Activin trong thai kỳ

mạc tử cung hoặc cổ tử cung và giảm sau phẫu thuật cắt bỏ u 1 tháng, cho thấy khối ung thư có thể là nguồn tiết Activin-A [50].

- Activin-A ở máu ngoại vi trong chu kỳ kinh nguyệt.

Nồng độ Activin-A thay đổi đáng kể trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, cho thấy mô hình thay đổi hai pha. Sau khi giảm khoảng 2 lần trong giai đoạn nang trứng sớm (ngày -12 đến -6), nồng độ Activin-A tăng trong giai đoạn từ giữa đến cuối pha nang noãn (ngày -6 đến -1 ). Trong khoảng thời gian giữa chu kỳ (ngày -2 đến 3), Activin-A vẫn ở mức tương đối cao trước khi giảm xuống đáng kể (khoảng 2 lần) đến giữa cuối pha hoàng thể là 119 ± 18pg/mL vào ngày 6. Sau đó, Activin-A tăng dần để đạt được mức tối đa 308 ± 57pg/L vào ngày 14 trước khi bắt đầu chu kỳ tiếp theo [53].

Biểu đồ 1.1. Nồn độ Activin-A trong chu kỳ kinh nguyệt [53].

mao và sự co thắt cơ trơn của VTC để đến buồng tử cung làm tổ trong vòng 5-10 ngày sau khi thụ tinh. Viêm VTC gây giảm chuyển động của vi nhung mao, cơ trơn và chức năng bài tiết của VTC, dẫn đến CNTC[55].

- Các nghiên cứu đã tìm thấy các tiểu phân tử βA và βB cùng với các thụ cảm thể của chúng có vai trò như các paracrin hoặc autocrin ở VTC. Activin-A và Activin-B, các thụ thể Activin type II được tế bào biểu mô VTC tiết trong chu kỳ kinh nguyệt và tăng cao ở pha hoàng thể.

Kết quả này cho thấy các Activin và các phân tử liên quan của chúng đóng vai trò trong sinh lý VTC và sự phát triển phôi giai đoạn sớm [54].

- Tuy nhiên, sự biểu hiện của các phân tử này tăng lên rõ rệt ở giai đoạn phôi nang, cho thấy rằng sự biểu hiện tiểu đơn vị βA, thụ thể βA phụ thuộc vào giai đoạn phát triển phôi và kích hoạt hệ gen của phôi [56].

- Hiện tại, không có bằng chứng về vai trò của các Activin trong việc điều hòa tần số chuyển động của vi nhung mao, sự co thắt cơ trơn của VTC. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng Activin-A gây ra việc sản xuất oxit nitric, một chất ức chế mạnh nhu động VTC.

- Hơn nữa, nó đã chỉ ra rằng Activin-A làm giảm tác dụng của oxytocin và HoxA-10 mRNA trong cơ trơn và sự giảm của oxytocin và thromboxaneA2 gây tích lũy Ca²⁺ nội bào. Do đó, Activin-A có thể có tác dụng giãn cơ trơn VTC bằng cách kích thích sản xuất oxit nitric và/hoặc bằng cách giảm tích lũy Ca²⁺ nội bào [54].

* T c động sinh lý của Activin ở nội mạc tử cung trong thai kỳ đầu.

- Nội mạc tử cung thay đổi về hình thái và bài tiết trong chu kỳ kinh nguyệt để tiếp nhận phôi nang về làm tổ trong giai đoạn hoàng thể muộn.

Những thay đổi này bao gồm sự xuất hiện của các tế bào có chân hình kim trong lớp biểu mô, dày nội mạc tử cung, tăng sinh mạch máu là những yêu cầu tuyệt đối để làm tổ thành công. Những thay đổi này xảy ra dưới sự điều

hòa của nội tiết tố buồng trứng để cung cấp một môi trường vi mô giàu các phân tử kết dính tế bào, cytokine, chemokine và các yếu tố tăng trưởng [57].

- Activin đã được mô tả là các yếu tố điều hòa quan trọng của sự quyết định và khả năng tiếp nhận nội mạc tử cung sau khi xác định biểu hiện của chúng trong nội mạc tử cung của một số loài ở mức độ gen và protein. Các tiểu đơn vị Activin được tìm thấy ở biểu mô trụ và biểu mô tuyến của nội mạc tử cung. Những biểu hiện của các tiểu đơn vị Activin, thụ thể và protein liên kết của Activin chỉ ra rằng các tế bào biểu mô và tế bào nội mạc tử cung có khả năng tạo ra và đáp ứng với Activin và có một quy định chặt chẽ về hoạt động của Activin trong nội mạc tử cung [58].

- Sự biểu hiện của Activin và các phân tử liên quan của nó làm thay đổi nội mạc tử cung, tiểu đơn vị mRNA của Activin βA, βB và protein được tiết bởi lớp biểu mô tuyến bề mặt ở nội mạc tử cung không mang thai, phân tử Activin-A có trong nước tiểu và máu kinh của phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt. Các tiểu đơn vị Activin tiết trong tế bào chất của biểu mô nội mạc tử cung, tăng đáng kể trong các tế bào biểu mô tuyến trong pha chế tiết và tương đối ổn định trong phần còn lại của chu kỳ kinh nguyệt. Hơn nữa, Activin-A được đo trong dịch rửa nội mạc tử cung liên quan đáng kể với ngày chu kỳ kinh và độ dày của nội mạc tử cung [58].

- Tế bào màng rụng mới được hình thành là nguồn chính tiết Activin-A trong thai kỳ để tạo điều kiện cho sự xâm nhập của phôi vào màng rụng của tử cung trong quá trình làm tổ. Sau khi thai làm tổ, tế bào nuôi là nguồn chính tiết Activin-A, nó tăng trong suốt thai kỳ. Tuy nhiên, sự chế tiết của Actvin-A bởi tế bào nuôi thấp trong giai đoạm đầu của thai kỳ và trong giai đoạn này Activin-A có nguồn gốc từ màng rụng làm tăng cường sự xâm lấn của tế bào nuôi. Activin-A điều hòa sự xâm nhập của tế bào nuôi thông qua E- cadherin, N-cadherin và integrin [59].