−¬ng minh dôc. Chñ quyÒn quèc gia ViÖt Nam t¹i hai quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa qua t− liÖu ViÖt Nam vµ n−íc ngoµi. H.: Th«ng tin vµ TruyÒn th«ng, 2014, 343 tr., Vv 12430.
Néi dung s¸ch ®· tËp hîp vµ hÖ thèng hãa nguån th− tÞch, t− liÖu kh¸
phong phó, cò vµ míi, cña ViÖt Nam vµ n−íc ngoµi, ®Æc biÖt nh÷ng t− liÖu míi s−u tÇm ë c¸c ®Þa ph−¬ng cã liªn quan
®Õn viÖc Nhµ n−íc ViÖt Nam qua c¸c thêi kú lÞch sö ®· qu¶n lý, b¶o vÖ vµ khai th¸c quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa. S¸ch gåm 4 ch−¬ng.
Ch−¬ng 1 kh¸i qu¸t vÞ trÝ ®Þa lý, ®Æc
®iÓm tù nhiªn vµ thæ nh−ìng ë hai quÇn
®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa; vÞ trÝ chiÕn l−îc cña hai quÇn ®¶o nµy vµ c¸c téc ng−êi ViÖt Nam víi biÓn §«ng nãi chung vµ Hoµng Sa, Tr−êng Sa nãi riªng tr−íc thÕ kû XV.
Ch−¬ng 2 cung cÊp cho b¹n ®äc nh÷ng sö liÖu phong phó kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn cña ViÖt Nam t¹i hai quÇn
®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa, ®−îc ghi nhËn trong th− tÞch cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam, c¸c s¸ch m« t¶, kh¶o cøu cña c¸c so¹n gi¶ b»ng c¸c thÓ lo¹i thµnh v¨n hoÆc b¶n ®å.
Ch−¬ng 3 lµ c¸c t− liÖu n−íc ngoµi trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn ViÖt Nam t¹i hai quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa, bao gåm: t−
liÖu, th− tÞch cña Trung Quèc trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp thõa nhËn Hoµng Sa,
Tr−êng Sa thuéc ViÖt Nam; tµi liÖu ph−¬ng T©y ghi nhËn chñ quyÒn Hoµng Sa, Tr−êng Sa cña ViÖt Nam vµ mét vµi nhËn xÐt, ®¸nh gi¸.
Ch−¬ng 4 tr×nh bµy s¬ l−îc qu¸
tr×nh Trung Quèc vµ c¸c n−íc vi ph¹m chñ quyÒn ViÖt Nam t¹i hai quÇn ®¶o Hoµng Sa, Tr−êng Sa; ph−¬ng ph¸p, h×nh thøc ®Êu tranh ®Ó kh¼ng ®Þnh vµ b¶o vÖ chñ quyÒn cña ViÖt Nam t¹i hai quÇn ®¶o Hoµng Sa, Tr−êng Sa tõ n¨m 1975 ®Õn nay.
TrÇn an
Ng« v¨n doanh. Håi gi¸o víi ®êi sèng chÝnh trÞ §«ng Nam ¸. H.: ThÕ giíi, 2013, 253 tr., Vb 50818.
Håi gi¸o ®ãng mét vai trß quan träng trong ®êi sèng chÝnh trÞ ë c¸c n−íc cã tÝn ®å theo ®¹o Håi. Tuy nhiªn, t«n gi¸o vµ chÝnh trÞ lu«n lµ vÊn ®Ò ®èi víi c¸c n−íc cã ®«ng tÝn ®å Håi gi¸o. T¹i c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ mµ c− d©n chñ yÕu lµ ng−êi Håi gi¸o nh− Indonesia, Brunei, Malaysia, Håi gi¸o cã vai trß lín vµ trùc tiÕp trong nhiÒu mÆt ®êi sèng chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng ¶nh h−ëng tÝch cùc, t¹i c¸c quèc gia Håi gi¸o nµy, ®¹o Håi còng cã nh÷ng biÓu hiÖn vµ nh÷ng ho¹t ®éng
®èi lËp, thËm chÝ ly khai víi c¸c xu h−íng chÝnh trÞ vµ chÝnh s¸ch cña chÝnh quyÒn. Néi dung s¸ch gåm 4 phÇn:
PhÇn 1 lµm râ sù ra ®êi cña ®¹o Håi vµ viÖc cñng cè mét céng ®ång t«n gi¸o cña c¸c tÝn ®å Håi gi¸o.
PhÇn 2 kh¸i qu¸t vÒ c¸c quèc gia Håi gi¸o ®Çu tiªn vµ vai trß cña Håi gi¸o trong lÞch sö chÝnh trÞ §«ng Nam ¸ thêi kú chèng thùc d©n.
PhÇn 3 lµm râ sù gia nhËp cña Håi gi¸o vµo ®êi sèng chÝnh trÞ truyÒn thèng.
62 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2015
PhÇn 4 ph©n tÝch vai trß vµ sù ¶nh h−ëng cña Håi gi¸o trong thêi hiÖn ®¹i;
qu¸ tr×nh Håi gi¸o trë thµnh t«n gi¸o quèc gia ë mét sè n−íc §«ng Nam ¸.
§ång thêi, t¸c gi¶ còng lµm râ mét sè vÊn ®Ò vÒ nh÷ng phong trµo ly khai liªn quan ®Õn Håi gi¸o.
Ph¹m nguyÔn
NguyÔn thÞ thu hµ (Chñ biªn).
Mét sè xu h−íng nghiªn cøu vÒ phô n÷ vµ c«ng t¸c phô n÷ tõ n¨m 1986
®Õn nay. H.: Tõ ®iÓn b¸ch khoa, 2013, 223 tr., Vb 50831.
Tõ kho¶ng nöa cuèi nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX, nghiªn cøu khoa häc vÒ phô n÷ vµ c«ng t¸c phô n÷ b¾t ®Çu xuÊt hiÖn ë n−íc ta víi t− c¸ch lµ mét ngµnh khoa häc ®éc lËp. MÆc dï ®−îc cho lµ xuÊt hiÖn kh¸ muén so víi c¸c ngµnh khoa häc x· héi kh¸c, nh−ng chØ sau mét thêi gian ng¾n, ngµnh khoa häc nµy
®· ph¸t triÓn nhanh chãng vµ réng kh¾p. KÕt qu¶ cña c¸c c«ng tr×nh khoa häc nghiªn cøu vÒ phô n÷ vµ c«ng t¸c phô n÷ ®· ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn phô n÷ nãi riªng còng nh− viÖc ho¹ch
®Þnh c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nãi chung. Tõ n¨m 1986 ®Õn nay, sè l−îng c¸c c«ng tr×nh khoa häc nghiªn cøu vÒ phô n÷ vµ c«ng t¸c phô n÷ kh¸ nhiÒu, néi dung kh¸ phong phó. ViÖc tæng hîp, kh¸i qu¸t c¸c xu h−íng nghiªn cøu vÒ phô n÷ vµ c«ng t¸c phô n÷ ë ViÖt Nam sÏ gióp ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò cßn h¹n chÕ, tõ ®ã gãp phÇn ®Ò xuÊt ®Þnh h−íng nghiªn cøu khoa häc vÒ phô n÷ vµ c«ng t¸c phô n÷ cho giai ®o¹n tiÕp theo.
Néi dung cuèn s¸ch kh¸i qu¸t mét sè xu h−íng nghiªn cøu vÒ phô n÷ tõ nh÷ng n¨m ®Çu thêi kú §æi míi ®Õn nay, tõ nh÷ng nghiªn cøu lý luËn ®Õn nh÷ng nghiªn cøu vÒ phô n÷ trong c¸c vÊn ®Ò, lÜnh vùc thùc tiÔn nh−: gia ®×nh, lao ®éng, viÖc lµm, søc khoÎ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, ho¹t ®éng chÝnh trÞ... §ång thêi, c¸c t¸c gi¶ còng tæng hîp c¸c xu h−íng nghiªn cøu vÒ c«ng t¸c phô n÷
trong thêi kú nµy, bao gåm: c«ng t¸c vËn
®éng, tËp hîp phô n÷; ho¹t ®éng hç trî, ch¨m lo vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña phô n÷
trong c¸c lÜnh vùc; c«ng t¸c c¸n bé n÷;
c«ng t¸c chØ ®¹o vµ t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c phô n÷.
NguyÔn ®øc
