và nhãn hiệu của thuốc trừ sâu, bệnh h◊i
Bài 16. Gieo trồng cây nông nghiệp
I.Thời vụ gieo trồng
Mỗi lo◊i cây đều đ√ợc gieo trồng vào một khoảng thời gian nhất đ˚nh. Thời gian đó gọi là ''thời vụ''.
1. Căn cứ để xác đ˚nh thời vụ gieo trồng
Muốn xác đ˚nh thời vụ gieo trồng cần phải dựa vào các yếu tố : kh˙ hậu, lo◊i cây trồng, t˘nh h˘nh phát sinh sâu, bệnh ở mỗi đ˚a ph√ơng.
Em hãy nói rõ trong các yếu tố trên, yếu tố nào có tác dụng quyết đ˚nh nhất đến thời vụ ? V˘ sao ?
2. Các vụ gieo trồng
Đặc điểm kh˙ hậu giữa các vùng ở n√ớc ta rất khác nhau, tuy nhiên các vụ gieo trồng đều tập trung vào ba vụ trong năm : vụ đông xuân, vụ hè thu, vụ mùa.
Em hãy kể tên và ghi vào vở bài tập các lo◊i cây trồng ứng với thời gian của các vụ gieo trồng ở đ˚a ph√ơng em theo mẫu bảng sau :
Các tỉnh miền Bflc còn có vụ đông từ tháng 10 đến tháng 12, gieo trồng các lo◊i rau, màu (ngô (bflp), khoai tây, đậu t√ơng (đậu nành)...).
II.Kiểm tra và xử l˙ h◊t giống
1. Mục đ˙ch kiểm tra h◊t giống
H◊t giống tr√ớc khi đem gieo phải kiểm tra một số tiêu ch˙ nhất đ˚nh. Theo em h◊t giống đem gieo phải đảm bảo các tiêu ch˙ nào sau đây :
- Tỉ lệ nảy mầm cao. - Không lẫn giống khác và h◊t cỏ d◊i.
- Không có sâu, bệnh. - Sức nảy mầm m◊nh.
- Độ ẩm thấp. - K˙ch th√ớc h◊t to.
Nếu đ◊t đ√ợc các tiêu ch˙ đó th˘ h◊t mới đ√ợc sử dụng.
Vụ gieo trồng Thời gian Cây trồng
1. . . 2. . . 3. . .
. . . . . . . . .
. . . . . . . . . 1. Biết đ√ợc mục đ˙ch kiểm tra, xử l˙ h◊t giống và các căn cứ để xác đ˚nh thời vụ.
2. Hiểu đ√ợc các ph√ơng pháp gieo trồng.
2. Mục đ˙ch và ph√ơng pháp xử l˙ h◊t giống
Xử l˙ h◊t giống có tác dụng vừa k˙ch th˙ch h◊t nảy mầm nhanh vừa diệt trừ sâu, bệnh có ở h◊t. Có hai cách xử l˙ :
- Xử l˙ bằng nhiệt độ là ph√ơng pháp áp dụng phổ biến : ngâm h◊t trong n√ớc ấm ở nhiệt độ, thời gian khác nhau tùy từng lo◊i h◊t giống.
- Xử l˙ bằng hóa chất là cách trộn h◊t với hóa chất hoặc ngâm h◊t trong dung d˚ch chứa hóa chất. Thời gian, tỉ lệ giữa khối l√ợng h◊t với hóa chất và nồng độ hóa chất khác nhau tùy theo từng lo◊i h◊t giống. V˙ dụ : ngâm h◊t lúa trong dung d˚ch fomalin trong 3 giờ. Trộn h◊t cải bflp với chất TMTD với tỉ lệ 1kg h◊t trộn 1g TMTD.
III.Ph√ơng pháp gieo trồng
1. Yêu cầu kĩ thuật
Tùy theo mỗi lo◊i cây trồng mà áp dụng các ph√ơng pháp gieo trồng khác nhau.
Gieo trồng phải đảm bảo các yêu cầu về thời vụ, mật độ, khoảng cách và độ nông, sâu.
2. Ph√ơng pháp gieo trồng
Có hai ph√ơng pháp: gieo bằng h◊t và trồng cây con.
H˘nh 27.Các cách gieo h◊t
- Gieo bằng h◊t : áp dụng đối với cây trồng ngfln ngày (lúa, ngô, đỗ, rau...) và trong các v√ờn √ơm cây.
Quan sát h˘nh 27, em hãy nêu tên và √u, nh√ợc điểm của các cách gieo h◊t.
- Trồng bằng cây con : áp dụng rộng rãi với nhiều lo◊i cây trồng ngfln ngày và dài ngày.
Em hãy kể tên lo◊i cây trồng ngfln ngày và dài ngày mà em biết.
a b c
Ngoài hai ph√ơng pháp gieo trồng nêu trên, ng√ời ta còn tiến hành trồng bằng ph√ơng pháp nào nữa ? Em hãy điền vào vở bài tập tên cách trồng d√ới các h˘nh 28a, b.
Ghi nhớ
- Xử l˙ h◊t giống bằng nhiệt độ và hóa chất làm cho h◊t nảy mầm nhanh và diệt trừ sâu, bệnh h◊i.
- Gieo trồng phải đảm bảo các yêu cầu kĩ thuật về thời vụ, mật độ, khoảng cách và độ nông, sâu, đồng thời áp dụng các ph√ơng pháp gieo trồng phù hợp với từng lo◊i cây.
Câu hỏi
1. V˘ sao phải gieo trồng đúng thời vụ ?
2. Xử l˙ h◊t giống nhằm mục đ˙ch g˘ ? ởđ˚a ph√ơng em có tiến hành xử l˙ h◊t giống không, nếu có th√ờng xử l˙ theo cách nào ?
3. Em hãy nêu √u, nh√ợc điểm của các ph√ơng pháp gieo trồng.
Có thể em ch√a biết
l áp dụng những tiến bộ kĩ thuật, ngày nay nhiều nơi đã tiến hành ph√ơng pháp trồng cây trong dung d˚ch (trồng cây thủy canh). Những dung d˚ch này chứa đủ các chất dinh d√ỡng cần thiết trong quá tr˘nh sinh tr√ởng, phát triển của cây.
l Cách làm nh√ sau : dung d˚ch đ√ợc chứa trong các hộp xốp có lót ni lông màu đen để tránh ánh sáng và cách nhiệt cho rễ cây. Cây đứng đ√ợc là nhờ các giá đỡ làm bằng trấu hun. Phần lớn rễ cây nằm trong giá đỡ nên cây vẫn đủ oxi, chỉ có một phần nhỏ rễ nằm trong dung d˚ch để hút n√ớc, chất dinh d√ỡng.
l Trồng cây trong dung d˚ch th√ờng áp dụng ở những nơi hiếm đất nh√ thành phố và th√ờng trồng các lo◊i cây rau, hoa.
H˘nh 28a. Trồng bằng.... H˘nh 28b.Trồng bằng....