THÀ HI SINH TẤT CẢ, CHỨ NHẤT ĐỊNH KHÔNG CHỊU MẤT NƯỚC” THU ĐÔNG 1947, VIỆT BẮC, MỒ CHÔN GIẶC PHÁP
2. Hoạt động hình kiến thức (20 phút):
*“Thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước”
Hoạt động 1: a. Thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta.
- Tổ chức cho HS thảo luận nhóm đôi HS đọc SGK “ Vừa giành …nô lệ”
sau đó một số nhóm báo cáo kết quả:
- GV dùng bảng thống kê các sự kiện:
+ 23 – 11 – 1946 Pháp đánh HP.
+ 17 – 12 – 1946 Pháp đánh chiếm HN.
- 18 – 12 – 1946 Pháp gởi tối hậu thư?
“tối hậu thư” nghĩa là gì?
- Tối hậu thư Pháp gửi cho ta gồm những điều kiện gì?
- Thái độ của thực dân Pháp ntn?
- Em hãy nêu những dẫn chứng chứng tỏ âm mưu cướp nước ta một lần nữa của thực dân Pháp?
Những việc làm của chúng thể hiện dã tâm gì?
- Trước hoàn cảnh đó, Đảng, Chính phủ và nhân dân ta phải làm gì?
* Kết luận: 19 – 12 – 1946 Trung ương đảng và chính phủ họp quyết định phát động toàn quốc kháng chiến.
- HS thảo luận nhóm đôi
- Văn bản gồm những điều kiện bắt đối phương phải chấp nhận, nếu không sẽ bị tấn công tiêu diệt.
- Giải tán lực lượng tự vệ, giao quyền kiểm soát HN, 20 – 12 – 1946 quân pháp sẽ đảm nhiệm trị an ở TP HN.
- Pháp rất hiếu chiến.
- Thực dân Pháp mở rộng xâm lược Nam bộ, đánh chiếm Hải Phòng, Hà nội,....
- Ngày 18-12-1946 Pháp ra tối hậu thư đe dọa, đòi chính phủ ta giải tán lực lượng tự vệ, giao quyền kiểm soát Hà Nội cho chúng. Nếu ta không chấp nhận thì chúng sẽ nổ súng tấn công Hà Nội. Bắt đầu từ ngày 20 - 12 - 1946, quân đội Pháp sẽ đảm nhiệm việc trị an ở thành phố Hà Nội.
- Những việc làm trên cho thấy thực dân Pháp quyết tâm xâm lược nước ta một lần nữa.
- Nhân dân ta không còn con đường nào khác là phải cầm súng đứng lên chiến đấu để bảo vệ nền độc lập dân tộc.
Hoạt động 2: b. Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh
- GV yêu cầu HS đọc SGK đoạn “Đêm 18 ... không chịu làm nô lệ”
- Trung ương Đảng và Chính phủ quyết định phát động toàn quốc kháng chiến
- HS đọc
- Đêm 18, rạng sáng ngày 19-12-1946 Đảng và Chính phủ đã họp và phát
vào khi nào?
- Ngày 20 - 12- 1946 có sự kiện gì xảy ra?
- Yêu cầu HS đọc to lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
- Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến thể
hiện điều gì?
- Câu nào trong lời kêu gọi thể hiện rõ điều đó nhất?
- Tại sao ta phải tiến hành kháng chiến toàn quốc?
- HS đọc lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến do HCM phát động.
*Kết luận: Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh được viết tại làng Vạn Phúc (Hà Đông- Hà Tây)…
động toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp.
- Ngày 20 - 12 - 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
- HS đọc lời kêu gọi của Bác
- Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho thấy tinh thần quyết tâm chiến đấu hi sinh vì độc lập, tự do của nhân dân ta.
- Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ.
Hoạt động 3: c.“Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”
- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm trao đổi các vấn đề sau:
+ Quan sát hình 1 và cho biết hình chụp cảnh gì?
+ Việc quân và dân Hà Nội đã giam chân địch gần 2 tháng trời có ý nghĩa như thế
nào?
+ Trình bày tóm tắt diễn biến cuộc chiến đấu của quân và dân HN?
+ Ta còn có các cuộc kháng chiến ở những địa phương nào nữa?
- HS đọc phần chữ in nhỏ trong SGK.
- Tinh thần kháng chiến của nhân dân các địa phương ntn?
- Vì sao quân và dân ta lại có tinh thần như vậy?
- GV sử dụng tư liệu và trích dẫn tư liệu tham khảo về tinh thần chiến đấu của
- HS làm việc theo nhóm, mỗi nhóm 4 em lần lượt từng em thuật lại cuộc chiến đấu của nhân dân Hà Nội.
+ Hình chụp cảnh ở phố Mai Hắc Đế, nhân dân dùng giường, tủ, bàn, ghế...
dựng chiến lũy trên đường phố để ngăn cản quân Pháp vào cuối năm 1946.
+ Việc quân và dân Hà Nội đã giam chân địch gần 2 tháng trời đã bảo vệ được cho hàng vạn đồng bào và Chính phủ rời thành phố về căn cứ kháng chiến.
nhân dân HN
Qua bài học em có suy nghĩ gì?
* Kết luận: Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác Hồ, cả dân tộc Việt Nam đã đứng lên kháng chiến với tinh thần “thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.
* Thu đông 1947, Việt Bắc “mồ chôn giặc Pháp”10’
Hoạt động 1:
+ Sau khi đánh chiếm được Hà Nội và các thành phố lớn thực dân Pháp có âm mưu gì?
+ Vì sao chúng quyết tâm thực hiện bằng được âm mưu đó?
+ Trước âm mưu của thực dân Pháp, Đảng và Chính phủ ta đã có chủ trương gì?
* Kết luận:Trung ương Đảng, dưới sự chủ trì của chủ tịch Hồ Chí Minh đã họp và quyết định “Phải phá tan cuộc tấn công mùa đông của giặc”
a. Âm mưu của địch và chủ trương của ta.
- HĐ cả lớp
+ Pháp âm mưu mở cuộc tấn công với quy mô lớn lên căn cứ Việt Bắc
+ Đây là nơi tập trung cơ quan đầu não kháng chiến và bộ đội chủ lực của ta.
+ Phải phá tan cuộc tấn công mùa đông của giặc.
Hoạt động 2:
- GV cho HS đọc SGK, thảo luận theo nhóm: Em hãy kể lại một số nét chính của sự kiện chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông 1947?
- HS trình bày theo gợi ý câu hỏi trong phiếu học tập:
+ Chiến dịch bắt đầu vào thời gian nào?
+ Lực lượng của địch khi bắt đầu tấn công Việt Bắc ra sao?
+ Quân địch tấn công lên VB theo mấy đường? Ta chặn đánh địch như thế nào ? + Sau hơn 1 tháng tấn công Việt Bắc, quân địch rơi vào tình thế như thế nào?
- Ba HS lên bảng chỉ lược đồ và kể lại một số sự kiện chính của chiến dịch.
b. Diễn biến chiến dịch Việt Bắc thu -đông 1947.
- Học sinh làm việc theo nhóm
- 3 đường: Binh đoàn quân nhảy dù;
Bộ binh; Thủy binh
+ Ta đánh địch ở cả 3 đường tấn công.
+ Tại thị xã Bắc Cạn, Chợ Mới, Chợ Đồn khi địch vừa nhảy dù xuống đã rơi vào trận địa phục kích.
+ Trên đường số 4 ta chặn đánh địch ở đèo Bông Lau và giành thắng lợi lớn.
+ Trên đường thủy ta chặn đánh ở Đoan Hùng, tàu chiến và ca nô Pháp bị đốt cháy ở sông Lô.
- Chiến dịch bắt đầu vào tháng 10/
1947.
- Quân địch tấn công lên VB với lực lượng lớn và theo 3 con đường
- Quân ta chặn đánh địch ở cả ba đường tấn công của chúng
- Quân địch buộc phải rút quân nhưng trên đường rút chạy chúng cũng bị ta
- Đánh giá, tuyên dương HS kể lại diễn biến đúng và hay.
*Kết luận: Quân địch đã bị đánh tan, buộc phải rút lui.
chặn đánh dữ dội.
Hoạt động 3:
- GV cho HS thảo luận trả lời câu hỏi:
+Sau 75 ngày đêm đánh địch, ta thu được kết quả ra sao?
+ Thắng lợi của chiến dịch đã tác động thế nào đến âm mưu đánh nhanh thắng nhanh, kết thúc chiến tranh của thực dân Pháp?
+ Sau chiến dịch, cơ quan đầu não kháng chiến của ta ở Việt Bắc như thế nào?
+ Chiến dịch Việt Bắc thắng lợi chứng tỏ điều gì về sức mạnh và truyền thống của nhân dân ta?
- Thắng lợi đã tác động thế nào đến tinh thần chiến đấu của nhân dân cả nước?
- GV tổng kết các ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc - Thu Đông 1947.
Kết luận: Đảng đã dẫn đường cho dân tộc ta bước sang một trang mới…
c.“ Ý nghĩa của chiến thắng Việt bắc thu - đông 1947”
- Các nhóm trao đổi- Trình bày kết quả.
+ Sau hơn 75 ngày đêm chiến đấu ta đã tiêu diệt hơn 3000 tên địch, bắt giam hàng trăm tên; bắn rơi 16 máy bay địch, phá hủy hàng trăm xe cơ giới, tàu chiến, ca nô.
+ Phá tan âm mưu đánh nhanh, thắng nhanh kết thúc chiến tranh của thực dân Pháp, buộc chúng phải chuyển sang đánh lâu dài với ta.
+ Cơ quan đầu não của kháng chiến tại Việt Bắc được bảo vệ vững chắc.
+ Chiến dịch Việt Bắc thắng lợi cho thấy sức mạnh của sự đoàn kết và tinh thần đấu tranh kiên cường của nhân dân ta.
+ Thắng lợi của chiến dịch dã cổ vũ phong trào đấu tranh của toàn dân ta.